فارس نوشت: از هفته‌ها پیش بود که آتش سوزی در بخش عراقی تالاب هورالعظیم آغاز شد و از همان روزهایی ابتدایی بود که وسعت آتش سوزی از 10 هزار هکتار به 15 هزار هکتار رسید.

ناراحتی های پیش آمده برای اهالی مرزنشین این تالاب در استان خوزستان از سوختگی دام ها گرفته تا تشدید آلودگی های محیطی و بیماریهای تنفسی، موجب شد تا مسئولان قدری این حادثه را جدی بگیرند.

از طرفی تغییر مسیر جهت باد به سمت کشورمان، موجب شد تا دود آلوده ناشی از این آتش‌سوزی علاوه بر برخی از شهرهای استان خوزستان به اهواز هم برسد و زمزمه هایی از وجود آتش سوزی در قسمت ایرانی این تالاب هم به گوش برسد.

مسئولان محیط زیست استان خوزستان بارها در مصاحبه های مختلف گوشزد کردند که رایزنی‌ها و مکاتبات با طرف عراقی برای اطفای حریق تالاب ادامه دارد اما هنوز بی نتیجه باقی مانده است.

در همین اوضاع نابسامان عراق و باتلاقی بودن منطقه،اطفای آتش به بالگرد آب‌پاش نیاز پیدا کرد در حتای که کشور همسایه از چنین امکانی برخوردار نبود از این رو پیشنهاد شد ایران بالگردی را برای اطفای حریق به منطقه اعزام کند که به محض موافقت این کار انجام شد.

مدیریت بحران وارد عمل شد؛ آغاز عملیات اطفاء

مدیریت بحران کشورمان اطفاء آتش را در ساعات پایانی دو شب گذشته استارت زد و وارد عمل شد.

کیومرث حاجی‌زاده مدیرکل سازمان مدیریت بحران  استان خوزستان در مورد دلایل آتش سوزی می گوید: حدود 10 روز است که قسمت عراقی این تالاب که دو سوم مسافت هورالعظیم رادربرمی‌گیرد دچار ‌آتش‌سوزی گسترده‌ای شده و متأسفانه کشور عراق توجهی به محیط زیست نداشته و اکنون نیز وضعیت ناپایداری دارد و بسیاری از کشورهای شمالی آن مانند ترکیه اقدام به سدسازی کرده و در نتیجه حق آبرسانی به دجله و فرات داده نشده و این تالاب در حال خشک شدن است.

وی ادامه می دهد: در قسمت‌هایی که نزدیک با ایران بود بر اساس سیاست استانداری و مدیریت بحران آب‌گیری را انجام داده‌ایم به طوری که اکنون 80 درصد آن انجام شده و در برخی از قسمت‌های این تالاب در کشور عمق دو تا سه متری آب را هم شاهد هستیم و اکنون مرطوب است و همین رطوبت مانع آتش سوزی در دفعات قبل شده است.

حاجی زاده می افزاید: در کشور عراق بروکراسی و نامه‌نگاری بسیار مشکل‌داری در عراق حاکم است و این کشور اکنون نظم و ثبات لازم را ندارد به همین دلیل از روزهای ابتدایی این آتش‌سوزی با نماینده وزارت خارجه، نماینده کنسول‌گری ایران در عراق و نمایندگان نظامی، استانداری، مدیریت بحران به شدت پیگیر موضوع شدیم و از دو شب گذشته مجوز ورود برای اطفا را صادر کرده‌ایم.

مدیرکل سازمان مدیریت بحران  استان خوزستان می گوید: از دو شب گذشته شناسایی موقعیت این تالاب از طریق بالگرد انجام شد و عملیات اطفا ادامه داشته و پیش‌بینی می‌کنیم ظرف یکی دو روز اطفای تالاب به اتمام برسد.

اطفای آتش هور کار راحتی نیست 

با وجود وعده ای که مدیران بحران خوزستان دادند که ظرف دو روز هور، آرام می شود گویا خاموش کردن آن کار راحتی نیست چراکه نه تنها تالاب خاموش نشد بلکه وسعت آتش، 18 هزار هکتار را سوزاند و مسئولان شهرستان‌های حمیدیه، هویزه و دشت آزادگان را مجبور کرد تا با صدور اطلاعیه‌ای، تمام بانک‌ها و اداراتشان را به دلیل افزایش غلظت دود حاصل از آتش سوزی در هورالعظیم تعطیل کنند.

به گفته کارشناسان محیط زیست، دمای بالا و خشک شدن نیزارها، عامل اصلی خودسوزی هورالعظیم بوده و نبود آب در این تالاب آتش را به قدری شعله‌ورتر کرده که ممکن است هفته ها طول بکشد تا هور آرام گیرد.

نی‌ها به خودی خود مستعد آتش‌سوزی هستند و این امر عملیات اطفاء و لکه‌گیری را سخت می کند.

از طرفی خطرات ناشی از این آتش‌سوزی برای اهالی منطقه را نمی توان نادیده گرفت، دودی که متصاعد می‌شود آلوده بوده و مشکلاتی را برای بسیاری از مردم ساکن در هویزه، سوسنگرد و حتی اهواز ایجاد کرده است.به طوری که به گفته مدیرکل مدیریت بحران استان خوزستان، مشکلات تنفسی در ساکنان این منطقه شدت یافته و افرادی هم که بیماری زمینه‌ای داشتند به خصوص ساکنان مرزنشین دچار ناراحتی‌هایی شده‌اند و هر بار که جهت باد جنوب به شمال می‌شده این آلودگی به سمت کشور سرازیر شده است.

احمد لاهیجان‌زاده مدیرکل محیط زیست استان خوزستان می گوید: نیزارهای خشک قسمت جنوب دریاچه «ام النعاج» در قسمت عراقی تالاب هورالعظیم علت آتش سوزی تالاب است و سال گذشته نیز با آتش‌سوزی بخشی از نیزارهای این دریاچه مواجه بودیم اما به دلیل بهتر بودن شرایط آبی هور، آتش به سرعت خاموش شد.

وی ادامه می دهد: در روزهای ابتدایی آغاز آتش‌سوزی،کمتر از یک هزار هکتار از بخش ایرانی تالاب طی سه نوبت دچار آتش‌سوزی شد اما به دلیل اینکه هور در این بخش از مقداری آب بهره‌مند است، آتش پس از چند ساعت خاموش شد.

ناگفته‌های آتش هور...

طی بازدیدهای انجام شده از سوی مدیران بحران از تالاب در آتش، مشخص شد که دوسوم تالاب هور العظیم در بخش عراقی واقع شده که این وسعت براثر سیاست های غلط، عدم رعایت مسایل زیست محیطی و ….خشک شده است. 

همچنین در بخشی از تالاب در نزدیکی دایک مرزی کشور، به علت نشت آب از زیر دایک مرطوب و نمناک است که امکان عملیات زمینی را غیر ممکن کرده است. 

از زمانی که آتش سوزی آغاز شده مکاتبات زیادی با نمایندگی وزارت خارجه، کنسولگری و طرف عراقی و وابسته نظامی از طریق استاندار خوزستان و رئیس سامان مدیریت بحران کشور و حوزه امنیتی استان انجام شده اما متاسفانه از سوی طرف عراقی در صدور مجوز ورود بالگزدهای آبپاش تعلل شد و این موجب شد تا آتش سوزی بیشتر شود. 

 از سه روز گذشته 2بالگرد با همکاری وزارت دفاع و مرکز هوا فضای سپاه به محل اعزام شد و در همان ابتدا قسمت های نزدیک مرز  خاموش شد و عملیات اطفا در خاک عراق شدت گرفت. 

به این ترتیب حجم وسیعی از منطقه تحت نفوذ کشور عراق اطفا شد و عملیات برای قسمت های باقی مانده ادامه یافت. 
پیش بینی می شد ظرف یکی دو روز کاملا اطفا صورت پذیرد اما مشکلات بسیاری در تالاب بخش عراق مانند خشک بودن، عدم نظارت و نبود متولی وجود دارد که امکان مجدد آتش سوزی را ایجاد می کند.

از طرفی علی رغم تلاشهای صورت گرفته، مشکلی که وجود دارد این است که آتش در کشور دیگری است و هر گونه ورود زمینی یا هوایی باید با مجوز عراق باشد.