به گزارش الف اعظم قویدل در گفت‌وگو با ایسنا، در این باره اظهار کرد: از ابتدای تصویب و اجرای قانون ثبت اسناد و املاک تا کنون به دلایل مختلف از جمله انجام معاملات به صورت عادی و قولنامه‌ای و نیز تقسیم و تبدیل اراضی به قطعات کوچکتر بدون اقدامات ثبتی لازم و... تعداد زیادی از املاک و اراضی کشور فاقد سند مالکیت هستند.

وی افزود: در حال حاضر ما در کشورمان سه نوع ملک از حیث وضعیت ثبتی داریم، املاک بدون سابقه ثبتی، املاک در جریان ثبتی و املاک دارای سند مالکیت اعم از اسناد مالکیت دفترچه‌ای و اسناد مالکیت حدنگار. با توجه به قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، پس از راه‌اندازی سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی یا همان سامانه موضوع ماده ۱۰ قانون الزام همه اشخاصی که نسبت به املاک فاقد سابقه ثبت و نیز املاک در جریان ثبت ادعای حق یا مالکیتی دارند، ظرف دو سال از تاریخ راه‌اندازی سامانه باید ادعای خود را در این سامانه ثبت نمایند و سپس از تاریخ ثبت ادعا نیز دو سال دیگر فرصت دارند تا نسبت به اخذ سند مالکیت برای ملک مورد ادعا اقدام یا دعوی مرتبط با ادعای ثبت شده را در مراجع قضایی مطرح نمایند.

قویدل تصریح کرد: راه‌اندازی سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی یا همان سامانه موضوع ماده ۱۰ قانون الزام به دستور رئیس قوه قضاییه از طریق روزنامه رسمی کشور به اطلاع عموم خواهد رسید. این سامانه هنوز راه‌اندازی نشده و مردم در حال حاضر نیز چنانچه ملکی دارند که با قولنامه عادی خریداری کرده‌اند می‌توانند برای اخذ سند مالکیت آن اقدام نمایند و نقشه دارای مختصات جغرافیایی یا همان نقشه UTM ملک مزبور را تهیه و به انضمام مدارک و مستندات مالکیت از قبیل قولنامه عادی، سند رسمی انتقال، گواهی حصر وراثت و... را در سامانه sabtemelk. ssaa.ir درج و بارگذاری نمایند تا در اجرای قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان‌های فاقد سند رسمی به درخواست آن‌ها رسیدگی و در صورت احراز تصرفات و مالکیت متقاضی نسبت به ملک مورد تقاضا توسط هیأت موضوع قانون تعیین تکلیف، رای بر صدور سند مالکیت صادر و رای مذکور دو بار به فاصله ۱۵ روز در روزنامه‌های کثیر الانتشار و محلی منتشر و پس از انقضای مهلت اعتراض و عدم وصول اعتراض به رای، سند مالکیت ملک مورد تقاضا صادر می‌شود.

سخنگوی سازمان ثبت اسناد و املاک کشور درباره علت راه اندازی نشدن سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی گفت: آیین نامه تبصره 3 ماده 10 قانون الزام به ثبت رسمی هنوز تصویب نشده است و  یکی از دلایلی که سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی راه اندازی نشده است، همین موضوع است. به طور کلی بالای 90 درصد  سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی  آماده است و به زودی تصویب می‌شود.

قویدل افزود: اگر ملک مورد تقاضا اساساً فاقد سابقه ثبتی است یعنی اظهارنامه ثبتی ندارد و تاکنون ثبت نشده است، اشخاص می‌توانند با ارائه نقشه دارای مختصات جغرافیایی ملک و مستندات مالکیت از قبیل قولنامه عادی و گواهی حصر وراثت و استشهادیه شهود، درخواست ثبت ملک خود را کنند که پس از احراز تصرفات مالکانه و بلامنازع متقاضی در ملک مزبور و انجام تشریفات ثبتی لازم از قبیل انتشار آگهی‌های نوبتی و تحدیدی و تحدید حدود ملک و عدم وصول اعتراض در مهلت مقرر قانونی، سند مالکیت ملک مورد تقاضا به نام متقاضی صادر می‌شود.

وی در پایان گفت: برآورد و محاسبه سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در خصوص املاک و اراضی فاقد سند مالکیت، حدود ۲۰ میلیون قطعه در کل کشور می‌باشد که اعم از اراضی کشاورزی و اراضی و املاک داخل محدوده شهرها و روستاها است و به مردم عزیز توصیه می‌شود با لحاظ پیش‌بینی تعداد ادعاها و املاک فاقد سند مالکیت، پیش از راه‌اندازی سامانه موضوع ماده ۱۰ قانون الزام، نسبت به اخذ سند مالکیت ملک خود از حسب مورد از طریق قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان‌های فاقد سند رسمی یا قانون الحاق موادی به قانون ساماندهی و حمایت از عرضه و تولید مسکن اقدام نمایند.