استنلس استیل بهدلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی و کاربرد گسترده در صنایع نفت، پتروشیمی، ساختمان، غذایی و پزشکی، همواره جزو کالاهای پرتقاضا در بازار ایران بوده است. گرید ۳۰۴ را میتوان بهعنوان پرمصرفترین نوع استیل دانست. گرید ۳۱۶ نیز گریدی تخصصیتر است که به دلیل مقاومت به خوردگی بسیار خوب در محیطهای خورنده، طی سالهای اخیر سهم عمدهای از بازار لوله و ورق را به خود اختصاص دادهاند.
در اینجا، روند تغییرات قیمت هریک از محصولات بهتفصیل بررسی شده، عوامل اقتصادی داخلی (نرخ ارز، سیاستهای گمرکی، هزینههای انرژی) و بینالمللی (قیمت جهانی استیل، فلزات پایه) تحلیل گردیده و چشماندازی واقعبینانه برای آینده نزدیک بازار ارائه میشود.
قیمت خرید لوله و ورق استیل از 1402 تاکنون
در بازه زمانی فروردین ۱۴۰۲ تا اسفند ۱۴۰۳، نمودار قیمت استیل برای لوله و ورق استیل از گرید ۳۰۴ و ۳۱۶ نشاندهنده سه دوره اصلی تغییرات بوده است:
- نزول تدریجی قیمتها: تا آذر و دی ۱۴۰۲، بهدلیل افت مقطعی تقاضای داخلی، عرضه بیشتر و ثبات نسبی بازار جهانی نمودار قیمت استیل روندی نزولی داشته است.
- رشد قیمت قابل توجه: از دی ۱۴۰۲ تا فروردین ۱۴۰۳، با افزایش نرخ ارز، نمودار قیمت استیل رشد قابل توجهی نشان میدهد. هرچند واردات بیشتر سبب تعدیل روند صعودی شده است.
- نوسانهای قابل توجه سال پرالتهاب: از سهماهه دوم سال ۱۴۰۳، متاثر از وقایع داخلی و خارجی و تغییرات بازار جهانی، نمودار قیمت استیل نوساناتی با افت و خیز را نشان میدهد.
بررسی روند قیمتی
اهمیت بررسی نمودار قیمت استیل در پیش بینی قیمت آینده است. هرچند پارامترهای بسیار زیادی در این مورد تاثیر گذار هستند، اما میتواند با این بررسی تخمینی از روند قیمتها در ماههای آینده داشت. در این قسمت قیمت هر کدام از محصولات را به صورت جداگانه بررسی میکنیم.
- لوله استیل درزدار گرید ۳۰۴
- از اوایل ۱۴۰۲ تا دی ۱۴۰۲: قیمت لوله فولاد زنگ نزن در فروردین ۱۴۰۲ معادل ۲۳۶,۹۰۰ تومان بودهاست که تا دی ۱۴۰۲ به حدود ۱۶۰,۳۵۰ تومان کاهش یافت. این روند نزولی ناشی از اشباع کوتاهمدت بازار و ثبات نسبی قیمت جهانی فولاد بود. ولی این روند در زمستان 1402 رشد قابل توجهی پیدا کرد.
- اوایل 1403: پس از پشتسر گذاشتن رکود نیمه اول سال، قیمتها با جهش مجدد روبهرو شدند و در اردیبهشت ۱۴۰۳ به ۲۴۰,۷۰۰ تومان رسید. این افزایش همزمان با رشد قیمت جهانی گرید ۳۰۴ بود.
- پاییز تا زمستان 1403: بیشترین قیمت دوسال گذشته در اسفند ۱۴۰۳ با رقم ۳۰۹,۱۰۰ تومان ثبت شد که متاثر از رشد نرخ دلار و محدودیتهای واردات بود. در این مقطع تغییر سیاستهای ارزی تاثیر قابل توجهی بر بازار گذاشت.

- ورق استیل گرید ۳۰۴
- نزول نیمه اول 1402: قیمت ورق ۳۰۴ زیر ۱ میلیمتر از ۲۰۲,۳۲۵ تومان در فروردین تا ۱۵۷,۱۰۰ تومان در دی ۱۴۰۲ کاهش یافت. این افت همسو با افزایش واردات و کاهش موقت تقاضای صنایع پاییندستی بود.
- صعود 1403: قیمت در فروردین ۱۴۰۳ به ۲۰۷,۵۰۰ تومان بازگشت و با افزایش پیوسته تا اسفند ۱۴۰۳ به ۲۲۵,۵۰۰ تومان رسید، که تقریباً معادل اوج قیمت جهانی ورق سرد ۳۰۴ در اروپاست (حدود هر تن ۱,۸۷۵ دلار)
- لوله بدون درز استیل گرید 304
- افت قیمت تا زمستان 1402: قیمت لوله بدون درز استیل گرید 304 از ۲۱۶,۳۰۰ و ۲۵۳,۱۰۰ تومان در فروردین به ترتیب تا ۱۶۴,۰۰۰ و ۱۶۷,۲۰۰ تومان در دی ماه ۱۴۰۲ افت کرد. این افت قیمت با کاهش قیمت جهانی نیکل، یکی از مؤلفههای اصلی گرید ۳۱۶، همزمان بود.
- بازگشت قیمت: در اسفند ۱۴۰۳، قیمت لوله بدون درز استیل 304 به ۳۲۱,۸۰۰ تومان رسید که متاثر از قیمت جهانی نیکل و رشد تقاضای صنایع در ایران بود.

- ورق استیل گرید ۳۱۶
- نزول مستمر: نمودار قیمت استیل برای ورق ۳۱۶ از ۳۰۲,۳۲۵ تومان در فروردین ۱۴۰۲ به ۲۴۷,۰۰۰ تومان در دی ۱۴۰۲ را نشان میدهد. کاهش استخراج و موجودی نیکل در بازار جهانی، عامل اصلی کاهش قیمت این گرید بوده است.
- افزایش در 1403: قیمت ورق 316 تا اسفند ۱۴۰۳ به ۳۹۰,۹۰۰ تومان صعود کرد. این رشد همسو با تحولات بازار فولاد زنگ نزن در آسیا و اروپا بوده است.

عوامل مؤثر بر تغییرات قیمت استیل
از تغییرات نرخ ارز، تغییر سیاستهای ارزی، وقایع داخلی و خارجی گرفته تا میزان عرضه و تقاضا، همگی در تغییر نمودار قیمت استیل موثر هستند. شناخت این عوامل میتواند در تصمیمگیری برای خرید محصولات اهمیت بسیار زیادی داشته باشد. یکی از عوامل مهم تعیین کننده، اتفاقات سیاسی است که تاثیر مهمی بر قیمت محصولات میگذارد.
- نرخ ارز: افزایش نرخ دلار در سال ۱۴۰۲ و اوایل ۱۴۰۳، بهای واردات ورق استیل را بهطرز چشمگیری بالا برد. برای مثال، میانگین نرخ دلار آزاد در نیمه اول ۱۴۰۳ بیش از ۶۰,۰۰۰ تومان بود که نسبت به ابتدای ۱۴۰۲ افزایش حدود ۵۰ درصدی داشت.
- عرضه و تقاضا: یکی از مهمترین عوامل تغییرات قیمت استیل در بازار، میزان عرضه و تضاقا است. گاهی این عامل اهمیتی بیشتر از نوسانات قیمت ارز دارد. در مواقعی که واردات استیل به صورت گسترده انجام میشود، شاهد بالا رفتن عرضه در بازه زمانی کمی خواهیم بود. با توجه به ثبات میزان تقاضا، با برهم خوردن تعادل عرضه و تقاضا، شاهد افتی در نمودار قیمت استیل خواهیم بود.
- بازار جهانی فولاد: نوسانات قیمت جهانی گریدهای ۳۰۴ و ۳۱۶، متاثر از عرضه و تقاضای چین و اروپا، روند قیمت داخلی را جهتدهی کرد. در سهماهه سوم ۲۰۲۴، بهدلیل بحث تعرفهها و تاثیر بر صادرات چین، قیمت ورق و لولههای فولادی نوسان داشت.
- سیاستهای گمرکی و واردات: محدودیتهای وارداتی ناشی از تحریمها و فرآیندهای پیچیده گمرکی، تخصیص ارز، هزینه انبارداری و مالیات واردات را افزایش داده است.
- هزینههای تولید و انرژی: افزایش بهای حاملهای انرژی، بهویژه برق و گاز صنایع فولاد، همراه با افزایش هزینه حملونقل، عامل
چشمانداز آینده
ثبات یا کاهش ملایم نرخ ارز میتواند روند صعودی قیمتها را مهار کند و بازار را به تعادل نسبی برساند. در سناریویی که دلار در بازه ۵۵ تا ۶۵ هزار تومان تثبیت شود، انتظار میرود قیمت لوله و ورق ۳۰۴ در محدوده ۲۸۰ تا ۳۲۰ هزار تومان باقی بماند. بهبود روابط بینالمللی و کاهش تحریمها امکان واردات مواد اولیه را تسهیل کرده و همین عامل میتواند در نمودار قیمت استیل تاثیر بسزایی داشته باشد.
سخن آخر
روند افزایشی نمودار قیمت استیل طی دو سال گذشته، بازتابی از تحولات بازارهای جهانی، نوسانات نرخ ارز و تغییرات عرضه و تقاضا در داخل کشور بوده است. در این میان، توجه به تحلیلهای دقیق و دادهمحور میتواند فعالان این حوزه را در اتخاذ تصمیمهای آگاهانه یاری دهد. تداوم این روند یا تغییر آن در سالهای آینده، وابسته به مجموعهای از عوامل اقتصادی، سیاسی و صنعتی خواهد بود. از اینرو، رصد مستمر بازار و بهرهگیری از منابع معتبر، برای تمام زنجیره تأمین فولاد زنگ نزن، ضرورتی انکارناپذیر است.


