به گزارش فرارو، این پایگاه در گزارش خود نوشت: «چه چیزی سبب می‌شود تا یک جنگنده را «جنگنده رادارگریز» بنامیم؟ این بدان معناست که شناسایی و زدن آن دشوار است؛ اما به این معنا نیست که این جنگنده شکست ناپذیر بوده و یا آسیب‌پذیر نیست.
«لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲» که یک جنگنده رادارگریز است، در عملیات‌های رزمی علیه نیروهای حوثی در یمن مشارکت داشته است. در دو ماهی که حملات هوایی آمریکا به یمن شدید بوده، هم F-35Aهای نیروی هوایی و هم F-35C نیروی دریایی آمریکا در خاورمیانه حضور داشتند.
در هفته‌ای که گذشت، شماری از گزارش‌های خبری به نقل از برخی مقامات آمریکایی که نامی از آن‌ها برده نشده، منتشر شد، مبنی بر اینکه یک جنگنده اف-۳۵ در طول عملیات «سواران سخت» برای آنکه از سوی یک موشک زمین به هوای نیروهای حوثی هدف حمله قرار نگیرد، دست به فرار زد.
اینکه این اف-۳۵ آیا هدف حمله حوثی‌ها بوده یا خیر و اینکه تا چه اندازه این جنگنده در معرض خطر بوده مشخص نیست. همچنین نه وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) و نه فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا (سنتکام) هیچ‌کدام پاسخ «بیزنس اینسایدر» را در خصوص این حادثه ندادند.
این حادثه از این جهت قابل توجه است که اف-۳۵ که جنگنده نسل پنجم با توانایی‌های رادارگریزی پیشرفته به حساب می‌آید، ساخت شرکت «لاکهید مارتین» بوده و برای نفوذ به حریم‌های هوایی کشورهای رقیب که از سوی پدافندهای هوایی پیچیده و نیز هواپیماهای پیشرفته دشمن حفاظت می‌شوند، ساخته شده تا توانایی دشمن را سرکوب کرده و یا در خصوص اهداف حمله اطلاع دهد. با این حال پدافند هوایی نیروهای حوثی، این جنگنده را در برآوردن توانایی مقابله با تهدیداتی که برایش ساخته شده، ناکام گذاشته است.
ویژگی‌های اف-۳۵
بیزنس اینسایدر در ادامه می‌نویسد: با این حال، جنبه‌هایی از این جنگنده رادارگریز به‌طور کلی وجود دارد که بهتر است هنگامی که در خصوص این‌چنین گزارشهایی فکر می‌کنیم، آن را در خاطر داشته باشیم.
«بیلی فلین» (Billie Flynn)، یکی از فرماندهان نیروی هوایی سلطنتی کانادا و از کارمندان شرکت لاکهید مارتین که به مدت ۲۰ سال در برنامه ساخت اف-۳۵ مشارکت داشت، می‌گوید یکی از جنبه‌های رادارگریزی که عموما به آن هم نگاه می‌شود، سطح مقطع راداری هواپیماست؛ چیزی که به اندازه توپ پینگ پنگ یا توپ گلف هست و برای جنگنده‌ای مانند اف-۳۵ کوچکتر نیز هست.
او در این باره می‌گوید: «ما می‌توانیم تصور کنیم شناسایی چیزی در بالای آسمان که مایل‌ها فاصله دارد، چقدر غیرممکن خواهد بود.» اف-۳۵ در کنار جنگنده «اف-۲۲ رپتور» (F-22 Raptor) و بمب افکن بی-۲ اسپریت و جانشین احتمالی آن یعنی «بی-۲۱ ریدر» (B-21 Raider) به عنوان هواپیماهایی شناخته می‌شوند که به‌سختی قابل مشاهده‌اند. این مسأله نیز بخاطر آن است که چندین عامل در ساخت این هواپیماها بکار گرفته شده است.
به گفته لاکهید مارتین، شرکت سازنده این جنگنده، اف-۳۵ با ایده پنهانکاری و رادارگریزی طراحی شده است. همچنین رنگ خاکستری که این جنگنده در انتهای خط تولید با آن پوشانده می‌شود، برای کاهش و جذب سیگنالهای راداری است. در طراحی این جنگنده همچنین با حذف سطح صاف و زوایای قائمه و نیز با استفاده از مواد کامپوزیتی و تعبیه فضایی برای ذخیره سلاح و سوخت در داخل آن، طوری طراحی شده تا کمترین امکان برای رصد و مشاهده آن وجود داشته باشد. موتور این جنگنده نیز طوری طراحی شده تا میزان آلاینده‌های خروجی را محدود کند.
مجموع این قابلیت‌ها، توانایی پنهان کاری این جنگنده را افزایش میدهد؛ اما این جنگنده سامانه‌های فعالی نظیر جنگ الکترونیک پیشرفته دارد که می‌تواند مانع رادارهای دشمن برای شناسایی شوند. ترامپ در دوران نخست ریاست جمهوری خود بارها گفته بود که جنگنده اف-۳۵ نامرئی است؛ اما این چنین نیست. اینها مانند «پرنده‌های جنگی رداپوش کلینگان» در فیلم [علمی- تخیلی] پیشتازان فضا نیستند. این [جنگنده‌ها] شناسایی‌شان دشوار هست و به سختی می‌توان آن‌ها را هدف گرفت؛ اما هیچ سیستمی نیست که لغزش ناپذیر باشد.
بیزینس اینسایدر در ادامه نوشت: آمریکا این درس را در طول جنگ کوزوو در دهه ۹۰ میلادی گرفت؛ زمانی که ارتش یوگوسلاوی یک فروند جنگنده «لاکهید اف-۱۱۷ نایت‌هاوک» را سرنگون کرد و سبب شد نخستین نوع از هواپیماهای عملیاتی رادارگریز آمریکایی ساقط شده و از بین برود.
هیچ چیزی شکست ناپذیر نیست
«ریچارد ابوالعافیه» (Richard Aboulafia)، از کارشناسان هوانوردی و مدیرعامل شرکت مشاوره‌ای آمریکایی «AeroDynamic Advisory» در این باره می‌گوید: «همه چیز قابل شناسایی است؛ این ایده که شما دستگاهی پنهان دارید، خیلی خطرناک است. مهمترین سرمایه اف-۳۵ این نیست که قابلیت رصد پایینی دارد؛ بلکه [این است که دارای] مجموعه‌ای از تجهیزات مأموریتی پیشرفته است که اجازه میدهد خطرها را شناسایی کرده و هدف قرار دهد؛ تهدید کرده و هدف بگیرد. این توانایی حقیقی است.»
او در ادامه گفت: اینکه یک هواپیما رصد پایینی داشته باشد، به این معناست که ریسک شناسایی و ردیابی آن کمتر است؛ اما اینطور نیست که هواپیما در همه زمانها در حالت پنهان باشد.
بیزنس اینسایدر در ادامه نوشت: در مورد گزارش‌های اخیر رسانه‌ای، جنگنده اف-۳۵ آمریکا از موشک حوثی‌ها دوری کرد؛ اما مشخص نیست آیا واقعا این جنگنده هدف حمله قرار گرفته بود و یا حوثی‌ها همینطوری در یک طرف موشک خود را شلیک کرده‌اند و در جایی در نزدیکی این جنگنده واقع شده و سبب شده است تا این جنگنده مانور گریز از محل را به اجرا در بیاورد.
«گوردون دیویس» (Gordon Davis) از ژنرالهای ارشد بازنشسته ارتش آمریکا و معاون سابق دستیار دبیرکل ناتو در بخش سرمایه‌گذاری دفاعی به بیزنس اینسایدر گفت: «پدافند هوایی حوثی‌ها، تهدیدی مهم برای هواپیماهای نظامی و غیرنظامی و سکوی عملیاتی در مجاورت یمن است.»
ژنرال گوردون دیویس که اکنون عضو ارشد غیرمقیم در برنامه دفاع و امنیت ترنس آتلانتیک مرکز تحلیلی سیاسی اروپاست، گفت: «به لطف آموزشهای ایران و تجهیز و کمک آن‌ها، پدافند هوایی حوثی‌ها مجهزترین و پیچیده‌ترین سیستم پدافندی در میان هر بازیگر غیردولتی در خاورمیانه است.»
سیستم پدافندی حوثی‌ها که شامل طیف گوناگونی از سامانه‌های موشکی زمین به هوا هست که گزارش شده، شماری از پهپادهای «ام کیو-۹ ریپر» را سرنگون کرده؛ هرچند هیچ هواپیمای سرنشین داری را سرنگون نکرده‌اند.
ژنرال دیویس همچنین می‌گوید از لحاظ تئوری امکان‌پذیر است که سامانه پدافندی حوثی‌ها بتواند بر روی یک اف-۳۵ قفل کرده و به سوی آن شلیک کند، اما خیلی نامحتمل است که یک جت عملیاتی که به درستی کار میکند، مورد اصابت قرار گیرد. این هم به این دلیل است که این جنگنده‌ها مجهز به سیستم جنگ الکترونیک پیشرفته و توانایی‌های خودحفاظتی مانند سیستم AN/ASQ-239 شدهاند که قادر به شناسایی و شکست تهدیدهاست. همچنین خلبان نیز می‌تواند در پاسخ به شکلی مناسب مانور دهد.
