به گزارش ایرنا، پاتریک وینتور، روزنامه نگار انگلیسی و دبیر دیپلماسی روزنامه گاردین در مقالهای با عنوان «ایران پیشنهاد همکاری با امارات و عربستان سعودی برای غنیسازی اورانیوم را مطرح کرد»، ادعا کرد: ایران در تلاشی برای غلبه بر مخالفتهای آمریکا با ادامه برنامه غنیسازی اورانیوم خود، ایده تشکیل کنسرسیومی از کشورهای خاورمیانه - از جمله ایران، عربستان سعودی و امارات متحده عربی - برای غنیسازی اورانیوم را مطرح کرده است. این پیشنهاد به عنوان راهی برای وادار کردن کشورهای خلیج فارس به حمایت از موضع ایران مبنی بر اینکه باید به این کشور اجازه داده شود قابلیتهای غنیسازی خود را حفظ کند، تلقی میشود.
این مقاله ادامه میدهد: تهران این پیشنهاد را به عنوان یک امتیاز تلقی میکند، زیرا به کشورهای همسایه امکان دسترسی به دانش فنی خود را میدهد و آنها را در این فرآیند ذینفع میکند. مشخص نیست که آیا عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این پیشنهاد را در مذاکرات نسبتاً کوتاه سه ساعته با آمریکا در عمان در روز یکشنبه، که چهارمین دور از این مذاکرات بود، مطرح کرده است یا خیر، اما طبق گزارشها، این پیشنهاد در تهران در حال گردش است.
وینتور ادامه میدهد: پس از مذاکرات، عراقچی به امارات پرواز کرد و در آنجا با شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر امور خارجه امارات متحده عربی، گفتوگو کرد. امارات متحده عربی در حال حاضر اورانیوم را برای برنامه هستهای خود غنیسازی نمیکند. این کنسرسیوم بر اساس تأسیسات ایران خواهد بود و غنیسازی به سطح ۳.۶۷ درصد تعیینشده در توافق هستهای اولیه ۲۰۱۵ بین تهران و شش قدرت جهانی که دونالد ترامپ بهطور یکجانبه در سال ۲۰۱۸ به آن پایان داد، بازخواهد گشت. ایالات متحده از ایران خواسته است که غنیسازی را متوقف کند و تمام تأسیسات هستهای خود را برچیند. اما در بحبوحه اختلافات در واشنگتن، ترامپ تصمیم نهایی را در مورد این موضوع نگرفته و از جدیت ایران در مذاکرات تمجید کرده است.
این مقاله می افزاید: ایده کنسرسیوم برای اولین بار مدتها قبل از مذاکرات فعلی تهران و واشنگتن، توسط سید حسین موسویان، مذاکرهکننده سابق هستهای ایران، و فرانک فون هیپل، فیزیکدان پرینستون، در مقالهای در اکتبر ۲۰۲۳ در بولتن دانشمندان اتمی مطرح شد. تحت این کنسرسیوم، سعودیها و امارات متحده عربی سهامدار و تأمینکننده مالی خواهند بود و به فناوری ایران دسترسی پیدا خواهند کرد.
نویسنده در ادامه ادعا میکند: مشارکت کشورهای خلیج فارس میتواند به عنوان یک تضمین اضافی تلقی شود که برنامه هستهای ایران صرفاً برای اهداف غیرنظامی است. اگر به سعودیها و امارات متحده عربی اجازه اعزام مهندس به ایران داده شود، امکان نظارت بیشتر بر این برنامه فراهم میشود و جامعه بینالمللی کمتر به کار بازرسان هستهای سازمان ملل از آژانس بینالمللی انرژی اتمی متکی خواهد بود.
در ادامه این متن آمده است: ایران به تدریج از سطوح غنیسازی و محدودیتهای ذخایر تعیینشده در توافق اولیه ۲۰۱۵ فاصله گرفت و ترامپ را به خاطر خروج از توافق هستهای سرزنش کرد. مجید تخت روانچی، معاون وزیر امور خارجه ایران، اخیرا گفته بود: «برای مدت زمان محدودی، میتوانیم مجموعهای از محدودیتها را در مورد سطح و حجم غنیسازی بپذیریم.» ایالات متحده در ابتدا این تصور را ایجاد کرد که باید ظرف دو ماه از شروع مذاکرات با ایران به توافق برسد، اما با پیچیدهتر شدن جزئیات فنی هرگونه توافق، این امکان وجود دارد که مذاکرات تا تابستان ادامه یابد.
وینتور مینویسد: ایران در حال حاضر اورانیوم را تا ۶۰ درصد خلوص غنی میکند، بسیار بالاتر از حد ۳.۶۷ درصد تعیین شده در توافق ۲۰۱۵ که یک یک گام فنی کوتاه تا ۹۰ درصد مورد نیاز برای مواد درجه تسلیحاتی است. مارکو روبیو، وزیر امور خارجه ایالات متحده، گفت که این سطح غنیسازی اورانیوم بسیار بالاتر از حد لازم برای مصارف غیرنظامی است. بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان، در سخنانی که احتمالاً اشارهای به پیشنهاد ایران بوده است، به «ایدههای مفید و بدیعی که منعکسکننده تمایل مشترک برای دستیابی به یک توافق شرافتمندانه است» اشاره کرد.
در پایان این مقاله آمده است: امارات متحده عربی یک نیروگاه هستهای غیرنظامی به نام براکه را در غرب ابوظبی اداره میکند. این اولین نیروگاه هستهای در جهان عرب است که به طور کامل عملیاتی شده و هر چهار راکتور آن اکنون فعال هستند و باید قادر به تولید یک چهارم از نیازهای برق امارات متحده عربی باشد.
به گزارش ایرنا، ایران و ایالات متحده تاکنون چهار دور مذاکرات غیرمستقیم را در مسقط و رم با وساطت سلطنت عمان برگزار کردهاند. سیدعباس عراقچی که ریاست هیات ایرانی را در این مذاکرات برعهده دارد در چند هفته اخیر بارها نسبت به خطوط قرمز مدنظر ایران در این مذاکرات شفاف سازی کرده و در آخرین مورد پیش از آغاز به کار نشست چهارم در پاسخ به سخنان رئیس هیات مذاکره کننده آمریکایی که خواهان توقف غنیسازی در داخل خاک ایران شده بود، گفت: غنیسازی در داخل ایران موضوعی است که حتماً باید ادامه پیدا کند و هیچ جای مصالحه در خصوص آن وجود ندارد. ممکن است ابعاد، اندازهها، سطح و میزان آن به جهت اعتمادسازی، مثلاً در یک دورهای محدودیتهایی برایش قائل شویم، مشابه بار گذشته، ولی اصل موضوع غنیسازی اصلاً قابل مذاکره نیست.
