خصوصی سازی دولا دولا نمی شود !

حسین علی زاده، گروه اقتصادی الف،   4031106024 ۲۴ نظر، ۰ در صف انتشار و ۸ تکراری یا غیرقابل انتشار
خصوصی سازی دولا دولا نمی شود !

پس از دیدار رهبر انقلاب از نمایشگاه توانمندی های بخش خصوصی و دیدار فعالان بخش خصوصی با ایشان بار دیگر مساله خصوصی سازی در ایران مورد توجه و بحث محافل کارشناسی و حتی عمومی قرار گرفته است. این موضوع درست از فردای انقلاب محل اختلافات زیادی بوده است. در یک سو کسانی قرار داشته اند که با تکیه بر مبانی انقلاب و آموزه های دینی استدلال می کردند حاکمیت اسلامی نباید در ید اختیار فعالان بزرگ اقتصادی (چنانکه در نظام های سرمایه داری قابل مشاهده است)  قرار بگیرد و به نوعی سیاست های اقتصادی رژیم گذشته را که منجر به انقلاب شد در همین جهت تفسیر می کردند. سیاست هایی که از نظر آنان باعث شکاف طبقاتی و حاکم شدن اقلیتی بر اکثریت شده بود.

در مقابل کسان دیگری همیشه از این موضوع سخن گفته اند که در اسلام محدودیت یا دستکم محدودیت های موجود سختگیرانه در دهه نخست انقلاب برای فعالیت بخش خصوصی وجود ندارد و مالکیت نه فقط در اسلام پذیرفته شده بلکه تجارت های بزرگ و کسب سودهای کلان امری مجاز شناخته شده و بنابراین تصورات رایج در دوران انقلاب تحت تاثیر آموزه های مارکسیستی و چپ رایج در آن زمان بوده که از نظر دینی قابل توجیه نیست.

 این جدال هنوز هم پس از گذشت ۴ دهه از انقلاب وجود دارد و هر دو طرف ماجرا همچنان بر موضوع خود پافشاری می کنند و به نظر نمی رسد از لحاظ نظری بتوان برای  آن پایانی متصور بود چنانکه در دنیا نیز در مباحث اقتصاد سیاسی این جدال همچنان وجود دارد. اما در ایران در عرصه عمل از اواسط دهه ۸۰ که سیاست های اصل ۴۴ قانون اساسی اعلام شد دیگر بهانه ای برای بی عملی و ادامه این  سردرگمی نظری در حکمرانی اقتصادی در ایران وجود ندارد و به نوعی حجم قابل توجهی از اقتصاد ایران نیز با تفسیری دیگر و به رغم اصول صریح قانون اساسی از ید اختیار دولت خارج شد. با این حال آن تحولات مثبت و خوشبینانه ای که در ابتدا برای این ابلاغ مهم اقتصادی متصور بود رخ نداد و بلکه هم فعالان بخش خصوصی ، حتی کسانی که  موفق به خرید سهام های بزرگ شده اند و هم خود حاکمیت و هم کسانی که از ابتدا مخالف چنین تصمیمی بودند از وضعیت فعلی اجرای این تصمیمات ناراضی هستند ! خریداران بزرگ سهام های دولتی و  فعالان بخش خصوصی معتقدند علیرغم واگذاری های صورت گرفته از سوی دولت مدیریت اصلی بنگاه های بزرگ همچنان در اختیار دولت است و مخالفان استدلال می کنند  همین از حد واگذاری ها هم برای سنجش کارامدی ادعاهای مربوط به تحول خصوصی سازی در اقتصاد ایران کفایت می کند. این سنجش نشان می دهد بر اثر اجرای سیاست های ابلاغی اصل ۴۴ و علیرغم موافقت و حمایت بالاترین مقام سیاسی کشور از بخش خصوصی، فعالیت بخش خصوصی در ایران مواهب و مزایایی که از این فعالیت در کشورهای دیگر نصیب منافع ملی می شود، نصیب مردم و منافع ملی نکرده است.

از آنجا که موافقان و مخالفان این موضوع همچنان بر ادعاهای خود پافشاری می کنند و هر دو جبهه نیز بر محقق نشدن انتظارات از این تصمیم مهم اشتراک دارند بهتر  است یک بار دیگر و با عطف توجه به تجربه دو دهه گذشته کارشناسان و تصمیم گیران بی طرف به جای تکرار ادعاها به این ارزیابی بنشینند که دلیل این درجا زدن چیست؟ و به جستجوی مسیری بپردازند که یا اقتصاد ایران را در راستای سیاست های ابلاغی اصل ۴۴ پیشتر ببرد یا با توجه به زیان های مورد اتفاق آن را به وضعیت تصریح شده در قانون اساسی برگردانند چرا که اجرای هر کدام از این رویکردها مزایایی دارد که در وضعیت بلاتکلیف فعلی که همگان از آن ناراضی اند این مزایا غایب است ! همچنین  قبل از آن به خصوص برای افکار عمومی معلوم کنند که دقیقا چه حجمی از اقتصاد ایران از دست دولت و حکمرانی عمومی خارج شده و آیا این مقدار از خصوصی سازی انجام شده برای انتطارات تحولی این تغییر سیاست های کلان بسیار مهم کافی نبوده؟ دیگر اینکه مراد از سیاست خارج شدن فعالیت های اقتصادی از ید دولت چنانکه در برخی محافل و ادبیات برخی کارشناسان با توجه از آن یاد می شود واگذار ی آنها به «بخش غیر دولتی» است یا «بخش خصوصی»؟  آیا در این واگذاری ها به اندازه کافی به نقش «تعاونی» ها هم به عنوان یک بخش غیر دولتی توجه شده است یا نه؟

مهمترین نکته ای که در این تصمیم گیری باید مورد توجه باشد این است که آیا ادامه سیاست های بازار در داخل و نقد نظری و عملی همین سیاست ها در نظام جهانی حاکم بر دنیا یعنی نظام بازار و سرمایه داری امری شدنی است؟ دیگر اینکه با توجه به اثرگذاری عوامل مهم فرهنگی در اقتصاد و غلبه روحیه عدالت گرایانه ما ایرانیان که بیش از هزار سال است با آموزه های شیعی ما هم در آمیخته است چگونه فعالیت های بزرگ بخش خصوصی که طبیعتا هم حاکمیت و هم طبقات پایین جامعه را تحت تاثیر خود قرار می دهد قابل دفاع خواهد بود. نظام بازار و فعالیت های بخش خصوصی به طور طبیعی مایل به گسترش و آزادی عمل حتی فراتر از مرزهای ملی است این امر چندان با حکمرانی هدایت گرایانه داخلی ما و رویکرد انتقادی ما به نظام جهانی تناسبی ندارد. نمونه بسیار واضح این قبیل تعارضات را در همین سال های گذشته می توانیم ببینیم. فعالان بزرگ اقتصادی ارز صادراتی خود را در مالکیت خود می دانند و قیمت گذاری دولتی آن را نادرست و بعضا غیر اخلاقی و غیر دینی می شمارند و حاضر نیستند در قیمت گذاری دولتی را بپذیرند. یا برخی از سهامداران خودروسازی که در غیاب یک بازار رقابتی در تلاش برای افزایش سهم خود و اعمال مدیریت بیشترند در حالی که بنابر سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی نباید سهام شرکت‌ها به نحوی تملک شود که موجب اخلال در رقابت شود. افکار عمومی می پرسد اگر سیاست‌های ابلاغی اصل ۴۴ با این محدودیت ها مورد قبول معتقدان و فعالان بخش خصوصی نیست آنان چرا مدعی عدم اجرای آن می شوند و اگر به همین شکل مورد تایید حکمرانی است چرا اجازه بروز چنین تعارضاتی که دیر یا زود به شکل های مختلف تکرار خواهد شدداده می شود؟!

دیدگاه کاربران

ناشناس۳۷۵۶۰۰۲۱۱:۴۸:۴۶ ۱۴۰۳/۱۱/۶
از کدام خصوصی سازی صحبت می کنید؟ واگذاری شرکتها، کارخانه ها، مزارع و معادن به دوستان و آشنایان با قیمت ناچیز، اسمش خصوصی سازی نیست. حال و روز نیشکر هفت تپه، تراکتور سازی تبریز..... را ببینید!
ناشناس۳۷۵۶۱۲۴۱۴:۲۲:۲۵ ۱۴۰۳/۱۱/۶
چند وقتی است که در باره شرکت‌های دانش بنیان مطلبی منتشر نمی کنید! اکثر این شرکت‌ها هم صوری بوده و تنها برای دریافت تسهیلات تشکیل می شوند.
مصطفی کمال ارجمند۳۷۵۶۱۸۳۱۵:۲۲:۵۱ ۱۴۰۳/۱۱/۶
تنها راه نجات اقتصاد کشور این است که یکبار برای همیشه اقتصاد کشور در همه موارد به یکباره ملی شود و پس از آن بر اساس اصول و تعالیم اقتصاد اسلامی و بر پایه و ان لیس للانسان الی ما سعی و برای انسان بهره ای جز سعی و تلاش نیست زیر بنایی ساخته شود
ناشناس۳۷۵۶۲۶۷۱۶:۳۲:۱۴ ۱۴۰۳/۱۱/۶
گیریم که نظر شما درست باشد، این کار باید به چه شکلی و به دست چه کسانی صورت گیرد، همین هایی که الآن هستند؟!
ناشناس۳۷۵۶۲۷۵۱۶:۳۷:۵۷ ۱۴۰۳/۱۱/۶
در مورد طرح فروش اموال مازاد دولت هم بنویسید. طرحی که افراد دخیل در آن، مصونیت قضایی هم داشته و به هیچ کسی جوابگو نیستند!
ناشناس۳۷۵۶۵۱۸۲۲:۰۵:۵۸ ۱۴۰۳/۱۱/۶
این نسخه یکبار در اول انقلاب عمل شد ولی شکست خورد
ناشناس۳۷۵۶۲۸۸۱۶:۵۳:۲۹ ۱۴۰۳/۱۱/۶
بر اساس گزارش سازمان بین المللی شفافیت در سال 1403، ایران در رده بندی جهانی ادراک فساد در میان 180 کشور در رتبه 149 قرار گرفته است.
ناشناس۳۷۵۶۱۵۵۱۴:۴۵:۰۴ ۱۴۰۳/۱۱/۶
تکلیف دادگاه رییس اسبق سازمان خصوصی سازی جناب آقای سید میر علی اشرف عبدلله پوری حسینی آذری اصل به کجا انجامید.
ناشناس۳۷۵۶۳۴۳۱۸:۰۵:۳۳ ۱۴۰۳/۱۱/۶
بر اساس قانون اساسی حداقل 25درصد اقتصاد باید در قالب تعاونی به مردم واگذار شود
ناشناس۳۷۵۶۳۶۹۱۸:۲۹:۵۰ ۱۴۰۳/۱۱/۶
مشکل کشور خصوص سازی یا دولتی بودن نیست مشکل نبود نگاه و سیاست اقتصاد محور کلان و وجود انحصار طلبی فعالان اقتصادی و مفعت طلبی شخصی یا جناحی و حذبی و طایفه ای در دولتیها ومجلسیها هست
ناشناس۳۷۵۶۰۰۶۱۱:۵۱:۵۷ ۱۴۰۳/۱۱/۶
خصوصی سازی نه، خصولتی سازی. بخش دولتی که تبدیل به حیات خلوتی برای یاران و دوستان می شود تا با دریافت حقوق های نجومی کشور را به ویرانه تبدیل کنند.
mostafa.kamali95@yahoo.com۳۷۵۶۱۸۰۱۵:۱۸:۵۸ ۱۴۰۳/۱۱/۶
هر چه فساد و تباهی است در این بخش خصوصی است که همه برای اینکه به نان و نوایی برسند دم از آن میزنند اصل اقتصاد کشور باید بر اصول تعاونی های واقعی و درست و نه در شعار باشد
ناشناس۳۷۵۶۲۸۰۱۶:۴۵:۲۳ ۱۴۰۳/۱۱/۶
چه کسی کنترل و نظارت بر تعاونی ها را بر عهده داشته باشند، همین هایی که الان هستند؟!
ناشناس۳۷۵۶۳۰۰۱۷:۲۸:۱۰ ۱۴۰۳/۱۱/۶
تعاونی واقعی خودش بازرس دارد و هر یک از اعضا هم در واقع خودشان یک بازرس و ناظر هستند تعاونی واقعی منظور است تعاونی راچ دایل را در خاطر دارید
ناشناس۳۷۵۶۲۲۱۱۵:۵۵:۴۲ ۱۴۰۳/۱۱/۶
هیچ اسمی از خریدار زمین ۳۵۴۰۰ هزار میلیارد تومانی سازمان آب اصفهان نیست چرا مشخص نمیشود چه کسی این مزایده بزرگ را برنده شده و پول آنرا از چه محلی تهیه کرده اند
ناشناس۳۷۵۶۲۷۸۱۶:۴۲:۴۹ ۱۴۰۳/۱۱/۶
این معامله بر اساس طرح فروش اموال مازاد دولت صورت گرفته است. بر اساس قانونی که اخیراً تصویب و مورد تایید شورای نگهبان قرار گرفته، دست اندر کاران فروش از مصونیت قضایی برخوردار بوده و لزومی به پاسخ دهی ندارند.
ناشناس۳۷۵۶۳۲۴۱۷:۴۹:۰۱ ۱۴۰۳/۱۱/۶
آقای خاندوزی می دانند به آقای دکتر توکلی بدهند
ناشناس۳۷۵۶۳۴۰۱۸:۰۲:۵۵ ۱۴۰۳/۱۱/۶
اتفاقا بر عکس معاملات خصوصا دولتی باید کاملا شفاف و اطلاعات آن در معرض عموم مردم قرار گیرد
ناشناس۳۷۵۶۰۱۱۱۱:۵۵:۳۲ ۱۴۰۳/۱۱/۶
در مملکتی که 60% اقتصاد کشور از حسابرسی مالیاتی معاف است و دولت همه سازوکارهای اساسی را در اختیار دارد، بخش خصوصی نه توان رقابت دارد و نه شکوفا می شود.
ناشناس۳۷۵۶۰۲۴۱۲:۱۸:۲۴ ۱۴۰۳/۱۱/۶
به‌اسم‌خصوصی‌سازی‌،معادن‌وذخایرمس‌و فولادوطلاوذغالسنگ‌ونفت‌وگازوپتروشیمی رو بعضیهاتصرف‌کردن
ناشناس۳۷۵۶۰۷۸۱۳:۱۸:۴۲ ۱۴۰۳/۱۱/۶
حرفی برای گفتن نیست چون روز به روز سفره حقوق بگیر خالی می شود حالا یا با دولتی یا با خصولتی یا با خصوصی تفاوتی ندارد
ناشناس۳۷۵۶۰۹۱۱۳:۳۲:۱۸ ۱۴۰۳/۱۱/۶
خصوصی سازی یعنی دادن کارخانجات زمین و املاک مفت به اعوان و انصار
ناشناس۳۷۵۶۱۱۷۱۴:۱۴:۳۴ ۱۴۰۳/۱۱/۶
اگر راستش را بخواهید برای من حقوق بگیر دیگر مهم نیست خصولتی و خصوصی و دولتی .
ناشناس۳۷۵۶۲۰۷۱۵:۳۹:۱۷ ۱۴۰۳/۱۱/۶
خصوصی سازی در حد شعار هم نیست ، تماما نمایشه ، همه میدونند ،حتی همین مطلب.
yektanetتریبون

پربحث‌های دیروز

  1. مدیری که حامی سرسخت پزشکیان بود، برکنار شد

  2. زلنسکی و اوکراینی که عبرت دنیا شد!

  3. بوق یا واقعیت؟!

  4. در کمین کوی/ آغاز پایان همتی/ وقتی خاموش‌کنندگان، فراموش‌کار می‌شوند!

  5. گنده‌گویی نتانیاهو پس از دریافت بمب‌های آمریکایی:‌ کار ایران را تمام می‌کنیم

  6. اشتباهاتی که هنگام خفت‌گیری نباید انجام دهید!

  7. ظریف: به جایی رسیده‌ایم که می‌توانیم لقمه چربی برای کسی نباشیم/ ضمن توجه به تهدیدها، نگاه‌مان تهدیدمحور نباشد

  8. این هم از «شنبهِ ترامپ»/ تهدید توخالی ترامپ

  9. بن سلمان برای میانجیگری میان ایران و آمریکا آماده می‌شود

  10. اسرائیل هواپیمای ایران را به حمله در صورت فرود در لبنان تهدید کرده بود؟ / فعلا خبری از پرواز به بیروت نیست

  11. در دستور کار قرار گرفتن اصلاح قانون جنجالی در مجلس/ مسیر ظریف برای ادامه فعالیت هموار می‌شود؟

  12. سال ۶۹ هم درباره آمریکا اشتباه کردید اما عبرت نگرفتید/ ماجرای ناتمام چند مذاکره نافرجام

  13. نقش عناصر گروهک‌های ضد انقلاب در ارتباط با قتل دانشجوی دانشگاه تهران/ روایتی از افرادی که مواد منفجره همراه خود داشتند

  14. چانه‌زنی دستمزد ۱۴۰۴ با پایه ۷ میلیون تومان توهین به کارگر است

  15. تصاویری از سید حسن نصرالله که برای اولین بار منتشر می‌شود

  16. گزافه‌گویی وزیر خارجه آمریکا در اسرائیل:‌ ایران هسته‌ای نمی‌تواند وجود داشته باشد

  17. ۱۴۰۴ هدیه ۱۰۰ میلیون ریالی برای بازنشستگان کشوری

  18. پرواز پهپادها از زیر آب | رونمایی از اولین پهپاد زیردریایی

  19. اجرای «کالابرگ» از سرگرفته شد/ پرداخت پیش از آغاز ماه رمضان

  20. دبیر کل حزب‌الله: انقلاب اسلامی ایران الگوی زندگی واقعی است

پربحث‌های هفته

  1. دلیل ممانعت از ورود هواپیمای ایران به لبنان از زبان نخست‌وزیر این کشور

  2. افسارگسیختگی دلار و سکوت آزاردهنده مسئولان/ تا دیر نشده به داد مردم برسید!

  3. وحیدی: مشکلات بانکی ما از FATF نیست

  4. قالیباف: به دنبال یک تحول اقتصادی هستیم/ خیانت ممنوع!

  5. نباید در تله ترامپ افتاد!

  6. رونمایی ایران از کابوس جدید اسرائیل

  7. فتنه جدید ضدایرانی در لبنان

  8. تحقیر نخست‌وزیر هند توسط ماکرون/ رئیس‌جمهور فرانسه با «مودی» دست نداد

  9. واکنش حسابگرانه دبیر و آنچه دایی باید بیاموزد/ اعتراض داریم آقای پزشکیان! / حمله به حداد عادل

  10. تشکیل تیم های ویژه برای دستگیری عاملان حمله به دانشجوی دانشگاه تهران

  11. پزشکیان: نقشه‌های آمریکا با کمک ملت نابود خواهد شد / ترامپ ادعای مذاکره دارد اما اهل مذاکره نیست

  12. راهبرد "مرد دیوانه" و یک سوتفاهم بزرگ!

  13. ... در این جهان چون جنگل !

  14. مدیری که حامی سرسخت پزشکیان بود، برکنار شد

  15. پزشکیان: وعده‌هایم را فراموش نکرده‌ام  

  16. زلنسکی و اوکراینی که عبرت دنیا شد!

  17. مردم و نگاه صاحب‌اختیارانه به انقلاب اسلامی

  18. مهاجرانی: تلگرام و یوتیوب تا قبل از عید رفع فیلتر می شود

  19. محمدجواد ظریف با تیپ متفاوت در راهپیمایی ۲۲ بهمن

  20.  تفسیر‌های خلاف واقع/ مهاجرانی و مذاکره/ شازده و برف مونیخ!

  21. پوتین و جولانی برای اولین‌بار پس از سقوط اسد گفت‌ و گو کردند

  22. تاریخ جلسه استیضاح همتی مشخص شد/ وزیر اقتصاد غزل خداحافظی را می‌خواند؟

  23. گروسی: زمان توافق درباره برنامه هسته‌ای ایران در حال اتمام است

  24. نظرات برگزیده مخاطبان «الف»: برای ایستادگی مقابل آمریکا، مسئولان و مردم باید هزینه یکسان بدهند/ همتی رسماً ارز را گران کرد/ مذاکره، استراتژی فریب ترامپ است

  25. چند نمونه از بدعهدی‌های مکرر آمریکا در مورد ایران و جهان

آخرین عناوین