در روزهای اخیر و همزمان با اوج گیری فضای تنش و ناامنی در سوریه، تحلیل و تفسیرهای مختلفی با محوریت کنشگری بازیگران خارجی در ایجاد بحران علیه سوریه و کمک به تروریست های تکفیری تحریر الشام منتشر و مطرح شده است. با این همه، به تازگی نشریه اوکراینی "کیِف پست" در گزارشی مبسوط و معنادار، از نقش اوکراین در ارائه آموزش به تروریست های تکفیری و حتی حضور افسران اوکراینی در میدان های جنگ کنونی در سوریه پرده برداشته است.
البته که در روزهای اخیر نیز اخبار مختلفی دال بر هدایت و مدیریت پهپادهای تروریست ها توسط نیروهای اوکراینی و یا حضور میدانی نیرویهای اوکراینی در خاک سوریه منتشر شده است. موضوعی که برخی تروریست های اسیر شده توسط ارتش سوریه نیز به آن اعتراف کرده اند. با این همه، بسیاری این سوال را مطرح می کنند که اوکراین با توجه به چه چشماندازهایی اقدام به مداخله در جنگ سوریه کرده است؟ به نظر می رسد برای پاسخ به این پرسش، بایستی دو موضوع را مد نظر داشت.
اول اینکه اوکراینی ها در جنگ با روسیه هستند و در عین حال در طی ماه های گذشته ادعاهای مختلفی را مبنی بر همکاریهای ایران با روسیه در بحبوحه جنگ اوکراین مطرح کرده اند. از این رو، اوکراین با مداخله در جنگ سوریه و کمک رساندن به تروریست های تکفیری، سعی دارد پیام های مستقیمی را هم به روسیه و هم ایران ارسال کند و به نوعی جبهه جنگ علیه آن ها را به ورای جغرافیای خود توسعه بخشد.
رویکردی که البته از چشم اندازی کلان سعی دارد تا از شدت حملات و توان روسیه در جبهه های جنگ اوکراین نیز بکاهد و با ایجاد میدان های جنگ تازه علیه روسیه، به نوعی دست اوکراین را در میدان جنگ مستقیم با روسیه تقویت کند.
مولفه دوم در این میان نیز این است که همانطور که در ماه های اخیر بارها و بارها چهره های سرشناس در جهان غرب نظیر پروفسور جان میرشایمر استاد علوم سیاسی دانشگاه شیکاگو عنوان کرده اند، اوکراین هیچ گزینه ای الا تن دادن به خواسته های روسیه در چهارچوب جنگ با این کشور برای حصول توافق آتشبس ندارد.
در واقع، دست های کیِف به شدت در مواجهه با کرملین خالی است. از این رو، اوکراینی ها سعی دارند تا با تشدید جنگ افروزی علیه سوریه یعنی همان جایی که روسها در آن منافع راهبردی دارند، تا جای ممکن برای خود علیه این کشور اهرم سازی کنند و از این رهگذر، منافع خاص خود را در هرگونه مذامره آتش بس با این کشور محقق سازند. به بیان ساده تر، ضعف های اوکراین در جنگ با روسیه، آن را قانع به کنشگری میدانی در خاک سوریه کرده اند. البته که به نحو مشابهی اوکراینی ها به زعم خود سعی دارند پیام های هشدارآمیزی را به ایران نیز ارسال کنند.
این در حالی است که هیچ تضمینی وجود ندارد که روند تحولات میدانی در سوریه ضرورتا به همان نحوی پیش رود که مطلوب اوکراینی ها و همراهانشان است. موضوعی که خود می تواند ایجاد کننده چالش ها و بحران های تازه ای به ویژه برای طرف اوکراینی باشد.