آیا از جابهجاشدن با راهپله خسته شدهاید؟ آیا فضای لازم برای نصب آسانسور در خانه خود را ندارید؟ با بالابر خانگی میتوانید بهراحتی به تمام طبقات منزل خود دسترسی داشته باشید یا از آن برای حمل و نقل وسایل سنگین استفاده کنید. این نوع بالابرها بدون در نظر گرفتن ابعاد خانه، تعداد طبقات یا سبک طراحی دکوراسیون داخلی، میتوانند بهگونهای طراحی و نصب شوند که به زیبایی در خانه شما قرار گیرند. در حال حاضر این وسایل، راهکاری عالی برای جابهجایی افراد و اجسام در بین طبقات ساختمانهای قدیمی بدون آسانسور، خانههای دوبلکس و ویلاها هستند.
اگر تصمیم به راهاندازی این نوع وسایل پرکاربرد در خانه خود گرفتهاید؛ در این متن همراه ما باشید تا با بالابرهای خانگی و انواع آن بیشتر آشنا شوید.
بالابر خانگی چیست؟
بالابر خانگی (home lift)، نوعی از آسانسور کوچک خانگی است که برای جابهجایی بین مسیر 2 تا حداکثر 4 طبقه کاربرد دارد. این وسایل معمولا ظرفیت محدود و سرعت پایینی برای حرکت دارند؛ به همین دلیل با برق تکفاز شهری نیز کار میکنند. کابین این هوم لیفتها، ساده، سبک و با دربهای لولایی است. همچنین تابلو فرمان آنها، پیچیدگیهای تابلوهای آسانسور را نداشته؛ ولی از نظر تأمین امنیت کاربران، تمام شرایط آسانسورها در آنها رعایت شده است.
از بالابرها در کجا استفاده میکنند؟
همانطور که به آن اشاره کردیم؛ بهترین راهحل برای ساختمانهای قدیمی یا مکانهایی که فضای لازم برای آسانسور را ندارند؛ نصب و راهاندازی بالابرهای خانگی خواهد بود. البته این نوع وسایل، شباهت بسیار زیادی با بالابر صنعتی دارند که از آن در فروشگاههای بزرگ بیشتر استفاده میشود. در ادامه با برخی از کاربردهای این نوع بالابرها، آشنا میشویم.
-
ساختمانهای 2 یا 3 طبقه
-
خانههای قدیمی بدون آسانسور
-
ویلاهای دوبلکس و تریپلکس
-
ساختمانهای اداری و تجاری
-
بالابر ویلچر برای افراد کمتوان در ساختمان
-
استفاده در فضای بین راهپلهها
-
فروشگاههای بزرگ چند طبقه یا دارای زیرزمین و انباری

چرا در بالابرها از سیستم هیدرولیک استفاده میکنند؟
به طور کلی در بالابر خانگی و بالابر صنعتی سیستمهای اسکرو یا وینچ از نظر فنی عملکرد مناسبی را ندارند. به همین دلیل میتوان گفت سیستم هیدرولیک بهترین راهحل برای اجرای بالابرها خواهد بود. در ادامه نیز مهمترین مزایای این سیستم را بررسی میکنیم.
-
بالابر خانگی هیدرولیک، سر و صدای خیلی کمتری ایجاد میکند.
-
حرکت این نوع بالابرها بسیار نرم و بدون ضربه است.
-
در زمان قطع برق، عملیات نجات اضطراری در این بالابرها بسیار آسانتر است.
-
این وسایل با برق تکفاز شهری نیز کار میکنند.
-
عملکرد هوم لیفتهای هیدرولیک با نصب تجهیزات مناسب، بسیار ایمن است.
-
برای راهاندازی سیستم هیدرولیک نیازی به اجرای موتورخانه در بالای ساختمان نیست.
-
برای تعیین محل نصب تجهیزات نیرو محرکه یا همان پاور یونیت بالابرهای هیدرولیکی، انعطافپذیری بالایی وجود دارد.
بالابر خانگی چگونه نصب میشود؟
نصب هر کدام از این وسایل مانند بالابر ویلچر و صنعتی فرایندی کاملا تخصصی و دقیق خواهد بود. مراحل راهاندازی معمولا در فضاهای کوچکی از ساختمان و در ارتفاعهای مختلفی انجام میشود. همچنین در صورت نیاز باید برای نصب تجهیزات در ارتفاع از قبل داربست کار گذاشته شود. در ابتدا باید ریلها در طول مسیر موردنظر با فاصله یکسان و دقیق نصب شوند.
سپس در مرحله بعد به ترتیب جک هیدرولیک، کارسلینگ، دربها و کابین نصب شوند. پس از نصب قطعات مکانیکی، نوبت به اجرای قطعات الکتریکی و تابلوی فرمان آن میرسد. در مرحله آخر در یک عملیات پیش راهاندازی، عملکرد دستگاه بررسی شده و قطعات ایمنی نیز آزمایشهای استاندارد را پشت سر میگذارند. در نهایت بالابر برای تحویل به مشتری و بهرهبرداری آماده خواهد بود.
چرا سرویس و نگهداری بالابرها، اهمیت دارد؟
همانطور که در بخش قبلی نیز توضیح دادیم، این وسایل از قطعات متنوع با عملکردهای خاص استفاده میکنند. به همین دلیل مانند هر تجهیزات دیگری نیاز به سرویس و نگهداری مستمر دارند. علاوه بر آن برای حفظ کیفیت و عملکرد ایمن و استاندارد دستگاه، یک برنامه دورهای دقیق برای بررسی و نگهداری این بالابرها، توصیه میشود.
البته به این نکته توجه داشته باشید که این کار باید توسط افراد متخصص و شرکتهای معتبر که در زمینه آسانسور و بالابرها فعالیت میکنند، انجام شود. معمولا در سرویسهای دورهای، قطعات مکانیکی، الکتریکی و هیدرولیک دستگاه بررسی میشود. همچنین تجهیزات ایمنی و عملکردهای استاندارد دستگاه، کنترل و بازبینی شده و در صورت وجود ایراد، تعمیرات لازم انجام خواهد شد. به همین دلیل در نظر بگیرید که اگر سرویسهای دورهای تعمیر و نگهداری این تجهیزات بهموقع انجام نشود؛ در نهایت علاوه بر اینکه هزینههای بیشتری را به همراه دارد، ممکن است حوادث ناگواری نیز اتفاق بیفتد.

قیمت بالابرها به چه عواملی بستگی دارد؟
در مجموع میتوان گفت که هزینههای لازم برای نصب و راهاندازی بالابر خانگی، صنعتی یا ویلچر، شامل موارد زیر میشود.
-
هزینه خرید قطعات مکانیکی
-
هزینه خرید تجهیزات الکتریکی و تابلو فرمان
-
هزینه عملیات ساختمانی موردنیاز
-
هزینه اجرای ریل کشی
-
هزینه نصب و راهاندازی نهایی دستگاه
از طرفی اگر تصمیم به استفاده از بالابر خانگی شیشهای در ساختمان خود داشته باشید، باید هزینههای مربوط به طراحی و ساخت کابین و دربها و همچنین پوشش شیشهای داکت بالابر را نیز در نظر بگیرید.
عوامل مهم در طراحی و ساخت بالابرها چیست؟
مشخصات فنی برای طراحی و راهاندازی این نوع وسایل، معمولا نسبت به آسانسورها؛ محدودیتهای بیشتری دارد. در واقع به دلیل فضای کمتر، آزادی عمل چندانی برای طراحی هوم لیفتها یا بالابر صنعتی وجود ندارد. در ادامه با برخی از عوامل مؤثر در ساخت این دستگاهها، آشنا میشویم.
ظرفیت حمل بار
ظرفیت هوم لیفت بر اساس تعداد نفرات تعیین خواهد شد، در واقع میتوان گفت در بالابرهای خانگی یک نفر معادل 100 کیلوگرم، دو نفر معادل 180 کیلوگرم و سه نفر معادل 225 کیلوگرم در نظر گرفته میشود.
ابعاد بالابر
به طور کلی ابعاد این نوع بالابرها با توجه به شرایط فضای ساختمان، دکوراسیون داخلی و ظرفیت موردنظر، تعیین میشود. به این نکته توجه داشته باشید که ابعاد کابین این نوع وسایل باید بهگونهای انتخاب شود که از مساحت مجاز تجاوز نکند. این محدوده باید از خطر سوارشدن بیش از حد مسافر در بالابر جلوگیری کند. ابعاد نهایی نیز بر اساس نوع سیستم هیدرولیک، ریلگذاری و کابین هوم لیفت مشخص میشود.
طول مسیر حرکت و جابهجایی
به طور کلی فاصله مسیر حرکت بالابرها، از سطح ایستگاه اول تا سطح ایستگاه آخر محاسبه میشود. همچنین تعداد طبقات یا توقف و فاصله بین هر کدام را در نظر میگیرند. به عنوان مثال مسیر حرکت یک هوم لیفت در بین سه ایستگاه یا طبقه، با فاصله هر کدام 3 متر، برابر با 6 متر خواهد بود.

سرعت بالابر
سرعت هوم لیفت به طور میانگین بین 10 تا 30 سانتیمتر بر ثانیه است، اما معمولا در حالت ایمن و استاندارد از سرعت حدود 15 سانتیمتر بر ثانیه، استفاده میکنند. سرعت بالاتر در بالابرهایی که درب کابین ندارند، بسیار خطرناک است. از طرفی در بسیاری از دستگاههایی که با برق تکفاز شهری کار میکنند، با توجه به محدودیت توان موتور، سرعت باید در حالت کندتر باشد.
همچنین به این نکته توجه داشته باشید که در هوم لیفتها به دلیل اینکه از یک شیر کنترل ساده تک سرعتی استفاده شده و تابلوی فرمان نیز سادهتر است، سرعت کمتری در نظر میگیرند. البته اگر میخواهید بالابر سرعت بیشتری داشته باشد، باید از شیرهای کنترل دو سرعتی و تابلوی فرمان پیچیدهتری کمک بگیرید که هزینههای تمام شده آن نیز افزایش خواهد یافت.
تعداد توقف یا ایستگاه
معمولا از این تجهیزات برای ساختمانهای 2 تا 3 طبقه استفاده میشود. البته برای مکانهایی با تعداد توقف بیشتر هم میتوان این نوع بالابرها را اجرا کرده؛ ولی باید در نظر داشت که سرعت آنها کم است؛ بنابراین گزینه مناسبی برای فاصلههای طولانی نیستند.
چاهک هوم لیفت
به بخش پایینی بالابر که عمق آن برابر با فاصله عمودی کف ایستگاه اول تا پایینترین نقطه چاه است، چاهک یا پیت میگویند. این بخش در آسانسورها برای ایمنی سرویسکار و تجهیزات مربوطه در نظر گرفته میشود. به همین دلیل در بسیاری از بالابرها امکان اجرای بدون چاله یا کم چاله وجود دارد. البته پیشنهاد میشود یک چاهک استاندارد در محل نصب هوم لیفت، ایجاد شود.
اجزا و قطعات بالابرها چیست؟
تجهیزات عمومی هوم لیفتها، شامل قطعاتی مانند کابین، دربها، ریلها، لوازم مکانیکی، تابلوی فرمان، لوازم الکتریکی، سیم بکسلها و لوازم راهاندازی به جز سیستم نیروی محرکه هیدرولیکی میشود. در ادامه این قطعات را بررسی میکنیم.
کابین بالابرهای خانگی
این بخش از هوم لیفتها باید دارای سه خصوصیت مهم زیر باشند:
-
کابین باید دارای سقف و کاملا پوشیده باشد تا ایمنی لازم برای سرنشین را تأمین کند.
-
در ساخت کابین باید از متریال سبک استفاده کرده تا وزن آن زیاد نشود.
-
ظاهر کابین هوم لیفتها باید متناسب با سبک معماری و طراحی دکوراسیون داخلی ساختمان باشد؛ البته برای این منظور نیز باید تزئینات سبک به کار رود. به طور مثال استفاده از سنگهای طبیعی به عنوان کفپوش کابین، گزینه مناسبی نیست.
درب بالابر
در هوم لیفتها، با توجه به فضای راهاندازی و سلیقه مشتری میتوان از دربهای تماماتوماتیک، نیمه اتوماتیک یا دربهای دستی استفاده کرد. البته به طور معمول در طراحی و اجرای این وسایل، دربهای دستی و بهصورت لولایی به کار میرود. در واقع بیشتر مواقع برای این نوع بالابرها کابین حذف شده و از این نوع دربها با قفل ایمنی در ورودی هر طبقه استفاده میکنند.
اما به این نکته توجه داشته باشید که حذف درب کابین، ایمنی دستگاه را کاهش داده؛ ولی با توجه به سرعت بسیار کم بالابر، این راهکار استفاده میشود. از طرفی بهتر است، درب طبقات به سیستم قفل هوشمند مجهز شوند تا زمانی که کابین در طبقه قرار گرفت، امکان باز شدن درب فراهم باشد.
قطعات مکانیکی بالابرها
یکی از بخشهای مهم نصب و راهاندازی هوم لیفت و بالابر صنعتی، استفاده از قطعات مکانیکی است. این تجهیزات شامل سیمهای بکسل، قلاب بکسل، کرپیها، براکتها، کفشکها، ضربهگیر، لقمهها و سایر اتصالات ضروری میشوند.
تجهیزات الکتریکی هوم لیفتها
قطعات الکترونیکی این نوع بالابرها عموماً همان تجهیزات اختصاصی در صنعت آسانسور هستند که پیشنهاد میشود به دلیل حساسیت بالای آن، از فروشندگان و تولیدکنندگان معتبر تهیه شود. سنسورهای کابین، سنسورهای آهنربایی، جعبه رویزیون، میکروسوئیچهای طبقات، تراولینگ کابل و پانلهای فرمان از جمله قطعات الکتریکی مورد استفاده در هوم لیفتها هستند.

ریلهای راهنما در هوم لیفتها
همانطور که میدانید؛ کارسلینگ بالابر در مسیر مشخصی که ریلهای راهنما قرار گرفتهاند، حرکت میکند. این ریلها بهگونهای طراحی شدهاند که اجازه خروج از مسیر هدایت شده را به کابین نمیدهند. در هوم لیفتها باید از ریلهای استاندارد با مقطع تی شکل که در آسانسورها به کار میرود، استفاده شود. سایز ریلها، با توجه به ظرفیت وزنی و نوع سیستم انتخاب میشود.
تابلوی فرمان هوم لیفت
وظیفه تابلو فرمان در بالابرها، کنترل عملکردهای توقف اتوماتیک در طبقات، بهصورت استاندارد و دقیق است. سادهترین حالت، دو توقف با کنترل رلهای در این تابلوهاست؛ البته در بالابرهای بیش از دو توقف فرایند کمی پیچیدهتر بوده و اغلب از تابلوهای فرمان میکروپروسسوری استفاده میکنند. همچنین بهتر است برای ایجاد شرایط ایمن، این تابلوها به سیستم نجات اضطراری نیز مجهز شوند تا در شرایط قطع برق، کابین تا سطح ایستگاه پایین آمده و مسافر پیاده شود.
تجهیزات هیدرولیک بالابرهای خانگی چیست؟
از قطعات اصلی نیروی محرکه هوم لیفتها و بالابر ویلچر؛ جک و پاوریونیت هیدرولیک است که باید از انواع قطعات آسانسورهای هیدرولیکی، تأمین شود تا ایمنی و عملکرد لازم را داشته باشد. کارسلینگ، شلنگها و روغن به عنوان سیال نیز در گروه تجهیزات هیدرولیکی بالابرها قرار میگیرند.
سخن پایانی
در این متن در مورد بالابر خانگی و انواع آن توضیح دادیم، همچنین با کاربرد و مزایای آن آشنا شدید. اما به طور کلی میتوان گفت هوم لیفتها، آسانسورهای کوچکی هستند که نهایت در مسیر 2 تا 4 طبقه نصب میشوند. این وسایل مدلهای مختلفی دارند که بر اساس ظرفیت، ولتاژ و نوع سیستم آن دستهبندی میشوند. در نهایت اگر شما هم با خواندن این متن به فکر نصب چنین تجهیزاتی افتادهاید؛ بهتر است این بالابرها را از شرکتهای معتبر خریداری کرده تا علاوه بر اطمینان از ایمنی و استاندارد بودن آن، بتوانید از خدمات پس از فروش و گارانتی آنها نیز استفاده کنید.
شرکت پارس صنعت نوین، با بیش از سه دهه فعالیت بهصورت تخصصی در زمینه تولید و نصب انواع بالابر صنعتی و خانگی، بالابر ویلچر و استاکر فعالیت میکند. این شرکت با بهکارگیری مهندسان مجرب خود تلاش میکند تا خدمات با کیفیت و مطابق با استانداردهای روز دنیا را ارائه دهد.


