هدف فرح و لیلی از تاسیس کانون پرورشی

گروه اجتماعی الف،   3990918001 ۴۳ نظر، ۰ در صف انتشار و ۲۲ تکراری یا غیرقابل انتشار

فرح پهلوی که از نیمه دوم دهه ۴۰ در پی نقش آفرینی فرهنگی در کشور بود تلاش داشت از خلاء فرهنگی آن دهه، نهایت استفاده را ببرد ریشه فرهنگی دینی و مذهبی فرزندان ایرانی را قطع کند.

هدف فرح و لیلی از تاسیس کانون پرورشی
 

به گزارش فارس، با شروع برنامه‌های انقلاب سفید و اصلاحات ارضی در دهه ۱۳۴۰ تغییرات اساسی در جامعه ایرانی پدید آمد که آن دهه به دهه تغییرات در ایران نامگذاری شد.

به طور مثال جمعیت شهرنشین ایرانی که تا سال ۱۳۳۵ حدود ۳۱.۴ درصد جمعیت کشور را در بر می‌گرفت بعد از اجرای اصلاحات اراضی توسط شاه در سال ۱۳۴۵ با افزایش بیش از ۶ درصدی به ۴۰ درصد رسید. تغییرات شتابان همه وجوه زندگی مردم را متأثر ساخت. از جمله این تغییرات موج گسترده مهاجرت روستاییان به شهرهای بزرگ و در نتیجه افزایش جمعیت شهرنشینان بود.

فرح پهلوی که از نیمه دوم دهه ۴۰ در پی نقش‌آفرینی فرهنگی در کشور بود، تلاش داشت از خلاء فرهنگی که پس از مهاجرت روستاییان به شهرها پیش آمده، نهایت استفاده را ببرد، ریشه فرهنگی، دینی و مذهبی فرزندان و نونهالان ایرانی را قطع و با فرهنگ غربی آشنا کند. برای این امر در پی گسترش هنر معاصر و آوانگارد غربی برآمد. به همین دلیل با تاسیس کتابخانه کودک به پیشنهاد لیلی امیرارجمند که به نوعی هسته ابتدایی تشکیل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود، موافقت کرد. 

در آن سال‌ها ریاست عالی مدیریت فرهنگی کشور به دست فرح و مدیریت اجرایی آن با لیلی امیرارجمند بود. اقدامات فرهنگی برپایه الگوهای غربی بود و هیچ رد پایی از آموزه‌های دینی در فعالیت کانون دیده نمی‌شد. 

به عنوان نمونه لیلی امیرارجمند به پیشنهاد انتشار کتاب زندگی پیامبر(ص) برای کودکان در آن کانون، چنین پاسخ می‌دهد: «... در مورد کتاب زندگی حضرت محمد (ص) برای کودکان و نوجوانان نوشته آقای محسن جاویدان که برای اظهار نظر به این کانون ارسال فرموده بودید به اطلاع می‌رسد این کتاب متأسفانه در روال راه و رسم همیشگی کانون نیست و خصوصیاتی که برای کودکان و نوجوانان در آن چشمگیر باشد، مشاهده نمی‌شود».

لیلی امیر ارجمند کیست؟

لیلی جهان‌آرا که بعد‌ها به دلیل ازدواج با شاهرخ امیرارجمند به لیلی امیرارجمند معروف شد در یک خانواده طبقه متوسط و کارمند به دنیا آمد. پدرش عبدالله جهان‌آرا کارمند وزارت دارایى و مادرش ناهید شاهرخ کارمند بازنشسته موزه ایران باستان بود.

خانواده جهان آرا سبک زندگی غربی داشتند و لیلی را برای ادامه تحصیل به مدرسه فرانسوی رازی فرستادند. او در این مدرسه با فرح پهلوی همکلاسی شد و این دوستی تا پایان سلطنت پهلوی در ایران و حتی بعد از فرار شاه از کشور ادامه داشت.

فرح پهلوی در فرانسه، چهار دوست نزدیک به نام‌های لیلی امیرارجمند، کریم پاشا بهادری، فریدون جوادی و بژورن مایرولد داشت که با لیلی صمیمی‌تر از بقیه بود. 

لیلی در فرانسه به مذهب مسیحیت کاتولیک گروید و این مساله در سند ساواک نیز مشاهده می‌شود. صمیمیت لیلی با فرح باعث شد بعد از ازدواج فرح با شاه مشاغل متعدد و مهمی را عهده‌دار شده که آخرین سمت وی عضو هیأت امناء و مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بود.

لیلی امیرارجمند نه تنها اعتقادی به قید و بند‌های مذهبی نداشت، بلکه به قوانین قانونی و عرفی نیز اعتقاد نداشت. رفتارش چنان زننده بوده که حتی مادر محمدرضا نیز به آن انتقاد داشت.

او با دیپلمات‌‌های اروپاى شرقى و شوروى سابق ارتباط داشت و رفتار غیراخلاقی او پس از فرار شاه از ایران ادامه یافت تا آنجا که دولت باهاما، عذر همه آن‌ها را خواست و اعلام کرد که از نظر سیاسى و اجتماعى حضور شاه و همراهان براى کشور باهاما زیان‌آور است.

منبع: پژوهشکده مطالعات تاریخ معاصر ایران

دیدگاه کاربران

ناشناس۱۷۲۲۵۱۴۰۸:۰۰:۰۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
انگار که نویسنده همین دیروز به ایران اومده ، بعد از اینهمه سال با انواع هزینه های عجیب غریب در بودجه کشور و صرف انواع نیروی انسانی و البته در سایه مدیریت ناکارامد وضعیت دین بخصوص نسل جوان و بعد از آن بگفته مسئولین مربوطه اسفبار است .
مجتبی۱۷۲۲۵۳۳۰۸:۱۴:۲۰ ۱۳۹۹/۹/۱۸
..فقط کافی است خروجی عظیم فرهنگی را از سال 44 تاکنون راببینیدتاظهور کارگردانان ونویسندگان وهنرمندان درسطح جهانی راازاین کانون فرهنگی به یاد آورید. اشخاصی چون عباس کیارستمی-نورالدین زرین کلک-بهرام بیضایی-امیرنادری-فرشیدمثقالی و..
ناشناس۱۷۲۲۵۶۲۰۸:۴۳:۴۰ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اینکه هدف چه بوده است را نمیتوان دقیق گفت ولی نتیجه کانون پرورش نسلی از بهترین نویسندگان و فیلم سازان و بازیگران ایران بود.
ناشناس۱۷۲۳۳۰۶۱۴:۲۹:۵۹ ۱۳۹۹/۹/۱۸
والا همین رو بگو شما هنر داری برو بهترشو درست کن ..
ناشناس۱۷۲۲۵۸۷۰۹:۰۲:۱۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
خدا وکیلی از این همه شعار خسته نشدید؟
ناشناس۱۷۲۳۱۳۵۱۳:۲۰:۱۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
دست مریزاد.
ناشناس۱۷۲۲۵۸۹۰۹:۰۴:۱۲ ۱۳۹۹/۹/۱۸
بی انصافی نکنید، نقش کانون در رشد ، تربیت ، و ارتقا فرهنگ و ادبیات و هنر بی بدیل ، واضح و اشکار است و بسیاری از فرهیختگان فعلی با همه نگرش ها ،حتی نگرش های مذهبی و انقلابی، محصول کانون پرورش فکری محسوب میشود. این سیاه نمایی های بی مورد بجای اثرات مثبت نتایج معکوسی به دنبال خواهد داشت
ناشناس۱۷۲۲۶۱۸۰۹:۲۳:۱۴ ۱۳۹۹/۹/۱۸
بنظر من نباید تاریخ را سیاه و سفید دید . متاسفانه ما از این منظر ضربه زیاد خوردیم. و عدم اعتماد نسل جدید همین تنگ نظری هاست.نتایج ملموس کانون برای همگان نباید از ذهن دور نگه داشت و هیچ انگاشت. هر چند ممکن هست اراداتی هم بر ان گرفت .
ناشناس۱۷۲۲۶۳۲۰۹:۲۸:۳۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
الان با این چند خط هدفشون رو افشا کردین؟تمام صبح های تابستان رو در کانون میگذروندیم ..نقاشی،کاردستی،کتابخانه و .. البته میتوانستیم انتخاب کنیم که در کانون وقت بگذرانیم یا تو کوچه و خیابان ول بگردیم.یادمه جاوید نام کیارستمی رو اولین بار در کانون مستقر در پارک لاله دیدم.
رضاعلی۱۷۲۲۶۹۵۱۰:۰۸:۲۳ ۱۳۹۹/۹/۱۸
تهمت
ناشناس۱۷۲۲۶۹۹۱۰:۱۱:۱۰ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اونها نتونستند ریشه فرهنگی دینی و مذهبی فرزندان ایرانی را قطع کنند اما رفتار برخی متظاهران به اسلام که صاحب منصب و مبلغ دین شدند تونست این کار را دربرخی فرزندان ایران قطع کنه بعدا.. متاسفانه الان بعضا دین گریزی بچه ها و جوانان..
ناشناس۱۷۲۲۷۳۰۱۰:۲۵:۲۰ ۱۳۹۹/۹/۱۸
الان هم مقایسه کردین بعدازانقلاب مهاجرت روستاییان به شهرها چقدر بوده و...
ناشناس۱۷۲۲۷۵۹۱۰:۳۶:۳۴ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اونا کانون فکری رو بوجود اوردن هنوز هم داریم ازش استفاده میکنیم ما برای فرهنگ کودکان چه کردیم که جایگزین کانون فکری بشه؟اگر اون نبود مطمین باشید تاالان برای مکانی مناسب برای کودکان کاری انجام نداده بودیم
ناشناس۱۷۲۲۷۸۳۱۰:۴۷:۰۳ ۱۳۹۹/۹/۱۸
نه آنها موفق شدند که فرهنگ دینی را بین ببرند و نه شما موفق شدید دینداری را اشاعه دهید
ناشناس۱۷۲۳۲۳۱۱۳:۵۸:۰۴ ۱۳۹۹/۹/۱۸
آفرییییننننن.زیرا هردو گروه عنصر اختیار در انسان رو نادیده گرفتن
ناشناس۱۷۲۳۳۳۰۱۴:۴۰:۵۱ ۱۳۹۹/۹/۱۸
لایک داری
بیگی29۱۷۲۳۶۲۰۱۷:۰۷:۴۶ ۱۳۹۹/۹/۱۸
دین،این چند سال بیشترین صدمه را دیده است.شاید با تاثیر ترین کار ..در جامعه همین بوده.
احد۱۷۲۲۸۰۳۱۰:۵۸:۴۰ ۱۳۹۹/۹/۱۸
خدا رو شکر که مدارس فعلی ما بسیار موفق بودند در برقراری ارتباط نوجوان ها با دین و مذهب ! نیاز به گفتن نیست کاملا در جامعه مشهود است !!
ناشناس۱۷۲۲۸۵۸۱۱:۳۱:۱۴ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اتفاقا همین نهاد یعنی کانون پرورش فکری هم اکنون نیز برقرار است و فعالیتهای چشمگیر و مناسبی هم دارد. چرا به جای نقد ماقال به نقد من قال می پردازید؟ نفس این نهاد خیلی هم خوب و مترقی بوده است.
ناشناس۱۷۲۲۹۳۳۱۲:۰۶:۱۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
پس اونهایی که هشت سال جنگیدن و شهید شدن کیا بودن پرورش یافته کجا بودن ..
مهدی۱۷۲۲۹۸۸۱۲:۲۷:۵۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
بنام خدا. در آرشیو تولیدات کانون اثار بسیار ارزنده ای دیده می شود. از مهمانهای ناخوانده 1345 سرگذشت نفت، داستان اتم، آفتاب در سیم ها به عنوان کتابهای علمی 1346 ماهی سیاه کوچولو، طلسم تاریکی و چند داستان دیگر در 1347 و.. و آدمهای ارزنده ای که در این کانون رشد کردند. آیا با وجود ده ها نهاد دولتی تبلیغاتی و فرهنگی و ده ها هزار مرکز آموزشی- فرهنگی رسمی و غیر رسمی توانسته ایم که در این 40 سال به همان نسبت که کانون هنرمند تحویل جامعه داد، کارکرد داشته باشیم؟ آثار منتشره توسط کانون در http://www.kanoontolid.com/ قابل دسترسی است. کانون با هر هدفی که تشکیل شد، مرکزی آموزشی برای فقیرترین افراد که به کتاب و محل آموزش در اوقات فراغت دسترسی نداشتند ، مبدل شده بود.قضاوت .. با احکم الحاکمین است.
ناشناس۱۷۲۳۰۴۴۱۲:۵۰:۵۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
امام علی می گوید حق را بگویید اگر چه به ضرر شما باشد. با نگاهی به فیلمسازان دهه شصت و هنرمندانی مانند حمید جبلی، فاطمه معتمد آریا و عباس کیارستمی و .. که در کانون پرورش یافتند. در می یابیم تاسیس کانون پرورش کودکان و نوجوانان به رشد و شکوفایی وپرورش نسل جوان ایرانی کمک کرد که نتیجه آن گسترش کتابخانه های کانون پرورش فکری درحال حاضر است.
ناشناس۱۷۲۳۰۵۰۱۲:۵۳:۳۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یک نسل طلایی از هنرمندان و نویسندگان ایران را پرورش داد ..
داریوش۱۷۲۳۰۶۰۱۲:۵۸:۲۳ ۱۳۹۹/۹/۱۸
بهترین جوانان این مرز و بوم در همان دوران رشد یافته اند.
ناشناس۱۷۲۳۰۶۴۱۳:۰۰:۲۱ ۱۳۹۹/۹/۱۸
خیلی جانبدارانه و یکطرفه قضاوت شده، کاری به نیت بانیان کانون ندارم ولی باید عرض کنم من در کلاس پنجم ابتدایی در سال 1355 عضو کتابخانه کانون شدم و کتابهای ضد دینی در کتابخانه ندیدم.کتابخانه کانون در محله ما (در شهرقزوین ) که محله خوبی هم نبود ، کتابخانه کانون بهترین مامن و ماوای ما بود .هرگز فراموش نمی کنم که یک روز زمستان پر برف فردی چاقو به دست و مست راه را بسته بود و فریاد می کشید و من ترسان ترسان خودم را به کتابخانه رساندم.در ضمن چند سال بعدش بنیان انجمن اسلامی مدرسه را گذاشتیم ودر همان سالها پامون به جبهه باز شد وداوطلبانه در جبهه حاضر شدیم و در عملیاتهای مختلف شرکت کردیم.
ناشناس۱۷۲۳۱۲۰۱۳:۱۶:۴۶ ۱۳۹۹/۹/۱۸
کامنت ها از خود مقاله خواندنی تر و منصفانه تر ومستدلتر است.
رویا۱۷۲۳۱۵۸۱۳:۲۶:۳۵ ۱۳۹۹/۹/۱۸
با این مقاله ایی که نوشته ایی معلومه که کتابهای تاریخی کشورت رو نخوندی!!
ناشناس۱۷۲۳۱۷۱۱۳:۳۰:۵۶ ۱۳۹۹/۹/۱۸
وجدانا ،خدا وکیلی، نوجوانان و جوانان قدیم بادین و ایمان‌تر بودن یا الان؟ قدیم کمتر ریا میشد یا الان؟
رضا۱۷۲۳۱۷۹۱۳:۳۵:۳۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
کارهای مهم وخوب گذشتگان را بی ارزش نکنیم.
ناشناس۱۷۲۳۱۸۶۱۳:۳۷:۰۹ ۱۳۹۹/۹/۱۸
باعث رشد و شکوفایی فرهنگ فارسی از پایه می‌شد ..
مهران۱۷۲۳۲۲۴۱۳:۴۹:۴۲ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اونایی که فرهنگ اسلامی رو اشاعه دادند چرا فرزندانشون میرن غرب زندگی می کنند؟
ناشناس۱۷۲۳۲۵۵۱۴:۱۲:۱۵ ۱۳۹۹/۹/۱۸
در آن زمان هم کانون بود هم مساجد فعال بود حالا کدامش فعاله نوجوانان دنبال چه هستند أصلا هدف دارن مطالعه دارن دنبال تفکر وتامل هستن!!!!!!!!
ناشناس۱۷۲۳۲۶۰۱۴:۱۳:۲۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
شخصا رشد و زمینه های مطالعاتی خودم را مدیون کانون پرورشی میدانم در محل ما بسیاری از دوستانم کانون برایشان نجات بخش بود
پرویز دباغی۱۷۲۳۲۸۰۱۴:۲۰:۴۶ ۱۳۹۹/۹/۱۸
هرچه هنرمند نویسنده فرهیخته در حال حاضر در کشور وجود دارد حاصل کانون پرورش فکری کودکان هستند..
ناشناس۱۷۲۳۳۰۱۱۴:۲۹:۲۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
در سال ۱۳۵۶ من جوون بودم در مسجد جامع کرج به نماز شرکت میکردم و مسجد پر از جمعیت جوان بود چون صداقت راست گویی فرهنگ بود اما حالا .. متاسفانه اعتقادات کم شده اعتماد دست خوش مادی گرایی تظاهر و دروغ و چند رنگی شده
ناشناس۱۷۲۳۳۸۵۱۵:۰۱:۵۷ ۱۳۹۹/۹/۱۸
البته در عکس دوم در طبقات کتابخانه ، به نظر عروسک ها با پوشش مناطق مختلف ایرانی و جامعه می باشد . چگونه غرب باوری مطلق بوده که جوامع مختلف ایرانی را مشاهده می کنیم . کاری که شاید در اواخر دهه 70 با ساخت عروسک دارا و سارا انجام گرفت .
ناشناس۱۷۲۳۳۸۹۱۵:۰۳:۳۱ ۱۳۹۹/۹/۱۸
من بچه بودم دربغل پدرم به مسجد میرفتم محرم پانزده روز آخوند می آمد تا چهلم اما بعداز شهر روضه بود پدر ماه رمضان هم سی روز هروز یک نفر اخوندو مهمون میکرد .. لطفاً راست بگید خاطرات مردمو جمع آوری کنید از ۴۵ سال به پایین
زهرا۱۷۲۳۳۹۳۱۵:۰۵:۱۸ ۱۳۹۹/۹/۱۸
از بین بردن ریشه فرهنگ ایرانی و ترویج فرهنگ غرب؟؟؟ توی عکس فرح و لیلی مقابل عروسک های اقوام مختلف ایرانی ایستادن. یکی از اهداف کانون ترویج اهداف اقوام ایرانی بود. ..
ناشناس۱۷۲۳۶۰۸۱۷:۰۳:۳۵ ۱۳۹۹/۹/۱۸
در عمل كانون مركز تجمع يك عده روشنفكر چپ مخالف شاه شده بود. كتاب ماهي سياه كوچلو رو اونها چاپ كردند. طبقه متوسط رو تحت تاثير قرار ميدادند. يك جور تهاجم فرهنگي بود ..
ناشناس۱۷۲۳۶۷۵۱۷:۴۲:۴۶ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اگر اون موقع کانون پرورش فکر نبود ، آیا چنین هنرمندانی الان داشتیم؟ یا اینکه باید الان مثل قدیمها توو مکتب خونه مینشستیم و.. زندگی میکردیم خوبه که توو اون زمان موذن زاده ها بودن ، الان چه کسانی پرورش داده شدند؟..
عقبا۱۷۲۳۹۵۳۲۰:۳۶:۰۶ ۱۳۹۹/۹/۱۸
اگر نهادها و مراکز پرورشی و اموزشی‌که بودجه دولتی می گیرند وظیفه خود را انجام می‌دادند الان وضعیت این چنین نبود
علی۱۷۲۴۰۷۸۲۲:۰۲:۴۲ ۱۳۹۹/۹/۱۸
خود پیامبران عظیم الشان هم محسنات دشمان خودرا ندیده نمیگرفتد . .. بی انصافی
ناشناس۱۷۲۴۰۹۶۲۲:۱۷:۵۵ ۱۳۹۹/۹/۱۸
خدا را شکر که شاه رفت وفرحدوستان هم برند سرشان را گم کنند
yektanetتریبون

آخرین عناوین