تکمیل پازل معمای افزایش نرخ ارز و سودآوری واردات

محمد شهاب،   3970607064 ۲۴ نظر، ۰ در صف انتشار و ۵ تکراری یا غیرقابل انتشار

تغییرات نرخ ارز بر پایه نرخ ارز غیر رسمی در طی سال‌های ۱۳۹۱ الی ۱۳۹۶ بر اساس آمار بانک مرکزی ۵۵ درصد تغییر در جهت افزایش داشته؛ در حالی که در فاصله همین سال‌ها شاخص قیمت (فروش) تولیدکنندگان بر اساس آمار بانک مرکزی ۷۰درصد افزایش داشته است

تکمیل پازل معمای افزایش نرخ ارز و سودآوری واردات
برخی در کشور مدافع افزایش نرخ ارز هستند و معتقدند راه نجات اقتصاد ایران در افزایش نرخ ارز است تا تولید و مشکلات اقتصادی حل شود. این افراد می‌گویند با افزایش نرخ ارز تولید سودآور خواهد شد و می‌تواند با کالاهای وارداتی رقابت کند و... اما با افزایش نرخ ارز نه تنها توضعیت تولید بهبود نیافت بلکه مشکلاتش شدیدتر شد ولی در مقابل واردات که از رانت هم استفاده می‌کند  با افزایش نرخ ارز سود بیشتر هم به دست ‌می‌آورد.

تغییرات نرخ ارز بر پایه نرخ ارز غیر رسمی در طی سال‌های ۱۳۹۱ الی ۱۳۹۶ بر اساس آمار بانک مرکزی ۵۵ درصد تغییر در جهت افزایش داشته؛ در حالی که در فاصله همین سال‌ها شاخص قیمت (فروش) تولیدکنندگان بر اساس آمار بانک مرکزی ۷۰درصد افزایش داشته است؛ همچنین شاخص بهای فروش تولیدکننده‌های صنعتی در مدت یک‌ساله منتهی به تیر ۱۳۹۷ در حالی ۳۸درصد اعلام شد که تغییرات نرخ ارز رسمی در این بازه حدود 15 درصد بوده است. 

هم پوشانی تغییرات نرخ ارز رسمی و نرخ ارز غیر رسمی (تا قبل از ایجاد بازار ثانویه ارز ۱۳۹۷ تیرماه)

 

شاخص قیمت (فروش) تولید کنندگان داخلی

 

طی سالهای ۹۱ الی ۹۶ در حالی تغییرات قیمت فروش تولید کنندگان بیش از ۷۰درصد بوده است که تغییرات ارز غیر رسمی ۵۵درصد بوده است.(هم پوشانی تغییرات نرخ ارز رسمی و غیررسمی وجود دارد)

طی سال‌های ۸۴ الی ۹۱در حالی تغییرات قیمت فروش تولید کنندگان بیش از ۲۰۰درصد بوده است که تغییرات ارز غیر رسمی کمتر از ۲۰۰درصد بوده است.

با توجه به آنکه در شاخص بهای قیمت فروش تولیدکنندگان، تولیدکنندگانی که وابستگی بسیار کمی به ارز دارند نیز حضور دارند و از سویی تغییرات دستمزد با توجه به سهم نیروی کار و تعدیل نیروی کار و غیره چندان نمی تواند در قیمت گذاری فروش تولیدکنندگان نقش داشته باشد، می‌توان گفت ممکن است در ساختار صنعت، صنایعی باشند که با افزایش نرخ ارز، قیمت فروش شان هم بیشتر از افزایش نرخ ارز، افزایش یابد.

اگر این امر درست باشد و افزایش نرخ ارز با افزایش بیشتر هزینه‌های تولید و به تبع آن افزایش بیشتر قیمت (فروش) تولیدکنندگان دنبال شود، تطبیق منحنی CPI با منحنی PPI یا همان شاخص قیمت فروش تولیدکننندگان شکل خواهد گرفت؛ به این معنا که واردات در آن صنایع با هدف کاهش قیمت نخواهد بود و متناسب با قیمت گذاری اعلام شده تولید کنندگان داخلی، قیمت گذاری می‌شود:

[1]

قیمت فروش تولید کننده (آبی)  و قیمت مصرف کننده (قرمز) -سال  شاخص پایه 83

براساس نمودار بالا ملاحظه می‌شود نه تنها قیمت مصرف کننده کمتر از قیمت تولیدکننده نبوده؛ بلکه حتی تورم مصرف کننده از تورم اعلام شده از سوی تولیدکنندگان نیز بالاتر بوده است. این بدان معنا است که واردات با منافع شخصی همراه بوده است.

نتیجه  گیری:

  1. با توجه به تورم تولید کننده منفی[2] در کشورهای غربی که تورم مصرف کننده از آن هم نزولی تر است، و با توجه به افزایش قیمت تولیدکننده به دنبال یا همراه با افزایش نرخ ارز در ایران، می‌توان نه‌تنها پیامد افزایش نرخ ارز را کاهش واردات ندانست، بلکه بر مبنای امکان قیمت گذاری بیشتر ارز از ناحیه قیمت گذاری تولید کنندگان از افزایش نرخ ارز، امکان واردات گسترده تر را پیش بینی کرد. سوای سود ناشی از شکاف تورم منفی مصرف‌کننده در کشورهای غربی و تورم مثبت مصرف‌کننده در ایران، سود ناشی از افزایش نرخ ارز بر مبنای قیمت گذاری تولید از افزایش نرخ ارز نیز دنبال می‌شود.
  2. با افزایش نرخ ارز بیشترین سود از آن صنایعی خواهد بود که هزینه‌های ارزی آن‌ها را دولت از طریق ارز دولتی سرکوب (قیمت گذاری دستوری) و بازار صادراتی برای آن‌ها فراهم شده باشد، است؛ مانند پتروشیمی‌ها و فولادی‌ها. این صنایع، رانتی فراتر از فروش ارز صادراتی خود را در بازار آزاد به دست بیاورند که می‌توان منشاء ریشه‌های قاچاق و واردات غیررسمی را از همان صاحبان ارز رانت مفتی دانست که نه تنها ارز رانتی و مفت خود را فراتر از بازار آزاد در قالب "قیمت گذاری واردات بر اساس قیمت گذاری فزاینده تولید ناشی از تغییرات افزایشی نرخ ارز"، به فروش می‌رسانند، بلکه سود ناشی از تفاوت قیمت گذاری کالای تولید خارجی (که بر اساس CPI نزولی است) و کالای تولید داخلی (که بر اساس PPI صعودی است)، بر سود ناشی از قیمت گذاری فراتر از قیمت ارز  در بازار برای خود می افزایند. در ایران این صنایع بیشتر از انحراف در اجرای اصل 44 قانون اساسی و با هزینه زایی بر دولت، هم‌چنان همان مسیر‌ها را طی می‌کنند؛ در نتیجه نیز، آسیب زایی های اقتصادی اجتماعی بر جامعه میتوانند تحمیل می کنند.( افزایش نرخ ارز و واردات).

[1] بخشی از گزارش مرکز پژوهش های مجلس: بررسی ارتباط متقابل شاخص های PPI CPI و WPI،1388

[2] تورم تولید کننده منفی در غرب ناشی از حمایت های رایگان است و تورم منفی مصرف کننده میتواند دلالت بر یارانه برای کاهش قیمت مصرف کننده داشته باشد.

دیدگاه کاربران

ناشناس۵۲۰۰۲۶۰۹:۴۱:۱۶ ۱۳۹۷/۶/۸
بهتر این بود که نگارنده محترم بین تکانه ارزی و افزایش قیمت ارز متناسب با تورم سالیانه تفاوت قائل میشدند.
ناشناس۵۲۰۵۴۳۱۵:۵۷:۲۵ ۱۳۹۷/۶/۸
بد نیست به کاهش قدرت خرید شدید مردم و ورشکستگی وحشتناک کارخانه ها و بیکاری فزاینده در این سالها هم اشاره می کرد!
ناشناس۵۲۰۰۴۵۰۹:۵۸:۴۳ ۱۳۹۷/۶/۸
دوستان عزیز این اقتصاد ما مرده یعنی چندین سال است که مرده شوک و تنفس مصنوعی دادن و... هم فقط وقت تلف کردن می باشد. این جنازه هر چه زودتر باید تدفین گردد
ناشناس۵۲۰۰۷۷۱۰:۲۰:۲۴ ۱۳۹۷/۶/۸
ما که چیزی نفهمیدیم نمایندگان محترم را خدا عالم است
ناشناس۵۲۰۰۹۰۱۰:۳۱:۳۶ ۱۳۹۷/۶/۸
درسته ولی نقش قدرت خرید مردم چی میشه؟ واردات زیاد بشه ولی قدرت بر خرید نباشه باعث کاهش واردات نمیشه؟
ناشناس۵۲۰۱۶۸۱۱:۲۸:۰۹ ۱۳۹۷/۶/۸
این مطالعه باید به تفکیک کالا صورت می گرفت . تا سال آینده کل اقتصاد غیر از مواد خوراکی و بسیار ضروری قفل می شود چون قدرت خریدی وجود نخواهد داشت.
ناشناس۵۲۰۷۲۳۱۹:۰۹:۵۰ ۱۳۹۷/۶/۸
با توجه به پایین رفتن قدرت خرید مردم حتی فروش مواد خوراکی اساسی هم کاهش چشمگیری داشته است.قطعا این کاهش خرید مربوط به طبقات متوسط و فقیر جامعه است و این یعنی فاجعه.
amin۵۲۰۲۷۳۱۲:۵۹:۲۳ ۱۳۹۷/۶/۸
دولت و کلیه سیستمها همت کنند محبت کنند دلار را به حالت اول یا نزدیک آن برگردانند تا زمان دیر نشده که بعدا نگویند الان افت قیمت ضررش بیشتر از بودن در این نقطه است تا دلار 10 هزاری عادی نشده بیاورید پایین زندگی مردم را دچار اختلال شده..حلش کنید
علی۵۲۰۳۰۹۱۳:۱۸:۰۷ ۱۳۹۷/۶/۸
دوستان اقتصاد‌دان بهتر است در توجیهات خود ابتدا بخش اصلی اقتصاد یعنی مصرف کننده واقعی را در ایران را دقیقا معلوم کنند و بعد سعی در تحلیل اقتصاد ایران و مقایسه آن با اقتصاد جهان یا سایر کشورها بنمایند. نقش بانک‌ها، بنگاه‌های اقتصادی خاص و سهم انها
ناشناس۵۲۰۵۷۱۱۶:۲۰:۳۴ ۱۳۹۷/۶/۸
از نظر اینها مصرف کننده، نزدیکانشان هستن، نه عموم مردم.
ناشناس۵۲۰۳۱۲۱۳:۲۰:۰۰ ۱۳۹۷/۶/۸
دولت افزایش صادرات به لطف افزایش قیمت دلار رو که در حقیقت برداشتن از جیب ملت است رو می بینه ولی شرمساری و تنگدستی و گرانی و مرگ ملت رو نمی بینه . دولتی که مردمی نباشه و هدفش رضایت مردم نباشه همینه
ناشناس۵۲۰۳۱۳۱۳:۲۱:۴۲ ۱۳۹۷/۶/۸
ریشه اصلی مشکلات اقتصادی ما مسائل سیاسی و اجتماعی است.
صالحی۵۲۱۰۹۶۰۲:۲۱:۱۲ ۱۳۹۷/۶/۹
بنظر بنده ریشه اصلی مشکلات اقتصادی ما عدم دانش کافی در مدیریت کشور بوده است.
نادری۵۲۰۳۲۰۱۳:۲۵:۱۴ ۱۳۹۷/۶/۸
این رسمش نیست مدیران عزیز این رسمش نیست سال 95/96 هرچی پس انداز کردم خونه بخرم تو سال 97 ...بایک حرکت ساده دلار به باد دادید این رسمش نیست دارم مینویسم همزمان اشک میریزم....من شرمنده خانوادم کردید ...
عزیزی۵۲۰۵۳۷۱۵:۵۰:۲۸ ۱۳۹۷/۶/۸
دلیل منفی دادن به نوشته این بنده خدا چیه ؟
omid۵۲۰۵۷۲۱۶:۲۰:۴۶ ۱۳۹۷/۶/۸
خود کرده را تدبیر نیست برادر ،پس اندازت رو هر چیزی خریده بودی این روزت نبود،گریه کن و عبرت بگیر...
میثم۵۲۰۶۰۰۱۶:۴۲:۲۱ ۱۳۹۷/۶/۸
کل ملتو بیچاره و بدبخت کردن برای سود نورچشمی ها،ژن های خوب،
ناشناس۵۲۰۴۵۵۱۴:۴۸:۱۶ ۱۳۹۷/۶/۸
البته این الگو برای کشور های صنعتی که تولید بالا دارند مثل چین بسیار مفید هست اما برای ما که به جز خام فروشی صادرات دیگری نداریم سمی مهلک هست بر بدنه ی اقتتصاد و فقط تولید رانت می کنه نه افزایش صادرات
ناشناس۵۲۰۴۵۷۱۴:۵۱:۳۲ ۱۳۹۷/۶/۸
این الگو برای جهان سوم نیست کی می خواهید بفهمید
ناشناس۵۲۰۶۲۵۱۷:۰۵:۰۳ ۱۳۹۷/۶/۸
وقتی میرم کشورهای دیگه وپیشرفتهاشون رو چند سال اخیر می بینم وبا کشور خودمون با این همه ثروت مقایسه میکنم گریه م میگیره یکی به من بگه ثروت این کشور کجا داره میره که ملتش روز به روز فقیرتر میشن
ناشناس۵۲۰۷۰۱۱۸:۲۳:۴۷ ۱۳۹۷/۶/۸
دلار قطعا بالاتر میره و وضعیت خیلی بدتر میشه تا همین الان اجناسی هستن 3 برابر شدن
راضیه۵۲۰۷۲۵۱۹:۱۳:۴۴ ۱۳۹۷/۶/۸
این قصه ها و صد البته غصه ها که شما نوشتید و شاخص و نمودارهایی که مطرح کردید برای یه کشور بدون فساد و کارآمد کاملا درسته. اما تا زمانی که فساد بدین شکل صدر تا ذیل کشور درست نشود چه دلار بالا برود چه پایین بیاید اوصاع به همین منوال و جه بسا بدتر هم گردد.
پژویان۵۲۱۰۰۸۰۰:۲۰:۳۹ ۱۳۹۷/۶/۹
یعنی کشوری که چهار تا اقتصاد دان مثل اقتصاد دانهای ما داشته باشه دشمن نیاز نداره هر طرح اشتباهی رو همین اقتصاددانها به مردم تحمیل کردن از مالیات بر ارزش افزوده تا هدفمندی یارانه ها
ناشناس۵۲۱۲۶۴۱۰:۱۰:۵۴ ۱۳۹۷/۶/۹
بیماری هلندی که از زمان احمدی تشدید شد. واردات بی رویه کالاهای تاریخ مصرف گذشته و بی کیفیت در غیاب تولید داخل که بدلیل فشار مالیات و عوارض و باج و خراج ورشکسته شده، بیکاری، گرانی و تورم ....
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. نظرات برگزیده مخاطبان الف: باید نگران دوقطبی حجاب در جامعه باشیم/ امربه معروف و نهی از منکر شرایط و مراتب دارد/ در ایران با یک جامعه یکدست و یکرنگ مواجه نیستیم

  2. فایل صوتی لو رفته از «عبدالله مهتدی» درباره آرزوی تجزیه ایران

  3. سکوت عقل و فریاد هشتگ ها!

  4. تنها راه پیش پای اقتصاد ایران

  5. بیانیه حوزه علمیه امام خمینی (ره) درباره حواشی انتقال مالکیت یک باغ به آیت‌الله صدیقی

  6. فقر، بزرگی ما را می‌بلعد!

  7. پیشنهاد عجیب افزایش ۲۲درصدی دستمزد کارگران برای ۱۴۰۳ از سوی وزیر کار

  8. پاسخ روابط عمومی مجلس به علم‌الهدی درباره لایحه حجاب/ آیا نیکزاد با قالیباف رقابت می‌کند؟/ روایت کیهان از فایل صوتی جدید ظریف

  9. درخواست صدیقی از دادستانی درباره زمین‌خواری در ازگل/ واکنش دولت به شایعه برکناری مخبر

  10. دیر اما قابل‌توجه ...

  11. نارضایتی عباس موزون از زمان پخش برنامه زندگی پس از زندگی

  12. هدف قراردادن کشتی اسرائیلی و ناوشکن آمریکایی توسط ارتش یمن

  13. به زودی در این زمین مسکن ملی احداث می شود !

  14. تمجید «عبدالحمید» از حکومت طالبان!

  15. دستگیری عاملان انتشار فیلم درمانگاه قم | نخستین اعترافات متهمان

  16. انتقاد روزنامه دولت از زیباکلام/ پیش‌بینی علی مطهری از فراکسیون‌های مجلس آینده

  17. آزمونی بزرگ برای دولت رئیسی

  18. قبور لاکچری

  19. المیرای ۷ ساله کجاست؟!

  20. تورم نقطه به نقطه نسبت به اول سال ۲۲ درصد کم شد/ رشد اقتصادی به ۴.۵ درصد رسید

  21. پشت پرده ادعای جدید گروه «هفت» علیه ایران چیست؟

  22. حکایت چرخی که هزاران بار اختراع می شود!..

  23. آخرین وضعیت مذاکره نمایندگان کارگری و کارفرمایی

  24. افشاگری، تایید و واکنش‌ها

  25. یمنی ها فراتر از تصور !

آخرین عناوین