پدیده کاخ نشینی و اشرافیگری یکی از آفت هایی است که امام خمینی (ره) همواره درباره آن به مسئولان گوش زد  و آنها را نسبت به این امر هوشیار می کردند تا در خواب غفلت قرار نگیرند و فاصله بین مردم و مسئولان افزایش پیدا کند. اکنون نیز پس از گذشت سال‌ها برای جلوگیری از خوی اشرافیگری در میان مسئولان کشور  نیاز به بازخوانی سخنان گوهربار رهبر کبیر انقلاب در این زمینه حس می شود تا تهدیداتی که ممکن است به واسطه رواج صفت اشرافیگری کشور را تهدید کند، فراموش نشود، در ادامه مروری  داریم بر بیانات رهبر کبیر انقلاب در مذمت آفت کاخ نشینی:

ما وقتی که ملاحظه می‌‏کنیم و سعادت‌ها را سنجش می‌‏کنیم، می‌‏بینیم که سعادتمند‌ها آنهایی بودند که در کوخ‌ها بودند. آنهایی که در کاخ‌هاهستند سعادتمند نیستند. آن مقداری که برکات از کوخ‌ها در دنیا منتشر شده است هیچ در کاخ‌ها پیدا نمی‌‏شود.طبع قضیه کاخ ‏نشینی، توجه به عیش و عشرت و توجه به دنیا و توجه به مال و منال است و نمی‌‏تواند شهوت و شکم، این طبقه را مهلت بدهد که در یک امر تفکری وارد بشوند و فکر بکنند. آنهایی که اختراع کرده ‏اند، آنهایی که زحمت کشیده ‏اند و کتابهای ارزنده تحویل جامعه داده ‏اند در هر رشته ‏ای، این کوخ ‏نشینان بوده ‏اند. طبع کاخ ‏نشینی منافات دارد با تربیت صحیح، منافات دارد با اختراع و تصنیف و تالیف و زحمت.( 01/01/1362)

باید اخلاق کاخ نشینی را از ملت بزداییم

ما باید کوشش کنیم که اخلاق کاخ ‏نشینی را از این ملت بزداییم. اگر بخواهید ملت شما جاوید بماند و اسلام را به آن طوری که خدای تبارک و تعالی می‌‏خواهد، در جامعه ما تحقق پیدا کند، مردم را از آن خوی کاخ ‏نشینی به پایین بکشید، خود کاخ ‏نشینی این خوی را می‌‏آورد، ممکن است که در بین آن‌ها هم کسی پیدا بشود لکن نادر است. توجه کنید که این ملتی که الآن کوخ‏ نشینانش مشغول فعالیت هستند و مشغول به زحمت هستند در جبهه‏‌ها و پشت جبهه‏‌ها، این کوخ ‏نشینان را زحمت بکشید که به همین حال خوی کوخ‏ نشینی و خوی اینکه توجه به کاخ‌ها نداشته باشند نگه دارید تا بتوانید ادامه بدهید زندگی صحیح اسلامی را. آن خوی کاخ ‏نشینی مضر است، خودش مضر نیست، خُویَش مضر است، لکن خود او، این خوی را دنبال دارد.( 01/01/1362)

روزی که مسئولان کشور خوی کاخ نشینی پیدا کنند باید فاتحه کشور را بخوانیم

آن روزی که دولت ما توجه به کاخ پیدا کرد، آن روز است که باید ما فاتحه دولت و ملت را بخوانیم. آن روزی که رئیس جمهور ما خدای نخواسته، از آن خوی کوخ ‏نشینی بیرون برود و به کاخ ‏نشینی توجه بکند، آن روز است که انحطاط برای خود و برای کسانی که با او تماس دارند پیدا می‌‏شود. آن روزی که مجلسیان خوی کاخ ‏نشینی پیدا کنند خدای نخواسته، و از این خوی ارزنده کوخ ‏نشینی بیرون بروند، آن روز است که ما برای این کشور باید فاتحه بخوانیم. ( 01/01/1362)

یک موی شما کوخ نشینان بر همه کاخ نشینان ترجیح دارد

من شما طبقه گودنشینان را از آن کاخ ‏نشینان بالا‌تر می‌‏دانم؛ اگر آن‌ها لایق این باشند که با شما مقایسه بشوند. من وقتی که در انقلاب می‌‏دیدم که یک پیرمردی از آن گودنشین‌ها از آن منزل محقر خرابه بیرون می‌‏آمد و می‌‏گفت که ما با بچه‏‌هایمان صبح که می‌‏شود می‌‏رویم برای تظاهرات، [مباهات می‌‏کردم]. یک موی شما بر همه آن کاخ ‏نشین‌ها و آنهایی که در این انقلاب هیچ فعالیتی نداشتند، بلکه کارشکنی هم تا آن اندازه که می‌‏توانستند می‌‏کردند و الآن هم هر مقدار که بتوانند می‌‏کنند، یک موی شما بر همه آن‌ها ترجیح دارد؛ بلکه مقایسه یک موی شما با آن‌ها نباید صحیح باشد.(سخنرانی در حسینیه جماران)

ملت عدالت می‌‏خواهد، اتاق بزرگ نمی‌‏خواهد

ملت عدالت می‌‏خواهد، اتاق بزرگ نمی‌‏خواهد. ملت وزارتخانه می‌‏خواهد، وزارتخانه اسلامی، نه آن وزارتخانه کاخ دادگستری، کاخ نخست‏ وزیری، کاخ وزارتِ مالی، هی کاخ! کاخ مال ملت است. این تزییناتی که الآن در این کاخ‌ها موجود است، علاوه بر اینکه بسیاری‏ش یا بعضی‏اش از محرّمات است و حتماً باید دولت توجه کند به آن، دولتی که می‌‏گوید دولت اسلامی است ـ و هستند ـ نباید تحت تاثیر واقع بشود و هر طوری سابق بوده‌‌ همان طوری که در زمان محمدرضاشاه خان بوده است حالا هم‌‌ همان فرم باشد. پس شما چه کاره ‏اید! تو که می‌‏گویی من مسلمان هستم، چکاره هستی؟ ما یکی ‏یکی باید بگوییم؟ دانه ‏دانه باید بسپاریم؟ این‌ها باید اصلاح بشود و شما‌ها ـ من می‌‏دانم ـ مسلمانید ـ من همه افراد این‌ها را بعضی‏شان را می‌‏شناسم، بعضی‏شان را هم معرفی کرده‏اند به من ـ این‌ها همه متعهدند، همه مسلمانند، لکن ضعیف ‏النفسند! می‌‏ترسند که مبادا یک وقت میهمانی از اجانب بیاید در کاخ دادگستری یا در کاخ نخست‏ وزیری و آنجا ببیند که یک [محیط] محقری است؛ باید حتماً به فرم غرب باشد؟!(15/12/1357)

اگر از خودتان شروع نکنید نمی‌‏توانید اصلاح کنید

دولت‌ها بفهمند که قدرت به این نیست که ظرف طلا باشد و ظرف نقره باشد، قدرت به این نیست که پرده ‏های کذا باشد، بزرگی و عظمت به این نیست که پرده ‏های کذا باشد و مبلهای کذا باشد از مال این ملت ضعیف! خود ملت توی این غار‌ها زندگی بکند و شما در کاخهای دادگستری و در کاخهای نخست‏وزیری؟! تعدیل کنید خودتان را؛ اگر از خودتان شروع نکنید نمی‌‏توانید اصلاح کنید. (15/12/1357)

روحانیت متعهد، به خون سرمایه‏ داران زالو صفت تشنه است و هرگز با آنان سرآشتی نداشته و نخواهد داشت. آن‌ها با زهد و تقوا و ریاضت درس خوانده‏اند و پس از کسب مقامات علمی و معنوی نیز به‌‌ همان شیوه زاهدانه و با فقر و تهیدستی و عدم تعلق به تجملات دنیا زندگی کرده‏اند و هرگز زیر بار منت و ذلت نرفته‏اند. دقت و مطالعه در زندگی علمای سلف، حکایت از فقر و نهایتاً روح پرفتوت آنان برای کسب معارف می‌‏کند که چگونه در پرتو نور شمع و شعاع قمر تحصیل کرده‏اند و با قناعت و بزرگواری زیستند. (منشور روحانیت)

اگر ملت می‌‏خواهد که این پیروزی تا آخر برسد ، باید مواظب آنهایی که دولت را تشکیل می‌‏دهند باشد

ملت ما متوجه باشند که وقتی که مجلسشان یک مجلسی است که از طبقه متوسط است و توی این مجلس آن «دوله»‌ها و «سلطنه»‌ها و «سلطنتی»‌ها را نداریم و در دولت هم آنطور دولتهایی که افراد مرفه سرمایه‏ دار کذا باشند نداریم، در ارتش هم آن افراد سپهبد و کذایی که املاک بی‏اندازه داشتند و آپارتمانهای چندین طبقه داشتند نداریم، این مملکت محفوظ می‌‏ماند. آن روزی که هر یک از شما‌ها را ملت دید که دارید از مرتبه متوسط می‌‏غلتید به طرف مرفه و دنبال این هستند که یا قدرت پیدا بکنید یا تمکن پیدا کنید، مردم باید توجه داشته باشند و اینطور افرادی که به تدریج ممکن است یک وقتی خدای نخواسته پیدا بشود، آن‌ها را سر جای خودشان بنشاند. اگر ملت می‌‏خواهد که این پیروزی تا آخر برسد و به منتهای پیروزی که آمال همه است برسد، باید مواظب آنهایی که دولت را تشکیل می‌‏دهند، آنکه رئیس جمهور است، آنکه مجلس هست، مجلسی هست، همه این‌ها را توجه بکنند که مبادا یک وقتی از طبقه متوسط به طبقه بالا و به اصطلاح خودشان مرفه به آن طبقه برسد. (سخنرانی در حسینیه جماران)

رئیس جمهور و وکلای مجلس از طبقه‏ ای باشند؛ که محرومیت و مظلومیت مستضعفان و محرومان جامعه را لمس کرده باشند

ملت در سرتاسر کشور در کارهایی که محول به اوست برطبق ضوابط اسلامی و قانون اساسی انجام دهد؛ و در تعیین رئیس جمهور و وکلای مجلس با طبقه تحصیلکرده متعهد و روشنفکر با اطلاع از مجاری امور و غیروابسته به کشورهای قدرتمند استثمارگر و اشتهار به تقوا و تعهد به اسلام و جمهوری اسلامی مشورت کرده، و با علما و روحانیون با تقوا و متعهد به جمهوری اسلامی نیز مشورت نموده؛ و توجه داشته باشند رئیس جمهور و وکلای مجلس از طبقه‏ ای باشند؛ که محرومیت و مظلومیت مستضعفان و محرومان جامعه را لمس نموده و در فکر رفاه آنان باشند، نه از سرمایه‏ داران و زمین خواران و صدرنشینان مرفه و غرق در لذات و شهوات که تلخی محرومیت و رنج گرسنگان و پابرهنگان را نمی‏توانندبفهمند. (بخشی از وصیت نامه)

سرچشمه همه مصیبتهایی که ملت‌ها می‌‏کشند این است که متصدیان امورشان از قشر اشراف باشد

سرچشمه همه مصیبتهایی که ملت‌ها می‌‏کشند این است که متصدیان امورشان از قشر مرفه و از اشراف و اعیان ـ به اصطلاح خودشان ـ از آن‌ها باشد. و آن‌ها این طور هستند، اشراف و اعیان این طور هستند که تمام ارزش‌ها را به این می‌‏دانند که آنجایی که زندگی می‌‏کنند بهتر از دیگران باشد، آن رفتاری که مردم با آن‌ها می‌‏کنند، رفتار عبید با موالی باشد؛ تمام افکارشان متوجه به این مسائل است. باید حتماً چند تا پارک داشته باشد، چند تا باغ داشته باشد در شمیران، در تهران، در کجا، تا اینکه بشود یک نفر آدم ـ عرض می‌‏کنم که ـ نخست وزیر یا یک نفر آدم وزیر کذا. و این‌ها وضع روحیشان، به حسب نوع، وضع روحیشان این طور بود که چون قدرت را، تمام ارزش‌ها را به قدرت می‌‏دانستند، تمام ارزش‌ها را به قدرت مالی می‌‏دانستند، به قدرتهای دیگر می‌‏دانستند، در مقابل قدرت بالا‌تر از خودشان خاضع و عَبد بودند، در مقابل ضعفایی که قدرت ندارند، فرمانفرما و حکومت بودند.

این وضع طبیعی این است که یک قشر اشراف و اعیان ـ به اصطلاح خودشان ـ و مرفه به یک کشوری حکومت کنند و قابل اجتناب نیست این. وقتی حکومت آن طور شد، دیگر نمی‌‏شود این را کسی خیال کند که قابل این است که این با مردم چه جور باشد، از آن‏ور با دولتهای خارجی چه جور باشد. مقابل آن‌ها، از باب اینکه می‌‏دیدند آن‌ها قدرتشان بیشتر است، خاضع بودند. هر جایی که توهّم می‌‏کردند که به قدرتشان یک قدرت بالاتری یک صدمه‏ای بزند، مقابل او لنگ می‌‏انداختند و همه جور تواضعی می‌‏کردند؛ برای اینکه آنجا را به دست داشته باشند. به مردم هر چه گذشت، گذشت و هرچه خواستند، بکنند با مردم.( 07/06/1361)

به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان امام خمینی (ره) به دلیل جهان‌بینی و بصیرتی که داشته‌اند، همواره درباره مسائل مختلفی که ممکن است ماهیت جمهوری اسلامی را خدشه‌دار کند به مسئولان و مردم تذکر می‌دادند،ایشان بارها در جمع مسئولان فرمودند کسانی که درد فقر و محرومیت را چشیده‌اند تا آخر با ما خواهند ماند و آنهایی که طعمی از فقر نچشیده‌اند، درکی از مشکلات مردم و گرفتاری‌های آنها ندارند،به نظر می‌رسد که امروز برخی از مسئولان گرفتار آفت کاخ‌نشینی شده‌اند و  از سطح زندگی مردم به سرعت فاصله گرفته‌اند، لذا بدیهی است که چنین اشخاصی نمی‌توانند مجریان خوبی برای قانونگذاری و دفاع از حقوق مردم باشند و از آنها حمایت کنند،مسئولان باید بدانند که لازم است خود را با قشر ضعیف جامعه همتراز کنند، نه اینکه به فکر هم‌ردیف شدن با کاخ‌نشینان جامعه باشند، چرا که چنین آفتی در شان  مسئولان دستگاه‌های کشوری که به نام جمهوری اسلامی زیبنده شده نیست.