زائران و مسافران ایرانی بسیاری هرساله در مناسبت های مختلف به کشور عراق سفر می‌‌کنند. بسیاری از جاذبه‌های زیارتی و متبرکه عراق در شهرهای نجف و کربلا واقع شده است. اما شهر بغداد، پایتخت این کشور نیز چند مکان زیارتی و متبرکه را در دل خود جای داده است. بازدید از اماکن متبرکه بغداد سفری پرفیض و به یاد ماندنی را برای شما رقم خواهد زد. در ادامه با تعدادی از این اماکن آشنا خواهید شد.

حرم کاظمین؛ از مهم ترین زیارتگاه های شیعیان در بغداد

یکی از مهمترین جاهای دیدنی بغداد، حرم کاظمین است. این حرم در همه سال میزبان قشر عظیمی از شیعیان بوده و در اصل آرامگاه امام جواد و پدربزرگ ایشان یعنی امام موسی کاظم است. این زیارتگاه بزرگ و ارزشمند در شمال بغداد قرار دارد و به عنوان یکی از زیارتگاه های شیعیان در عراق شناخته می‌شود. برای زیارت از این مکان متبرکه می‌توانید با خرید بلیط هواپیما مشهد بغداد به کشور عراق سفر کرده و زیارتی پرفیض را تجربه کنید. ساخت نخستین بنا در حرم کاظمین به پیش از دوره آل بویه باز می‌گردد، حکومت‌های مختلفی در این دوران حرم کاظمین را بازسازی و تعمیر کرده‌اند. در طول دوران مختلف، حرم کاظمین توسط نقیبان اداره می‌شد؛ اما در دوره صفویه و پس از آن، اداره حرم به متولیان سپرده شد. این بنای ارزشمند در طول دوره‌های مختلف فراز و نشیب‌های بسیاری را تجربه کرده است. حرم کاظمین به دلیل حضور دو امام معصوم، دو گنبد و ۴ گلدسته دارد. به طور کلی مجموعه حرم و رواق‌های آن را سه صحنه بزرگ در بر می‌گیرد که در صحن‌های مختلف آن طلاکاری‌ها و کاشی کاری‌های بی‌نظیری به چشم می‌خورد.

مرقد طفلان مسلم

یکی دیگر از اماکن متبرکه عراق مرقد دو طفل صغیر مسلم بن عقیل با نام‌های ابراهیم و محمد است که در سال 61 قمری توسط سپاهیان عمر بن سعد به شهادت رسیده‌اند. این مرقد متبرک از طریق جاده فرعی به جاده اصلی کربلا به بغداد می‌رسد و با داشتن دو گند کاشی‌کاری شده و فیروزه‌ای رنگ، حال و هوای خاص خود را دارد. درب اصلی این حرم به سمت صحن باز می‌شود و در مقابل آن نیز ایوانی مستطیل شکل قرار دارد.

آرامگاه نواب اربعه امام زمان؛ روشنایی بغداد

یکی از منحصر به فردترین جاذبه‌ها ی زیارتی عراق، در بخش‌های قدیمی بغداد قرار دارد. حضرت ولیعصر در طول تاریخ وکلایی را در مناطق مختلف از جمله کوفه، بغداد، اهواز و نیشابور داشته‌اند اما نواب اربعه در راس وکلای امام زمان قرار داشتند و به عنوان رابط اصلی میان امام زمان و شیعیان محسوب می‌شدند. نواب خاص امام زمان در دوران غیبت صغرا شامل چهار تن از اصحاب حضرت ولیعصر از علمای بزرگ شیعه بودند که آرامگاه آنها در شهر بغداد عراق قرار دارد و به عنوان اماکن متبرکه بغداد شناخته می‌شود. مرکز قدیمی شهر بغداد که با نام الرصافه معروف است و در بخش شرقی رودخانه دجله قرار دارد، نواب اربعه امام زمان آرام گرفته‌اند. مرقد‌های این چهار بزرگوار در مرکز بازار شورجه و و در فاصله‌ای در حدود 2 هزار متر از مرقد اول تا آخرین مرقد، می‌توانید به زیارت از آرامگاه این ۴ عظیم الشأن بپردازید. برای زیارت از این مکان متبرک تنها کافی است همین حالا برای خرید بلیط هواپیما یوتراوز اقدام کنید.

آرامگاه سلمان فارسی؛ یار ایرانی پیامبر

سلمان فارسی یکی از اصحاب مشهور پیامبر (ص) بود که جایگاه ویژه‌ای در میان صحابه داشت و با توجه به ایرانی بودن ایشان در میان ایرانیان نیز جایگاه بالایی دارد. سلمان برای یافتن پیامبر به حجاز رفت و پس از ملاقات پیامبر به ایشان ایمان آورد او پس از جنگ خندق در تمامی جنگ‌ها در کنار پیامبر بود و ایشان را همراهی کرد او پس از رحلت پیامبر نیز در کنار اهل بیت باقی ماند و به حضرت علی (ع) خدمت کرد. آرامگاه سلمان فارسی که از اماکن متبرکه عراق به شمار می‌آید در ۳۰ کیلومتری جنوب شرقی بغداد در شهر مدائن قرار دارد. این شهر در دوره ساسانیان پایتخت ایران بود امروزه آرامگاه سلمان فارسی به عنوان مرقدی مطهر و از اماکن زیارتی بغداد محسوب می‌شود. در بقعه‌ای که سلمان فارسی در آن دفن شده است، افراد شناخته شده دیگری نظیر حذیفه بن یمان، عبدالله بن جابر انصاری و طاهر، فرزند امام محمد باقر (ع) نیز به خاک سپرده شده‌اند. شما می‌توانید پس از پایان سفر خود و زیارت از این مکان متبرک با خرید بلیط هواپیما بغداد مشهد، به این شهر مقدس سفر کرده و از حرم مطهر امام رضا نیز زیارت کنید.

آرامگاه سیدرضی؛ از علمای قرن چهارم هجری قمری

سیدرضی از مشهورترین علمای شیعه به شمار می‌آید که به دلیل گردآوری کتاب نهج البلاغه از ارج و قرب بسیار بالایی در میان شیعیان برخوردارد است. وی در بغداد به دنیا آمده و دوران حیات خود را در حکومت آل بویه سپری کرده است. علاوه بر تسلط بر مسائل فقهی سیدرضی در شعر ادب و نثر عربی نیز تسلط بسیار بالایی داشت و در همین راستا آثار بسیاری از ایشان در حوزه‌های دینی و غیر دینی به جای مانده است. سیدرضی در سن ۴۷ سالگی در سال ۴۰۶ هجری قمری فوت کرده و پیکرش را در در محل خانه خود در نزدیکی مسجد انباریین به خاک سپردند. مزار فعلی سیدرضی در نزدیکی آستان کاظمین قرار دارد و شما می‌توانید در سفر خود به عراق از این مورد از اماکن متبرکه بغداد نیز بازدید کنید.

مرقد شیخ کلینی؛ عالمی ایرانی در بغداد

شیخ کلینی از محدثان به نام شیعه و همچنین صاحب کتاب کافی از کتب اربعه بود که در روستای کلین در ۳۸ کیلومتری شهر ری دوران امام حسن عسکری (ع) به دنیا آمد. وی علوم اسلامی را ابتدا در نزد پدر و دایی خود گذراند و پس از آن برای ادامه تحصیل به شهر ری سفر کرد. پس از آن، شیخ کلینی در شهرهای مختلفی از جمله قم بغداد و کوفه به کسب علم و دانش فقهی و اسلامی پرداخته و به یکی از فقیهان بزرگ شیعه تبدیل شد. شیخ کلینی در سال ۳۲۸ قمری در سن ۷۰ سالگی در شهر بغداد درگذشت. آرامگاه وی در باب الکوفه بغداد در ناحیه شرقی رود دجله در کنار پل قدیم بغداد قرار دارد و به عنوان زیارتگاهی برای مسلمانان شناخته می‌شود.

آرامگاه ابن ابی الحدید؛ شارح نهج البلاغه

یکی دیگر از اماکن متبرکه بغداد، آرامگاه ابن ابی الحدید است. این شاعر، ادیب و فقیه بزرگ به عنوان شارح نهج البلاغه شناخته می‌شود. قصیده عینی که او در مدح حضرت علی سروده، با طلا در اطراف ضریح امام علی نگاشته شده است. آرامگاه ابن ابی الحدید در رصافه ناحیه شرقی رودخانه دجله قرار دارد.

مدرسه المستنصریه؛ اولین دانشگاه اسلامی جهان

از مدرسه مستنصریه به عنوان اولین دانشگاه در جهان اسلام یاد می‌شود. این مکان تاریخی که در امتداد رود دجله و در نزدیکی پل شهدا در کنار الرصافه بغداد قرار دارد، به عنوان جاذبه‌ای تاریخی و از جمله اماکن متبرکه بغداد به شمار می‌آید. این اثر تاریخی که ساخت آن دوران عباسی باز می‌گردد، در فهرست میراث جهانی نیز به ثبت رسیده است. مساحت این مدرسه چیزی در حدود ۵۰۰۰ متر مربع بوده و ساخت آن حدود ۶ سال به طول انجامیده است. بنابر شواهد سالن‌ها و بخش‌های مجزای این بنا از دو طبقه که شامل ۱۰۰ اتاق کوچک و بزرگ است، تشکیل شده بوده و به عنوان اولین مکانی شناخته می‌شود که در آن چهار مذهب فقه به شکل همزمان تدریس شده است. با وجود گذشت قرن‌ها از ساخت این بنا، مدرسه همچنان ظاهر خود را حفظ کرده و علاوه بر آن در طول دوره‌های مختلف بارها مورد بازسازی قرار گرفته است. در مدرسه مستنصریه علاوه بر مباحث فقهی و اسلامی علوم دیگری از جمله پزشکی، نجوم و ریاضی نیز تدریس می‌شد که از این نظر این مدرسه را به اولین دانشگاه‌ در جهان اسلام مبدل کرد.

مسجد جامع العاصفی ؛ مکانی متبرک نزدیک به مدرسه مستنصریه

در ضلع غربی مدرسه مستنصریه، مسجدی قرار دارد که با نام جامع العاصفی یا مسجد عاصفیه شناخته می‌شود. شیخ بزرگ اسلام یعنی شیخ کلینی نیز در این مسجد دفن شده‌اند و به همین دلیل سالانه افراد بسیار زیادی برای زیارت از این بنای تاریخی به مسجد عاصفیه مراجعه می‌کنند. قبر دیگری نیز در این مسجد قرار دارد که بنا بر روایات به شیخ کراجکی از عالمان شیعه تعلق دارد. مسجد عاصفیه در اصل دارالقرنی وابسته به مدرسه مستنصریه بود بعدها توسط والی عثمانی بازسازی شد و به مسجد تغییر یافت.

سخن پایانی

کشور عراق از مهم‌ترین مقاصد زیارتی شیعیان به شمار می‌آید. همه‌ساله بسیاری از مسلمانان و شیعیان برای بازدید و زیارت از اماکن متبرکه بغداد به عراق سفر می‌کنند. شما نیز می‌توانید سفره پرفیض و به یادماندنی را به کشور عراق تجربه کنید. برای این منظور تنها کافی است به سایت یوتراوز مراجعه کرده و بلیط سفر خود را به سادگی تهیه کنید.