راه نجات آب چیست؟

گروه اقتصادی الف،   4010506031

یک کارشناس حوزه مدیریت منابع آب گفت: هم اکنون با وجود۴۰۰ میلیارد متر مکعب بارش و نزدیک به ۱۰۰ میلیارد متر مکعب استحصال سالیانه آب و در همان حال نزدیکی به سواحل طولانی دریاها در شمال و جنوب کشور، به سبب ناکارآمدی شدید مدیریت منابع آب، مشکلاتی ایجاد شده که شناخت ریشه‌های کم آبی در فلات ایران کمک زیادی می‌کند.

راه نجات آب چیست؟

داریوش مختاری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه به سبب تعارض ناشی از حجم قابل توجه بارش و در همان حال داشتن عارضه کم آبی، باید به آسیب‌شناسی مدیریت منابع و مصارف آب رو آورد، گفت: از دیدگاه شناخت ساده صورت مساله، کم‌آبی‌های کشور در دو وجه کمبود موقت منابع آب و کمیابی مزمن و پایدار منابع آب ظاهر شده است. کمبود آب، با رفع بحران کم‌آبی (وقوع خشکسالی، قطع موقت آب...) از بین خواهد رفت. در بیشتر حوزه‌های آبریز، میزان مصارف آب از میزان مجموع منابع تجدیدپذیر و انتقالی بین حوزه‌ای فزونی گرفته است و چاره‌ای غیر از افزایش ظرفیت تامین و یا کاهش مصارف وجود ندارد.

وی با بیان اینکه مدیریت کهن منابع آب در فلات ایران دارای یک ریشه و بنیان بوده و در یک گذر ۳۰۰۰ ساله شکل گرفته است، گفت: در گذر از مدیریت کهن و پایدار منابع آب به مدیریت نوین در دوره ۱۰۰ ساله اخیر، به یکباره عوامل فن‌آوری همچون پمپ و بتن و دیوان‌سالاری رو به گسترش دولتی جایگزین ناقصی برای مدیریت کهن منابع آب شدند. شکاف بین دو دوره زمانی کهن و نوین باید با دقت و با قوانین کافی و دقیق پر می‌شد.

به‌گفته وی نشانه های جدی همانند حفر یک میلیون حلقه چاه کشاورزی، توسعه کشاورزی آبی در فضای باز از حدود یک میلیون هکتار در آغاز قرن ۱۴ خورشیدی به هشت میلیون هکتار فعلی، استقرار گسترده کارخانجات در غرب تهران عملا نشان از کم دقتی در طرح‌های آمایش سرزمین داشته است،   کم‌دقتی در تدوین قانون آب و نحوه ملی‌شدن آن، تاسیس شورای عالی آب و ۴۱ صورتجلسه خام و سطحی که مبنای تصمیم‌های بسیار مهم بعدی شد، ساخت ۱۰۰۰ سد اضافی و غیر ضروری که نتیجه‌ای جز خشکی جغرافیای کشور و بزرگ ‌شدن کلان‌شهرها نداشته است، بارگذاری ۱۰ برابر بیشتر از توان بوم‌شناختی دشت تهران که سرانه آب آن فقط ۳۵۰ مترمکعب در سال هست و قرض‌های بین حوزه‌ای را انجام داده است، ساده‌انگاری در حوزه‌های مدیریت شهری با ساخت هزاران پل و سازه غیر ضروری در متن شهرها، حذف تدریجی سرمایه‌های فیزیکی گردشگری کشور از جمله بافت‌های تاریخی و ریزش شدید نظام فنی و اجرایی کشور در مقیاس حدود ۸۰ درصد کل اعتبارات عمرانی و سرمایه‌گذاری کشور نشان از یک بحران فزاینده مدیریتی در پهنه جغرافیای کشور دارد.

وی با بیان اینکه کم‌دقتی در مدیریت منابع آب کشور، قلمرو جغرافیایی کشور را که شکنندگی شدید نسبت به آب داشته است را تا آستانه سقوط کامل زیست‌ محیطی رسانده است، گفت: هم اکنون جغرافیای کشور در یک قدمی فروپاشی زیست‌ محیطی و طبیعتا کوچ ۳۰ تا ۵۰ میلیون نفری قرار گرفته است. در ادامه همین مسیر مخاطره‌ آمیز در دو حوزه جدید توسعه بی رویه کلانشهرها و توسعه پروژه‌های انتقال آب نیز با کم دقتی و چالش‌هایی مواجه هستیم.

وی افزود: هرگز نمی‌توان این نشانه‌های جدی و ناکارآمدی‌ها را ساده گرفت. ویژگی سطحی‌زدگی و کم‌دقتی در قوانین و نظام فنی و اجرایی کشور، یک آسیب جدی و مزمن است که به کمیابی مزمن و پایدار منابع آب سرایت کرده است. اینها در شرایطی اتفاق می‌افتد که مدیریت منابع آب به طور تقریبی و کامل به حاشیه رفته و اجرای سازه‌های بزرگ هرگز به منزله مدیریت منابع آب نیست.

به گفته وی به صورت کلی، بهبود و استقرار نظام فنی و اجرایی کشور برای هر گونه پروژه عمرانی و سرمایه‌گذاری بخش‌های خصوصی و عمومی می‌تواند همانند یک کلید گره‌گشا و راه نجات از فروپاشی جغرافیایی فلات ایران باشد. راهکارها در متن اصلاح نظام فنی و اجرایی و احیای آن با اجرای کامل ماده (۲۳) قانون الحاق قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۱۳۹۳) نهفته است. افزون بر آن، همزمان باید قوانین ناکارآمد و مهندسی شده پیشین که ناکارآمدی شدید در مدیریت زیست‌ بوم‌های شهری و حوزه‌های آبریز را پدید آورده، برطرف کرد. هر دو راهکار یادشده بسیار بنیادین و دارای جزئیات فراوان و نکات اصلاحی فراوان بوده که شایسته است احیا و اصلاحات آن ها به طور جدی در دستور کار سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و مجلس شورای اسلامی قرار گیرند.

yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های دیروز

  1. شهادت رییس جمهور در حادثه بالگرد/ پیام‌های تسلیت شخصیت‌ها در پی شهادت رئیسی

  2. لحظۀ پیداشدن لاشه بالگرد توسط تیم پهپادی

  3. خوشحالی مجری شبکه ۱۴ اسرائیل از خبر شهادت رئیس جمهور ایران

  4. محل تدفین شهید آیت‌الله رئیسی مشخص شد/ اقامه نماز رهبر انقلاب بر پیکر رئیس‌جمهور و همراهانش

  5. عملکرد سیاه آمریکا در تحریم ها از نگاه ظریف/ توضیحاتی درباره انتخابات ریاست جمهوری/ آرامش در بازار ارز

  6. سخت، اما گذرا...

  7. شناسایی هویت شهدای سانحه بالگرد رئیس‌جمهور/ تایید سوختگی پیکرها/ آیت‌الله آل‌هاشم یک‌ساعت پس از حادثه زنده بوده است

  8. رهبر انقلاب: ایران خدمتگذار صمیمی، مخلص و باارزشی را از دست داد/ اینجانب پنج روز عزای عمومی اعلام می‌کنم

  9. شهدای خلبان حادثه بالگرد رئیس‌جمهور

  10. زندگی‌نامه رئیس‌جمهور شهید سید ابراهیم رئیسی

  11. جزئیات درگیری خونین پلیس با اشرار و اراذل در نارمک

  12. بازتاب های گسترده بین المللی در پی شهادت رئیس جمهور کشورمان

  13. صفحه تلخی در کتاب انقلاب اسلامی ورق خورد

  14. کارنامه خدمات شهیدان حسین امیرعبداللهیان و سید محمدعلی آل‌هاشم

  15. جلسه فوق العاده هیأت دولت به ریاست مخبر آغاز شد

  16. واکنش ظریف به شهادت رئیس جمهور

  17. پیام تسلیت دکتر احمد توکلی در پی شهادت آیت الله رئیسی

پربحث‌های هفته

  1. دفاع از جمهوریت یا دفاع از الیگارشی؟

  2. مقاومت بی‌مبنای طلافروشان در مقابل شفافیت/ دولت عدول نکند، مردم هم حمایت می‌کنند

  3. حالا زمان مذاکره است

  4. امضای مردم گیلان پای طومار حمایت از طرح نور

  5. محل بالگرد رئیس جمهور پیدا شد/ شهادت رئیس جمهور به همراه همراهانشان

  6. نظرات برگزیده مخاطبان الف: نقش شورای نگهبان در کاهش مشارکت مردم چیست؟/ زندانی‌شدن زیباکلام به ضرر نظام تمام شد

  7. نوش‌دارو بعد از مرگ سهراب!

  8. حمله رسانه اصولگرا به رائفی‌پور/ انتقاد شریعتمداری از نمایندگان موافق تعطیلی شنبه‌ها

  9. فرش‌های سعدآباد کجاست؟

  10. محکومیت ساداتی‌نژاد به حبس/ روایت خاندوزی از کاهش تورم/ شانس قالیباف برای ریاست مجلس دوازدهم چقدر است؟

  11. شهادت رییس جمهور در حادثه بالگرد/ پیام‌های تسلیت شخصیت‌ها در پی شهادت رئیسی

  12. ماجرای سفر عبدالحمید به ترکیه چیست؟

  13. حاج‌علی‌اکبری: گلایه‌ای از مجلس برای تصویب تعطیلی «شنبه‌ها» داریم

  14. واکنش وزیر کشور به برخورد خشن برخی ماموران / نظر واعظی درباره نقاط ضعف و قوت دولت رئیسی

  15. مأمور خاطی بازداشت شد

  16. تعطیل کردن شنبه از یک مجلس انقلابی بعید بود/ اکثر مردم ارتباط اقتصادی با خارج ندارند

  17. آیا واقعاً آزادسازی قیمت‌ها تنها راه است؟

  18. چراغ سبز دولت به ارز آزاد؟!

  19. لحظۀ پیداشدن لاشه بالگرد توسط تیم پهپادی

  20. پاسخ حماس به توهم صهیونیست ها

  21. پلیس این ۵ گروه را طبق لایحه حجاب باید بازداشت کند

  22. تعطیلی روز شنبه مانعی ندارد

  23. اژه‌ای: توطئه دشمن در حوزه حجاب به جایی نمی‌رسد

  24. رئیس جمهور: باید گره های ذهنی در رابطه با تشکیل خانواده و افزایش جمعیت باز شود

  25. تحریم‌های جدید استرالیا علیه ایران

آخرین عناوین