تذکر: کلیه آمارهای مورد استفاده در این متن صرفا بر اساس آمارهای منتشر شده قبلی و از منابع رسمی می باشد.
استان مازندران با جمعیتی برابر با 3283582 نفر در شمال کشور ایران قرار دارد. از نظر نظام سلامت، شهرستانهای این استان تحت مدیریت دو دانشگاه علوم پزشکی مازندران (جمعیت تحت پوشش 2751652 نفر) و دانشگاه علوم پزشکی بابل (جمعیت تحت پوشش 531930 نفر) قرار دارند.
در این استان از ابتدای اپیدمی نسبت بیمار مثبت به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت برابر با 3/16 بوده که از میانگین کشوری (8/15) بیشتر بود. در موج دوم این شاخص به حدود 12 (در کشور 5) و در موج سوم به حدود 7 (مشابه کشور) به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت رسیده است. در این استان از حدود اوائل آذر این موج با بروز 5 در 100 هزار نفر جمعیت شروع شده و سپس افزایش داشته است. در این زمان (اوائل آذر) استانهای همسایه اش، گیلان و گلستان قله موج سوم خودشان را طی می کردند که در بدترین شرایط از موج سوم شان، بروز بیماران بستری در این دو استان کمتر از 5 مورد به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت بوده است (1).
مکررا این سوال مطرح می شود که برای برون رفت از شرایط موجود چه باید کرد؟
به نظر می رسد، لازم باشد هر چه سریعتر به موارد ذیل رسیدگی و مشکلات مرتبط با آن مرتفع گردد:
-
توجه به فرایند بیماریابی و انجام آزمایشات تشخیصی پی سی آر و ارتقاء آن.
-
انجام بیشتر ردیابی تماسها و افزایش کیفیت آن. خانواده ها و افراد در تماس نزدیک با بیماران مثبت می بایست به طور دقیق بررسی شده و رها نشوند. این افراد می بایست به طور فعال مراقبت شوند. در مرحله بعد افراد علامتدار کشف شده نیز نباید رها شوند. این افراد می بایست ایزوله و یا قرنطینه شوند. می بایست با یک برنامه منسجم و دقیق و با جلب اعتماد بین مراقبین و مردم این کار را انجام داد.
-
کنترل فرآیند ارائه خدمات درمانی در بیمارستانها.
-
ارتباط مستمر بین مسئولین و ارائه دهندگان خدمات نظام سلامت و مردم. ارائه گزارش در خصوص راههای کسب عفونت افراد مبتلا شده در زمان اخیر (روز و هفته) به مردم هر منطقه یکی از اساسی ترین و موثرترین راهکارهاست. مردم می بایست بدانند در شرایط حاضر چه عوامل و راههای اصلی سبب بیمار شدن افراد شده تا از آن عوامل پرهیز کنند. طراحی برنامه های ارتباط مستمر بین ارائه کنندگان خدمات و مردم بسیار ضروری هست.
-
ثبات و منطقی نمودن شیوه در تعیین سطوح هشدار مناطق (در قالب رنگ بندیها). به نظر می رسد محاسبات انجام شده برای تعیین سطوح هشدار به درستی انجام نمی شود. از طرف دیگر لازم است هر سطح هشداری حداقل 2 هفته دوام داشته باشد، نه اینکه هر چند روز تغییر یافته و عملا سبب کم اثر شدن و باعث سردرگمی سیاستگذاران و مردم شود. عملا آنچه مشاهده می شود، اینستکه غیر از نوع برخورد نیروهای پلیس و مردمی در مبادی ورودی، تغییر خاصی در چهره شهرها (باز بودن اماکن و رعایت مردم) در سطوح هشدار مختلف (رنگ قرمز و نارنجی و ...) مشاهده نمی شود.
-
نظارت دقیق تر بر اجرای پروتکلها در اماکن ارائه دهنده خدمات بهداشتی درمانی دولتی و خصوصی.
-
نظارت دقیق تر بر اجرای پروتکلها در اماکن ارائه دهنده خدمات.
-
اعمال محدودیت و سازوکار منطقی بر تحرک جمعیتی داخل استانی و بین شهری. می بایست دلائل این رفت و آمدها بررسی و سپس مرتفع گردند تا نیاز به این تحرکها کمتر گردد.
-
اعمال محدودیت و سازوکار منطقی بر تحرک جمعیتی بین استانی. ورود و خروج بی محابای خودروها و یکطرفه کردن جاده های ورودی و خروجی به این استان از نکات عجیب مشاهده شده است. پیشنهاد می شود داشتن آزمایش منفی پی سی آر انجام شده در 48 ساعت اخیر در موقع ورود و خروج به این استان الزامی گردد. برای اجرای آن از ظرفیت آزمایشگاههای خصوصی استفاده گردد. به نظر می رسد این کار سهم قابل توجهی در کاهش مسافرتهای بی مورد خواهد داشت.
-
نظارت جدی تر بر تعطیلی بازارچه های محلی
-
نظارت جدی تر بر تعطیلی بازارچه های مسقف
-
نظارت جدی تر بر رعایت پروتکلها در وسائل حمل و نقل عمومی
-
گسترش خریدهای غیر حضوری
شکل 1. تعداد بستری روزانه و میزان آن در هر 100000 نفر در کل کشور از ابتدای اسفند سال 1398 الی پایان دی 1399
شکل 2. تعداد بستری روزانه و میزان آن در هر 100000 نفر در استان گلستان از ابتدای اسفند سال 1398 الی پایان دی 1399
شکل 3. تعداد بستری روزانه و میزان آن در هر 100000 نفر در استان گیلان از ابتدای اسفند سال 1398 الی پایان دی 1399
شکل 4. تعداد بستری روزانه و میزان آن در هر 100000 نفر در استان مازندران از ابتدای اسفند سال 1398 الی پایان دی 1399
*دانشیار اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی مازندران
--------------------------------
منابع:
