گفتگوی اختصاصی با استاد دانشگاه شهید بهشتی جادوی پول و بانک - 12 | صمصامی: بانک، اسلامی نمی‌شود؛ انگار کن «ذبح اسلامی خوک» + ارائه مدل و امکان پرسش و پاسخ

عبدالرضا طالقانی*، گروه اقتصادی الف،   3960924003 ۵۶ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱ تکراری یا غیرقابل انتشار

حسین صمصامی، سرپرست اسبق وزارت امور اقتصادی و دارایی، و یکی از اندیشمندان حوزه پول و بانک به تبیین نظریه‌ و مدلش در این حوزه پرداخت. امکان پرسش و پاسخ با او ذیل این گفتگو فراهم است.

جادوی پول و بانک - 12 | صمصامی: بانک، اسلامی نمی‌شود؛ انگار کن «ذبح اسلامی خوک» + ارائه مدل و امکان پرسش و پاسخ

بارها برای گرفتن نظرات حسین صمصامی، به دانشگاه شهید بهشتی رفته‌ام؛ حتی چند سال قبل، وقتی پس از بایکوتهای نانویسا، و در اتفاقی نادر کلاس «پول، ارز و بانکداری» را او ارائه کرده بود، مانند یک دانشجوی اقتصاد، هر هفته سر کلاس او حاضر شدم، که به تدوین منظومه‌ای رسانه‌ای از مدلی که او ارائه کرده بود منجر شد.

حال بعد از مدتی غیبت، شنبه گذشته ساعت 10 با او قرار ملاقات گذاشتم. با اندکی تاخیر رسیدم؛ پله‌های دانشکده اقتصاد را بالا می‌رفتم و امیدوار بودم پیش از استاد به دفتر کار کوچکش در طبقه سوم برسم. مطابق عادت همیشه کمی در محیط اطراف دقیق شدم ببینم چه خبر است؛ ایام آخر ترم است و دانشگاه شهید بهشتی هم حال و هوای امتحانات دارد؛ کلاسها خالی است، راهروها نسبتاً خلوت است و از گعده‌ها و دورهمیهای دانشجویی در دانشگاه، کمتر اثری می‌بینید؛ بچه‌ها عموماً عجله دارند که عقب‌ماندگیهای ترمشان – از دروس نخوانده، تا تکالیف انجام نشده – را برسانند. دکتر هم ساعت 8 تا 10 امتحان داشت و خوشبختانه دقایقی پس از من رسید. دو دانشجو - یکی خانم و دیگری آقا - از جلسه امتحان پشت سر او می‌آمدند و «عرض» داشتند.

دانشجوی آقا بخشی از کتاب «منکیو» را پیش روی استاد گذاشت و گفت که در فلان سوال، برخلاف گفته استاد بجای 2 درصد از عدد 2 استفاده کرده، و غیر از این تمام روند پاسخ را بدرستی طی کرده است؛ مبنا را همان صفحه کتاب دانست و می‌خواست بداند استاد جوابش را خواهد پذیرفت یا خیر؛ که البته دکتر زیر بار نرفت و موکول کرد به بعد از تصحیح اوراق.

نوبت به خانم که رسید، قبل از آغاز صحبت و با گفتن یک «استاد...» شروع کرد به اشک ریختن، می‌گفت تمام نمراتش را خوب شده و معدلش – جز امتحان آن روز 19.75 خواهد بود! – و التماس دعا داشت که استاد شرایطش را درنظر بگیرد. دکتر هم که انگار به این رویه عادت داشت، به او هیچ قول مساعد نداد و تلاش کرد ضمن آرام کردن او، ترغیبش کند که به امتحانهای بعدی‌اش برسد.

بعد از رفتن این دو دانشجو، دکتر بعد از مکثی کوتاه، از من پرسید که چه دمنوشی میل دارم. با یک فلاکس و چند شیشه از طعمهای مختلف، آبدارخانه کوچکی درست کرده بود. در این فضا مصاحبه جدی و تخصصی ما آغاز شد...

* * * * * * *

الف: خیلی ممنون از فرصت دوباره‌ای که در اختیار ما قرار دادید؛ در پرونده «جادوی پول و بانک» در سایت «الف» داریم تلاش می‌کنیم که جریانهای فکری عرصه پول و بانک در این حوزه اعلام نظر کنند. بسیاری از این جریانها - جز آنها که مدلهای غربی را قبول کرده‌اند - در مقام نظر تقریباً با هم هم‌عقیده‌اند. می‌گویند این بانکی که مبنایش اقتصاد واقعی نیست، و «پول» در آن ارزش افزوده دارد، با طراحی یک مدلی باید تبدیل شود به مدل تامین مالی اسلامی که در آن پول در خدمت تولید باشد.

اما فارغ از عرصه نظری، در حوزه الگوسازی، مدلسازی یا مهندسی مدل جدید، تفاوتهایی وجود دارد که البته ممکن است مدلها نسبت به هم مزیتها و ضعفهایی داشته باشند. ولی به هر صورت در مهندسی با همدیگر اختلاف دارند؛ برخی دوستان اصل بانک به این شکل را پذیرفتند و برخی مانند شما نپذیرفتند. در این مسیر از شما هم خواهش می‌کنیم مدل مد نظر خودتان را تبیین بفرمایید.

صمصامی: مبنای طرح ما نخست بر این اساس است: «شناخت درست ماهیت بانک»؛ اصلاً تعریف بانک چیست؟ چه می‌تواند بکند و چه نمی‌تواند؟ آن تعریفی که ما از ماهیت بانک داریم این است که می‌گوییم بانکها در دنیا انواع و اقسام دارند، مانند تجاری و یونیورسال؛ بانکهای فعلی ما تجاری هستند؛ ماهیت‌ این بانکها ورود به بازار پول است؛ ساختارشان برای این طراحی شده نه برای فعالیتهای واقعی.

الف: یعنی چه که «برای فعالیت واقعی طراحی نشدند»؟

صمصامی: یعنی ساز و کارهایشان برای فعالیتهای واقعی مناسب نیست. یعنی اگر شما بخواهی سرمایه‌گذاری کنی، انواع و اقسام دارد، چند هزار زمینه فعالیت مختلف وجود دارد؛ صنعت، کشاورزی، خدمات و انواع دیگر؛ بانک باید اشراف داشته باشد که سرش کلاه نرود؛ خب نمی‌تواند، در این همه انواع فعالیت که متخصص نیست.

نتیجه اینکه فقط به مشتری پول می‌دهد؛ این بانک برای این ساخته نشده؛ برای مبادله‌ایها هم به همین ترتیب؛ کار را به دوش مشتری می‌اندازد، چون این‌کاره نیست و برای این ساخته نشده است. برایش هزینه دارد؛ این نکته‌ای است که اگر توجه نکنیم و طرحی بنا کنیم بنای کل آن طرح بر اساس بنای غلطی استوار می‌شود.

الف: کسی در این زمینه با شما هم نظر است؟

صمصامی: من در اقتصاددانهای داخل ندیدم که کسی درباره ماهیت بانک این حرف را بزند؛ البته در مورد اقتصاددانهای خارجی، یعنی مسلمان غیرایرانی بله، مثل رفیق یونس مصری، سویلم، قری، زبیر حسن - که بطور غیرمستقیم اشاراتی دارد؛ مجموعه مقالات این افراد را درس می‌دهم؛ اینها می‌گویند، اما داخلی­ها نه.

الف: البته آقای دکتر، برخی اساتید داخلی هم کم و بیش با شما هم‌نظرند.

صمصامی: نه؛ من ندیدم، مگر اخیراً هم‌نظر شده باشند.

الف: الآن برخی دوستان از شما تندتر هستند.

صمصامی: من برخورد نکردم. حالا این موضوع بحث نیست، به نظرم بگذریم؛ بانک برای فعالیتهای قرضی و بازار پول طراحی شده، حتی قرض‌الحسنه را هم نمی‌تواند...

الف: چرا؟ چون بنگاهِ اقتصادی است؟

صمصامی: بله؛ چون برایش معنی ندارد که قرض‌الحسنه بدهد؛ چون بنگاه اقتصادی است و می‌خواهد بهره ببرد؛ بنابراین اساس بانک ایراد دارد؛ پس قدم اول فهم مفهوم بانک است؛ شما باید بانک را تعریف کنی، تعریفت هم نباید پرت و پلا باشد.

الف: البته آقای دکتر می‌گویند اساس بالاخره عقلایی است و باید پذیرفت، اما می‌گویند اسلامی‌اش می‌کنیم.

صمصامی: مگر می‌شود؟ بحث این است که اگر بپذیری که ساز و کارهایش برای تجارت پول و رباست و نمی‌تواند در فعالیتهای واقعی ورود کند، چطور می‌خواهی اسلامی‌اش کنی؟

+ بیشتر بخوانید

مصباحی‌مقدم: قطعاً ربوی می‌دانم

شطرنج با ارزها؛ موضوع نو «جنگ ارزی» را بیشتر بشناسید

چگونه عملیات متمرکز آمریکا نرخ «ریال» را یک سوم کرد؟

افشا برای اولین بار؛ نقش «دلار» در «برجام»

 الف: چرا دیگر؛ مثلاً بانک مسکن در عقود واقعی ورود کرده و تقریباً موفق هم هست و ربوی نیست.

صمصامی: البته در مورد بانک مسکن این موضوع تنها ادعاست و در برخی موارد رگه­‌هایی از حقیقت می‌­تواند داشته باشد و در مورد بانک­هایی همچون توسعه صادرات یا صنعت و معدن کلاً موضوع فرق می‌­کند؛ چراکه اصلاً بانک به آن معنا (تجاری) نیستند؛ به‌نوعی صندوق هستند. البته اسم بانک رویشان هست، اما منابع را دولت می‌گذارد و اینها تخصیص می‌دهند، کارکرد بانک (تجاری) را ندارند. ضمن اینکه بانک مسکن هم تا حدودی به این حوزه ورود کرده است.

الف: خب؛ همین بانکی است که اسلامی شده دیگر.

صمصامی: این تعریف بانک تجاری نیست؛ دولت یک سری منابعی گذاشته، این بانک در واقع یک صندوق عامل دولت است. یک بانکی که تجهیز و تخصیص منابع و خلق پول می‌کند مد نظر ماست، بانکی که خلق نقدینگی نمی‌کند که بانک تجاری نیست.

الف: در همین مدل بانک اگر نرخ ذخیره قانونی را 100 بکنیم چطور؟

صمصامی: این می‌شود بانکداری محدود که طرحش را فریدمن و فیشر مدتها قبل در دهه 1930 داده‌اند؛ در دنیا به آن صورت اجرا نشده است.

پس نکته اول ماهیت بانک است؛ من به همین دلیل ابتدا تعریفی از بانک ارائه می‌کنم. نوآوری شهید صدر - که نابغه و اندیشمند اسلامی بود - این است که سعی کرد این بانک را به فعالیت واقعی وارد کند؛ حالا با توجه به تجربه بیش از سه دهه ما می‌گوییم این مبنای نظری غلط است؛ یک چیزی را می‌خواهی از بانک برداری که خاصیت و ذاتش است؛ شما هر کاری کنی، به ذاتش برمی‌گردد. با همین نگاه چندی قبل مثال «ذبح اسلامی خوک» را مطرح کردم. این ماهیتش است؛ و تجربه سی و سه ساله بانکداری بدون ربا هم این را اثبات کرده؛ عقود فعالیتهای واقعی روی این بانک قابل اجرا نیست.

الف: آنهایی که قانون بانکداری بدون ربا را نوشتند می‌گویند آن چیزی که ما نوشتیم اجرا نشده وگرنه شاید جواب می‌داد.

حاشیه | دانشجوی دیگری در زد؛ خانمی بود و برخلاف خانم اولی خیلی به درس کاری نداشت و معلوم  بود مشغله‌های دیگری دارد؛ از نمره میان ترمش اطلاع نداشت و آمده بود برگه میان ترمش را تحویل بگیرد. استاد ضمن گلایه از عدم پیگیری او، برگه‌اش را پیدا کرد و تحویل داد. بعد رو به من کرد و ادامه داد:

صمصامی: در آن قالب نمی‌توانسته اجرا شود. قانون را سوار کردند روی نظامی که قابلیت اجرا نداشت. شاید آن زمان ما هم بودیم نمی‌توانستیم؛ یعنی چاره‌ای نداشتیم. اما باید بعد از 33 سال که اجرا کردیم این تجربه را بفهمیم؛ یعنی بدانیم که چرا اجرا نشده است؛ این قانونی که روی سیستم بانکی سوار کردید، این سیستم نمی‌تواند اجرا کند.

الف: خب، پیشنهاد شما چیست؟

صمصامی: یک بُعد، تحلیل وضع موجود و یک بعد تحلیل وضع مطلوب است و یکی هم استراتژی حرکت از موجود به مطلوب.

الف: اساس طراحی شما بر اجرای عقود اسلامی است؟

صمصامی: بله، کاملاً. عقود باید اجرا شود، یعنی اول اینکه فعالیتها از ربوی به غیرربوی تبدیل شود که در کنار آن ربا از سیستم حذف می‌­شود و دوم هماهنگی بین پول و بخش واقعی برقرار شود؛ و یک بحث «عدالت» هم در کنارش کم‌کم پیش برود.

حالا عارضه اساسی که عرض شد؛ برویم سراغ الگوی مطلوب؛ در الگوی مطلوبی که دیدیم برای بانک سه بخش طراحی شده است:

اول: بانک قرض‌الحسنه است؛ که در سالهای اول برای دوران گذار این را می‌پذیریم که بانک باشد و خلق پول کند و در حالت مطلوب‌تر، نمی‌تواند خلق پول بکند و صندوق می‌شود.

دوم: بانک سرمایه‌گذاری، که بانک نیست؛ نه‌تنها نمی‌تواند خلق پول کند، حتی سپرده هم نمی‌تواند بگیرد؛ شرکت تامین سرمایه است. خودشرکت جای دیگری حساب دارد و پولش را نگه می‌دارد.

سوم: شرکتهای لیزینگ است برای اجرای عقود مبادله‌ای. که این شرکتها هم نه می‌توانند خلق پول کنند و نه سپرده بگیرند.

عمده فعالیتهای بانک در این سه ساختار قرار می‌گیرد.

حاشیه | اینجای مصاحبه، یک دانشجوی دیگر در زد؛ انتظار داشتم با درخواستی از جنس همان درخواستهای اولیه روبرو شوم؛ دانشجوی آقایی داخل شد و گفت که نامه‌ای در «سیستم گلستان» (احتمالاً سیستم اداری) دانشگاه قرار داده و می‌خواهد مرخصی بگیرد و منتظر تایید استاد است. دکتر، درخواستش را دید و گفت که کارش را انجام خواهد داد. و ادامه مصاحبه...

خب، برسیم به اجرا یا مسیر تغییر از شرایط فعلی به مطلوب. شما هر الگویی که طراحی می‌کنی باید قابلیت اجرا داشته باشد؛ استراتژی اجرا باید طوری باشد که اخلال ایجاد نکند. با تمام اشکالاتی که بر سیستم فعلی داریم، اما اگر کوچکترین اخلالی در فعالیت جاری بانکها اجرا شود، مشکل ایجاد می‌شود. کوچکترین اخلالی ایجاد کنی، تمام سیستم اقتصادی به‌هم می‌ریزد، و حتی اگر بهترین الگو را داشته باشی، شکست می‌خورد. الگوی مطلوب شما باید به نحوی طراحی شود که کوچکترین اخلالی ایجاد نکند.

الف: خدمات بانکها در طرح شما در بانک قرض‌الحسنه متمرکز می‌شود؟

صمصامی: بله؛ خدمات را این بانکها انجام می‌دهند. یعنی هرکس خدمات بانکی بخواهد باید به بانک قرض‌الحسنه برود. تمام پولها و حسابهای بانکی و در این بانک متمرکز می‌شود؛ یعنی دو کارکرد دارد: فعالیتهای جاری و قرض‌الحسنه.

الف: یعنی بانک قرض‌الحسنه که تمامی سپرده‌ها را در اختیار دارد - حتی سپرده‌های شرکتهای سرمایه‌گذاری و لیزینگ - به آن معنا فعالیت تجاری نمی‌تواند انجام دهد؛ از کارمزد فعالیتهایش استفاده می‌برد، درست است؟

صمصامی: احسنت؛ یعنی نمی‌تواند وارد عقود شود. دیگر این بخش را انجام نمی‌دهد.

الف: آقای دکتر؛ این یعنی حجم بانکها باید بشود مثلاً یک‌دهم؛ ساختارشان باید به هم بریزد؛ چابک باشند؛ خلق پول نکنند؛ سیستمهایشان را درست کنند، اقتصادی باشند...

صمصامی: بله؛ این دقیق طراحی شده؛ به همین دلیل ما ادغام بانکها را مطرح می‌کنیم.

الف: فرمایشات قطع شد؛ طراحی دوران گذار را می‌فرمودید.

صمصامی: بله؛ یک گروه از بانکها قرض‌الحسنه ویک گروه دیگر از بانکها سرمایه‌گذاری می‌شوند.

در مراحل و سالهای اول، همه اینها همان بانکهای فعلی هستند، فقط به اختیار مشتریها می‌گذاریم و اعلام می‌کنیم که مردم در صورت تمایل حساب­های قرض ­الحسنه در بانک مربوطه و سپرده­‌های سرمایه‌­گذاری را در بانکهای خاص خود افتتاح کنند و انتقال حساب­ها اختیاری است. اگر می‌خواهند حساب قرض‌الحسنه یا سرمایه‌گذاری داشته باشند، بانکها را اعلام می‌کنیم. پس سال اول فقط اعلام می‌کنیم. البته این طرح جزئیاتی بیشتری دارد که در اینجا کلیاتی از آن بحث می‌­شود.

در سال دوم منع می‌کنیم و می‌گوییم افتتاح حساب سرمایه‌گذاری صرفا در این بانک و قرض‌الحسنه و جاری در آن بانک­های خاص انجام شود.در این سال کلیه بانک­ها می ­توانند حساب افتتاح کنند.

در سال سوم شروع می‌کنیم به انتقال حساب­ها به بانکهای مربوطه.

حاشیه | باز هم صدای در آمد؛ با خودم اندیشیدم که این بار دانشجو چه درخواستی خواهد داشت؟ خانمی وارد شد که احتمالاً دانشجو نبود. خودش را معرفی کرد و گفت از قم آمده است. درخواست جلسه داشت و مدتها پیگیری کرده بود؛ اما چون در روز موعود زمان را بر هم زده بود باز داشت پیگیری می‌کرد برای گرفتن وقتی دیگر. قرار شد بعداً تلفنی هماهنگ کنند. من پرسیدم:

الف: حسابهای قبلی چه می‌شود؟

صمصامی: بانکها اعلام می‌کنند مشتری مخیر است یا حسابش را به بانک قرض‌الحسنه منتقل کند یا اگر می‌خواهد سرمایه‌گذاری کند یا در فعالیتهای مبادله‌ای سرمایه‌گذاری نماید، باید به میزان حسابش اوراق مشارکت یا مبادله در پروژه‌ها بخرد. اوراق منتشر می‌کنند.

بعد در سالهای بعدی می‌رویم سراغ حسابهایی که در بانکها از قبل وجود داشته؛ جای سخت قضیه اینجاست؛ چون معوقه دارند یا مشکلات دیگر وجود دارد که باید تعیین تکلیف شود. اگر رفته در فلان پروژه، باید معادل‌سازی شود و از این قبیل؛ دانه به دانه حسابها باید شفاف شود؛ حسابهای جدید باز نمی‌شود و حسابهای قدیم هم باید تعیین تکلیف شود.

الف: این روند در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر است؟

صمصامی: نه؛ در یک سال و دو سال امکان‌پذیر نیست اما معوقات معلوم می‌شود؛ مشکلات دیگر معلوم می‌شود؛ خیلی مشکل است.

الف: سیستم بانکی زیر بار این طرح می‌رود؟

صمصامی: چاره‌ای نداریم. راه این است. وگرنه باید بدون تعیین تکلیف و با همین روال پیش برویم.

الف: آخر این بانک مرکزی در همین شرایط فعلی آنقدر مشکل نظارت دارد که موسسات اعتباری و فسادهای بانکی از کنارش درمی‌آید؛ بدیهی است که اصلاً زیر بار طرح شما نمی‌رود و نظارت نمی‌کند.

صمصامی: البته؛ با این سیستم فعلی که نمی‌توانی؛ رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد و رئیس‌جمهور قَدَر می‌خواهد، باید اجماعی ایجاد شود و غیر از این هم راهی ندارد.

الف: این بانکها سیستم را بر هم بریزند و قفل کنند چطور؟

صمصامی: نمی‌توانند، چون فعالیتهای جاری از طریق قرض‌الحسنه انجام می‌شود. برای آنکه معوق کرده قفل می‌شود، نه برای مردم.

+ بیشتر بخوانید

شکست عمیق بهای «دلار»؛ بزودی

تاریخچه ایجاد «پترو دلار» یا «دلار بی‌پشتوانه»

ساعتی که «دلار» آقای ارزهای جهان شد

نقش بانک مرکزی آمریکا در «جنگ دوم جهانی»

«اربابان پول دنیا»/ نقش «شبکه بانکداران بزرگ» در «جنگ‌ اول جهانی» و تشکیل «اسرائیل»

هژمونی «بانک‌واره»ها

الف: تفاوت اساسی طرح شما با طرحی که برخی عزیزان در مجلس پیگیرند چیست؟

صمصامی: ما نمی‌پذیریم که بانک می‌تواند فعالیتهای سرمایه‌گذاری و لیزینگ انجام بدهد و این کارکردها را از بانک می‌گیریم. اما دوستان باز این فعالیتها را در بانک پی می‌گیرند. به نظرم درست نیست. تفاوت صوری اتفاق می‌افتد نه تغییر ماهوی؛ یک دفترچه صوری جدید به مشتری می‌دهند و با همین شرایط ادامه پیدا می‌کند. اگر لیزینگ و مشارکت در چارچوب بانک عمل کند، حتماً همان اتفاقی می‌افتد که از سال 63 تا حالا می‌بینیم. اگر بانک می‌توانست که تا به حال انجام می‌داد دیگر.

الف: اگر مرابحه‌اش کنند چطور؟

صمصامی: فرقی نمی‌کند.

الف: اسلامی هست که، نیست؟

صمصامی: نه؛ اگر اجرا شود، بله. فتواهایی از آقا و سایر علما هست که فرمودند اگر پول را جای دیگری ببرند ربا می‌شود. من در جلسه‌ای گفتم که مرابحه هم بکنیم، پول را به حساب فروشنده می‌ریزیم که باز درصد کم می‌کند و مشتری بدون انجام فعالیت واقعی پول پیدا می‌کند. پول را بصورت صوری از سیستم خارج می‌کنند؛ الآن انجام می‌دهند، و آنجا هم...

اصل داستان همین است: این قالب را می‌خواهی در جایی انجام دهی که کار واقعی بلد نیست، پول‌بازی بلد است. اگر لیزینگ کار تخصصی نیست، چرا شرکت لیزینگ درست می‌کنند، خب بانکها که منابع دارند، انجام بدهند دیگر.

البته دوستان طرح ما را رد نمی‌کنند، می‌گویند این سیستم زیر بارش نمی‌رود. ما از سال 85 وارد شدیم و این بحث را زیر و رو کردیم؛ هرچه جلو رفتیم، این طراحی درست‌تر از آب درآمد.

تمام منابع برای قرض‌الحسنه قابل استفاده است و اگر هم طرف بخواهد فعالیت واقعی بکند، باید در یک نهاد تخصصی اوراق بخرد. اگر بخش واقعی بچرخد، پول هم می‌چرخد اگر نه که نه.

الآن من در مقطع دکتری پایان‌نامه‌ها را در این مسیر هدایت می‌کنم؛ یعنی حرفهایم کاملاً مبنای نظری دارد.

حاشیه | وقتمان تمام شد؛ از دکتر تشکر کردم، دستگاه ضبط صدا را خاموش کردم و به همراه وسایل مختصرم در کیف گذاشتم. به اتفاق از دفتر کار استاد بیرون آمدیم. دانشجوی دیگری منتظر بود. اوراقی را در یک کاور آ4 گذاشته بود که معلوم بود تکالیفش است. مِن‌مِن کنان پرسید که می‌تواند تکالیف عقب‌مانده را تحویل دهد یا خیر؛ دکتر همانطور که مسیر را طی می‌کرد گفت بله؛ و به انتظار بود که دانشجویش پرسید: از زیر در داخل اتاقتان بیندازم؟ دکتر پرسید: چرا همین الآن تحویل نمی‌دهی؟ پاسخ داد: دو سه تا جوابش ناقص است؛ می‌خواهم ... دکتر حرفش را قطع کرد و گفت: تا فردا تکمیل کن، بیاور و تحویل بده؛ و راهش را ادامه داد. پایین پله‌ها بعد از اطمینان از اینکه من چطور خواهم رفت، مثل همیشه خداحافظی گرمی کرد، سوار اتومبیلش شد و جدا شدیم.

+ کل پرونده «جادوی پول و بانک» اینجا در دسترس است

 --------------------------------------------

*گفتگو از: عبدالرضا طالقانی، پژوهشگر موسسه احیاگران تمدن فاخر | مطالب دیگر نگارنده را اینجا پی بگیرید

پرسشهای خود از اساتید را در بخش کامنتها طرح کنید

دیدگاه کاربران

ناشناس۲۰۹۹۶۹۰۴:۵۵:۵۰ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
متاسفانه اقای صمصامی و امثالهم که در دانشگاه شهید بهشتی از بعد از بازگشایی دانشگاها پایگاه دارند و نگارنده از نزدیک با افکارشان اشناست سی وچند سال است که مشغول اختراع چرخ هستند. بدون توجه به اینکه چرخ اختراع چند هزار سال پیش جامعه بشری است.
ناشناس۲۱۰۰۷۸۰۸:۵۵:۵۶ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
لطفا ی فکری به حال مدیران و کارگزاران بانکی بکنید الان مدیران بانکی سیستم حسابداری بانک ها را هم گیج کرده اند لطفا راجع این مدل بانکداری هم نظر خود را بدهید
کمالی۲۱۰۵۶۴۱۳:۵۲:۳۵ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
جناب صمصامی مطالب مهمی در ارتباط با بانکداری واقعی دارم لطفا ادرس ایمیل خود را ایمیل فرماییدmostafa.......@yahoo.com
ناشناس۲۱۰۰۸۳۰۹:۰۳:۵۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
جناب صمصامی ایا می دانید که در جمهوری اسلامی و به اصطلاح قانون بانکداری اسلامی ان بانک هایی هستند که سر فصل حساب پس انداز قرض الحسنه ندارند و به جای ان حساب انحرافی جاری کارت قرض الحسنه که کاملا ماهیتش با پس انداز قرض الحسنه فرق دارد ایجاد کرده و هم چنین بانک هایی که طی سالیان قبل این سر فصل پس انداز قرض الحسنه را داشته اند با انواع ترفند ها و گذاشتن حوایز برای جاری کارت منابع سر فصل پس انداز قرض الحسنه را به سمت این حساب منحرف کرده و یا باشگاه مشتریان تشکیل داده و دارند بتدریج سنت الهی قرض الحسنه را ریشه کن می کنند برای پایلوت می توانید بانک ت و دور شدن این بانک را از سنت الهی قرض الحسنه مشاهده کنید
ناشناس۲۱۰۱۲۹۰۹:۴۱:۵۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
آیا در دوران صدر اسلام پول رایج وجود داشته؟ یا اینکه اینکه کالاها و خدمات بصورت دادوستد رد و بدل می شده؟ در یک کلام، آیا چیزی شبیه بانک وجود داشته؟
ناشناس۲۱۰۹۴۵۱۷:۱۶:۵۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
چیکار کنیم بریم صدر اسلام؟
ش ش۲۱۱۳۹۰۰۲:۲۰:۱۳ ۱۳۹۶/۱۰/۲۸
از اتوبان صدر برو...........
ناشناس۲۱۰۹۸۰۱۷:۳۵:۱۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
خیر
ناشناس۲۱۰۲۱۶۱۱:۰۳:۳۹ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
لطفا از این نظرات کلی نفرمایید. به جایش اگر حرفی دارید مستدل جواب دهید.
ناشناس۲۱۰۲۳۴۱۱:۱۶:۲۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
دیگرانی در دنیا سیستم های به مراتب بهتری دارند و اسلامی هم هست. ما در مسیر کج روی هستیم.
ناشناس۲۱۰۴۶۵۱۳:۰۷:۱۳ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
بانک اسلامی جوکی بیش نیست
ناشناس۲۱۴۳۶۵۱۱:۳۴:۰۶ ۱۳۹۶/۱۰/۳۰
آقا تولید و پس انداز در بانک را بگذار کنار هیچ کدام سود ندارد برو دلار بخر بگذار زیر بالشتت سال دیگه بیش از 20 درصد استفاده کردی نه دغدغه ورشکست شدن موسسات و بانکها را داری نه دغدغه کار و چک برگشتی به این می گویند بانکداری اسلامی مختص اقتصاددانان حکومتی و مقامات ایران
ناشناس۲۲۲۹۸۹۲۰:۰۳:۵۵ ۱۳۹۶/۱۱/۶
آقاجان کلمه بانکداری اسلامی کلمات نامتجانسی است که اصلا نیاز به مقاله ندازد مثل مشروب فروشی اسلامی آقا زورچپان که نمی شود ازهمان صدر اسلام ربا مربوط بود به یهودیان واسلام قرض الحسنه را قبول داشت آقایان اگر بانک اسلامی میخواهند باید مردم امروز را راضی کنند پولشان را به عنوان قرض الحسنه به این حاکمیت بپردازند به نظر شما چقدر احتمال دارد قبول کنند؟به همین اندازه تحقق بانکداری اسلامی امکان دارد غیر از این فریب وآب در هاون کوبیدن است اگر میشد چهل سال زمانیست بسیار طولانی
سید۲۱۰۰۰۱۰۷:۱۵:۳۳ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
یک نگاه به سایتهای بانکهای غربی بکنید تا متوجه شوید کدام اسلامی تر است. در استرالیا وام مسکن که 90 درصد قیمت مسکن را به مدت 30 سال تضمین میکند در حال حاضر کمتر از 4 درصد سود دریافت میکنند.
ناشناس۲۱۰۴۰۶۱۲:۴۴:۵۸ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
چون تورم ندارن !
ناشناس۲۱۰۹۲۶۱۷:۰۱:۵۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
چرا تورم ندارند؟
حامد۲۱۰۰۳۰۰۸:۰۶:۲۰ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
ما که اصلا از حرفهایتان هیچی نفهمیدیم؟!
ناشناس۲۱۰۶۶۱۱۴:۴۵:۰۳ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
چون اقایان خودشان راه حل عملی ندارند فقط تئوری بافی میکنند. انوقت ما هم نمیفهمیم. ماهیت بانک همین هست ما هم از غرب کپی کرده ایم. هیچ راه حل علمی و عملی هم برای بانکداری جز این نیست. اشکالات سیستم بانکی ما در معوقات و مشکلات دیگر فساد سیستمی است که اقای توکلی هم ظاهرا به ان اعتقاد دارند. امیدوارم این قسمت را اقتصاددان محترم بخوانند ماهیت کار اقتصادی این است که ممکن است ضرر هم داشته باشد. بنابراین اگر صاحب سپرده بانکی بداند که کوچکترین خطری سپرده آش را تهدید میکند در بانک نمیگذارد. در دنیا کسانی پولشان را در بانک میگذازند که میخواهند هیچگونه ریسک را نپذیرند. شما به صورت پایلوت بروید یک بانک درست کنید و نظریه هایتان را روی پیاده کنید اگر جواب داد بیایید بقیه را درست کنید. . اگر صاحب پول بخوا
ناشناس۲۱۱۵۷۸۰۹:۵۴:۵۹ ۱۳۹۶/۱۰/۲۸
چرا میگیید ما اژ غرب کپی کرده ایم در غرب بانک به سپرده ها سود ننیدهد چون میخواهد مردم پولشان را سرمایه گذاری کنند تازه اگر پول توی بانک انانت گذاشتی باید باباتش به بانک پول بدی
ناشناس۲۱۰۷۹۰۱۵:۴۶:۲۳ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
تازه شدی مثل خود صمصامی ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟!!!!!!!!!!!!!!
ناشناس۲۱۰۰۵۳۰۸:۳۶:۲۰ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
بانک ها طی این سال ها نشان داده اند که منابعی را تجمیع می کنند و تسهیلات می دهند با روابط نا صحیح بباد می دهند لذا پیشنهاد من این است که بانک ها نباید حق دادن تسهیلات داشته باشند وفقط اقدام به جذب منابع و خدمات بانکی نمایند و منابع انها باید به طور کلی به سازمان ها و شرکت های توزیع سرمایه داده شود و بانک ها در این رابطه سود معقولی ب ای سپرده گذاران و هزینه های عادی خود بگیرند اصولا موسسات و وزارتخانه ها نباید وجه نقد در اختیار کسب که تسهیلات می خواهد بگذارند باید ببیند ان فرد و یا شرکتی که تسهیلات می خواهد ان پول را کجا می خواهد هزینه کند ان موارد را در اختیار او بگذارند مثلا اگر فرد تراشکاری یک دستگاه تراش میخواهد از طریق تعاونی و یا اتحادیه مربوطه برایش خریداری شود نه اینکه وضعی که الان هست با ارایه یک فاکادر صوری پول را بگیرد و برودمثلا ماشین شاسی بلند چینی بخرد که کار برای چینی ها تولید کند یا برود در غوز اباد زمین بخرد یاد لار و غیره یکی از کارهایی که در بانکداری اینده بسیار مورد تاکید است ندادن وجه نقد به متقاضیان تسهیلات است بلکه فراهم کردن اموری صحیح که قصد است برای ان وام گرفته شود
ناشناس۲۱۰۲۷۷۱۱:۵۴:۳۸ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
الان هم بانکها باید از واقعی بودن معامله اطمینان داشته باشند ولی متاسفانه مشتری مداری در کشور ما باعث شده بانکها طرف مشتری رابگیرند و بااینکه میدانند معامله صوریست ولی باز تسهیلات میدهند و نظارت هم ندارند اگر یک بانک هم بخواهد واقعی کار کند مشتری پدرش را در میاورد و تهدید به قطع همکاری میکند
ناشناس۲۱۰۵۵۹۱۳:۴۹:۵۸ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
بزرگترین صدمات به اقتصاد کشور چه در تسهیلات خرد و چه در تسهیلات کلان همین صوری بودن معاملات بوده بسیاری از معوقات بانکی هم روی اصل این است که تسهیلات در جای خود مصرف نشده و وثایق کافی وجود ندارد و رانت و رشوه در معاملات دخیل بوده
ناشناس۲۱۰۰۵۸۰۸:۳۸:۳۵ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
ذبح اسلامی خوک رو خوب اومدی
کمالی۲۱۰۰۵۹۰۸:۳۹:۳۹ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
با تشکر از سایت الف. من نظرات دکتر صمصامی را مدتهاست پیگیرم. به ایشان بفرمایید طرح شما دقیق است اما در این کشور کسی پای کار اجرای آن نیست.
ناشناس۲۱۰۶۳۱۱۴:۲۶:۰۱ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
این هم برای خودش دکون باز کرده وگرنه گفتید وزیر اقتصادی بود چرا خودش آن زمان اینو اجرا نکرد.............................
ناشناس۲۱۰۹۷۶۱۷:۳۳:۲۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
ایشون فقط دوماه سرپرست وزارت اقتصاد بود
ناشناس۲۱۰۰۶۰۰۸:۳۹:۵۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
خیلی کلی بود
ناشناس۲۱۰۰۶۱۰۸:۴۱:۰۹ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
آخه با این مجلسها و دولتها و باننمکهای مرکزی ضعیف طرح حصارشکن میشه؟ فکر نکنم موفق بشید
ناشناس۲۱۰۰۶۲۰۸:۴۲:۰۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
دورود بر دکتر صمصامی. خیلی خوب بود
ناشناس۲۱۰۰۶۳۰۸:۴۲:۳۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
خود ایشان چرا وقتی سرپرست وزارت اقتصاد بود اجرایش نکرد!!!
رفیق۲۱۰۰۶۴۰۸:۴۳:۴۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
کمتر مدلی را دیده ایم که مثل مدل ایشان جامع باشد، ولی افسوس که پیاده نخواهد شد. در این کشور دانشمندان کنار می روند ...
ناشناس۲۱۰۱۳۹۱۰:۰۰:۱۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
بانک اسلامی یعنی بانک های اروپایی و امریکایی. وام خرید خانه از سه درصد تاچهار نیم درصد بستگی به مدت باز پرداخت ان. سودسپرده بانکی نیم تا یک درصد بستگی به مبلغ سپرده. شخص اگر ورشکسته شود که تقصیر نداشته باشد زندان نمی رود دادگاه اجازه می دهد خانه خودش را نگاه دارد که خانواده اش بی سر پناه نمانند ووووووو
صفری۲۱۰۱۴۷۱۰:۰۷:۴۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
اگر بانکها تخصصی شوند تکلیف قانون چک چی میشود؟ چون از نظر شما حساب جاری در بانکهای قرض الحسنه باید افتتاح شود! و روش مراوده مالی در سایر بانکها تکلیفشان چی خواهد شد! ظاهر قضیه درست وضع موجود خراب و وضع مطلوب خوشگل ولی افتاد مشکلها!
معصومه۲۱۰۱۷۱۱۰:۲۹:۵۱ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
خیلی جالب بود
ناشناس۲۱۰۱۹۱۱۰:۴۸:۱۵ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
مثلا همین بانکداری غرب که بهترین اقتصاد جهان را دارند چرا اجرا نمی کنید؟ اگر نظریات جدید مفید دارید چرا در مجامع علمی اقتصادی جهان طرح نشده مثلاً برنده نوبل اقتصاد بشه!؟
ناشناس۲۱۱۰۸۴۱۹:۲۶:۱۲ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
یک اقتصاد خوب چیه از نظر شما؟ نکنه مورد مثالش همون 8 نفری که ثروتی به اندازه ی نصف جهان دارند هست! اگر مبنا اسلام است پس معیار خوبی و بدی هم اسلام است.
ناشناس۲۱۱۱۸۹۲۱:۳۴:۱۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
اقتصاد خوب شاخص دارد مثلاً حداقل حقوق غرب 1500 دلار است متوسط و ایران 200 دلار تورم اونا 3 درصد ایران نزدیک 20 درصد متوسط پایدار 30 سال خط فقر ارزش پول رانت...
ناشناس۲۱۰۲۵۲۱۱:۳۰:۰۳ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
بانک محصول نظام سرمایه داری است و به هیچوجه چیزی به عنوان بانکداری اسلامی قابل تحقق نیست. حالا ممکن است در یک کشوری برای نمونه از این بانکها تاسیس کنند.ولی اینکه کل نظام بانکی بر این اساس باشد بعید میدانم
ناشناس۲۱۰۲۹۰۱۱:۵۹:۵۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
علاوه بر مشکلات فوق مشکلی که باعث انحراف مصارف بانکها میشه و تسهیلات در جایی دیگه خرج میشه اینه که با عقود فعلی نیاز واقعیه مشتریان رفع نمیشه. مثلا شخصی نیاز داره قطعه زمینی خریداری کنه و توانایی بازپرداخت اقسط رو هم داره هیچ بانکی تسهیلات خرید زمین نمیده. یا شخصی از قبل به یک نفر بدهکار بوده و حالا سررسید بازپرداخت بدهیش رسیده ولی نیاز به وام داره تا بدهی قبلی رو پرداخت کنه در اینجا هم هیچ عقدی تعریف نشده پس این شخص مجبوره فاکتوز صوری جور کنه و مثلا برای خرید تجهییزات یا لوازم خانه وام بگیره ولی ببره جایی دیگه خرج کنه.
ناشناس۲۱۰۴۴۷۱۳:۰۰:۳۶ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
نکته ای که موجب بی نظمی مزمن در اقتصاد کشور ما شده است نحوه تزریق درآمد های نفتی به اقتصاد داخلی است. قبل از انقلاب و تا بیش از یک دهه بعد از انقلاب بودجه ریالی و بودجه ارزی از یکدیگر جدا بود و تنظیم سیاست پولی توسط بانک مرکزی راحت تر بود. لذا سه پیشنهاد برای اصلاح سیاست پولی را به آقای مصباحی مقدم و اساتید دیگر اقتصاد پیشنهاد میکنم: - بودجه ارزی و ریالی را در قانون بودجه جدا کنید زیرا درآمد نفتی مانند گنجی است که از زیرزمین بیرون می آورید و تزریق مستقیم آن به اقتصاد داخلی موجب بی نظمی و جابجایی ارزشها و ایجاد غده های قدرت نفتی میشود. همانطور که مستحضرید هر کالایی در بازار پس از طی مراحل مختلف از ماده خام تبدیل به کالای نهایی میگردد و در هر مرحله ارزش کالا با قاعده عرضه و تقاضا تعیین میگردد ولی آیا شما قبول دارید که فرآورده های نفتی ما با عرضه و تقاضا مشخص میشود؟ با هر هموطنی در مورد قیمت فرآورده های نفتی صحبت کنید حرفش اینست که ما روی دریای نفت هستیم و باید قیمت آن ارزان باشد. این یعنی گنج پیدا کرده ایم. - قبل از انقلاب بیشتر پروژه های بزرگ عمرانی توسط شرکت های خارجی انجام میشد و به آن شرکت ها ترکیبی از ریال و دلار داده میشد ولی خوشبختانه در دهه های اخیر بیشتر پروژه های بزرگ بوسیله شرکت های داخلی انجام میشود. ناچار نیستیم که خود را ملزم کنیم تا به شرکت های داخلی فقط ریال بدهیم و برای این منظور دلار را طبق رسومات بانک مرکزی به افرادی بدهیم تا در چهار راه استانبول بفروش برسانند تا ریال فراهم شود و آنرا به پیمانکاران داخلی بدهیم. طلب پیمانکاران داخلی را نیز به دلار و یورو و ریال بدهید. - در اواخر دولت دهم مصوبه ایجاد شعب بانکهای خارجی در ایران مورد تصویب قرار گرفت ولی به دلیل شدیدتر شدن تحریم ها، شعب بانکهای خارجی در کشورمان توسعه پیدا نکردند. اگر شعبه بانک خارج در ایران برای احداث مسکن به بخش خصوصی بصورت ارزی در ازای وثیقه ملکی حداکثر تا یک سوم قیمت ملک برای ساخت مسکن وام بدهد و اقساط آنرا نیز بصورت ارزی دریافت کند بنوعی سرمایه گذاری خارجی در کشور ایجاد میشود و با توجه به نرخ بهره پایین بانک های خارجی، نرخ بهره بانک های داخلی نیز شکسته خواهد شد و ارزش ریال نیز حفظ میگردد زیرا دریافت کنندگان وام ناچارند برای ساخت مسکن وام ارزی را تبدیل به ریال کنند.
جلال۲۱۰۵۰۲۱۳:۲۲:۵۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
به جای رطب و یابس بافتن بروید بانک داری اسلامی را از نظام امپریالیستی غرب یاد بگیرید بیاید همینجا پیاده کنید
سید۲۱۰۵۵۴۱۳:۴۵:۴۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
در چند مورد اشاره شده کدامیک از آقایان صاحب فکر خودشان پیش قدم شده و حرکتی را آعاز نمودند همه حرف میزند. کو عمل؟
امیر علی صدر۲۱۰۶۱۰۱۴:۱۵:۰۰ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
امیدوارم مسئولان امور آموزشی دانشگاه مراقب باشند که دانشجویان با علم امروزین بانکداری هم آشنا شوند و درس و مشق و امتحان بر مبنای نظرات یکسویه نباشد. معروف است و واقعیتی است که موسسات موفقی از قبیل آی تی ها هر گونه نو آوری را به قیمت های مناسب خریداری و بهره برداری میکنند. همینطور است در مورد موسسات بانکی. اگر بدانند نظریه ای جذاب و باصرفه و مفید است ابدا از خرید و بکار بردن آن واهمه ندارند. گمان نکنم استاد هم از عرضه روش های نوین ابداعی و فروش آن واهمه ای داشته باشند. اینکه چرا افکار سازنده و نسخه شفا بخش اقتصادی ایشان در بازار جهانی خریدار ندارد سوالی است که استاد میتوانند از مدرسان مدرسه اقتصاد لندن یا کالج اقتصاد آکسفورد یا اساتید دانشگاه یل بپر سند. آنچه که میدانم اینست که استادان نامبرده به غالب سوالات مطرح شده در اسرع وقت پاسخ مناسب میدهند. در حالتی هم که استاد تمایل یا فرصت چنین گفتگوئی نداشته باشند میتوانند از دانشجویانی که در مکاتبه انگلیسی مهارت دارند طلب مساعدت بفرمایند.
ناشناس۲۲۷۲۲۷۱۰:۴۵:۴۵ ۱۳۹۶/۱۱/۱۰
اقتصاد رو که نمی دونم ولی تو حوزه تخصصی خودم ( پزشکی) قبول ندارم که هرچی غربیا می گن درسته. چه معیاری هست که راهی که غرب تو اقتصاد رفته درست بوده؟ اگه بوده چرا توزیع ثروتشون عادلانه نیست؟ بستگی داره مبنا وهدف اقتصاد چی باشه.
ناشناس۲۱۰۶۲۵۱۴:۲۳:۳۸ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
به نظرم مدل جداسازی نوع فعالیت بانکها درست است و نباید بودجه کشور و بیت المال بصورت تبصره ای به اشخاص حتی حقوقی واگذار گردد . باید بانکها بر اساس نوع فعالیت تخصصی ایاد گردد . اما حضور طراح در کنار تیم پیاده سازی این استراتژی ضروری است و باید قدرت ارزهای خارجی با روند این نوع بانکداری و تاثیر آن بر اقتصاد بلند مدت در نظر گرفته شود .
ناشناس۲۱۰۸۵۲۱۶:۱۸:۰۸ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
این که این همه گناه کبیره از طرف سیستم رایج شده که ربا یکی از آنها است، چه کسی مقصر است؟ اگر مولا علی هم الان بود پای خود را در این گونه مواقع کنار می کشید و با سکوتش آن را دامن می زد؟ یا نه! با شمشیر عدالتش بساط ظلم و گناه را از حکومتش پاک می کرد.
ناشناس۲۱۱۲۷۴۲۳:۴۸:۱۸ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
مقصر اقتصاد دولتی هست!
ali۲۱۰۹۶۲۱۷:۲۶:۵۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
اصلا این چیزی که امروزه به اسم پول میشناسیم ماهیتش با پول و سکه طلا و غیره که ارزشش در خودش بوده متفاوت است ولی فقها به این موضوع توجه ندارند. آقای صمصامی هم مساله را خوب توضیح میدهد ولی راه حلش مناسب نیست
ناشناس۲۱۱۲۵۷۲۳:۳۷:۰۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
یادش به خیر یک زمانی که دلار 1100 تومان بود این آقا میگفت باید بشو 450 تومان!
ناشناس۲۱۱۲۷۱۲۳:۴۷:۴۷ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
متاسفانه یک دیدگاهی وجود دارد که اقایان می خواهند چرخ را دوباره اختراع کنند بعد هم اسلامی اش کنند. بانک یک پدیده ای هست که بعد از اسلام به وجود امده حالا همه می خواهند انرا اسلامی کنند. چیزی به نام بانکداری اسلامی وجود ندارد. مثل اینکه بخواهیم فیزیک را اسلامی کنیم. یا اقتصاد که علم هست حالا می خواهند انرا اسلامی کنند!
ناشناس۲۱۱۲۷۵۲۳:۴۸:۵۰ ۱۳۹۶/۱۰/۲۷
کشور را ربا گرفته است ربا برکت را از جامعه گرفته است...کجای دنیا اینقدر سود بانکی هست؟...چرا هنوز سودهای بالای 15 درصد که هیچ بالای 21 درصد می دهند؟!!!!......ربا گناه کبیره است کبیره!!!!.....ظواهر دین را چسبیده ایم و اصول دین فراموش شده..ژاپن با حداکثر سود یک دهم درصد به مراتب و به مراتب از ما اسلامی تر است!!!!
امیر۲۱۱۳۱۸۰۰:۳۵:۲۴ ۱۳۹۶/۱۰/۲۸
وقتی بحث های کارشناسی مثل این رو میبینم و بعد نظرات بعضی از کاربران رو میخونم که با هیجان طرح میدن ناخودآگاه خنده ام میگیره! کسی که یک ذره عقل داشته باشه میدونه علت اصلی تمامی مشکلات مملکت ما چی هست! بقول یکی از کاربران آقایون بحث میکنن که چطور چرخ رو بسازیم! بابا همه دنیا میدونن مشکل ما چیه!!! الف اینکار خیلی سخت نیست با پنج نفر از بزرگترین اقتصاددانان دنیا مخصوصا برندگان نوبل اقتصاد صحبت کن و از همه فقط یک سوال بپرس که ایران چگونه میتونه به شکوفایی اقتصادی برسه؟ بعد هم لطفا جمع بندی از صحبتهای اونها رو برای ما چاپ کن! اکثر اونها مثل استاد صمصامی آدمهای فرازمینی نیستن و مصاحبه با اونها با کمک یک مترجم کار سختی نیست.
ناشناس۲۱۷۴۱۷۰۰:۰۶:۱۸ ۱۳۹۶/۱۱/۲
هر وقت کشور واقعا اسلامی شد نه اینکه در اسم و ظاهر اسلامی ولی در باطن از سرزمین کفار کفارتر ودر برابر رباخواری سکوت و حتی دست دارن توش اونموقع بانکها اسلامی میشن
ناشناس۲۲۲۲۸۵۰۷:۵۳:۳۵ ۱۳۹۶/۱۱/۶
هادی غنیمی فرد هم سالهاست همین حرف را تکرار می کند که بانکهای ما چون بنگاه اقتصادی هستند بهره شان با ربا فرقی ندارد
ناشناس۲۳۳۷۸۷۰۹:۴۷:۴۳ ۱۳۹۶/۱۱/۱۵
حق با ایشان است بانکداری اسلامی معنی ندارد.
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های هفته

  1. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  2. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  3. فرآیند بازگشت مالکیت زمین به حوزه علمیه امام خمینی در حال انجام است

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. کلید تحقق شعار سال ۱۴۰۳

  9. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  10. فرامرز اصلانی درگذشت

  11. علی‌ ضیاء و افتادن در باتلاقِ ابتذال!

  12. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  13. انتقام از پوتین؟

  14. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  15. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  16. سلبریتی‌ها چگونه با اعصاب مردم بازی می‌کنند؟

  17. رئیس سازمان برنامه و بودجه: تورم را وارد کانال ۲۰ درصد می کنیم/ تلاش برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی

  18. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  19. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  23. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  24. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  25. رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

پربحث‌های هفته

  1. رئیس سازمان برنامه و بودجه: تورم را وارد کانال ۲۰ درصد می کنیم/ تلاش برای رسیدن به رشد اقتصادی ۸ درصدی

  2. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  3. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  4. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

  5. رشد نقدینگی ۱۸ درصد کاهش یافت

  6. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  7. خاندوزی: با طیفی مواجه هستیم که تمایلی برای مشارکت در اداره کشور ندارند

  8. افزایش ۳۵ درصدی دستمزد، حاصل ایستادگی گروه کارگری بود  

  9. رشد ۲ رقمی تولید خودرو در ایران/ جهش تولید خودروهای تجاری

  10. حقوق بگیران در سال ۱۴۰۳ چقدر باید مالیات بدهند؟

  11.  تورم سالانه اسفند ۱۴۰۲ اعلام شد 

  12. وزیر جهاد کشاورزی: با ممنوعیت‌های صادراتی غیرمنتظره و افزایش لحظه‌ای تعرفه ها مقابله می کنیم

  13. چرا گوشت قرمز گران شد؟

  14. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  15. ۷۷همت دارایی‌ مازاد بانک‌ها در دولت سیزدهم فروخته شد

  16. لااقل به پژوهش‌های مرکز خود رجوع کنید!

  17. مبلغ ارز مسافراتی به ۵۰۰ یورو برگشت

  18. این چک‌های صیادی را قبول نکنید!  

  19. جدول کامل حقوق و مزایای کارگران در سال ۱۴۰۳/ اعلام جزییات

  20. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  21. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  22. زمان آغاز مرحله سوم طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک

آخرین عناوین