«دیباچه‌ای بر فقه اسلامی»؛ یوزف شاخت؛ ترجمه اسدالله نوری؛ انتشارات هرمستاریخ و ساختار فقه سنتی از منظری مدرن
تعلیم و تعلّم سنتی فقه اسلامی هر حُسنی که داشته باشد، این کاستی را دارد که از بیرون و بالا به فقه نگاه نمی‌کند. شاهدمثال این امر نادیده گرفتن تاریخ فقه است. منظور از تاریخ در این‌جا توجه به احکام و نظریات فقهی در زمان خطی نیست، بلکه لحاظ تاریخ با همۀ جامعیت آن است؛ یعنی، برای مثال، به دادوستد نظریات فقهی با شرایط اجتماعی و سازوکار قدرت سیاسی توجه شود که چگونه در شکل‌گیری فقه مؤثر بوده‌اند
«نخستین دانشمند»؛ کارلو رووِلّی؛ ترجمه سید محمدجواد سیدی؛ نشر نوتاریخ و چیستی علم
دکتر علی غزالی‌فر*،گفتگویی را به یاد دارم که در یک کتاب‌فروشی دیدم. دو جوان شانه‌به‌شانۀ هم ایستاده بودند و همین کتاب را از روی پیشخان برداشته بودند و دست‌به‌دست و برانداز می‌کردند. یکی از آن‌ها به دیگری گفت: «اَه! این چیه؟!»
«تم‌هایی از فلسفۀ ابن‌سینا»؛ نصیر موسویان؛ ترجمه یاسر پوراسماعیل؛ نشر هرمسچگونه از ابن سینا در این روزگار بهره ببریم!
دکتر علی غزالی‌فر*،این فرض خیالی را در نظر بگیریم. هم‌اینک در روزگار ما ابن‌سینا زنده می‌شود، از گور برمی‌خیزد و به میان ما می‌آید. مثلاً سر یک کلاس دانشگاهی حاضر می‌شود. چگونه از این غول فکری می‌توانیم استفاده کنیم؟ خب، یک روش این است که در کلاس روبه‌روی او ساکت بنشینیم و بخواهیم که فقط حرف بزند و ما نیز فقط حرف‌هایش را بشنویم. در این حالت، طبیعی است که ابن‌سینا دانسته‌های پیشین خود را برای ما بازگو می‌کند
««تاریخ روانکاوی» (از فروید تاکنون)؛ استیون میچل و مارگارت بلک؛ ترجمه علیرضا طهماسب و مجتبی جعفری؛ نشر نوبعد از فروید چه شد؟
دکتر علی غزالی‌فر*،احتمالاً روانکاوی قَدَرترین و پیچیده‌ترین شاخۀ روان‌شناسی باشد. این شاخه با نام و نظریات فروید عجین شده است، طوری که اغلب افراد از روانکاوی، دیدگاه‌های فروید به ذهن‌شان متبادر می‌شود. بله، خیلی‌ها خیال می‌کنند روانکاوی یعنی دیدگاه‌های فروید. اما واقعیت این است که نه‌فقط روانکاوی مساوی با روانکاوی فروید نیست، بلکه حالا دیگر چند دهه است که از دیدگاه‌های او عبور کرده‌اند.
«سرزمین، فلسفه، مفهوم‌آفرینی»، رودولف گاشه، ترجمه نادر خسروی، نشر چرخفلسفه ژئوفلسفه است
دکتر علی غزالی‌فر*،ژیل دلوز و فیلیکس گاتاری کتاب‌های مشترک زیادی با یکدیگر نوشتند. آخرین آن‌ها «فلسفه چیست؟» نام دارد که بسیار مشهور است. در ابتدای این اثر می‌خوانیم: «شاید طرح پرسش "فلسفه چیست؟"
«در پی معنا»؛ تامس نیگل؛ ترجمه سعید ناجی و مهدی معین‌زاده؛ نشر هرمسفلسفه‌ورزی، انتزاعی و انضمامی
دکتر علی غزالی‌فر*،والتر ترنس استیس، فیلسوف انگلیسی مشهور، در باب روشن‌نویسی در حوزۀ فلسفه می‌گوید: «اگر کلمه یا عبارت سادۀ غیرتخصصی مقصود شما را به‌خوبیِ اصطلاح تخصصی بیان می‌کند، هیچ‌گاه اصطلاحی تخصصی به کار نبرید.
«مرگ»؛ جفری اِسکار؛ ترجمه شیرین احمدی؛ نشر نوقصۀ نامکرر مرگ
دکتر علی غزالی‌فر*،مرگ بی‌شمار مطلب دارد و نامتناهی معنا از آن سرچشمه می‌گیرد. از این رو، در باب آن نامحدود می‌توان گفت و نوشت. کتاب‌هایی با عنوان مرگ هم غالباً می‌خواهند سیری در این دیدگاه‌ها داشته باشند و به همین دلیل شکل گزارش اجمالی از نظریات به خود می‌گیرند.
«پرسش‌هایی درباره‌ی قانون طبیعت»؛ جان لاک؛ ترجمه پوریا گل‌شناس؛ نشر چرخجان لاک جوان چه می‌گوید؟
دکتر علی غزالی‌فر*،این رسالۀ کوتاه را جان لاک در جوانی‌اش، نیمۀ قرن هفدهم، نگاشت و هرچند در زمان حیاتش منتشر نشد، اما آن را می‌توان یکی از اولین آثار او به شمار آورد.
«فلسفۀ امروزین علوم اجتماعی»؛ براین فِی؛ ترجمه خشایار دیهیمی؛ نشر نوعلوم اجتماعی چگونه به کار زندگی می‌آیند؟
دکتر علی غزالی‌فر*،زمانی که صحبت از علوم اجتماعی به میان می‌آید، غالباً برخی از موضوعات کلی به ذهن متبادر می‌شوند. تصور رایج از علوم اجتماعی این است که این عنوان به دانش‌هایی اطلاق می‌شود که به موضوعات مربوط به جامعۀ انسانی می‌پردازند.
«سنت زیباشناسی فرانسوی در عصر روشنگری»؛ ترجمه داود میرزایی؛ نشر فرهنگ معاصرزیبایی و زندگی
دکتر علی غزالی‌فر*،طبق نظریۀ دوبو، لذت ما از هنر، به‌طور خاص، از تسکینِ یکی از شایع‌ترین پریشانی‌های ذهن، یعنی ملال یا کسالت ناشی می‌شود. به نوشتۀ او: "خواسته‌های نفس، کمتر از خواسته‌های بدن نیست؛ یکی از بزرگ‌ترین خواسته‌های انسان، این است که ذهنش همواره در تکاپو باشد.
«روان‌شناسیِ رانندگی»؛ گراهام هول؛ ترجمه مجتبی پُردل؛ نشر نوچرا این‌قدر بد رانندگی می‌کنیم؟
دکتر علی غزالی‌فر*،عجیب‌ترین حرفی که در کلاس آموزش رانندگی شنیدم این بود که رانندگی مهارتی است که نیاز به هیچ توانایی خاصی ندارد و همگان می‌توانند راننده شوند. حتی حداقل تحصیلات هم لازم نیست و به همین دلیل، حتی بی‌سوادان هم می‌توانند گواهینامۀ رانندگی بگیرند
«انسان بر ضد ظلمت»؛ والتر ترنس استیس؛ ترحمه عبدالحسین آذرنگ؛ نشر هرمسروشن‌اندیشی در باب حیات بشری
دکتر علی غزالی‌فر*،«هرچه سازوبرگ فکری فرد ناچیزتر باشد، در کاربرد فنون و شگردها بیشتر خودنمایی می‌کند. کسی که گنجینه‌ای از اندیشه‌های ارزشمند دارد، نگران دادوستد آن اندیشه‌ها است و طبیعتاً برای منظوری که دارد ساده‌ترین زبانی را به کار می‌برد که می‌تواند بیابد. اما کسی که تفکر حقیقی ندارد
«نامه‌هایی به دانشمند جوان»؛ ادوارد ویلسون؛ ترجمه مریم برومندی؛ نشر نوچگونه یک دانشمند شویم؟
دکتر علی غزالی‌فر*،این کتاب به‌خودی خود بسیار خوب و آموزنده است، اما برای ما فایدۀ مضاعف دارد. برای درک ارزش و اهمیت خاص این کتاب برای ما، باید وضعیت آموزشی رایج در به‌اصطلاح مجامع علمی و آموزشی را بشناسیم.
«به چه گویند فلسفۀ دین؟؛ الیزابت برنس ترجمه مسعود رهبری؛ نشر هرمسدرسنامه‌ای ایدئال برای فلسفۀ دین
دکتر علی غزالی‌فر*،چند روز پیش با چند تن از خودی‌ها یک دورهمیِ بی‌خود داشتیم. صحبت از دین به میان آمد. کسی که بیش از بقیه اعتمادبه‌نفس داشت جمله‌ای گفت که چهار ستون بدنم را لرزاند.
«مشروعیت اختلاف»؛ علی اوملیل؛ ترجمه سیدمحمد آل‌مهدی؛ نشر نواختلاف‌نظر در جهان اسلام؛ تاریخ و تئوری
دکتر علی غزالی‌فر*،علی اوملیل اندیشمندِ اینک ۸۴ سالۀ مراکشی، تحصیلات عالیۀ خود را ابتدا در مصر پی گرفت و سپس برای ادامه به فرانسه رفت. موفق شد از سوربن دکترای فلسفه بگیرد. به دو زبان عربی و فرانسه کتاب‌های متعددی نگاشته که هیچ‌کدام تاکنون به فارسی ترجمه نشده‌اند. این کتاب اولین اثر اوست که در اختیار فارسی‌زبانان قرار می‌گیرد
«روش جاکارتایی»؛ وینسنت بِوینز؛ ترجمه شهریار خوّاجیان؛ نشر ققنوستروریسم جهانی آمریکا
دکتر علی غزالی‌فر*،جزو جزمیات تاریخ معاصر است که دوران جنگ سرد، در رقابت میان اتحاد جماهیر شوروی و ایالات متحدۀ آمریکا، دوران ظلم و ستم کمونیست‌های شرقی و مقاومت قهرمانانۀ لیبرال‌های غربی بود. و در ستایش این رشادت غربی‌ها حماسه‌ها سروده‌اند. اما این فقط یک جزم تاریخی است.
«روان‌شناسیِ هنر»؛ جورج مَدِ؛ ترجمه محمدرضا ابوالقاسمی؛ نشر نوچهرۀ متفاوت هنر در پرتو روان‌شناسی
دکتر علی غزالی‌فر*،ارزش و اهمیت این کتاب با همین امر گره می‌خورد. نویسنده خیلی شیوا و شسته‌رفته کلیت این عرصۀ جدید را در اختیار خواننده قرار می‌دهد. به عبارت دیگر، اگر سری به کتاب‌خانه‌ها و کتاب‌فروشی‌ها بزنیم، کتاب‌های بسیاری در زمینۀ فلسفۀ هنر می‌بینیم اما روان‌شناسی هنر اندک‌شمار است
«پایان کیمیاگری»؛ مروین کینگ ترجمه افشین خاکباز ؛ نشر نوپول چگونه کار می‌کند؟
دکترعلی غزالی‌فر*،مروین کینگ سال ۱۹۹۱ به‌عنوان اقتصاددان ارشد وارد بانک مرکزی انگلستان شد و بیست‌ویک سال بعد، در ۲۰۱۳، با سمت رئیس بانک مرکزی از آن‌جا وداع کرد. در بحران مالی هولناک ۲۰۰۷-۲۰۰۸ نیز ریاست آن بانک مرکزی را بر عهده داشت. چنین اقتصاددان و مدیری آن‌قدر دانش و تجربه دارد که حرف زیادی دربارۀ پول، بانک، و حال و آیندۀ اقتصاد دنیا به ما بگوید
«مارکسیسم و ستم بر زنان»؛ لیز فوگل؛ ترجمه فرزانه راجی؛ نشر چشمهیک فمنیسم مارکسیستی
دکتر علی غزالی‌فر*،تمامی آن‌چه مارکس دربارۀ استثمار طبقۀ کارگر توسط طبقۀ کارفرما می‌گوید مبتنی است بر این‌که طبقۀ کارگر باقی بماند؛ یعنی تمام نشود! بقای طبقۀ کارگر در گرو این است که نیروی کار مرتباً بازتولید و جایگزین شود؛ چراکه نیروی کار معلول، ناتوان، شکسته و پیر می‌شود و در نهایت می‌میرد.
«درآمدی تاریخی بر نظریۀ هنر»؛ رابرت ویلیامز؛ ترجمه نادره سادات‌سرکی و سارا زمانی؛ نشر هرمسچیستی هنر در گذر زمان
دکتر علی غزالی‌فر*،فلسفۀ هنر، برخلاف ظاهر ژیگولی و سانتی‌مانتالش که آن را تبدیل به گفتمانی مناسب کافی‌شاپ‌ها کرده، یکی از پیچیده‌ترین و دشوارترین شاخه‌های فلسفه است. کافی‌ست نظریات کانت و هگل را در باب هنر و زیبایی به یاد آوریم. وسعت دامنۀ آن هم مشکل دیگری است. فراموش نکنیم که فلسفۀ هنر همزاد اصل فلسفه است و به اندازۀ همان قدمت دارد
«حیات چیست؟»؛ پل نرس؛ ترجمه کاوه فیض‌اللهی ؛ نشر نوآیا حیات یک راز است؟
دکتر علی غزالی‌فر*،نویسندۀ کتاب نوبلیست است. در سال ۲۰۰۱ جایزۀ نوبل پزشکی-فیزیولوژی را به پل نرس، زیست‌شناس انگلیسی، دادند. دوجین جایزه و منصب دیگر هم دارد. با همۀ این‌ها، در کمال شگفتی، تاکنون هیچ کتابی از او منتشر نشده است
«آینۀ جانان»؛ سعید کریمی؛ نشر فرهنگ معاصرعارفی از همدان
دکتر علی غزالی‌فر*،آشنایی با شمس‌الدین دیلمی کار ساده‌ای نیست. برای عموم افراد که یک کار نشدنی به شمار می‌آید. به سه دلیل: اولاً، آثار دیلمی زیادند؛ ثانیاً، این آثار زیاد در دسترس نیستند و هنوز – جز دو سه مورد – به صورت نسخۀ خطی هستند؛ ثالثاً، آثارش به زبان عربی‌اند، که این هم به‌شکلی دیگر آن‌ها را از دسترس خارج می‌سازد. این کتاب کار خواننده را آسان کرده است.
«روان‌شناسیِ سلبریتی»؛ گیل استیوِر؛ ترجمه تهمینه زاردشت؛ نشر نودولت مستعجل
دکتر علی غزالی‌فر*،اینستاگرام. اکسپلورر. آقا، که حالا حسابی مشهور شده، یک کت براق عجیب و غریب پوشیده که به نظر کاملاً زنانه می‌آید. بعد با آن شکل و شمایل ناهنجار از چیزی تعریف می‌کند که از آن پوشش کذائی هم مسخره‌تر است، و صدای بچه‌گربه درمی‌آورد. ملت آریایی همیشه حاضر در اینستاگرام نیز در کامنت‌ها سنگ تمام می‌گذارند و غش و ضعف می‌کنند.
«فتوپلی» ؛ هوگو مانستربرگ؛ ترجمه احمدرضا معتمدی؛ نشر هرمسفهم فیلم در سرآغازهایش
دکتر علی غزالی‌فر*،امروزه فیلم برای ما یک پدیدۀ کاملاً عادی است؛ چیزی در کنار سایر امور روزمره. به مدد تکنولوژی، هر وقت، هر جا، هر فیلمی را که بخواهیم می‌توانیم تماشا کنیم. این عادت، این دسترسی آسان، این تماشای فراوان باعث شده که برجستگی فیلم برای ما نامرئی باشد. اما فیلم یکی از شگفتی‌های محیرالعقول فرهنگ و تمدن است
نیست بر لوح دلم جز الف قامت یار
جامعه خبری تحلیلی الف
سهشنبه ۹ اردیبهشت ۱۴۰۴ برابر با
۲۹ آوریل ۲۰۲۵