اجماع غرب برای به رسمیت شناختن دولت فلسطین که با پیشتازی انگلستان به عنوان حامی برجستة رژیم صهیونیستی آغاز شده، یک بازی هماهنگ برای کاهش فشار افکار عمومی و تثبیت اشغالگری رژیم صهیونیستی است. سناریویی که تجربة تلخ توافق اسلو را به یاد میآورد.
سابقه سیاه انگلیس در شکلگیری فاجعهی فلسطین
انگلیس به عنوان یکی از بازیگران اصلی تاریخ استعمار، سابقهای تاریک در مداخلة در سرنوشت ملتها دارد. نمونة بارز این مداخله در جنگ جهانی اول با تجزیة امپراتوری بزرگ عثمانی رخ داد. در سال 1916 و در خلال جنگ جهانی اول، توافقنامة سایکس-پیکو میان انگلیس و فرانسه و با رضایت روسیه منعقد شد. نتیجة این تقسیمبندی، شکلگیری کشورهای عراق، اردن و فلسطین تحت قیومیت انگلیس و سوریه و لبنان تحت قیومیت فرانسه بود. تقسیمی که قرار بود صلحی برای پایان همة جنگها ایجاد کند، اما پایهگذار جنگها و فاجعههای بسیاری در منطقة غرب آسیا شد. با این حال انگلیسیها برای تأمین منافع خود پا را فراتر گذاشته و یکی از مهمترین سرزمینهای اشغالشدة اسلامی را ثمن معاملة خود با صهیونیستها قرار دادند.
دولت انگلیس در سال 1917 با صدور بیانیهای تحت عنوان «بیانیة بالفور» وعدة ایجاد خانهی ملی یهودیان در فلسطین را بدون در نظر گرفتن منافع ساکنان بومی آن داد. این بیانیه آغازگر اشغال سرزمین فلسطین به عنوان یک کشور اسلامی_عربی توسط صهیونیستها با حمایت سیاسی_نظامی کامل انگلیس بود. موضوعی که بذر سالها جنگ و خونریزی و نزاعهای گوناگون در منطقه را برای بیش از یک قرن کاشت.
پس از سالها کشمکش و درگیری فلسطینیها با صهیونیستها و انگلیسیها و با پایان یافتن جنگ جهانی دوم و افزایش مهاجرت یهودیان تحت حمایت انگلستان به فلسطین، این کشور مسئلة فلسطین را به سازمان ملل ارجاع داد. در نهایت، طرح تقسیم فلسطین به دو کشور عربی و یهودی در سال ۱۹۴۷ در سازمان ملل تصویب شد. پس از این تصمیم در سال ۱۹۴۸ رژیم صهیونیستی اعلام موجودیت کرد و بلافاصله توسط آمریکا و شوروی نیز به رسمیت شناخته شد. در حقیقت اشغالگری و تجاوزات این رژیم جعلی و آوارگی فلسطینیها ریشه در سیاستهای استعماری انگلیس دارد و این کشور اصلیترین عامل این تراژدی است. در عین حال پس از شکلگیری رژیم اشغالگر قدس، انگلیس با وجود مشکلات سیاسی، اقتصادی و نظامی ناشی از جنگ جهانی دوم که آن را از تخت برتری بر جهان پایین کشید، همواره حمایتهای گستردهای را از رژیم صهیونیستی برای تکمیل اشغالگری، آوارگی و کشتار مردم فلسطین داشته است. با این حال این کشور اخیراً تظاهر به حمایت از فلسطین کرده است.
تظاهر به حمایت از فلسطین؛ بازی جدید غرب
پس از دههها حمایت بیچونوچرا از رژیم صهیونیستی، انگلیس در ماههای اخیر و پس از نزدیک به 2 سال جنایتهای بیسابقة این رژیم علیه مردم غزه، به صورت ناگهانی خود را مدافع حقوق فلسطینیها معرفی کرده است. نخستوزیر انگلیس در نشست کابینه ادعا کرده که اگر اسرائیل آتشبس نکند و بحران انسانی در غزه را پایان ندهد، در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر 2025 دولت فلسطین را به رسمیت خواهد شناخت.1
این تغییر موضعگیری انگلیس در شرایطی رخ میدهد که در اروپا و آمریکا، اعتراضات گستردهای علیه همکاری دولتهای غربی با رژیم صهیونیستی در جریان است؛ بهگونهایکه حتی نمایندگان حزب کارگر و دیپلماتهای انگلیسی خواستار به رسمیت شناختن فلسطین و فشار به رژیم برای توقف شهرکسازی شدهاند. این فشارها باعث شد نخستوزیر انگلیس اعلام کند: «تشکیل دولت فلسطین حق مسلّم مردم فلسطین است.»2
با این حال با در نظر گرفتن تاریخچة عملکرد انگلیس و نیز حمایتهای کنونی آن، این اظهارات را نمیتوان به معنای تغییر واقعی در سیاست این کشور غربی تعبیر کرد؛ زیرا دولت انگلیس حتی در دوران جنایات خونین رژیم صهیونیستی در غزه در دو سال گذشته، حمایتهای سیاسی، اقتصادی و نظامی خود از این رژیم را بیوقفه و بدون هیچ محدودیتی ادامه داده است. از جملة این حمایتها میتوان به تجارت 3.6 میلیارد دلاری با این رژیم در سال 2024، ادامة صادرات قطعات جنگندههای اف-۳۵4 و انجام مأموریتهای جاسوسی به نفع این رژیم اشاره کرد.5 از سوی دیگر، انگلیس همواره در مقابل انتقادات و فشارها علیه اسرائیل به علت جنایات غزه از این رژیم با توسل به ادعای ”حق دفاع از خود“ از آن حمایت کرده است.
لذا هدف واقعی این اظهارات دروغین، کاهش فشار افکار عمومی داخلی و تسکین موقت خشم آنها با هدف جلوگیری از ایجاد تغییرات در روابط گستردة سیاسی، اقتصادی و نظامی با رژیم صهیونیستی است. این در حالی است که به رسمیت شناختن فلسطین بدون پایان دادن به اشغالگری، بازگشت آوارگان و توقف جنایات این رژیم متجاوز، تنها یک اقدام نمادین است. پس میتوان ادعا کرد که غرب با تشکیل فلسطینی بیخطر و بدون ایدة مقاومت، به دنبال بازتولید سلطة خود در قالبی نوین است.
در واقع تاریخ بار دیگر در حال تکرار است: همان استعمارگرانی که بانی وضع موجود فلسطین هستند، امروز با نقاب حمایت از حقوق بشر، نقشهای جدید برای تثبیت اشغال میکشند.
1. entekhab.ir/003gJG
2. entekhab.ir/003g7D
3. tradingeconomics.com/united-kingdom/indicators
4. mshrgh.ir/1712995
5. jahannews.com/news/880046
