به گزارش الف، در شرایطی که انتظار می‌رفت آغاز قطع برق، در تابستان و مصادف با آغاز گرما باشد، گزارش‌ها حاکی از آن است که در بسیاری از شهرها و استان‌ها خاموشی‌ها آغاز شده است؛ خاموشی‌هایی که برخلاف دوره گذشته، مدت زمان آن بیشتر شده و از ۲ ساعت به ۴ ساعت افزایش یافته است. این در شرایطی است که هم در پاییز و هم در زمستان، قطعی برق بر نقاط مختلف کشور سایه انداخت و نارضایتی‌هایی که این مسئله ایجاد کرده بود، موجب شد تا رئیس‌جمهور از اقدامات مختلف برای رفع خاموشی‌ها سخن بگوید.
مسعود پزشکیان در ۲۹ بهمن ۱۴۰۳ در نشست با فعالان اقتصادی بوشهر، گفته بود: «با تمام وجود تلاش می‌کنیم که این مشکل را حل کنیم و سال آینده با مشکلی مواجه نباشیم. بیش از ۳۰ هزار مگاوات برق خورشیدی را وارد مدار خواهیم کرد که در تابستان با مشکل کمبود برق مواجه نشویم اما یکی از مشکلات ما مصرف بی‌رویه است، سه تا چهار برابر کشورهای ثروتمند جهان انرژی مصرف می کنیم که باید اصلاح شود». اما زودتر از آنچه انتظار می‌رفت و حتی پیش از فراگیرشدن گرما، قطع برق از راه رسیده و تنگناها و مشکلات بسیاری را برای مردم ایجاد کرده است.
اینکه کشور با بحران ناترازی انرژی روبروست، امری غیرقابل انکار است اما شیوه توزیع این انرژی محدود به گونه‌ای توسط دولت چهاردهم مدیریت می‌شود که چیزی جز نارضایتی رقم نزده.علاوه بر این، تفاسیری هم مبنی بر عدم دوراندیشی لازم توسط دولت‌مردان وجود دارد که موجب تشدید بحران خاموشی شده است.
در پاییز سال گذشته که قطع برق بی‌سابقه‌ای کشور را فراگرفت، بسیاری از نمایندگان مجلس و کارشناسان جدا از نقش ناتزارزی نهادینه‌شده در کشور، اهمال دولت در ذخیره‌سازی سوخت لازم نیروگاه‌های گازی را یکی از اصلی‌ترین عوامل خاموشی‌ها عنوان کردند. در حال حاضر هم این گمانه‌زنی در فضای سیاسی مطرح است که اراده لازم و اهتمام همه‌جانبه‌ای برای کم‌کردن اثر ناترازی‌ها بر مشترکین خانگی وجود ندارد و دولت به ساده‌ترین راه که همانا قطع برق مصرف‌کنندگان خانگی است، روی می‌آورد.
حال آنکه در اعمال محدودیت‌ها هم بی‌برنامگی دولت به حدی است که حتی برای آغاز خاموشی‌ها هم اطلاعیه‌ای صادر نشد و پس از قطع برق و اعتراض مردم و همچنین بازتاب این گلایه‌ها در رسانه‌ها، سرانجام جدول قطع برق از سوی وزارت نیرو منتشر شد.
نکته قابل توجه آنکه خاموشی‌های گسترده در شرایطی است که هنوز گرمای شدید تابستان از راه نرسیده و این نگرانی وجود دارد که تابستان سخت پیش‌رو، نیمی از روز مردم با قطع برق مواجه شوند.
* بی‌عدالتی در توزیع قطعی‌ها/ صدای نمایندگان مجلس بلند شد
از دیگر انتقادات مهمی که به رویکرد دولت چهاردهم وارد است، یکسان‌ندیدن مناطق مختلف کشور و حتی مناطق شهرهای مختلف در اعمال خاموشی‌هاست.
گزارش‌ها حاکی از آن است که در پایتخت، برق مناطق مرفه‌نشین و دارای وضعیت اقتصادی مناسب، یا با قطعی مواجه نشده و یا مدت زمان نسبت به دیگر بخش‌های پایتخت کمتر است. در مقابل، حاشیه تهران و حتی شهرستان‌ها وضعیت وخیمی دارند و ۴ ساعت در روز با خاموشی دست و پنجه نرم می‌کنند.
وخامت اوضاع به حدی است که صدای برخی نمایندگان مجلس هم بلند شده و اعتراض آنان به این رویکرد تبعیض‌آمیز خودنمایی می‌کند.
حسن قشقاوی، نماینده مردم بهارستان و رباط‌کریم در مجلس شورای اسلامی در این‌باره می‌گوید: «ما به شدت به موضوع قطعی مکرر برق اعتراض کرده‌ایم و بارها این مسئله را به استاندار تهران و سایر مسئولان منتقل کرده‌ایم. خاموشی‌های بی‌برنامه و ناعادلانه قابل قبول نیست و ما این موضوع را با جدیت دنبال می‌کنیم».
وی تأکید کرد: «برخی مناطق تهران هیچ‌گونه خاموشی ندارند، در حالی که مناطق جنوبی استان با قطعی‌های پی‌درپی روبه‌رو هستند».
قشقاوی اظهار داشت: «مردم شهرستانهای اطراف تهران نیز مانند ساکنان پایتخت حق برخورداری از خدمات عادلانه را دارند. در حالی که برخی مناطق تهران از خاموشی معافند، مردم شهرستان‌ها زیر گرمای طاقت‌فرسا و تاریکی بی‌عدالتی له می‌شوند».
علی خزایی، نماینده ورامین، پیشوا و قرچک با لحنی تند از وزیر نیرو خواسته است که به مردم توضیح دهد چرا برق خانه‌ها، مزارع کشاورزی و حتی مدارس قطع می‌شود. او با اشاره به تأثیر این خاموشی‌ها بر تحصیل دانش‌آموزان در آستانه پایان سال تحصیلی، در خواستار عذرخواهی رسمی وزیر و ارائه توضیحات شفاف شده است. خزایی تأکید کرده که این موضوع را در صحن مجلس پیگیری خواهد کرد و وزیر را برای پاسخگویی به مجلس می‌کشاند.
این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: « در مناطق کشاورزی‌محور مانند ورامین و پیشوا، قطعی برق چاه‌های کشاورزی به کاهش تولید محصولات و خسارت‌های مالی منجر شده است. چرا باید حق چاه‌های کشاورزی ما قطع شود؟ این یعنی ضربه به تولید و معیشت مردم».
حسین حق وردی، نماینده مردم شهرستانهای ملارد، شهریار و قدس در مجلس شورای اسلامی نیز طی نامه‌ای به عباس علی‌آبادی، وزیر نیرو گفته است: «در پی اعمال مدیریت مصرف برق توسط شرکت توانیر و تخصیص سهمیه خاموشی به استان تهران ملاحظاتی در خصوص نحوه توزیع این خاموشی‌ها وجود دارد که نیازمند بررسی و دستورات جنابعالی است، مطابق ابلاغیه سهمیه خاموشی برای شهر تهران ۵۰ مگاوات مختص صنایع کوچک و کارخانجات و برای سایر شهرهای استان تهران ۲۰۰ مگاوات شامل منازل مسکونی صنایع و کارخانجات تعیین شده است، این اختلاف فاحش و نحوه اعمال خاموشی‌ها موجب بروز نارضایتی و مشکلاتی برای شهروندان ساکن در شهرستانهای استان تهران شده است».
این نماینده مجلس توزیع ناعادلانه خاموشی‌ها، اعمال خاموشی‌های گسترده در مناطق مسکونی شهرستانهای استان تهران در حالی که شهر تهران از این خاموشی‌ها معاف شده را موجب ایجاد حس تبعیض و بی عدالتی در بین شهروندان دانسته است.
حق‌وردی به اظهارات پیشین وزیر نیرو و مدیرعامل شرکت توانیر اشاره کرده که مدعی مدیریت بهینه مصرف برق در تابستان ۱۴۰۴ و کاهش حداکثری خاموشی‌ها بودند با این حال، او تأکید کرده برخلاف این وعده‌ها، استان تهران شاهد افزایش قابل‌توجه خاموشی‌ها بوده است، این تناقض، اعتماد عمومی به عملکرد وزارت نیرو را تضعیف کرده و نارضایتی شهروندان را به دنبال داشته است.
نماینده ملارد، شهریار و قدس با اشاره به اهمیت امنیتی شهرهایی مانند قدس، شهریار، ملارد، اسلامشهر، چهاردانگه، رباط‌کریم، بهارستان و گلستان، هشدار داده که ایجاد نارضایتی عمومی در این مناطق می‌تواند تبعات نامطلوبی به دنبال داشته باشد.
وی گفته است: «این شهرستان‌ها به دلیل موقعیت استراتژیک و جمعیت قابل‌توجه، نقش مهمی در ثبات اجتماعی و امنیتی استان تهران ایفا می‌کنند. قطعی‌های مکرر برق، به‌ویژه در شرایط گرمای طاقت‌فرسا، می‌تواند به تشدید تنش‌های اجتماعی منجر شود».
یکی از محورهای اصلی انتقاد حق‌وردی، تخصیص ناعادلانه سهمیه خاموشی‌ها بین شهر تهران و سایر شهرستانهای استان است، او با استناد به آمار، اعلام کرده که با وجود جمعیت ۵ میلیونی مشترکین برق در شهر تهران و ۴ میلیونی در سایر شهرهای استان، تنها ۵۰ مگاوات خاموشی به تهران اختصاص یافته، در حالی که شهرستان‌ها باید ۲۰۰ مگاوات خاموشی را تحمل کنند. این اختلاف فاحش، به گفته حق‌وردی، نمایانگر «تبعیض آشکار» در مدیریت توزیع برق است که گلایه‌مندی ساکنان مناطق حاشیه‌ای را برانگیخته است.
دولت پزشکیان در ماه نهم فعالیت خود به سر می‌برد و چند ماه دیگر یک سالگی آن فرا می‌رسد اما عملکرد کابینه چهاردهم مورد رضایت و مطلوب مردم نیست. بحران‌های مختلف در حال افزایش است اما فقدان یک کلان‌ایده لازم برای اداره کشور برخی امور را در بن‌بستی قرار داده که تبعات جبران‌ناپذیری خواهد داشت.
