فارس نوشت: ديابت قندی یا مرض قند بيماری است كه در آن مقدار ترشح انسولین کمتر از میزان لازم برای طبیعی نگه‌داشتن قند خون است. انسولین ماده‌ای است که در بدن تمام افراد طبیعی توسط بخشی از غده لوزالمعده ساخته و به داخل جریان خون ریخته می‌شود. این ماده در سوخت‌وساز مواد نشاسته‌ای و قندهای ساده و در نتیجه تنظیم قند خون نقش مهمی دارد؛ بنابراین کاهش نسبی آن در جریان دیابت، منجر به افزايش قند خون می‌شود كه در صورت عدم کنترل و تنظیم آن در حد مناسب منجر به ضايعات جبران‌ناپذیر در قسمت‌های مختلف بدن می‌شود. منظور از کاهش نسبی انسولین این است که یا ترشح انسولين از لوزالمعده كاهش می‌یابد و يا اثربخشی آن در بدن کم می‌شود؛ یعنی بهر حال مقدار کافی انسولین در بدن وجود ندارد.دیابت از جمله شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک محسوب می‌شود. دیابت، پرفشاری خون و اختلالات چربی‌های خون را بیماری‌های تمدن جدید می‌نامند.

باقر لاریجانی رئیس پژوهشگاه غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران، در سمینار دوروزه تازه‌های دیابت با بیان اینکه با افزایش اطلاعات متخصصان در زمینه ژنتیک و امیکس (Omics)، پزشکی فردی در درمان دقیق بسیاری از بیماری‌ها موردتوجه قرار دارد افزود: این دانش در کنار اطلاعات بالینی می‌تواند در پیداکردن راهکار مناسب‌تر درمان بیماری‌ها مؤثر باشد.

وی با اشاره به نقش ژنتیک در درمان دیابت افزود: اخیراً با توجه به اطلاعات فراوان در مورد تاثیر ژنتیک در دیابت نوع یک و دو و عوارض و درمان آن، با بهره‌گیری از هوش مصنوعی و یادگیری ماشینی، می‌توانیم در آینده، بیماری دیابت را کنترل کنیم.رئیس پژوهشگاه غدد، افزایش دیابت و چاقی را یک مسئله جهانی دانست و افزود: در بسیاری از کشورها، توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی در کنترل دیابت موفق نبوده و این شیوع در منطقه خاورمیانه افزایش چشمگیری داشته است. مطالعات ما نشان می‌دهد طی سال‌های اخیر، دیابت در بالغین از حدود ۱۱ درصد به ۱۴ درصد و در افرادی که زمینه ابتلا به دیابت دارند حدود ۲۰ درصد افزایش‌یافته است و این تأییدی بر ضرورت اتخاذ تدابیر ویژه‌ برای کنترل دیابت به‌ویژه دیابت نوع ۲ است.لاریجانی، با بیان اینکه ۸۰ تا ۹۰ درصد افراد دیابتی، چاق هستند و ۶۰ درصد تهرانی‌ها فعالیت فیزیکی کافی ندارند افزود: با تغذیه مناسب و فعالیت بدنی که منجر به لاغری شود می‌توان از بروز این بیماری پیشگیری کرد.

رئیس پژوهشگاه غدد، ژنتیک را عامل ابتلا به دیابت نوع یک بیان کرد و افزود: این نوع دیابت نیز به دلایلی روبه‌افزایش است. لاریجانی با اشاره به عوامل بروز دیابت نوع ۲ و راهکار پیشگیری از آن ادامه داد: تغییر سبک زندگی و کاهش فعالیت بدنی، تغذیه نامناسب و استفاده از فست فود، شیوع دیابت نوع ۲ را افزایش داده که بهترین راه‌حل آن اصلاح سبک زندگی است و در مواردی که فرد مبتلا می‌شود با درمان‌های مناسب از بروز عوارض آن پیشگیری کرد. رئیس پژوهشگاه غدد، در توضیح طیف دیابت از درمان‌های ساده تا پیچیده گفت: مطالعات ژنتیک و امیکس نشان می‌دهد بروز و درمان دیابت در افراد مختلف متفاوت است. در برخی افراد روش‌های ساده مانند ورزش و تغذیه و داروی کم و در برخی دیگر انسولین و روش‌های درمانی پیچیده متفاوت است.

لاریجانی با تأکید بر به‌کارگیری روش‌های جدید در سهولت درمان بیماران افزود: امروز شناخت ما نسبت به عوارض داروها بیش از گذشته است و با مطالعات ژنتیک می‌توان پیش‌بینی کرد چه بیماری به چه دارویی عارضه نشان می‌دهد. باتجربه کلینیکی هم‌ می‌توان تا حد زیادی عارضه دارویی را کاهش داد و در صورت بروز عارضه از داروهای جایگزین استفاده کرد.گفتنی است در سمینار دوروزه تازه‌های دیابت از نسخه به‌روزرسانی شده راهنمای مدیریت دیابت باهدف تعیین استانداردهای مراقبت، تسهیل تصمیم‌گیری بالینی و افزایش کیفیت زندگی بیماران رونمایی شد.