«این امامزاده کور می‌کنه که شفا نمی‌ده». این ضرب المثلی است در ادبیات فارسی که بر بی‌فایده بودن و بیهودگی اقدامی دلالت می‌کند و این ضرب‌المثل بسیار زیبا، وصف حال برخی افراد و جریان‌های سیاسی کشور است که همچنان امیدوار به رابطه با غرب در چهارچوب‌های گذشته هستند. 

وقتی جسته و گریخته با اظهارنظر و تفسیرهای برخی سیاسیون منتسب به طیف غرب‌گرا مواجه می‌شویم که همچنان از لزوم احیای برجام و اجرای FATF سخن می‌گویند، مصادیق بارز این ضرب‌المثل بلیغ برایمان آشکار می‌شود؛ آنانی که در پی گرفتن حاجت از امامزاده‌ای هستند که به‌جای شفا دادن، در حال کور کردن است!

غرب‌گرایان وطنی، برجامیون و کسانی که تصور می‌کنند ادغام در نظام‌جهانی و پذیرش مناسبات آن چاره‌ کار مشکلات ایران است، چندین سال از درک تحولات عرصه بین‌الملل عقب‌ترند این طیف در حالی امید به برجام و احیای آن دارد که به اذعان خود آمریکایی‌ها و اروپا، این توافق شانس بسیار کمی برای بیرون آمدن از کما دارد و تنها یک اشاره از سوی ایران برای مرگ دائمی آن کافی است.

باید پذیریم که برجام، این نوزاد نارس بسیار زودتر از آنچه که تصور می‌رفت به‌ ممات دچار و تبدیل به درسی تاریخی برای ایرانیان شد. البته این سطور به معنای ترسیم رابطه‌ای دگماتیک بین ایران با آمریکا و اروپا نیست بلکه انتقادی است به رابطه یک‌سویه و دلبستگی مفرط و پارانویا به غرب که منجر به توافقی مضر چون برجام می‌شود. 

رابطه متوازن بین طرفین قابل‌دفاع است که رسیدن به این رابطه، جز با تمسک به منطق قدرت از سوی ایران حاصل نمی‌شود. در شرایط کنونی شاهدیم که حداقل دو توافق بین ایران و آمریکا - ولو به‌صورت محدود - به‌دست آمده و این‌ها نه در چهارچوب برجام بوده و نه کوچک‌ترین ارتباطی به آن داشته است؛ مسیری مجزا را طی کرده و اتفاقا موفقیت بیشتری از برجام را به ارمغان آورده است اما شاهدیم که برجامیون وطنی همچنان در پی توصیه و تجویز نسخه‌هایی‌اند که به‌جای درمان، مشکلات را دوچندان کرده است.

برای برخی سخت اما این واقعیتی است که برجام به گورستان تاریخ پیوست و به آینه عبرتی برای ما بدل گشت؛ توافقی که فارغ از عدم توانایی برای لغو تحریم‌های اقتصادی، نتوانست در بعد امنیتی و لغو تحریم‌های نظامی هم کارساز باشد. دیدیم که در روزهای اخیر، اروپا از عدم پایبندی خود به دومین بند غروب برجام و لغو تحریم‌های موشکی ایران سخن گفت و همین مسئله به‌وضوح موید شکست مطلق ایده برجامیزه کردن سیاست‌خارجی ایران است.