به گزارش الف؛ پایگاه خبری "مدرن دیپلماسی" در گزارشی با اشاره به پایان یافتن دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه و پیروزی مجدد "رجب طیب اردوغان" در انتخابات و ابقای وی در کرسی ریاست جمهوری ترکیه به مدت 5 سال دیگر به طرح این سوال پرداخته که آیا وی می تواند جواب اعتماد مجدد مردم ترکیه به خود آن هم در شرایطی که ترکیه با انبوهی از مشکلات و چالش های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی رو به رو است، بدهد؟ 

پایگاه خبری مدرن دیپلماسی در گزارش خود می نویسد:

« مردم ترکیه به تازگی مهمترین انتخابات در تاریخ مدرن و معاصر کشورشان را پشت سر گذاشته اند. مردم ترکیه در شرایطی سرنوشت خود را تعیین کردند که وضعیت اقتصادی کشورشان به هیچ وجه مساعد نیست و حتی اسفناک است. کاهش قابل توجه ارزش لیر ترکیه(پول ملی این کشور) در برابر دلار، تا حد زیادی بهای کالاها و هزینه زندگی را در ترکیه بالا برده است. تورم فزاینده در ترکیه کنونی امری عادی است و حتی اقتصاددانان بر این باورند که تورم ترکیه در سال گذشته میلادی به رقم 85 درصد نیز رسیده است. 

پول ملی ترکیه یعنی لیر نیز در یک دهه گذشته، ارزش خود را تا ده برابر از دست داده است. تورم لجام‌گسیخته در ترکیه موجب می شود تا قیمت کالاها و خدمات در این کشور مدام بالا و بالاتر برود. باید توجه داشت که با کاهش ارزش لیر، واردات ترکیه نیز پرهزینه تر و گران تر می شود. از سوی دیگر، 11 استان در ترکیه نیز به شدت با شوک های مخرب و ویرانگر ناشی از زلزله اخیر در ترکیه، دست به گریبان هستند. بیش از 50 هزار نفر در زلزله اخیر ترکیه جان خود را از دست داده اند. 

علی رغم این بحران های وخیم داخلی و بی ثباتی اقتصادی فراگیر در ترکیه، اکثریتِ مردم ترکیه، بار دیگر اردوغان را برای ریاست جمهوری کشورشان انتخاب کرده اند و هنوز به وی اعتقاد دارند. این یک مساله قابل تامل است. اردوغان بار دیگر به مدت 5 سال، رئیس جمهور ترکیه شده است و رقیب اصلی وی یعنی کمال قلیچدار اوغلو نیز که برآمده از اتحاد احزاب اپوزیسیون ترکیه بود نتوانست وی را از کرسی قدرت به زیر کشد. 

اردوغان در ابتدا در سال 1994، به کرسیِ شهرداری استانبول برگزیده شد. وی در این سمت با مشکلات جدی و فزاینده ای که شهر استانبول در آن زمان به دلایلی نظیر رشد سریع جمعیت با آن ها رو به رو بود و شامل مواردی نظیر آلودگی هوا، جمع آوری زباله ها و کمبود آب آشامیدنی بود، برخوردهای جدی و موثری داشت. با این حال، پس از 4 سال، او مجبور شد به خاطر خواندن یک شعر جنجالی در دادگاه حاضر شود. 

در این راستا، اردوغان محکوم به گذراندن 4 ماه در زندان شد. اتهام اصلی او نیز ترویج نفرت مذهبی بود. اساسا این اتفاق یک نقطه عطف مهم در چرخش توجه افکار عمومی ترکیه به سمت وی و تقویت قابل توجه موقعیت سیاسی او بود. 

رجب طیب اردوغان در سال 2003 به عنوان نخست وزیر ترکیه قدرت را در این کشور به دست گرفت. مردم ترکیه در انتخابات سال 2018 نیز علی رغم همه چالش هایی که علیه وی مطرح می شد، بار دیگر به او اعتماد کردند. اردوغان در پی انتخابات اخیر ترکیه برای سومین بار متوالی به عنوان رئیس جمهور کشورش برگزیده شده است. در این راستا انتظار می رود که اردوغان در سال های آتی چه در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی، معادلات ژئوپلیتیکی تازه ای را با محوریت کشورش ترسیم کند. 

اردوغان به اردوگاه سیاسی "محافظه کاری" تعلق دارد. او از طریق حزب رستگاری "نجم الدین اربکان" سیاستمدار شناخته شده ترکیه ای وارد سیاست شد. در سال 1976، در شاخه جوانان حزب مذکور یک سِمت مهم دریافت کرد. نجم الدین اربکان، رئیس حزب رستگاری ترکیه همان فردی بود که در فاصله سال های 1996 تا 1997، به عنوان نخست وزیر ترکیه خدمت کرد. 

ترکی ه جدید به عنوان کشوری سکولار تحت رهبری آتاتورک در دهه 1920 میلادی ایجاد شد. اردوغان در قامت یک سیاشتمدار در طول سال های گذشته سعی کرده تا یک مانیفست جدید را برای ترکیه ارائه کند. در دهه نخست تفوق حزب متبوع او یعنی حزب عدالت و توسعه در صحنه قدرت سیاسی ترکیه، این حزب تا حد زیادی معطوف به اجرای اصلاحات دموکراتیک در این کشور شد تا شاید راه برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا هموار شود. 

در این دوران، اردوغان ستایش های مختلفی را از جانب لیبرال ها در ترکیه و خارج از این کشور به دلیل کاهش نقش ارتش ترکیه در معادلات کلان این کشور و حمایت از حقوق زنان و اقلیت های قومی به سمت خود جلب کرد. با این حال، در دهه بعد، انتقادهای جدی از اردوغان به دلیل آنچه تشدید اقتدارگرایی در لوای رهبری وی در ترکیه گفته می شد، مطرح گشت. بسیاری بر این باورند که اردوغان در طی دهه اخیر تا حد زیادی شکاف‌های سیاسی و اجتماعی در ترکیه را تعمیق کرده و گسترش بخشیده است. 

اساسا اردوغان در جهان اسلام به واسطه طرح دیدگاه های ضدآمریکایی و ضداروپایی اش، به محبوبیت رسیده است. وی نظام حکمرانی ترکیه را از پارلمانی به ریاست جمهوری تغییر داد(در سال 2014). اپوزیسیون ترکیه بر این باورند که اردوغان این تغییرات را با هدف تحکیم موقعیت خود در قدرت انجام داده است. حامیان اردوغان وی را همچون "پدر" می دانند اما مخالفانش وی را یک سیاستمدارِ اقتدارگرا ارزیابی می کنند. 

در دوران حضور اردوغان در قدرت، از یک سو، فاصله میان ترکیه و اعضای مهم سازمان ناتو و متحدانش نظیر آمریکا و اروپا افزایش یافت. در عین حال، روابط ترکیه با طیف ضدغربیِ حاضر در نظام بین الملل به رهبری چین و روسیه در حال افزایش است. 

"جفری مانکوف"، تحلیلگر "مرکز مطالعات راهبردی و بین المللی" در واشنگتن می گوید: "بسیاری از مقام ها و رهبران سیاسی در کشورهای غربی از ترکیه‌ اردوغان ناراضی هستند. آن ها از اردوغان ابراز ناامیدی می‌کنند. آن ها بر این باورند که اردوغان دلیل اصلی در زمینه فاصله گرفتن ترکیه از غرب است. آن ها بر این باورند که اردوغان عرصه حکمرانی در ترکیه را به مساله ای شخصی تبدیل کرده و صرفا به دنبال عوام فریبی، کسب محبوبیت و رویه های پوپولیستی است". 

از این رو، با توجه به حاکمیت 20 سال اخیر اردوغان بر ترکیه، ترکیه چه در حوزه سیاست خارجی خود و چه معادلات اجتماعی و اقتصادی اش، شاهد تغییر و تحولات قابل توجهی بوده است. در نتیجه دوران طولانی حضور اردوغان در قدرت، او دوستان و دشمنان زیادی را در داخل و خارج از ترکیه برای خود ایجاد کرده است. 

اکنون فقط باید منتظر ماند و دید که در آینده چه می شود و آیا به طور خاص اردوغان می تواند بر چالش های اقتصادی که کشورش با آن ها رو به رو است غلبه کند؟ آیا اساسا او می تواند جواب اعتماد مجدد مردم ترکیه به خود را بدهد؟ پاسخ به تمامی این پرسش ها را گذر زمان مشخص می کند. پرسش هایی که به شدت مهم هستند».

لینک: 

https://moderndiplomacy.eu/2023/05/30/can-erdogan-repay-the-peoples-trust/