صنایع شیمیایی مونوکم تولید کننده صادرکننده و وارد کننده انواع مواد اولیه شیمیایی طی چند سال سابقه خود با تکیه بر دانش فنی و بهره گیری از مجرب ترین تیم های تحقیق توسعه در زمینه تولید حلال های شیمیایی توانسته در راستای توسعه صنعت کشور و منطقه گامی بلند بردارد
عمده محصولات مونوکم شامل انواع استرها، الکل ها، آروماتیک ها و اکتان افزا می باشد.

با محبوبیت مواد شیمیایی پاک کننده مبتنی بر آب و فن آوری های حلال جدید، بحث بین پاک کننده های مبتنی بر آب و پاک کننده های حلال ادامه دارد و شرکت‌هایی که برای کاربردهای صنعتی، دقیق و مبتنی بر مشخصات نیازمندی‌های نظافتی دارند، باید تصمیم بگیرند که کدام ماده برای کاربردها و تجارتشان بهترین است، داشتن و درک واقعیات اولین قدم است در این مطلب تفاوت‌ها در خواص، عملکرد، هزینه، ایمنی و پیامدهای نظارتی برای این دو ماده تمیزکننده را بررسی خواهیم کرد تا به شما کمک کند تصمیمی آسان و آگاهانه برای نیاز خود بگیرید.

تفاوت بین پاک کننده های مبتنی بر آب و مبتنی بر حلال

پاک کننده های حلال به انحلال های شیمیایی روغن ها، گریس ها و جامدات متکی هستند و پاک کننده های آبی به عملکرد صابون، فوم و هم زدن متکی هستند و آنها هم آلاینده های مبتنی بر آب و هم آلاینده های نفتی را حل می کنند.

در اینجا به برسی تفاوت های پاک کننده های مبتنی بر آب و حلال می پردازیم.

بر پایه آب

پاک کننده های مبتنی بر آب از مواد اسیدی یا قلیایی استفاده می کنند که ممکن است با آنها آشنا باشید در ترکیبات اسیدی شامل اسید سیتریک، اسید استیک، اسید سولفوریک، اسید کربنیک و فسفریک می باشند که آنها را به ترتیب در آب لیمو، سرکه، نوشابه و باتری ماشین خواهید یافت و ترکیباتی که با pH کمتر از هفت باشند اسیدی هستند.

ترکیبات قلیایی (سودآور) شامل آمونیاک و سفید کننده ها است و آنهایی که PH بالاتر از هفت دارند قلیایی هستند.

پاک کننده های مبتنی بر آب برای مراقبت از داخل و خارج خودرو محبوب هستند و این نوع تمیزکننده ها اغلب در موارد زیر بسیار موثر هستند

• ترکیب تمیز کردن با رسوب پوشش های محافظ مانند جلوگیری از زنگ زدگی
• ترکیب تمیز کردن با پوشش های سطحی مانند روشن کننده ها
• حذف آلاینده های یونی مانند نمک

بر پایه حلال

پاک کننده های حلال از نوع ملایم شامل ایزوپروپیل الکل، پروپیلن گلیکول و گلیسیرین می باشند و پاک کننده حلال از نوع قوی تر شامل استون، تولوئن و تری کلرواتیلن (TCE) می باشند که پاک کننده های مبتنی بر حلال بسیاری وجود دارد که در سه نوع متداول هیدروکربنی، هالوژنه و اکسیژن دار می باشند.

حلال های هیدروکربنی دو دسته هستند:

نفت سفید و بنزین نمونه هایی از حلال های آلیفاتیک هستند و بنزن، تولوئن و زایلین نمونه هایی از حلال های معطر هستند.
حلال های هالوژنه از ظرفیت حلال بالایی برخوردار می باشند و آنها غیر قابل اشتعال هستند به عنوان مثال می توان به پرکلرواتیلن و تری کلرواتان (متیل کلروفرم) اشاره کرد.

حلال های اکسیژن دار اغلب سمیت کمتر و قدرت حلال بالایی دارند به عنوان مثال می توان به الکل های مختلف، گلیکول اترها و کتون ها اشاره کرد.

برای محصولات مراقبت از خودرو با فرمول دقیق و مبتنی بر حلال وجود دارد که به عنوان مثال، درمان لاستیک نیاز به یک فرمول مبتنی بر حلال است که برای افزودن رطوبت به تایرهای خشک دارد و محافظ های مبتنی بر پلیمر نمونه های دیگری هستند به عنوان مثال، محافظ موم سرامیکی یک سد موثر در برابر آلاینده های محلول شده در گودال ها و جاده های مرطوب تشکیل می دهد و آنها همچنین در برابر اثرات مخرب اشعه ماوراء بنفش خورشید مقاومت می کنند

پاک کننده های مبتنی بر حلال می توانند تبخیر سریع یا تبخیر آهسته، پر بو یا کم بو، ایمن پلاستیک یا بسیار تهاجمی باشند

تمیز کردن با حلال اغلب در موارد زیر بسیار موثر است

• تمیز کردن قطعات مکانیکی و الکترونیکی با هندسه های پیچیده
• تمیز کردن با باقیمانده صفر
• تمیز کردن سریع حجم بالای قطعات
• تمیز کردن قطعات حساسی که نیاز به فرآیند خشک کردن در دمای پایین دارند

مزایای چربی‌ گیرهای مبتنی بر آب

به لطف پیشرفت‌های شیمی، چربی‌ گیرهای مبتنی بر آب و مواد شوینده صنعتی می‌توانند قدرت پاک‌ کنندگی برابر یا بیشتر از معادل‌های مبتنی بر حلال خود را ارائه دهند.

روغن ‌زدایی پاک ‌کننده‌های مبتنی بر آب ازجمله محصولات پاک ‌کننده سازگار با محیط ‌زیست هستند و بنابراین مطابقت بهتری با EPA و سایر مقررات دارند.

از آنجایی که ماده اولیه آنها آب است، چربی زدا/ پاک کننده های مبتنی بر آب برای نگهداری و جابجایی ایمن نیازی به ملاحظات خاصی ندارند.
بدون بخارات مضر و حداقل خطر تحریک پوست در تماس، چربی‌گیرها و پاک‌ کننده‌های مبتنی بر آب برای استفاده ایمن نیازی به تجهیزات حفاظتی ندارند که این امر هزینه‌های عملیاتی را کاهش می‌دهد.

اگرچه چربی ‌زدایی‌ های مبتنی بر آب استفاده شده به درستی دفع شوند، فقدان مواد شیمیایی خطرناک فرآیند حذف زباله را ارزان ‌تر و آسان ‌تر می‌کند.

تفاوت در استفاده پاک کننده ها

تبخیر

پاک‌ کننده‌های مبتنی بر آب در مقایسه با پاک‌ کننده‌های حلال، در بازه زمانی بسیار باریک‌ تری از زمان تبخیر می شوند در حالی که زمان تبخیر پاک کننده های حلال می تواند از میلی ثانیه تا ماه ها متغیر باشد، چربی زدای های مبتنی بر آب معمولا در محدوده بسیار باریک تری کار می کنند و آنها معمولاً به خودی خود تبخیر نمی شوند و معمولاً می توانند در یک برنامه خیساندن سرد یا گرم استفاده شوند.

مشخصات دما

دمای تمیز کردن برای مواد شیمیایی مبتنی بر آب بسته به پاک کننده خاص و فرمول آن می تواند از دمای اتاق تا حدود 80 درجه سانتیگراد متغیر باشد اگرچه این تنوع زیادی در فرآیند ایجاد می کند، اما در مقایسه با پاک کننده های حلال بسیار محدودتر است محدوده تمیز کردن دمای حلال فقط بر اساس انواع حلال های موجود، از زیر 0 تا بالای 200 درجه سانتیگراد، می تواند بسیار گسترده تر باشد.

کشش سطحی بالاتر

کشش سطحی اندازه گیری توانایی مایع برای جمع شدن به یک قطره منسجم است و هر چه کشش سطحی یک ماده کمتر باشد، برای آن ماده سخت ‌تر می‌شود که به صورت قطره‌ای به هم بپیچد، بنابراین به مواد اجازه می‌دهد تا سطحی را خیس کنند و در نهایت یک لایه نازک یکنواخت قرار دهند و هنگامی که کشش سطحی بالا باشد، مایع تمایل دارد به هم نزدیک شود و قطرات را تشکیل دهد. به طور کلی، حلال‌ها تمایل دارند کشش سطحی کمتری نسبت به پاک‌کننده‌های مبتنی بر آب داشته باشند، و توانایی نفوذ به مناطق با فاصله کم برای حذف خاک‌ها را بدون گیر افتادن فراهم می‌کنند.

افزودنی‌های واکنشی

برخی از افزودنی‌های واکنش‌ پذیر موجود در پاک‌ کننده‌های آبی می‌توانند نسبت به فلزات، پلاستیک‌ها یا جوهرهای مختلف بسیار تهاجمی باشند و پس از تمیز کردن قطعه، اعتبار سازگاری مواد با قطعات باید بررسی شود و این شامل اطمینان است از اینکه هیچ ماده واکنشی در فرآیند شستشو باقی نمی ماند و تأیید اینکه محصول به روش مورد انتظار و در همه محیط های مورد انتظار عمل می کند.  مقادیر کمی از برخی از این مواد واکنش‌پذیر ممکن است به نشت الکتریکی، رطوبت‌ زدایی پوشش و انواع عیوب دیگر کمک کند.

پاک کننده های قابل اشتعال وغیر قابل اشتعال

یکی از اولین سوالات این است که آیا از پاک کننده قابل اشتعال استفاده کنیم یا غیر قابل اشتعال؟
پاک کننده های مبتنی بر آب غیر قابل اشتعال هستند. اما برخی از پاک کننده های حلال قابل اشتعال هستند،

اگر بتوان از حلال های قابل اشتعال به طور ایمن استفاده کرد به این صورت که منابع اشتعال وجود نداشته باشد، گردش هوای خوبی وجود داشته باشد و از تمام پروتکل های ایمنی پیروی کرد استفاده از پاک کننده های قابل اشتعال موردی ندارد با توجه اینکه پاک کننده های قابل اشتعال به طور قابل توجهی ارزان تر از پاک کننده های غیر قابل اشتعال هستند.اما اگر هر یک از نگرانی های ایمنی ذکر شده دارای مشکل باشد، از پاک کننده های های غیرقابل اشتعال استفاده کنید و پاک کننده های غیرقابل اشتعال زیادی برای انتخاب وجود دارد.

خطرات و رعایت نکات ایمنی در پاک کننده های مبتنی بر حلال

پاک کننده های مبتنی بر حلال نسبت به سایرین برای انسان و محیط زیست ایمن تر هستند اما با این حال، حتی زمانی که یک پاک کننده حلال ایمن تر از برخی از همتایان سمی آن در نظر گرفته شود، برای اینکه برای استفاده واقعاً ایمن در نظر گرفته شود، اغلب باید در چارچوب اقدامات ایمنی زیر استفاده شود

سیستم تهویه ویژه

حلال‌هایی که ذرات معلق در هوا را منتشر می‌کنند که می‌تواند باعث ناراحتی تنفسی، ناراحتی معده، سرگیجه یا سایر بیماری‌های مزاحم و حاد سلامتی شود، باید در محیطی با سیستم تهویه مخصوصی که به‌ جای آویزان کردن ذرات از هوا طراحی شده است، استفاده شود.

برخی پاک کننده های حلال، چالش ترکیبات آلی فرار (VOCs) وجود دارد. آنها فرار هستند زیرا به راحتی در دمای اتاق تبخیر می شوند. یعنی به راحتی از مایع به گاز تبدیل می شوند. در حالت گازی می توانند به سلامت و محیط زیست آسیب بزنند. در نتیجه، برخی از تولیدکنندگان به سمت پاک کننده های حلال کم و بدون VOC رفته اند. کسانی که از پاک کننده های حلال حاوی VOC استفاده می کنند باید در مناطقی با تهویه مناسب کار کنند.

ظروف تمیز کننده محکم بسته شده

هنگامی که پاک کننده های مبتنی بر حلال مورد استفاده قرار نمی گیرند، همچنان می توانند بخاراتی را منتشر کنند که باعث مشکلات حاد سلامتی مانند موارد ذکر شده در بالا شود، اگرچه ظروف محکم بسته شده به حفظ حلالی که سرعت تبخیر بالایی دارد کمک می کند و همچنین باعث جلوگیری از ریختن تصادفی حلال در محیط کار کمک می شود.

حذف منابع اشتعال

از شعله های باز در محیط های عملیات حرارتی متالورژی گرفته تا جرقه در مناطق کاری که در آن جوشکاری انجام می شود، انواع مختلفی از منابع اشتعال وجود دارد که به طور بالقوه می توانند پاک کننده های مبتنی بر حلال را که نقطه اشتعال متوسط ​​تا پایینی دارند، مشتعل کنند. هنگامی که این نوع پاک کننده ها باید اعمال شوند، منابع احتراق باید قبل از تجویز حلال ها حذف شوند.

اثرات زیست محیطی

نگرانی های مربوط به اثرات زیست محیطی هم برای پاک کننده های حلال و هم برای پاک کننده های آبی اعمال می شود. مقررات جهانی، ملی و شهری همچنان گزینه‌های نظافتی موجود را برای تولیدکنندگان ایجاد می‌کند

آلاینده های خطرناک هوا (HAPs)

 آلاینده های خطرناک هوا (HAPs) آن دسته از آلاینده هایی هستند که شناخته شده یا مشکوک به ایجاد آسیب های جدی سلامتی (مانند عوارض تولید مثل، نقایص مادرزادی و سرطان) هستند. برخی از حلال ها یک HAP در نظر گرفته می شوند، و به طور کلی شیمی مبتنی بر آب حاوی HAP نیست.