با ورود کشور به پیک چهارم کرونا، بالا رفتن آمار فوتیها و اعلام وضعیت قرمز برای 275 شهر انتظار میرفت در زمینههای مختلف هماهنگی و مدیریت یکپارچه کنترل بیماری کرونا در کشور پدید آید اما چنین اتفاقی تاکنون رخ نداده است.
از سوی دیگر تزریق واکسن کرونا بسیار کند پیش میرود و مشکلات عجیبوغریبی مانند اتفاقی که در آبادان و علیآباد کتول پیش آمد نیز هرازگاهی رسانهای میشود. مشخص است که اینگونه مسائل موجبات بیاعتمادی مردم به تدابیر ستاد ملی مقابله با کرونا را فراهم میآورد و جایگاه آن را در افکار عمومی تضعیف خواهد کرد.
اما در چند روز اخیر اتفاق دیگری رخ داد که موجبات اعتراضات گسترده مردم در فضای مجازی را به همراه آورد و آن اعلام تزریق واکسن پولی خارج از نوبت در آینده بود.
ابتدا جمعیت هلالاحمر بود که در روز 29 فروردینماه 1400 تأکید کرد «این جمعیت در روزهای آتی واکسن کرونا وارد میکند، اما این واکسنها رایگان نخواهد بود».
همان روز علیرضا رئیسی، معاون وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با بیان اینکه برخی عجله دارند و صبر نمیکنند تا طبق سند ملی واکسیناسیون واکسن را دریافت کنند، گفت: «این افراد برای دریافت واکسن کرونا به خارج از کشور مراجعه میکنند که ممکن است از آنها کلاهبرداری شود و یا اصلاً واکسن تقلبی به آنها تزریق شود، بر همین اساس، ستاد ملی مقابله با کرونا مجوز داده تا افراد و یا شرکتها با ارز نیمایی، واکسن وارد کنند تا افرادی که نمیتوانند طبق سند ملی واکسیناسیون، منتظر دریافت واکسن باشند از واکسنهای واردشده توسط این افراد استفاده کنند و پول آن را نیز پرداخت کنند».
حیدر محمدی، مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو نیز در برنامه «تهران ما سلامت» رادیو تهران در ارتباط با رایگان نبودن واکسن برای بخشی از مردم گفت: «اولین طرح ما واکسیناسیون گروههای در معرض خطر است که رایگان است. شرکتهایی که بخواهند واکسن را به وزارت بهداشت بفروشند، ارز دولتی دریافت میکنند و ما واکسن را از آنها میخریم و بهصورت رایگان و با توجه به اولویتها در اختیار مردم قرار میدهیم اما برخی شرکتها که خواستار واردات واکسن با ارز نیمایی هستند، اجازه دارند واکسن را به داروخانهها بدهند و مردمی که در اولویت قرار ندارند، میتوانند این واکسنها را با قیمت حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ هزار تومان از داروخانهها تهیه کنند. اگرچه هنوز واکسنی با این شرایط وارد کشور نشده است».
بااینوجود کیانوش جهانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و اطلاعرسانی وزارت بهداشت با تکذیب پولی شدن تزریق واکسن کرونا در کشور عنوان داشت: «هر واکسن مجاز از هر جا وارد کشور شود توسط وزارت بهداشت خریداری و در چارچوب برنامه واکسیناسیون ملی علیه کووید 19 بهصورت رایگان توزیع و تلقیح خواهد شد».
باوجود تکذیب رئیس مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت فعلاً نمیتوان ماجرای واکسن پولی را تمامشده دانست چراکه سازمان غذا و دارو، جمعیت هلالاحمر و معاون وزارت بهداشت بر این موضوع مهر تائید زده بودند.
نکته مهم این است یکی از راههای مقابله و کنترل ویروس کرونا، واکسیناسیون همگانی و بر اساس اولویت گروههای هدف میباشد و تا زمانی که این اتفاق رخ ندهد حتی اگر با پرداخت پول بیشتر و خارج از نوبت واکسن دریافت شود عملاً ایمنی و مصونیت با خود به همراه نخواهد آورد.
اعلام پولی شدن واکسن کرونا ثابت کرد سیستم درمانی و پزشکی کشور تا چه میزان میتواند به بیعدالتی کامل برسد که حتی در بیماری کرونا نیز اولویتهای تزریق را بر اساس جایگاه اقتصادی افراد جابجا میکند. بدون شک چنین سیاستهایی در لیبرالترین اقتصادهای دنیا نیز وجود ندارد؛ و معمولاً بسیاری از کشورها دو حوزه آموزش و سلامت را از بحث پول و سرمایه مستنثی میکنند.
البته پاندمی کرونا نشان داد اقشار ضعیف بیشتر از طبقات ثروتمند جامعه در معرض این بیماری قرار دارند. ازاینرو انتظار است دولت خود پیگیر باشد تا حداقل در زمینه تزریق واکسن کرونا کمتر بیعدالتی رخ دهد. اگر خبر واکسن پولی خارج از نوبت تحقق یابد از همین اکنون میتوان پیشبینی کرد که با خود تبعیض، بیاعتمادی، بازار سیاه و کاهش اعتماد عمومی را به همراه دارد. بماند که حمایت از اقشار ضعیف و مستمند یکی از شعارهای اصلی انقلاب اسلامی بود اما گویی بعد از گذشت چند دهه برخی از مسئولان در حال نادیده گرفتن این ارزشها میباشند.
در این شرایط منطقی آن است که اگر قرار باشد حتی شرکتهای خصوصی نیز واردات واکسن را انجام دهند، دولت در نهایت واکسن را بر اساس قیمت منطقی و معقول از آنها خریداری نماید و بر اساس مصوبات ستاد کرونا و اولویتهای آن تزریق واکسن را رایگان انجام دهد. هر اقدامی اگر غیرازاین صورت گیرد مشکلاتی که در بالا به آن اشاره شد حتماً پدید خواهد شد.