«تافتون» به چه معناست؟

گروه فرهنگی الف،   3970511079

نان تافتون یکی از قدیمی‌ترین نان‌های ایرانیان بوده و گفته می‌شود تافتون پزی خیلی پیش‌تر از سنگک‌پزی در ایران رواج داشته است اما از سابقه تافتون پزی و نان تافتون در کشورمان اطلاع دقیقی در دست نیست.

«تافتون» به چه معناست؟

به گزارش ایسنا، این نان در قدیم در خانه‌ها پخته می‌شده و جنبه تولید خانگی و روستایی داشته است. بعدها که روستاها گسترش پیدا کردند، این تولید خانگی از خانه و روستا به بازار و شهر راه یافت و جنبه شهری پیدا کرد.

علی بلوکباشی در کتاب «در فرهنگ خود زیستن و به فرهنگ‌های دیگر نگریستن» درباره تافتون پزی آورده است:‌ در گذشته، زنان نان تافتون را در روستاها، می‌پختند و امروز هم برخی از تافتون‌پزان روستایی زن هستند. ابزار و وسایل تافتون پزی نیز با تفاوت‌های جزئی به همان شکل  قدیم روستایی به جا مانده است.  در حال حاضر هم تافتون‌های شهری کم و بیش همان ابزار و وسایلی را به کار می‌برند که نان پزهای روستایی به کار می‌برده‌اند.

تافتون یا «تافتان» و «تفتان» نان گرد یا بیضی شکلی است که به دیوار تنور می‌چسبانند و می‌پزند. این نان از مطبوع‌ترین و مرغوب‌ترین نان‌ها پس از نان سنگک است.

«تفتان» و «تافتان» در فرهنگ‌های «آنندراج»  و «نظام» آنچه از آفتاب یا از آتش گرم شده باشد، و قسمی از نان که آن را به هندی پراتها گویند، معنی شده است.  همچنین در این فرهنگ برای ضبط نام انواع نان‌ها، نان تفتان را با این بیت شعر از محسن تأثیر یاد کرده است: «بی‌مثل ز نعمت فراوان/ یکتا و دو تا چون نان تفتان»

در فرهنگ نظام نیز نام تافتون این طور معنی شده است:«تافتان، نام کلفتی است که به دیوار تنور زده، بپزند. مقابل نان سنگک که بر روی ریگ گرم روی زمین کوره پخته می‌شود. از ماده تافتن است. نان تافتان و تفتان نانی است کلفت‌تر از اقسام دیگر آن».

«تفتان صف مشبهه از لفظ تفت (مخفف تافتان) نان تنوری کلفت» واژه تافتان و تفتان که در گویش مردم تهران «تافتون» و در برخی گویش‌های دیگر «تافْدون» تلفظ می‌شود، از «تافت» یا «تفت» و پسوند «آن» ساخته شده است. تافت و تفت به معنی و مفهوم تاب و تفت و تب و گرمی است. شاید واژه تافتان و تفتان در اصل «تافت نان»، «تافته نان»، «تفت نان» یا «تفته نان»، به معنی نان تافته و سرخ و پخته شده با آتش بوده که به مرور زمان و کثرت استعمال حرف «نون» از آغاز کلمه نان در زبان محاوره افتاده و به صورت تافتان و تفتان درآمده است.

به نظر می‌رسد تفتان، وجه تسمیه این است که از جهت کلفت بودن باید زیادتر در تنور تافته شود و از تافتن به معنی گرم کردن است.

yektanetتریبون

پربحث‌های هفته

  1. آقایان «روحانی» و «ظریف»، نظری ندارید؟!

  2. نقد، آری؛ تندروی و توهین نه!

  3. دشواری پزشکیان در «راه» کابینه

  4. دولت و مردم تا دیر نشده کاری کنند...

  5. سردار رضایی: طرح نور تعطیل بردار نیست

  6. مناظر شهری دیدنی کره شمالی

  7. در اداره پست چه خبر است؟!

  8. دقیقا چه زمانی آمریکا خواست با ایران توافق کند؟!

  9. پزشکیان: به همه می گوییم در تشکیل کابینه کمک کنند اما آدمهای خودشان را معرفی می کنند

  10. انتقاد رسانه اصولگرا از اهانت به ظریف در حاشیه نمازجمعه / چرا برخی اعضای شورای شهر منتقد زاکانی شده‌اند؟

  11. نمونه ای از یک دیپلماسی موفق اقتصادی

  12. مرتضوی: تمام بدهی‌های سازمان تأمین اجتماعی را پرداخت کردیم

  13. واکنش وزیر ارشاد به استخدام برادرزاده اش در وزارت بهداشت

  14. صدور کیفرخواست رائفی‌پور/ واکنش زاکانی به تهدید استعفای برخی از اعضای شورای شهر/ ماجرای حمله تندروها به پویانفر

  15. آشی که نباید خیلی شور شود!

  16. تاکید قالیباف بر بررسی علل مشارکت پایین مردم در انتخابات/ یک پیشنهاد خوب به سعید جلیلی

  17. قالیباف: باید دغدغه‌ ۱۴ میلیون نفری که به پزشکیان رای ندادند لحاظ شود

  18. یک سیلی سخت دیگر به صهیونیست ها

  19. واکاوی علت حضور کمرنگ مردم در انتخابات

  20. زن و سیاهپوست بودن رقیب، برگ برنده ترامپ یا عامل شکست او ؟

  21. سخت است آقای پزشکیان ...

  22. با زنجیرزنان بی‌حجاب چه باید کرد؟  

  23. کاپشن پوشیدن پزشکیان یا استفاده او از کت و شلوار چقدر مهم است؟

  24. انسداد ۳۰۰ کیلومتر از مرزهای شرق ایران با دیوارهای ۴ متری

  25. ظریف: قانون اقدام راهبردی در مورد مذاکرات هسته‌ای باید رعایت شود/ آماده گفت‌وگو هستیم

آخرین عناوین