آیا سیاست خارجی جمهوری اسلامی بی توجه به منافع ملی است؟

حسین رجایی،   3970504152 ۱۸ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱۰۹ تکراری یا غیرقابل انتشار
آیا سیاست خارجی جمهوری اسلامی بی توجه به منافع ملی است؟

آیا آن‌گونه که به مردم ایران می‌گویند: جمهوری اسلامی در رویه‌ای ایدئولوژیک، هزینه هنگفتی در منطقه بدون هیچ آورده ای انجام می دهد یا آن‌گونه که به ملت‌های عرب منطقه می‌گویند، ایران بر گرده آن‌ها سوار شده تا امپراتوری هخامنشی‌اش را احیا کند؟ آیا جمهوری اسلامی، حکومت ایدئولوژیکی است که منافع ملتش را قربانی می‌کند یا حکومتی منفعت‌طلب که ایدئولوژی را برای فریب ملت‌های متحدش بکار می‌گیرد؟

این‌گونه ادعا می‌شود که ایدئولوژی عامل انحراف توده‌هاست و در جهان پیشرفته امروز تنها حکومت‌های عقب‌مانده به آن تمسک جسته و منافع ملتشان را به پایش قربانی می‌کنند؛ حکومت‌هایی معدود که جمهوری اسلامی از آن جمله است. رد این گزاره، البته بررسی عمیقی نیاز ندارد. نگاهی ابتدایی به بازیگران اصلی در منطقه استراتژیک غرب آسیا به‌خصوص مثلث آمریکایی، رژیم صهیونیستی و سعودی، خلاف آن را اثبات می‌کند.

اساس بسیاری از لشکرکشی‌های آمریکا و متحدان غربی‌اش را سه اعتقاد عمده تشکیل می‌دهد: صلح دموکراتیک، استثناگرایی و هزاره گرایی. بر پایه اعتقاد اول، هرگاه لیبرال‌ دموکراسی در میان تمامی ملت‌های جهان گسترده شود، شاهد صلحی فراگیر خواهیم بود. بر پایه اعتقاد دوم، آمریکایی‌ها ملتی استثنایی هستند که خداوند وظیفه رهبری جهان و گسترش ارزش‌های آمریکایی را به آن‌ها سپرده است.

بر پایه اعتقاد سوم نیز، با بازگشت یهود به سرزمین فلسطین و رخداد جنگ و ویرانی بزرگ، مسیح ظهور کرده و حکومت جهانی هزارساله‌ای را آغاز خواهد کرد. مطالعه کتاب لابی اسراییل و سیاست خارجی آمریکا شاید به‌خوبی نشان دهد که چگونه برای حمله سال 2003 به عراق، هر سه ایدئولوژی یادشده پای‌کار می‌آیند. کتابی که در آن دو اندیشمند مطرح روابط بین‌الملل در آمریکا، جان مرشایمر و استفان والت، جنگ عراق را جنگی در راستای منافع اسراییل و برخلاف منافع ملت آمریکا برمی‌شمارند. جنگی که به گفته دونالد ترامپ هزاران میلیارد دلار هزینه به مردم آمریکا تحمیل کرده است.

اکنون به لیست ایدئولوژی‌های یادشده اضافه کنید دو ضلع دیگر این مثلث را: تلاش اسراییل برای سلطه صهیونیسم و عربستان سعودی و متحدانش برای گسترش وهابیت. دستاورد ملغمه‌ای از ایدئولوژی‌های یادشده را به‌خوبی در اوضاع امروز منطقه خودمان می‌توانیم ببینیم. در جنگ، تروریسم، شورش، ویرانی، کشتار و آوارگی که از لیبی تا افغانستان، بسیاری از ملت‌ها را درگیر کرده است.

به نظر می‌رسد کمتر ترکیبی به این نامتجانسی را بتوان در جهان یافت: لیبرالیسم، صهیونیسم و وهابیت. آیا تابه‌حال از خود پرسیده‌اید که چرا؟! چگونه ممکن است اسلام‌گرایی افراطی، یهودی گرایی افراطی با ایدئولوژی رهایی از دین (لیبرالیسم)، اضلاع مثلث متحدی را تشکیل دهند که بتواند این‌همه فاجعه‌آفرینی کند؟! سه ایدئولوژی که با توجه به مبانی‌شان باید دشمن خونی یکدیگر باشند.

سؤال مهم دیگر آن است که انقلاب اسلامی مگر چه دارد که این سه برای نابودی‌اش هم‌قسم شده‌اند و این‌گونه تضادها و دشمنی‌های خویش را به فراموشی سپرده‌اند؟! آیا حقیقتاً جبهه‌های حق و باطلی در کار نیست و این صرفاً یک دعوای ایدئولوژیک است؟! آیا آن‌هایی که سازنده و تغذیه‌کننده و تسلیح کننده القاعده، النصره، بوکوحرام، داعش و ... هستند هم‌سنگ طرفی‌اند که در مقابل این گروه‌های تروریستی ایستاده؟! آیا طرف‌هایی که به بهانه مبارزه با گروه‌های تروریستی خودساخته‌شان سال‌هاست بر سر مردم افغانستان، پاکستان، سوریه، لیبی، عراق و یمن بمب می‌ریزند و میلیون‌ها کشته و هزاران میلیارد دلار خسارت به بار آورده‌اند، با طرفی که به ملت‌های نامبرده یاد می‌دهد در مقابله این‌همه ظلم و جور بایستند، مثل هم‌اند؟! آیا جمهوری اسلامی فقط به این دلیل که به مردم منطقه نمی‌گوید ذلیل و بنده این قاتلان و جانیان باشند، در نظر برخی با این دولت‌ها به یک چوب رانده می‌شود؟!

اگر ایدئولوژی انقلاب اسلامی نبود آیا عزت و شرافتی برای مردم ما و ملت‌های منطقه مانده بود؟! آیا می‌شد اصلاً تصور کرد صهیونیسم، وهابیت و امپریالیسم آمریکایی، پیام‌آور صلح و رفاه و ثروت برای همه مردم منطقه شوند؟! آیا پیش از انقلاب اسلامی این‌گونه بودند؟! این‌گونه نبودند و نیستند و نخواهند بود و تا جبهه حقی در کار باشد، این سه حول محور باطل خود مجتمع خواهند بود و اما سؤال آخر آنکه؛ آیا جز نیروی ایمان به حقیقت، نیروی دیگری می‌توانست این‌گونه عظمت مادی جبهه باطل را در هم شکند و این حجم عظیم از قدرت و ثروت مادی‌اش را بی‌حاصل کند؟! آیا اگر این نیروی ایمان را متولیان اقتصاد ما هم به ارث برده بودند، این‌گونه جنگ اقتصادی برایمان دشوار می‌شد؟ آیا اصلاً در این اقتصاد لیبرالیستی، امکان اثرگذاری مؤمنان فراهم است؟

اگر بخواهیم راهبرد سیاست خارجی ایران را در یک عبارت خلاصه کنیم، شاید چیزی گویاتر از آرمان‌گرایی واقع‌بینانه نیابیم. عبارتی که رهبر انقلاب، پیش‌تر از این، در ترسیم سیمای سیاست خارجی کشور به‌کاربرده بودند. آرمان‌گرایی واقع‌بینانه یعنی کنش سیاست خارجی نه آن‌قدر آرمان‌گرا باشد که از هزینه‌هایی آرمان‌گرایی خود غافل شود و نه آن‌قدر واقع‌گرا که ارزش‌های ملی را نادیده انگارد؛ یعنی به حفظ ارزش‌ها از پنجره مقدورات و محذورات ملی نگریسته شود؛ یعنی بر پایه پیام‌هایی که رفتار انتخاباتی جامعه دارد، دو کفه مقاومت و مذاکره تنظیم گردد تا توازنی بین خطوط قرمز و توان و ظرفیت ملی برقرار شود.

به‌این‌ترتیب است که وقتی دولتی مذاکره جو بر سرکار می‌آید حتی با عقب‌نشینی‌های آن نیز مدارا می‌شود و به‌این‌ترتیب است که حتی گاهی سرعت پیروزی‌ها کند می‌شود به امید آنکه جای ماندگان خسته هم به قافله پیشتازان پر روحیه برسند و به این بصیرت که: منافع ملی چیزی جدای از ارزش‌های ملی نیست.

دیدگاه کاربران

ناشناس۴۵۴۶۱۹۲۲:۱۶:۱۹ ۱۳۹۷/۵/۴
نویسنده توصیح دهد چرا منافع ملی تامین نمی شود؟ چرا فرصت های تبدیل ایران به هاب انرژی از دست رفت؟ چرا فرصت های اقتصادی و سرمایه گذاری از دست می رود؟چرا این همه تحریم ؟ چرا ترکیه این چنین نیست؟ چرا حتی در فروش نفت خود به جهان مانده ایم؟
ناشناس۴۵۴۸۳۰۰۲:۱۹:۰۳ ۱۳۹۷/۵/۵
به نظرم اگر یه عده کارشون رو خوب انجام نمیدن نباید عملکرد کلی رو زیر سؤال برد. وقتی به عنوان مثال در انتخابات مجلس ما کسی رو انتخاب میکنیم که 5 میلیارد هزینه تبلیغات میکنه نباید انتظار داشته باشیم قوانینی تصویب بشه که ایران تبدیل بشه به هاب انرژی منطقه. ضمنا بعضی کارها مثل مدیریت منابع آب برق آلودگی هوا و .... 99درصد فقط به خودمون مربوط میشه اما در تحریمها فقط ما تعیین کننده نیستیم فکر میکنم همه رو نباید یکسان نگاه کرد.
آزاد۴۵۵۳۴۳۱۳:۴۵:۱۲ ۱۳۹۷/۵/۵
مدیریت منابع آب برق آلودگی هوا و .... 99درصد فقط به خودمون مربوط میشه!!!!!!!!!! شما از کجا به این نتیجه رسیدید؟!!! میشه بفرمایید اون عده محدود مثلا چه م=کسانی هستند و چقدر قدرت داشتند که این همه منافع و منابع ملی رو نابود می کنند!
ناشناس۴۵۴۷۰۸۲۳:۵۸:۱۳ ۱۳۹۷/۵/۴
به نام خدا باسلام آقای رجائی خسته نباشید! به نظرم نوشته شما تحلیلی جالب،رسا،گویا و روشنگر است. بدیهی است که همه اقدامات انجام شده درزمینه مورد بحث ،از ابتدای پیروزی انقلاب تاکنون،با توجه به آثار وبرکات آنها که در نمونه هائی مانند بروز وظهور مقامت اسلامی در لبنان، غزه وبه شکست کشانده شدن توطئه های رنگا رنگ آمریکا واذناب منطقه ای آن در سوریه وعراق و..،همه وهمه،از برکات رهنمون های رهبر کبیر انقلاب اسلامی ، امام خمینی(ره) وخلف صالح ایشان رهبر معظم انقلاب وجانفشانیهای فرزندان انقلابی ومخلص ایران اسلامی وهواداران انقلاب اسلامی در دیگرکشورها بوده وعزت وشوکت به وجود آمده مرهون خونهای پاکی است که تاکنون در این راه نثار شده است. وسه پاراگراف آخر نوشته شما،خصوصا این جملات: « به‌این‌ترتیب است که وقتی دولتی مذاکره جو بر سرکار می‌آیدحتی با عقب‌ نشینی‌ های آن نیز مدارا می‌شود و به‌این‌ترتیب است که حتی گاهی سرعت پیروزی‌ها کند می‌شود به امید آنکه جای ماندگان خسته هم به قافله پیشتازان پر روحیه برسند و به این بصیرت که: منافع ملی چیزی جدای از ارزش‌های ملی نیست. »،واقعا،جالب وعبرت انگیزند!
ناشناس۴۵۴۸۸۷۰۷:۱۵:۵۷ ۱۳۹۷/۵/۵
اصلاح می کنم ارزش های میلی صحیح است
farhad m۴۵۴۷۳۱۰۰:۱۲:۲۸ ۱۳۹۷/۵/۵
با شروع مقاله بسیارامیدوار به خواندن متن علمی ودلایل عقلی در چرائی اوضاع پیش آمده بودم،اما بازهم شعارهای رسمی وگفتن ازتقابل حق وباطل.والبته خیلی راحت وبدون دیدن نیاز به اقامه دلیل،خود را حق مطلق ودیگری را باطل پنداشتن!.
ناشناس۴۵۵۰۱۲۱۰:۱۲:۴۹ ۱۳۹۷/۵/۵
نویسده در واقع اثبات کرد که منافع ملی نباید در اولویت باشه! و سوال خود را جواب داد
اسلامی۴۵۴۸۰۱۰۱:۳۷:۳۹ ۱۳۹۷/۵/۵
در مورد دریاچه خزر چطور. ایا سهم ما از این دریاچه به کمتر از نصف نرسیده است؟
ناشناس۴۵۶۵۶۳۱۱:۴۲:۲۵ ۱۳۹۷/۵/۶
سهم ما از دریای خزر هیچ وقت 50 درصد نبوده قرارداد 1945 رو بخونید
ناشناس۴۵۸۰۸۵۰۷:۳۷:۲۷ ۱۳۹۷/۵/۷
بر طبق قرارداد ایران و شوروی در سال 1954 سهم هردو کشور 50 درصد از کل ذخایر خزر است که ظاهرا امروز روس ها و اذنابش تنها 13 درصدش را به رسمیت می شناسند هرچند که جمهوری اسلامی هم نظرش فقط روی بیست درصد بود و هست.
سعید۴۵۴۸۱۵۰۲:۰۲:۱۹ ۱۳۹۷/۵/۵
شما بهتر بود توضیح میدادید که این ایدئولوژی حاکم آیا عین منافع ملی ماست. چون پیش فرض ذهنی شما درستی این مساله هست اصلا توضیحی در این مورد ندادید و گفتید چون ایران چنین ایدئولوژی داره، مخالفان ایران بر اساس ایدئولوژی خودشون با ما دشمن هستند و در نتیجه سیاست خارجی ما بر اساس منافع ملی هست مقاله شما مثل این بود که از کسی بپرسن چرا ایران در جنگ با روسیه شکست خورد و کسی ادعا کنه چون شهرهای گرجستان و ارمنستان مسیحی بودند، در نتیجه در زمان جنگهای ایران و روسیه منافع اونها حکم میکرد که طرفدار روسیه باشند و به همین دلیل ایران شکست خورد. کاری به درستی یا نادرستی این ادعا ندارم ولی مطمئنا اگر کسی بخواد چنین جمله ای بگه باید اول ادعاش رو ثابت کنه.
ناشناس۴۵۴۸۱۹۰۲:۰۶:۳۸ ۱۳۹۷/۵/۵
تضادانطباق سیاست ایدیولوژیک با منافع ملی را در لایه های زیرین اجتماع جستجو کنید نه از تریبونهای سیاسی
ناشناس۴۵۴۸۴۹۰۳:۳۱:۲۳ ۱۳۹۷/۵/۵
منافع ملی یعنی هرچیزی که موجب رفاه و آسایش ملت شود. آیا این رویکرد آرمانگرایانه موجب رفاه و آسایش مردم ایران شده است؟
ناشناس۴۵۴۹۳۰۰۸:۳۸:۲۱ ۱۳۹۷/۵/۵
بسیار خوب متشکر از نویسنده محترم
ناشناس۴۵۶۵۵۵۱۱:۳۹:۱۳ ۱۳۹۷/۵/۶
به چه دلیل؟
ناشناس۴۵۵۱۳۷۱۱:۲۸:۱۷ ۱۳۹۷/۵/۵
منافع ملی باید تعریف شوند ، برای آنها " شاخص " تعیین گردد ،برای شاخص ها " اهداف کمی " تعریف شود ،برای رسیدن به اهداف " برنامه ریزی " شود و سرانجام ، میزان دستیابی به اهداف و علل انحراف از اهداف تحلیل و اقدام اصلاحی تعریف گردد. جهان حاضر ، جهان بیان های کلی و غیرقابل اندازه گیری نیست .
ناشناس۴۵۵۵۲۸۱۵:۳۱:۲۰ ۱۳۹۷/۵/۵
اگر منافع ملی را همان منافع ملت در نظر بگیریم به نظرم بیشتر مردم کشور معتقدند ایران منافع ملت را فدای سیاست های خارجی خود کرده است .
ناشناس۴۵۶۱۸۸۰۸:۰۰:۲۸ ۱۳۹۷/۵/۶
ایران تا کنون با چه کشورهایی هم‌گرایی و نسبت به چه کشورهایی واگرا بوده است(یعنی معیار چه بوده)؟ با پاسخ به این پرسش، میزان حفظ منافع ملی یا دشمن تراشی‌های کاذب، آشکار می‌گردد.
yektanetتریبونخرید ارز دیجیتال از والکس

پربحث‌های دیروز

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  3. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  4. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  5. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  6. جریمه تخلفات حادثه ساز ۵ برابر شد/ اعمال از هفته آینده            

  7. ابابیل ۵، از آخرین دستاورد‌های قدرت پهپادی جهان

  8. تعرفه‌های پزشکی ۱۴۰۳ قابلیت اجرایی ندارد/ مصوبه دولت اصلاح شود  

  9. انتظار ۹ساله برای اصلاح هزینه تخلف رانندگی/تغییری برای حفظ جان مردم

  10. ایران بر سکوی بریکس/ دستاوردهای پولی، مالی برای ایران چیست؟  

  11.   طحان‌ نظیف: لایحه عفاف و حجاب هنوز به تأیید شورای نگهبان نرسیده است  

  12.  مالیات ارزش افزوده ۱۰ درصدی ابلاغ شد

  13. هیچ خوداظهاری یا مدرکی دال بر بیماری روحی دکتر بخشی در دست نبود/ علت مرگ این پزشک مشخص نیست  

  14. پوتین: اف-۱۶‌های اوکراین در همه‌جا هدف مشروع هستند، حتی کشورهای دیگر

  15. عکسی از سیدمحمد خاتمی در مراسم ترحیم زهرا شجاعی/ این وزیر دولت رئیسی هم آمد

پربحث‌های هفته

  1. اقدام عجیب سفیر ایران در باکو/ برای عزت ایران استعفا دهید              

  2. جنگ ترکیبی خودمان، علیه خودمان!

  3. کارگری انگشتر ۵۰ میلیاردی را به صاحبش بازگرداند

  4. جلاد، به پایان سلام کن!

  5. بهادری جهرمی: مبالغ جرایم رانندگی متناسب با تورم افزایش یافت

  6. تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

  7. نرخ تعرفه‌های خدمات بهداشتی درمانی ۱۴۰۳ اعلام شد/ نرخ رسمی ویزیت ۵۰% گران می‌شود!

  8. بازداشت سومین عامل حمله تروریستی در مسکو

  9. آقایان رئیسی و اژه‌ای! آیا در پیشگاه خدای متعال و امام‌زمان (عج) پاسخی دارید؟

  10. انتقام از پوتین؟

  11. وکیل رسمی دادگستری به اتهام اخذ رشوه دستگیر شد  

  12. عوامل توهین کننده به نظام و مقدسات اسلامی دستگیر شدند

  13. ائتلاف ایران، روسیه و چین تبدیل به کابوسی برای آمریکا می‌شود

  14. علم‌الهدی: امروز در کشور از آثار تحریم اقتصادی آمریکا مشکلی حس نمی‌کنیم

  15. بذرپاش: امسال هر ماه افتتاح مسکن داریم

  16. بازگشت احتمالی ترامپ چه تاثیری بر اقتصاد ایران دارد؟

  17. افزایش ١٧٠ درصدی حداقل حقوق کارگران در دولت سیزدهم

  18. مردم طلای دست دوم خریداری نکنند

  19. سقف دریافتی ماهیانه کارمندان دولت ۷۰ میلیون تومان شد

  20. خط و نشان حقوقی ایران برای کویت

  21. هشدار سخنگوی پلیس به رانندگان نوروزی؛ آمار تصادفات هولناک است!

  22. اول، بساط دلالی باید جمع شود

  23. وزیر اقتصاد: در سال ۱۴۰۲ رکورد بیشترین سرمایه‌گذاری خارجی واقعی در ۱۶ سال اخیر شکسته شد

  24. کولرهای گازی بلای جان صنعت برق

  25. منظور: تخصیص ارز کشور برای واردات خودرو به صرفه نیست

آخرین عناوین