هزاران عراقی در استانهای بصره، ذی قار، نجف، بابل، کربلا، میسان و الدیوانیه علیه سطح پایین خدمات رسانی به مردم تظاهرات برگزار کردند اما به تدریج با حمایت خارجی و حتی اتهام زنی به ایران در خصوص عدم صدور برق به عراق این اعتراضات را وارد فاز جدیدی کرده است.
جاسم محمد جعفر نماینده سابق پارلمان عراق در سخنانی تاکید کرد که اعتراضات استانهای جنوبی عراق ماحصل تلاش سرویس اطلاعاتی سعودی و رهبران حزب منحله بعث برای سیاسی کردن آن است. وی افزود که شهرهای جنوبی از جمله بصره و پس از آن برخی استان‌ها مثل ذی‌قار، کربلا و نجف شاهد اعتراضهای اجتماعی مردم بود که با اقدامات تخریبی و آسیب‌زدن به اموال عمومی نیز همراه شد.
جاسم جعفر تصریح کرد که برنامه‌ریزی‌های سرویس اطلاعات عربستان با چراغ سبز آمریکایی‌ها صورت گرفته و عملیاتی شده است. تظاهرات اجتماعی به صورت خودجوش آغاز شد، اما بسرعت سیاسی شد و منجر به آتش زدن دفاتر احزاب سیاسی و اموال عمومی و تعطیلی روند اقتصادی در استان‌ها جنوبی شد. تمامی رهبران بعث از طریق شبکه‌های اجتماعی اقدامات خشونت‌آمیز تظاهرات را جشن گرفتند.
«فالح الخزعلی» عضو ارشد ائتلاف «فتح» عراق نیز درباره تحرکات طرف های بیگانه در این کشور در سایه تداوم اعتراضات مردمی هشدار داد. وی افزود: طرف های بیگانه از سال ۲۰۰۳ که تغییرات دموکراتیک در کشور ایجاد شد، برای بهره برداری سوء از تجمعات مسالمت آمیز جهت ایجاد ناآرامی در عراق هستند. تظاهرات مردم در واقع بیانگر رنج هایی است که با آنها مواجه هستند.
شهرهای مختلف عراق از چند روز قبل شاهد تظاهرات و اعتراضاتی است که نقطه ثقل آن در مناطق حساس و حیاتی در نزدیکی چاه نفتی القرنه واقع در شمال بصره نمود پیدا می کند. سفر اخیر حیدر العبادی نخست وزیر عراق به بصره باعث آرام شدن اوضاع در این منطقه نشد و به نظر می رسد که این اعتراضات توسط گروه های خارجی باهدف وخیم کردن اوضاع در یکی از غنی ترین مناطق نفتی عراق هدایت شود.
معترضان عراقی اعلام کرده بودند که هدف از این تظاهرات نشان دادن اعتراض آنها علیه بیکاری و وخیم شدن اوضاع معیشتی به شمار می آید اما خیلی زود در جریان این اعتراضات راه ها به وسیله لاستیک های آتش زده شده بسته شد و برخی افراد دست به آتش زدن مقرها و دفاتر سیاسی در این کشور زدند. بررسی مجموع تحولات و اتفاقاتی که در این مدت در عراق افتاده نشان می دهد که هدف از این ناآرامی ها و آشوبها چیزی غیر از اهداف اعلام شده است.
دولت عراق با صدور بیانیه ای اعلام کرد که حق برگزاری تظاهرات از سوی شهروندان را محترم می شمارد ولی معتقد که عناصر نفوذی در این اعتراضات حضور داشته و دست به آشوب زده اند. اعتراضات اخیر عراق یاد آور تظاهرات امان پایتخت اردن علیه افزایش مالیاتها و قیمت ها است که در جریان آن نیز به اموال عمومی صدمه وارد و شعارهایی علیه نظام حاکم و لزوم برکناری پادشاه سر داده شد که در نهایت تحلیل گران به این جمع بندی رسیدند که دست سعودی ها و صهیونیستها در این آشوبها کاملا آشکار است.
اینکه هر شهروندی درجهان از جمله عراق بر اساس قانون اساسی حق برگزاری تظاهرات را دارد کاملا مشخص است اما اینکه این اعتراضات به خشونت و آسیب رساندن به اموال عمومی و مختل کردن اوضاع کشور بیانجامد طبعا در چارچوب این حق نمی گنجد.
اعتراضات بصره در ابتدا یک تجمع خود جوش بود که علیه اوضاع معیشتی شکل گرفت اما با گذر زمان سقف درخواست معترضان از آب و برق و بیکاری به ساقط شدن نظام حاکم و درگیری با نیروهای امنیتی افزایش یافت به طوریکه اماکن دولتی و سیاسی و شرکت های خارجی مرتبط با چاه های نفتی بصره مورد حمله قرار گرفتند و مرز شلمچه که با ایران مشترک است بسته شد اما گذرگاه سفوان که با کویت مشترک است هیچ آسیبی ندید!
زمان آغاز این اعتراضات نیز جای تأمل دارد چرا که این اعتراضات زمانی آغاز شده که تنها چند روز از عمر دولت کنونی عراق باقی نمانده و عملا نمی توان انتظار اقدام جدی برای حل مشکلات معیشتی را داشت.
آشوب به وجود آمده در عراق باعث شده تا یک بحران به دیگر بحران هایی که بغداد با آن دست و پنجه نرم می کند اضافه شود. عراق به تازگی از یک جنگ همه جانبه و سخت با گروه تروریستی داعش و حامیان بین المللی آن خارج شده و تجربه برگزاری انتخابات پارلمانی را از سر گذرانده به طوریکه هنوز نتایج این انتخابات به صورت کامل بعد از بازشماری دستی آراء مشخص نشده است.
ائتلافهای صورت گرفته بعد از انتخابات عراق و ائتلاف جریان سائرون با الفتح که وابسته به حشد الشعبی است خشم عربستان را برانگیخته است. چرا که این نتایج را یک پیروزی برای ایران می داند به ویژه آنکه این انتخابات بعد از انتخابات پارلمانی لبنان برگزار شد که نتایج آن از پیروزی حزب الله و مقاومت در این کشور حکایت داشت.
مسأله قابل توجه در این اعتراضات این است که شبکه ها و سایتهای وابسته به عربستان و هم چنین سایت بی بی سی عربی با تمرکز بر اقدام آشوب گران در حمله به دفاتر احزابی که گفته می شود وابسته به ایران است با ذوق زدگی سعی در جهت دهی به اعتراضات داشته و از ضرورت براندازی نظام حاکم در این کشور سخن می گویند.
شرایط آشوب زده عراق باعث شده تا کسانی که چشم طمع به وخیم شدن اوضاع امنیتی این کشور دوخته اند بار دیگر برای ماهی گرفتن از آب گل آلود دست بجنبند. عناصر باقی مانده و پنهان گروه تروریستی داعش در مناطق مختلف عراق مترصد فرصت برای بیرون آمدن و از سر گرفتن اقدامات جنایتکارانه خود هستند تا بلکه بتوانند خون تازه ای را در جسد این گروه تروریستی تزریق کنند.
عناصر وابسته به حزب بعث نیز از هر واقعه و شرایط بدی در عراق برای بهره برداری های سیاسی خود و بازگشت به عرصه سیاسی در پوشش انتقاد از اوضاع کنونی کشور و دلسوزی برای مردم سوء استفاده می کنند. سیاستمدارانی که دوره های قبل در عراق هر کدام بر سر پست و منصبی بودند نیز با تحریک کردن معترضان برای شعله ور کردن تظاهرات و خارج کردن آن از مسیر اصلی اش می کوشند تا اهداف شخصی و حزبی خود را محقق کنند.
تحولات عراق باعث شده تا نگرانی های کویت که در همسایگی این کشور قرار دارد نسبت به اوضاع امنیتی مرزهای شمالی به اوج خود برسد به طوریکه کویت از آماده باش نظامیان خود برای رویارویی باهر اقدامی خبر داده است. کویت نگران است که دامنه این اعتراضات به استانهای دیگر عراق کشیده شده و دولت مرکزی نتواند کنترل اوضاع را به دست بگیرد و مرزهای شمالی این کشور در معرض خطر امنیتی قرار بگیرد.
به نظر می رسد که آغاز این اعتراضات و ادامه یافتن آن و هم چنین به خشونت کشیده شدن تظاهرات مردمی در عراق بیانگر به وجود آمدن یک فتنه دیگر در این کشور باشد که مقابله با آن و کنار زدن اداره کنندگان خارجی این فتنه نیازمند هوشیاری و توجه مردم عراق نسبت به شرایط حساس کشورشان در دوره کنونی است.
