رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در جریان سفر خود به آفریقای‌جنوبی در مراسم یکصدمین سالگرد تولد نلسون ماندلا به سخنرانی پرداخت. در جریان سخنرانی رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا در مراسم یکصدمین سالگرد تولد ماندلا در روز سه‌شنبه ۲۶ تیرماه، حدود ۱۴ هزار تن شرکت داشتند. وی در اظهارات خود بدون آنکه از دونالد ترامپ نام ببرد به تقبیح «سیاست مرد قدرتمند» پرداخت و هشدار داد که آمریکا و سایر کشورهای جهان با ملی‌گرایی، بیگانه‌هراسی و تعصب فزاینده روبه‌رو هستند.
وی همزمان حمایت کاملی از «دفاع از دموکراسی»، «تنوع» و «نظم بین‌المللی لیبرال» به‌عمل آورد. «ماتیو‌هاگ»، گزارشگر نیویورک‌تایمز در گزارش ۱۷جولای می‌نویسد: «یک روز پس از دیدار ترامپ با پوتین، اوباما مهم‌ترین سخنرانی خود در دوران پس از ریاست‌جمهوری‌اش را ایراد کرد آن هم در مراسمی در آفریقای‌جنوبی به مناسبت صدمین سالگرد تولد نلسون ماندلا.»
گزارشگر نیویورک‌تایمز به نقل از رئیس‌جمهوری سیاه‌پوست آمریکا می‌نویسد: «به اطراف بنگرید. سیاست مردان قدرتمند به وفور دیده می‌شود. نزدیکی‌های انتخابات برخی اشکال تظاهر به دموکراسی حفظ می‌شود اما کسانی که در قدرت هستند می‌کوشند تا این نهادها یا هنجارها را که به دموکراسی معنا می‌دهد، تضعیف کنند.» اوباما در سخنرانی ۹۰ دقیقه‌ای خود بدون اینکه نامی از ترامپ ببرد در عمل وی را در سیبل حملات لفظی خود قرار داد و از مردم سراسر جهان خواست به حقوق بشر و سایر ارزش‌هایی که اکنون مورد تهدید «سیاست قدرت‌مردان» قرار گرفته است، احترام بگذارند. «ماتیو‌هاگ»، گزارشگر نیویورک‌تایمز، می‌افزاید، اوباما در سخنان خود دوره فعلی را «دوره‌ای نامطمئن و عجیب» قلمداد کرد که در آن «هر روز اخبار تکان‌دهنده‌ای به گوش می‌رسد.» وی اظهار کرد: «امروز ما شاهد آن هستیم که بسیاری از کشورها تهدید می‌کنند که می‌خواهند به روندی خطرناک و ظالمانه بازگردند. بسیاری از رهبران به استقبال «سیاست ترس، نفرت و محدودسازی» رفته‌اند؛ سیاست‌هایی که نظام بین‌المللی‌ای که پس از جنگ جهانی دوم به‌وجود آمده را تضعیف می‌کند.»
اوباما در برابر هزاران بیننده در استادیوم ژوهانسبورگ گفت: «این سیاست اکنون جلودار است. این اقدام چند سال پیش غیرقابل تصور بود. من هشدار نمی‌دهم و از تبار هشدار دهندگان نیستم اما حقایق را بیان می‌کنم.» اوباما در این سخنرانی همواره ترامپ را مدنظر داشت و باز خطاب به او و سیاست‌هایش از «اغراق» و «دروغ گویی» گله کرد. او از این انتقاد کرد که سیاستمداران حقایق را نمی‌بینند و ادعاهای بی‌اساس را مبنای قضاوت قرار می‌دهند. اوباما در برابر حضار افزود: «ما شاهدیم که حیا از میان رهبران سیاسی رخت بر بسته است و آنها در آغوش دروغ گیر افتاده‌اند و هر روز دروغ خود را بیشتر می‌کنند. ببینید، بگذارید بگویم: سیاستمداران همواره دروغ گفته‌اند و همواره دروغ گویی را دوست دارند.»
اوباما در جمع «هم تباران آفریقایی اش» به سیاست‌های ضدمهاجرتی در آمریکا و اروپا اشاره کرد. ترامپ در آمریکا دستور ممنوع شدن مهاجرت از چند کشور مسلمان را داد و سپس کودکان را از والدین شان جدا کرد. اوباما افزود اگرچه «اشتباه نیست» که از مرزهای کشور محافظت کنیم اما «این نمی‌تواند بهانه‌ای برای سیاست‌های مهاجرتی بر مبنای نژاد، قومیت یا مذهب باشد.» او افزود: «می‌توانیم قانون را اجرا کنیم درحالی‌که به انسانیت کسانی که برای زندگی بهتر به اینجا آمده‌اند احترام بگذاریم. در مورد مادری که فرزندی در آغوش دارد می‌توانیم او را عضوی از خانواده خود فرض کنیم و فرض کنیم فرزند او فرزند ماست.» اوباما در تمام فرازهای سخنرانی‌اش به ایده‌آل‌هایی رجوع می‌کرد که ماندلا در ترویج آنها کوشیده بود. او گفت آزادی ماندلا از زندان در سال ۱۹۹۰ موجی از برابری نژادی و جنسیتی و پیشرفت اقتصادی در خیلی از نقاط دنیا را به ارمغان آورد. برخی کشورها از فقر آزاد شدند و کارآفرینان از تمام نقاط جهان دست به کار سرمایه‌گذاری و ترویج ایده‌های خود زدند. چهل و چهارمین رئیس‌جمهوری آمریکا افزود: «من به نگاه نلسون ماندلا و نگاهی که گاندی و آبراهام لینکلن به آن اعتقاد دارند، معتقدم. من به نگاه مبتنی بر برابری، آزادی و دموکراسی اعتقاد دارم.»
اوباما گریزی هم به بحران اقتصادی سال ۲۰۰۸ زد که به موجب آن سختی‌های اقتصادی، از دست رفتن درآمدها و بیکاری را به دنبال داشت و باعث این سوال نزد بسیاری از مردم شد که جهان چگونه به شکل گسترده‌ای با جهانی شدن و تکنولوژی درحال تغییر است. مردم از مهاجرت و نخبگان قدرتمند در سیاست و جاهایی مانند موسسات اقتصادی نگران هستند. با این حال، این یک واقعیت محض است که تبعیض‌نژادی همچنان در آفریقای‌جنوبی و ایالات‌متحده وجود دارد.» رئیس‌جمهوری سابق آمریکا از تنوع نژادی دفاع کرد و در ادامه به تیم‌ملی فرانسه که برنده جام‌جهانی فوتبال امسال شد، اشاره کرد و گفت که همه این بازیکن‌ها به رغم اختلاف رنگ و نژاد، فرانسوی بودند و این نشان می‌دهد که یک جامعه چگونه می‌تواند از استعداد و انرژی و مهارت همه مردم خود بهره بگیرد.
منبع: دنیای اقتصاد
