خبرگزاری مهر، ستاره رابرت مالی، نماینده ویژه دولت بایدن در امور ایران، زودتر از آنچه پیش بینی می شد، به شکلی مرموز غروب کرد. ۳۰ ژوئن، مت میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تاحدودی از این ابهام کاست و از طریق ایمیل به خبرگزاری رویترز اعلام کرد که رابرت مالی به «مرخصی» رفته و آبرام پیلی، معاون رابرت مالی موقتا وظایف او را برعهده خواهد گرفت.
به گفته مقامات آمریکایی، دپارتمان امنیت دیپلماتیک، مجوز صلاحیت امنیتی وی را تعلیق کرده است. آنچه تاکنون به صورت عمومی منتشر شده، مبهم و ناقص بوده است. منابع آمریکایی می گویند این دیپلمات ۶۰ ساله در حفاظت از اطلاعات طبق قانون عمل نکرده است. البته و بنا به اطلاعات منتشر شده، هنوز مشخص نیست این سهل انگاری عمدی یا سهوی بوده است. البته مالی اولین دیپلماتی نیست که صلاحیت امنیتی او تعلیق می شود و پیش از این نیز چنین موردی سابقه داشته است.
مجموعه اظهارنظرها و اخبار منتشر شده پیرامون کنار گذاشتن رابرت مالی، حکایت از یک پنهان کاری گسترده و البته هماهنگ شده در سطوح بالای دولت آمریکا دارد. ۱۶ می، وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا در یک جلسه محرمانه با سناتورها درباره روند مذاکره با ایران شرکت کرد. کالین کال، معاون سیاسی وزیر دفاع آمریکا، مورگان میور معاون رییس اداره اطلاعات ملی آمریکا، برایان نلسون، معاون وزیر خزانه داری آمریکا در امور تروریسم و اطلاعات مالی و استفن کوهلر، رییس امور راهبردی و سیاسی ستاد مشترک ارتش آمریکا، شرمن را در این جلسه محرمانه همراهی می کردند. آنچه جای تامل بود، غیبت رابرت مالی، مسئول اصلی پرونده ایران در دولت بایدن بود.
برخی رسانه ها از مرخصی دو روزه نوشتند و برخی دیگر گفتند او به مرخصی طولانی رفته است. غیبت او در چنین نشستی عجیب بود اما دولت آمریکا به محرمانه نگه داشتن علت واقعی این غیبت چنان اصرار داشت که حتی سناتورها نیز از علت واقعی آن باخبر نشدند.
موضوع از چنان اهمیتی برخوردار است که تاکنون و علی رغم اعلام کلی ماجرا، هنوز تاریخ دقیق تعلیق رابرت مالی اعلام نشده است. تهران تایمز از طریق یک منبع محرمانه متوجه شده است تاریخ دقیق تعلیق مالی ۲۱ آوریل بوده است.
در این تاریخ از سوی دپارتمان امنیت دیپلماتیک به مالی اعلام می شود او در حفظ و نگهداری اسناد محرمانه مشکل داشته و صلاحیت او تعلیق شده است. دسترسی های کاری مالی در این زمان قطع می شود. البته برای آنکه ماجرا رسانه ای نشود برخی دسترسی های محدود و غیر مهم او حفظ می شود. مثل ارتباط او با خانواده زندانیان آمریکایی در ایران.
پس از چند هفته که تاریخ آن نیز برای ما روشن است، رابرت مالی به مرخصی اجباری و بدون حقوق فرستاده می شود که دست کمی از اخراج ندارد.
طی این دوره ایران و آمریکا در عمان مذاکراتی محرمانه داشتند. آمریکا برت مک گورک، از شورای امنیت ملی و نزدیک به جیک سالیوان را راهی عمان می کنند. نکته قابل توجه اینکه آمریکایی ها با لاپوشانی ماجرای مالی به نحوی سعی می کنند جایگزینی مک گورک را به عنوان یک تغییر مثبت و تلاش برای پیشبرد بهتر مذاکرات، به طرف ایرانی ارائه کنند.
منبع آگاه که نخواست نامش فاش شود افزوده است: مالی پس از مرخصی اجباری و شبه اخراج با مقامات سطح بالای امنیتی مثل رییس سازمان سیا و مشاور امنیت ملی جلساتی را برگزار کرده و آنها به او وعده حل مشکلش را می دهند. اما نکته قابل توجه اینکه نه تنها تا امروز بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا با وی ملاقات نکرده است، بلکه معاون وی نیز به درخواست ملاقات مالی پاسخ مثبت نداده است.
علاوه بر این رابرت مالی که در بی خبری کامل از طرف دولت آمریکا به سر می برد دست به دامن یک گروه از وکلای کارکشته حقوقی – امنیتی شده تا ایشان بتوانند گره از کار او باز کنند.
مالی برای پیشبرد سیاست های خود درباره ایران با حلقه ها و افراد مختلفی به طور مرتب در ارتباط بوده است و جلساتی با آنان داشته است. برخی از این افراد ایرانیانی هستند که ردپای آنان را طی سال های اخیر می توان در دیپلماسی واشنگتن در قبال تهران، به طور آشکار دید. افرادی که هم نقش دلال دیپلماسی را بازی می کنند و هم به عنوان کارشناس در رسانه ها حضور دارند و از این طریق نیز به دنبال اثرگذاری های مد نظر خود هستند. شاید رابرت مالی در ارتباط با این افراد و صحبت های رد و بدل شده بین آنها، اصول حفاظتی را رعایت نکرده و نکاتی را مطرح کرده است که اجازه طرح آنها را نداشته است.
به هر حال آنچه مسلم است، کنار گذاشتن مالی برخلاف برخی تحلیل ها، هیچ ارتباطی به تغییر سیاست آمریکا در قبال ایران ندارد و مسئله ای داخلی است. نزدیکی بیش از اندازه مالی به دستیاران و مشاوران غیررسمی و ایرانی الاصل او، زمینه سقوط این دیپلمات باسابقه را فراهم کرد.
