وقتی که ریچارد نفیو برنامه تحریمی ایران را پی ریزی کرد، از میان کارشناسان سیاسی و اقتصادی جهان، کسی گمان نمی‌برد که کشوری بتواند زیر بار این برنامه دقیق، کمر راست کند؛ تا آنجا که برای فروپاشی اقتصاد و به زانو درآمدن حاکمیت ملی ایران، روزشمار تعیین شد و این را حتی سیاست مداران بزرگ آمریکا، از روسای جمهور گرفته تا وزرای خارجه، در کنفرانس های مختلف مدام تکرار می کردند.
با گذشت آن ایام و با وجود تمامی فشارها، آمار و ارقام در حوزه تجارت خارجی تعجب برانگیزند؛ آمار فروش نفت در حال رسیدن به دوران پیش از تحریم است و مبادلات تجاری هدفمند ایران به نقاط ویژه جهان، در حال ثبت رکورد است؛ از آفریقا و آمریکای شمالی گرفته تا شرق آسیا و کشورهای همسایه.
حال امروز پس از شانزده سال، ایران رسما به عضویت دائم سازمان همکاری شانگهای درآمد. سازمانی که با توجه به ماهیت کشورهای عضو، از ظرفیت ویژه‌ای برخوردار است و بنا بر اعلام بانک جهانی تا سال۲۰۲۳، اقتصاد آن از گروه هفت پیشی خواهد گرفت! عضویت کشورهایی که حجم مبادلات اقتصادی آن ها بیش از ۲۰میلیارد دلار است و سطح تبادلات مالی‌شان در سال گذشته میلادی قریب به۷هزار میلیارد رسیده است، شانگهای را تبدیل به یکی از سازمان های بسیار مهم در نظم پیش روی جهان کرده است. بخش بزرگی از انرژی دنیا، توسط کشورهای عضو این سازمان مصرف می‌شود؛ بزرگ ترین مصرف کنندگان نفت و گاز جهان یعنی هند و چین، عضو این سازمان هستند و از آن سو، ایران در شمار تولیدکنندگان بزرگ نفت و گاز قرار دارد و عضویت ایران در این سازمان، سیاست های غیرقانونی تحریمی را بیش از بیش خنثی می‌کند.
اما فرصت های عضویت در شانگهای، تنها به همین موارد محدود نمی‌شود؛ ایران که طی سالیان گذشته همواره یک از اصلی ترین کشورهای مورد تهدید تروریسم جهانی و منطقه ای بوده و از سویی با سرریزی موج آوارگان از کشورهای همسایه مواجه است، در داخل نیز درگیر حجم بالای قاچاق کالا، مواد مخدر و سوخت است که این موارد در حکم یک تهدید امنیتی جدی هستند. یکی از اهداف اولیه تشکیل سازمان شانگهای، مبارزه با این نوع تهدیدات بوده که پیوستن ایران به این سازمان، قدم بزرگی در حل چالش های امنیتی محسوب می‌شود.
علیرضا نادری
