تلفات حمله انتحاری روز جمعه، شانزدهم مهرماه در مسجد سیدآباد شیعیان در شهر قندوزِ افغانستان در حال افزایش است. هنوز آمار قطعی و نهایی از این حادثه منتشرنشده و  مطابق آخرین آمار اعلام‌شده شمار شهدا به 150 نفر و حدود 200 زخمی افزایش‌یافته است. 

مسئولیت حمله به مسجد شیعیان در قندوز افغانستان را که هم‌زمان با برگزاری نماز جمعه صورت گرفت گروه تروریستی داعش برعهده گرفت. این حمله موجب واکنش‌های بسیاری در داخل افغانستان و در خارج از این کشور شد. 

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر انقلاب اسلامی در پی حادثه مصیبت‌بار انفجار در مسجد شیعیان در استان قندوز و جان‌باختن تعداد زیادی از مردم نمازگزار، در پیامی بر مجازات عاملان این جنایت بزرگ و جلوگیری از تکرار چنین فجایعی تأکید کردند.

همه کشورها، مقامات و شخصیت‌هایی نیز که نسبت به این جنایت واکنش نشان دادند آن را محکوم کردند و از طالبان خواستند که تأمین امنیت همه مردم را برعهده‌گرفته و عاملان این فاجعه را مجازات نمایند.

 موضوع و مسئله مهم آن است در سال‌های گذشته به دلیل آن‌که نیروهای آمریکایی در خاک افغانستان حضور داشتند و دولتی بر سر کار بود که اهتمامی به تأمین امنیت برای عموم مردم نداشت و از سوی دیگر بر تمامی خاک این کشور نیز تسلط نداشت وقوع چنین اتفاقاتی توجیه می‌شد. در حال حاضر که طالبان کنترل تقریباً تمام خاک افغانستان را برعهده دارد و دولت تشکیل داده مسئولیت جان و امنیت همه مردم  از هر قوم و قبیله‌ای که هستند را باید حفظ کند. تأمین امنیت، حداقل وظیفه یک دولت  در قبال مردم است چراکه اختیار و مدیریت نیروهای انتظامی را برعهده دارد. 

 ازاین‌رو ضرورت دارد دولت افغانستان در قبال چنین جنایتی به‌طور صریح و شفاف توضیح دهد و حداکثر تلاش خود را برای جلوگیری از چنین فجایعی بکار گیرد. 

از تاریخ بیست و چهارم مردادماه که کابل سقوط کرد تا حال حاضر حملات و انفجارهای متعددی در شهرهای مختلف افغانستان صورت گرفته است. یکی از مهم‌ترین آن‌ها حمله به فرودگاه کابل در تاریخ چهارم شهریورماه بود که منجر به کشته شدن 170 افغان شد. به نظر می‌رسد گروه تروریستی داعش حملات متعدد به شیعیان را در راستای تلاش برای جلوگیری از ایجاد ثبات، به چالش کشیدن حاکمیت طالبان و تشدید درگیری‌های مذهبی و قومی در افغانستان انجام می‌دهد. 

با توجه به چنین وضعیتی احتمال این‌که در روزها و هفته‌های آینده گروه تروریستی داعش در پی این باشد که حملات تروریستی خود را افزایش دهد بسیار محتمل است. بنابراین طالبان اگر قصد دارد به‌عنوان یک دولت از سوی همسایگانش پذیرفته شود می‌باید در گام اول به این حملات انتحاری و بی‌ثباتی‌ها پایان دهد. انتظار کشورهای همسایه و جامعه جهانی نیز همین توجه و حفاظت از جان و مال تمامی مردم افغانستان در قبال این حرکات تروریستی است. اگر طالبان نتواند به این امر حیاتی و مهم دست پیدا کند در پروژه دولت سازی خود ناکام خواهد ماند و نمی‌تواند به دهه‌ها تنش و آشوب در افغانستان پایان دهد. مسئله مهم دیگر تشکیل دولتی فراگیر با حضور تمامی گروه‌های سیاسی و اقوام است.

البته در پشت پرده حوادث مصیبت‌بار مانند قندوز نمی‌توان به نقش نیروهای بیگانه به‌ویژه آمریکایی‌ها بی‌اعتنا بود؛ کشورهای خارجی بعد از شکست داعش در عراق و سوریه برنامه گسترده‌ای برای گسیل آن‌ها به سمت افغانستان اجرایی کردند و از سوی دیگر به نظر می‌رسد طرح و برنامه‌ای در حال پیاده‌سازی است که متأثر از آن ضرورت حضور بیگانگان در این کشور توجیه شود و به‌نوعی به سال‌های اشغال‌گری آمریکا در این کشور مشروعیت دهد.