به گزارش فارس، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی جمعه اعلام کرد پاسخی از تهران در خصوص تمدید توافق فنی میان این نهاد بین‌المللی با ایران دریافت نکرده است.
بیانیه آژانس
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای امروز جمعه اعلام کرد «رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس روز ۱۷ ژوئن نامه‌ای به مسئولان ایرانی در این خصوص نوشته اما «ایران به این نامه پاسخ نداده و مشخص نکرده که آیا قصد حفظ کردن توافق فعلی را دارد یا خیر.»
در بخشی از بیانیه نهاد دیده‌بان هسته‌ای سازمان ملل آمده است: «در این خصوص به پاسخ فوری ایران نیاز است. رافائل گروسی بر اهمیت حیاتی گرآوری داده از فعالیت‌های تهران به موجب این توافق تأکید کرده است.»
آژانس اتمی گفته تداوم فعالیت‌های راستی‌آزمایی و نظارت در ایران و گردآوری بی‌وقفه داده توسط تجهیزات این نهاد بین‌المللی، ضروری است.
نشست شورای حکام
علاوه بر این، یک سخنگوی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفته گروسی در نشست امروز شورای حکام اعضای این شورا را در جریان مسئله مربوط به توافق فنی با ایران قرار خواهد داد.
ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اسفندماه سال گذشته به توافقی برای ارائه دسترسی‌های داوطلبانه از سوی ایران به دو مکان مشخص شده و تسهیل فعالیت‌های راستی آزمایی آژانس دست یافتند. این توافق چند هفته پیش پیش به مدت یک ماه دیگر (تا تاریخ ۲۴ ژوئن مصادف با سوم تیرماه) تمدید شد.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌گوید پروتکل الحاقی به این نهاد بین‌المللی اجازه دسترسی گسترده‌تر به اطلاعات و اماکن موجود در ایران را می‌دهد.
سال گذشته مجلس شورای اسلامی ایران قانونی را به تصویب رساند که دولت را ملزم می‌کند در صورت عدم رفع تحریم‌ها علیه ایران بازرسی‌های آژانس اتمی در ایران را معلق کند.
ساعاتی قبل‌تر خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌های آژانس اتمی گزارش داد چنانچه این توافق تمدید نشود، مذاکرات کمیسیون مشترک برجام در وین برای احیای توافق هسته‌ای وارد بحران خواهد شد.
یک دیپلمات ارشد آژانس می‌گوید بدون توافق با ایران، آژانس اتمی هیچ نظارتی بر تولید سانتریفیوژ در ایران ندارد و نمی‌تواند بفهمد ایران از کجا اورانیوم غنی شده به‌دست آورده؛ اینکه خود غنی کرده یا از منبع خارجی دریافت نموده است.
رویترز همچنین به نقل از دیپلمات‌های غربی نوشت: «از دست دادن تداوم آگاهی [بر برنامه هسته‌ای ایران] باعث یک بحران دیپلماتیک شده و مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای را به خطر می‌اندازد».
ادعای پیشین گروسی
«رافائل گروسی»، مدیر کل آژانس بین‌الملل انرژی اتمی هفته گذشته هم در مصاحبه‌ای با بلومبرگ گفته بود این نهاد بین‌المللی هنوز پیشنهادی از طرف ایران برای تمدید توافق فنی حاصل‌شده میان دو طرف دریافت نکرده است.
رافائل گروسی در مصاحبه روز ۲۸ خرداد با بلومبرگ در پاسخ به این سوال که آیا حاضر است پیشنهاد طرف‌های ایرانی برای تمدید توافق فنی میان ایران و آژانس را بپذیرد گفت: «هنوز پیشنهادی دریافت نکرده‌ام.»
مدیر کل آژانس اتمی اضافه کرد: «کاری که باید بکنیم این است که منتظر باشیم و ببینیم که باید چه کنیم.»
رافائل گروسی در آن مصاحبه خاطرنشان کرده بود چنانچه توافقی برای تمدید تفاهم‌نامه فنی با ایران حاصل نشود اطلاعات ذخیره‌شده از سایت‌های ایران از ماه فوریه پاک خواهد شد.
او گفت: «باید یادآوری کنم چنانچه این توافق تمدید نشود اطلاعاتی که از زمان آغاز آن در ماه فوریه جمع‌آوری شده‌اند پاک خواهند شد و این باعث وارد شدن لطمه به توانایی ما برای بازسازی اطلاعات مربوط به فعالیت‌های ایران از ماه فوریه به بعد خواهد شد. امیدوارم این اتفاق نیفتد اما هنوز با من تعاملی [برای تمدید تفاهم‌نامه] صورت نگرفته و امیدوارم به زودی با ایران وارد تعاملات مستقیم در خصوص این موضوع شویم.»
توافق فنی، جدا از مذاکرات وین است
گروسی در ادامه مصاحبه با بلومبرگ تأکید کرد تفاهم فنی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مقوله‌ای جدا از مذاکرات جاری در وین برای بازگرداندن آمریکا به برجام است و نباید این دو را به هم وابسته کرد.
رافائل گروسی به سئوالی دیگر مبنی بر اینکه برای رعایت ضرب‌الاجل ۲۴ ژوئن چه زمانی باید در مذاکرات وین درباره برجام توافق حاصل شود اینطور پاسخ داد: «اگر بخواهم با شما صادق باشم من نیازی به اینکه [در مذاکرات وین] توافقی حاصل شود ندارم. امیدوارم آن توافق اتفاق بیفتد اما مسئله‌اش کاملاً جدا است.»
گروسی اضافه کرد: «آنچه ایران با ما توافق کرده، باید با خود ما تمدید شود یا اتفاق دیگری برایش بیفتد. این مسئله نباید به اتفاقات مربوط به میز مذاکرات برجام وابسته شود. ایران سلسله تعهداتی در قبال آژانس اتمی دارد که ارتباطی با نتایج یک روند مذاکراتی معین ندارد. پیوند برقرار کردن میان این دو که این روزها شاهد آن هستم، بسیار بد است.»
مدیر کل آژانس اتمی در ادامه در پاسخ به این سوال که چنانچه تفاهم میان ایران و آژانس اتمی تمدید نشود چه اتفاقی رخ می‌دهد گفته بود: «باید به خاطر داشته باشید که این توافق، نوعی چاره موقت بود که مجبور بودیم آن را بعد از مصوبه مجلس شورای اسلامی و تصمیم ایران برای کاهش محسوس بازرسی‌های ما ایجاد کنیم..»
«سیاه‌چاله اطلاعاتی» آژانس
گروسی در مصاحبه هفته پیش همچنین تصریح کرد چنانچه تفاهم‌نامه فنی با ایران تمدید نشود و اطلاعات مربوط به سایت‌های ایران از ماه فوریه پاک شوند، یک «سیاه‌چاله» اطلاعاتی در فعالیت‌های هسته‌ای ایران از ماه فوریه به بعد ایجاد خواهد شد.
واکنش آمریکا
«آنتونی بلینکن»، وزیر امور خارجه هم امروز جمعه به این موضوع واکنش نشان داد. او گفت عدم حصول توافق موقت میان ایران و آژانس، یک نگرانی جدی است و این مسئله به تهران منتقل شده است.
او در یک کنفرانس خبری مشترک با «ژان ایو لودریان»، وزیر خارجه فرانسه گفت: «این مسئله کماکان جزو نگرانی‌های جدی است. نگرانی ما به ایران منتقل شده و لازم است که حل شود.»
شب گذشته هم یک مقام وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به این سئوال که در صورت عدم تمدید توافق فنی میان ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی چه اتفاقی خواهد افتاد گفت آمریکا به ایرانی‌ها گفته چنانچه این توافق تمدید نشود، تهران توافق بر سر بازگشت به برجام را به شدت پیچیده خواهد کرد.
او همچنین بار دیگر موضع واشنگتن که در روزهای گذشته بیان شده را تکرار کرد و گفت: «تا زمانی که بر سر همه چیز توافق نشود، بر سر هیچ‌چیز توافق نشده است.»
کشورهای غربی به رهبری آمریکا و رژیم صهیونیستی در سال‌های گذشته ایران را به پیگیری اهداف نظامی در برنامه هسته ای این کشور متهم کرده‌اند. ایران قویاً این ادعاها را رد کرده است.
ایران تأکید می‌کند به عنوان یکی از امضاکنندگان پیمان منع گسترش سلاح‌های اتمی (ان‌پی‌تی) و عضوی از آژانس بین المللی انرژی اتمی، حق دستیابی به فناوری هسته‌ای را برای مقاصد صلح آمیز دارد.
علاوه بر این، بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تاکنون بارها از تاسیسات هسته‌ای ایران بازدید کرده‌اند اما هرگز مدرکی که نشان دهد برنامه صلح آمیز انرژی هسته‌ای این کشور به سمت مقاصد نظامی انحراف داشته باشد، پیدا نکرده‌اند.
