طی سال‌های گذشته میانگین سنی اعضای کابینه از 40 سال در دولت پنجم با رشد تدریجی و مستمر، به 60 سال در دولت یازدهم و دوازدهم رسیده است، به‌گونه‌ای که آثار پدیده پیری دولت در هر دوره کاملاً آشکار و محسوس‌تر و ملموس‌تر از دوره قبل بوده است.

شاید به همین دلیل است که طی سالهای اخیر موضوع جوانگرایی در مناصب دولتی همواره مورد توجه افکار عمومی قرار داشته است. 

البته رهبر معظم انقلاب نیز همواره بر این موضوع یعنی ضرورت استفاده از ظرفیت‌های نسل جوان تأکید داشته‌اند، با این حال به‌نظر می‌رسد که در پاره‌ای از موارد تفسیر توصیه‌های رهبر معظم انقلاب اسلامی در این مورد، دستخوش افراط و تفریط شده و با آنچه موردنظر ایشان بوده فاصله گرفته است. 

این در حالی است که همان قدر که بی‌توجهی به منویات رهبر معظم انقلاب ناصواب و زیانبار است، تجزیه و تحلیل و استنباط نادرست از بیانات ایشان نیز می‌تواند به افراط و تفریط در انجام امور منتهی شود.

به‌عنوان مثال؛ ایشان بارها در مورد نقش مؤثر و موفقیت‌آمیز جوانان در جنگ تأکید نموده و با ذکر نام و یاد فرماندهان جوان جنگ، این موضوع را حاصل نگاه عمیق و اعتماد قلبی حضرت امام(ره) نسبت به جوانان بر‌شمرده‌ و یادآوری کرده‌اند که موفقیت کشور در گرو توجه به استفاده درست از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های نسل جوان است، با این حال یادآوری می‌کنند، این مفهوم لزوماً به معنای کنار گذاشتن افراد مسن و به‌کارگیری جوانان در همه امور و همه سطوح نیست.

امام خامنه‌ای در سوم آذر ۹۵ در دیدار بسیجیان در این رابطه تأکید کردند؛ «البتّه معنای این‌که ما می‌گوییم حفظ انقلاب و پاسداشت انقلاب را امام به جوانها داد، این نیست که غیر جوان‌ها مأموریّت ندارند؛ چرا، این مأموریّت همه است؛ از پیرمرد هشتادساله و بالاتر از هشتادساله تا نوجوان، از مرد تا زن، از نخبه تا غیر نخبه و مجموع آحاد ملّت و کشور مأموریّت دارند انقلابشان را حفظ کنند» 

ایشان در ادامه افزودند؛ «اندیشه پیران و فکر و تجربه‌ آنها آن‌وقتی به کار می‌آید که حرکت جوانانه جوانان وجود داشته باشد؛ پیش‌ران حرکت انقلاب، جوان‌ها هستند.»

با این حال در 28 اردیبهشت ماه سال 96 در تشریح مفهوم جوانگرایی در دولت تصریح فرمودند؛ «من البتّه –همچنان‌که قبلاً هم در سال گذشته تأکید کردم و مکرّر هم گفته‌ام- به دولت جوان و حزب‌اللهی معتقدم و به آن امیدوارم و البتّه دولت جوان صرفاً به معنای این نیست که باید یک رئیس‌دولت جوان، آن هم مثلاً جوان به معنای ۳۲ ساله داشته باشد؛ نه، دولت جوان، [یعنی] یک دولت سرِ  پا و بانشاط و آماده‌ای که در سنینی باشد که بتواند تلاش کند و کار بکند و خسته و از کارافتاده نباشد؛ منظور این است. 

بعضی‌ها تا سنین بالا هم به یک معنا جوانند؛ حالا همین شهید عزیزی که شما از او اسم بردید -شهید سلیمانی، و بنده شب و روز به یاد او هستم- شصت و چند سال سنّش بود، ایشان که خیلی جوان نبود؛ اگر دَه سال دیگر هم زنده می‌ماند و بنده زنده می‌ماندم و بنا بود که من مشخّص بکنم، او را در همین جا نگه می‌داشتم، یعنی کنار نمی‌گذاشتم او را که جوان هم نبود. بنابراین بعضی اوقات افرادی که در سنین جوانی هم نیستند، کارهای جوانانه‌ خوبی را می‌توانند انجام بدهند. به ‌هر حال به نظر من علاج مشکلات کشور، دولت جوان حزب‌اللهی و جوان مؤمن است که می‌تواند کشور را از راه‌های دشوار عبور بدهد.» 

قبلاً گفته شد که رهبر معظم انقلاب نیز همانند بنیانگذار کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی (ره) بر استفاده از ظرفیت‌های فکری و عملی نسل جوان در اداره امور مختلف کشور تأکید دارند و بارها اهمیت و ضرورت توجه به این موضوع را به مسئولین کشور گوشزد کرده‌اند. 

از جمله در بیانیه گام دوم می‌فرمایند؛ «امّا راه طی‌شده فقط قطعه‌ای از مسیر افتخارآمیز به سوی آرمانهای بلند نظام جمهوری اسلامی است. دنباله‌ی این مسیر که به گمان زیاد، به دشواریِ گذشته‌ها نیست، باید با همّت و هشیاری و سرعت عمل و ابتکار شما جوانان طی شود. مدیران جوان، کارگزاران جوان، اندیشمندان جوان، فعّالان جوان، در همه‌ی میدانهای سیاسی و اقتصادی و فرهنگی و بین‌المللی و نیز در عرصه‌های دین و اخلاق و معنویّت و عدالت، باید شانه‌های خود را به زیر بار مسئولیّت دهند، از تجربه‌ها و عبرتهای گذشته بهره گیرند، نگاه انقلابی و روحیه‌ی انقلابی و عمل جهادی را به کار بندند و ایران عزیز را الگوی کامل نظام پیشرفته‌ی اسلامی بسازند.» (22/11/97)

برخی از صاحب‌نظران معتقدند ایشان با توجه به شرایط کشور در مقطعی که بیانیه را صادر فرمودند، از حضور جوانان به عنوان بهترین و شاید تنها راه خروج کشور از مشکلات و تسریع در پیشرفت کشور نام می‌برند، با این حال همان‌گونه اشاره شد، تأکید بر این موضوع لزوماً به معنای کنار گذاشتن افراد مُسن و به‌کارگیری جوانان در همه سطوح و همه امور نیست. 

رهبر انقلاب در این خصوص در ۲۳ اسفند ۹۷ در دیدار اعضای مجلس خبرگان رهبری مجدداً یادآوری فرمودند: «شنیدم بعضی‌ها گفتند فلانی می‌گوید «جوانگرایی یعنی پیرزدایی»؛ بنده این را رد می‌کنم، مراد من پیرزدایی نیست. جوانگرایی یک معنایی است، باید روی آن فکر کرد، تأمّل کرد؛ یک معنای روشنی از جوانگرایی داریم؛ معنایش پیرزدایی نیست.»

امید است با تفسیر و برداشت درست از مفهوم جوانگرایی موردنظر رهبری و اتخاذ تدابیر معقول و منطقی برای استفاده از ظرفیت‌های فکری و عملی نسل جوان و تجربه افراد مسن، در این زمینه گرفتار افراط و تفریط نشویم.