«یووال نوح هراری» در کتاب قابل توجه و پرمخاطب «انسان خردمند»، در تقسیم بندی انسان های نخستین، گروهی از آنها را با عنوان «خوراک جو» معرفی می کند.
خوراک جویان، دسته ای از اجداد ما بودند که قبل از انقلاب کشاورزی در زمین سکونت داشتند، آنها اهل اقامت در محل ثابت و وابستگی به خانه و زمین نبودند و بلکه همه زندگی آنها در جستجو برای یافتن غذا و سفرهای دایمی در زمین خلاصه می شد.
خوراک جویان، دنبال غذا بودند و برای رسیدن به آن هیچ مرزی را نمی شناختند. آنها همه غذاها را می چشیدند و برای دست یافتن به غذاهای بهتر و بیشتر، ساعت ها و روزها به جستجو و کمین می نشستند.
خوراک جویان، برخلاف گونه های بعدی خود که مزایای کشاورزی را شناختند و به تبع آن ساکن زمین ها و مزارع شدند، از قید و بند دلبستگی به خانه و زمین و شهر و کشور رها بودند و در آزادترین شکل قابل تصور به سیر و سفر در جنگلها و کوهها مشغول بودند.
شاید برای آنها، محدود کردن خود به یک یا چند نوع غذا (مانند گونه کشاورزان) و ساکن شدن در یک سرزمین و گره زدن رشته تعلقات بر آن، عین مرگ و حماقت بود. آنها پرت شدن از دره ها و دریده شدن توسط درندگان و حتی مردن از گرسنگی و تشنگی را بر آسایش و سکون محدود به دیوارهای سنگی و چوبی ترجیح می دادند، چرا که جوینده بودند و مملو از عطش تجربه های جدید! شاید به همین دلیل نسلشان به تدریج از بین رفت و گروه های باقیمانده از آنها هم به سمت کشاورزان و ساکنان مزارع و شهرها پناهنده شدند!
در دنیای امروز هم، افرادی پیدا می شوند که شاید از نسل همان خوراک جویان هستند.به گمان من، «حقیقت جویی» در دوره معاصر، چیزی شبیه به خوراک جویی انسانهای نخستین است.همان مخاطرات و رنج ها را دارد و همان در افتادن با سکون و آرامشی که ناشی از دل بستن به دیوارهای کوتاه ساخته از سنگ و چوب است.
تعصبات شدید و غیر منطقی از هر جنسی که باشد، عین دلبستگی گروه کشاورزان به زمین است و نتیجه ای جز محدودیت ذائقه و زوال عطش تجربه های بزرگ و جدید نخواهد داشت.
آزاداندیشی، مهمترین شرط «حقیقت جویی» است و آنان که آرزوی رسیدن به حقیقت را دارند، در سیر و سفری دایم هستند و نسبتی با ایستایی، رخوت و دلبستگی غیرمنطقی به داشته ها و تجربه های پیشین ندارند.
اگر شما هم با آدمهایی مدعی حقیقت جویی سروکار داشته اید که ساعتها بحث و گفتگو در موضوعات بنیادین هستی، هیچ تحرک و جنبشی در آنها نمی انگیزد تا برای فهم بهتر و دقیق تر موضوع و حتی رد استدلال های شما دنبال کتاب و مقاله و حتی تامل و تفکر عمیق تر بروند و بلکه منفعل و بی خیال همچنان بر صحت باورهای سست خود اصرار دارند، خودتان را زیاد خسته نکنید. به احتمال زیاد شما با کسانی روبرو شده اید که اجدادشان به نسل خوراک جویان نمی رسد.
اما در مقابل، آنها که با شنیدن هر حرف نو و جدید، ذوق زده می شوند و جستجویی دوباره برای رسیدن به حقیقت آغاز می کنند، به احتمال زیاد از نسل خوراک جویان هستند.
آزمایش جالبی است، نه؟! راستی خود شما از کدام دسته اید؟! از نسل خوراک جویان همیشه در سفر یا کشاورزان دلبسته و وابسته به خانه و مزرعه؟!
