نیروهای ائتلاف عربی حمله یمن به سرکردگی عربستان سعودی با آغاز عملیات«طوفان قاطعیت» علیه یمن در فروردین سال 94، این گونه تصور می کرد که در مدت زمان کوتاهی می تواند مردم یمن را تسلیم و گروه مردمی انصارالله را از پای در آورد. اما اکنون با سپری شدن بیش از 33 ماه از جنگ، این ائتلاف در میدان های نبرد هیچ دستاوری نداشته است.

عربستان نه تنها نتوانست در سرزمین‌های یمن پیشروی کند، بلکه این نیروهای یمنی بودند که در خاک عربستان پیشروی کرده و شهرهای مرزی و پایگاه‌های نظامی آن را در نجران و جیزان به کنترل خود درآورده و با موشک های بالستیک خود عمق عربستان و امارات را هدف قرار دادند. پس از این ناکامی ها بود که عربستان و امارات با تحریک «علی عبدالله صالح» رئیس جمهوری سابق یمن برای کودتا در یمن دست به ماجراجویی بزرگی زدند تا شاید با ایجاد اختلاف بین گروه‌های یمنی و ایجاد جنگ داخلی بتوانند امور را به سود خود پیش برند، اما این فتنه نیز کارساز نشد و گروه مردمی انصارالله با هوشیاری خود دسیسه دشمنان را خنثی و ضربه دیگری به ائتلاف عربستان وارد کرد.

با کشته شدن علی عبدالله صالح آخرین قمار دشمنان برای موفقیت در میدان یمن نیز با شکست روبه‌رو شد. این مساله نشان داد انصارالله همچنان در میدان های نبرد دست برتر را دارد. رسانه های جهان عرب طی روزهای گذشته از تحولات یمن غافل نمانده و تحلیل هایی در این زمینه منتشر کردند.

** اوضاع ناگوار ائتلاف حمله به یمن
تارنمای «البدیل» مصر، صفحه عربی شبکه خبری «رویترز» و روزنامه های «الشرق» قطر و «رای الیوم» چاپ لندن با اشاره به اوضاع ناگوار ائتلاف حمله به یمن، نقش آفرینی گروه مردمی انصارالله در عرصه های مختلف یمن را در کانون توجه قرار دادند. به نوشته تارنمای البدیل، تحولات میدان های نبرد و عرصه سیاست و پیامدهای خارجی آن فراتر از آن است که رسانه ها بتوانند آن را سانسور کنند. اقدام علی عبدالله صالح در جدا شدن از گروه مردمی انصارالله که با هدف به کنترل در آوردن صنعاء صورت گرفت نه تنها با شکست روبرو شد، بلکه این موضوع کشته شدن وی را نیز به دنبال داشت.

آنچه اوضاع را برای ائتلاف حمله به یمن ناگوار تر کرده این است که رویکرد سیاسی مختلف کشورهای منطقه ای و فرامنطقه ای در این ائتلاف در پایان سبب از بین رفتن ائتلاف شده است. به عنوان مثال ترکیه و قطر از ژوئن گذشته (خرداد ماه امسال ) به دشمن عربستان تبدیل شده اند. پاکستان هم با بحران های داخلی روبرو است که این بحران ها سبب شده نتواند در ائتلاف حضور داشته باشد. حتی سودان که از آغاز سال جاری میلادی پس از شکست ریاض و ابوظبی در افزایش دامنه نفوذ خود در شمال یمن تصمیم داشت هزاران سرباز به جنوب این کشور ارسال کند، پس از کشته شدن صدها تن از نیروهایی که «عمرالبشیر» رئیس جمهوری سودان با هدف دریافت دلارهای نفتی عربستان به جنگ یمن ارسال کرده بود با شکست روبرو شده است.

اکنون ائتلافی که از چندین کشور تشکیل شده بود در پایین ترین سطح خود است و فقط نشست های تشریفاتی برگزار می کنند که هدف از آن جنگ رسانه ای است.

در این زمینه «سایمون هندرسون» مدیر برنامه های خلیج فارس و سیاست های انرژی در کانون مطالعات واشنگتن گفت: گروه مردمی انصارالله و قبائل هم پیمان آن موفق شدند به نیروهای عربستان در شمال یمن ضربه وارد سازند. همچنین شهرهای جنوب عربستان مانند شهرهای اشباح شده است که دیگر قابل سکونت نیستند. تنها جنگنده های عربستان است که با کمک و حمایت آمریکا، حملات علیه یمن را ادامه می دهند که این حمایت هم به دلیل هدف قرار دادن نظامیان و افزایش انتقادها در محافل حقوقی و بین المللی، ادامه نخواهد داشت.

به نوشته البدیل، هندرسون افزود: ریاض امیدوار است که یمن بدون هیچ مشکل و دغدغه ای به حیات خلوت ریاض تبدیل شود. این در حالی است که ابوظبی هدف عملی تری را دنبال می کند. امارات می خواهد شکاف در یمن افزایش یابد تا از این راهبرد بتواند نفوذ خود را گسترش دهد و در دراز مدت به منافع خود در جنوب دریای سرخ برسد. اما مشکلی که این دو کشور در پیشبرد برنامه های خود در یمن با آن روبرو هستند این است هواداران آنها نمی تواند طرح ها و دیدگاه های آنان را پیش برند.

به گفته هندرسون، دولت «عبدربه منصور هادی» رئیس جمهوری فراری ناتوان و بیش از یک سال است که از واقعیت های یمن فاصله گرفته است و بدون هیچ گونه استقلالی برای تصمیم گیری در عربستان به سر می برد. به نظر می رسد اوضاع در یمن به سود رقبای ریاض و ابوظبی پیش می رود. حتی اگر هدف مهم پایان دادن ائتلاف میان حزب کنگره مردمی و انصارالله هم با موفقیت تمام شود، باز هم اجرایی شدن این طرح بدون هیچ گونه برنامه سنجیده به قدرت یابی رقبای عربستان و امارات منجر خواهد شد.

هندرسون معتقد است: با در نظر گرفتن اوضاع سیاسی کلی منطقه به ویژه در سطح شورای همکاری خلیج فارس، تلاش برای ایجاد شکاف میان انصارالله و کنگره مردمی ادامه نخواهد داشت و در شرایط عینی رقبای ائتلاف حمله به یمن در میدان های نبرد و سیاست دست برتر را دارد. به ویژه این در شرایطی است که آنان با موشک های بالستیک خود عربستان و امارات را هدف قرار داده اند.

مدیر برنامه های خلیج فارس و سیاست های انرژی در کانون مطالعات واشنگتن بر این دیدگاه است که معادلات جدیدی از سوی انصارالله در این نبرد تحمیل شده است - به این معنا که در صورت ادامه جنگ، نبرد به عمق خاک عربستان و امارات منتقل خواهد شد- این موضوع آثار ناگواری بر برنامه های توسعه و سرمایه گذاری در هر دو کشور به دنبال خواهد داشت.

به نوشته روزنامه رای الیوم، گروه مردمی انصارالله اکنون قدرت بیشتری برای یکسره کردن امور در یمن چه در میدان های نبرد و چه در مذاکرات دارد. زیرا آنها با رهایی از علی عبدالله صالح آزادی بیشتری در مذاکرات خواهند یافت. در عرصه نظامی هم آنان دست برتر را دارند زیرا در میدان های نبرد، مقاومت و عربستان را فرسوده ساخته اند. آنان دارای موشک های بالستیک از نوع کروز هستند که می توانند ریاض، جده، خمس مشیط و دیگر شهرها را در ژرفای عربستان هدف قرار دهند.

به نوشته تارنمای شبکه خبری رویترز، ناظران معتقدند که کشته شدن علی عبدالله صالح به گروه مردمی انصارالله روحیه خواهد بخشید و به ائتلاف حمله به یمن به سردمداری عربستان که به ائتلاف سازی با او برای رویارویی با انصارالله امیدوار بودند ضربه بزرگی وارد کرده است. روزنامه الشرق به نقل از روزنامه «اکونومیست» نوشت: کشته شدن علی عبدالله صالح عربستان را در تنگنا قرار داد. این کشور از شکست سیاست خارجی خود رنج می برد.

این روزنامه همچنین به نقل از تارنمای «انترست» نوشت: تغییر موضع علی عبدالله صالح و ورود او به نبرد علیه گروه مردمی انصارالله بخشی از راهبرد ولیعهد عربستان و سردمداران امارات برای تغییر در معادلات یمن بود، اما این رویا با کشته شدن علی عبدالله صالح از بین رفت.

** گفت و گو بهترین راه حل بحران یمن
روزنامه رای الیوم چاپ لندن و شبکه خبری «النباء» عراق با اشاره به شکست های ائتلاف حمله به یمن و نابودی همه برگ برنده های این ائتلاف، تنها راه حل بحران یمن را گفت وگوی فراگیر و احترام به اراده مردم این کشور معرفی کردند. به نوشته روزنامه رای الیوم، پس از سه سال جنگ خونین، بمباران های پیایی و محاصره و گرسنه نگه داشتن مردم یمن، دیگر نمی توان از نظر نظامی، دسیسه و خرید مواضع جنگ را در یمن یکسره کرد. بلکه باید این جنگ را از طریق سیاسی پایان داد که مهمترین اصول آن احترام به درخواست مردم، اعتراف به مشروع بودن امنیت، صلح، ثبات و حاکمیت است.

پس از شکست توطئه جذب علی عبدالله صالح و هواداران او به سوی ائتلاف اکنون برای ائتلاف جنگ علیه یمن به سردمداری عربستان تنها یک گزینه کارآمد باقی مانده است و آن هم بازگشت به مذاکرات برای کاهش زیان ها و پایان دادن به خونریزی است. اکنون این سوال مطرح می شود که آیا رهبران عربستان بر سر عقل می آیند تا برای حل فراگیر و دایمی بحران یمن با گروه مردمی انصارالله وارد مذاکره می شوند؟ امیدواریم که این اتفاق رخ دهد زیرا می دانیم که آنان در پایان ناچار به گفت و گو خواهند بود و خودبزرگ بینی سودی نخواهد داشت. به نوشته تارنمای شبکه النباء، با وجود اینکه درباره کشته شدن علی عبدالله صالح دیدگاه های مختلفی مطرح است، اما همه اتفاق نظر دارد که کشته شدن علی عبدالله صالح اوضاع سیاسی یمن را در شرایط مبهمی قرار داده و همه برگ برنده های ائتلاف کشورهای عربی به سردمداری عربستان را به هم ریخته است.

به نوشته این تارنما، گروه مردمی انصارالله پس از کشته شدن علی عبدالله صالح به سرعت برای تقویت جایگاه خود در صنعا تلاش خواهد کرد و همه تاسیسات دولتی، مراکز و پایگاه را به کنترل خود در می آورد.

به طور کلی به آینده صحنه سیاسی یمن در شرایطی که عربستان بر روی ادامه گزینه نظامی پافشاری می کند، بسیار به نظر می آید. این در شرایطی است که گروه مردمی انصارالله در برابر عربستان مقاومت می کند. از این رو، اندیشه افزایش دامنه نبرد علیه گروه مردمی انصارالله و محاصره غیرنظامیان و سوء استفاده از موضوع کشته شدن علی عبدالله صالح در این زمینه اشتباه است.

به نظر می رسد تلاش برای حل بحران یمن به ویژه در شرایط پیچیده و پراختلاف کنونی بهترین گزینه است. این موضوع به اراده کنشگران یمن بستگی دارد.

منبع: ایرنا