محمدباقر نوبخت امروز در نشست خبری به منظور تشریح لایحه بودجه سال 97 کل کشور در سازمان برنامه و بودجه کشور با اشاره به اینکه بودجه تعدادی از دستگاه‌ها امسال مبتنی بر عملکرد تعیین شده است، اظهار داشت: با توجه به محدودیت اعتبار تملک دارایی‌های سرمایه‌ای از منابع مالی، بانکی و بخش خصوصی استفاده خواهیم کرد، مدلی که در جهان تجربه شده و به صورت خصوصی، عمومی و شراکتی پذیرفته شده است. در حال حاضر 66 هزار پروژه استانی و 6 هزار طرح ملی را به 3 گروه تقسیم کردیم.
وی ادامه داد: گروه اول قابل واگذاری بوده که کارهای آن انجام شده است، گروه دوم مشارکت با بخش خصوصی و گروه سوم را نمی‌توان واگذار کرد و یا مشارکت داد، بنابراین دولت باید آنها را تمام کند.
درآمدهای بودجه ۹۷ بالغ بر ۱۹۳ هزار میلیارد تومان
رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اینکه بودجه کل کشور 1194 هزار میلیارد تومان است، گفت: منابع عمومی بودجه 368 هزار میلیارد تومان بوده و درآمدهای اختصاصی نیز 53 هزار میلیارد تومان است.
معاون رئیس جمهور به تعریف بودجه شفاف پرداخت و گفت: در این تعریف باید منابع، برآورد مصارف و چگونگی نیل به اهداف شفاف و روشن باشد.
نوبخت با بیان اینکه طبق نظام GFS و استانداردهای بین‌المللی پذیرفته شده درآمدها در لایحه بودجه 97 مبلغ 193 هزار و 400 میلیارد تومان است، بیان کرد: این رقم نسبت به مصوب سال جاری 11.1 درصد رشد دارد که مربوط به بخش‌های مالیات، گمرک و سایر است. رقم خالص مالیات 105 هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مصوب قانون امسال 6.7 درصد رشد نشان می‌دهد.
۴۰ هزار میلیارد تومان درآمد معاف از مالیات در کشور وجود دارد
نوبخت با طرح این سوال که آیا می‌توانیم مالیات بیشتری داشته باشیم، ضمن تائید این موضوع عنوان کرد: نه اینکه فشار بیشتری به مؤدیان فعلی بیاوریم، اما کسانی هستند که مالیات نمی‌دهند. اکنون 40 هزار میلیارد تومان از محل کسانی که می‌شناسیم و درآمد دارند، اما طبق قانون معارف هستند، میتوان درآمد داشت. همچنین لایه پنهان و غیرشفافی وجود دارد که درآمد داشته و فعالیت می‌کنند، اما مالیات نمی‌دهند یا مالیات آنها بایسته نیست، ضمن اینکه باید بازبینی نسبت به گروه‌های معاف از مالیات نگاهمان به بخش کدر اقتصاد معطوف شود.
وی یادآور شد: چند سال است بودجه خاصی به سازمان مالیاتی داده میشود، تا براساس شرایط روز و نرم‌افزارهای جدید اقدام کنیم.
نوبخت در مورد درآمدهای گمرکی گفت: این درآمدها امسال 17 هزار و 300 میلیارد تومان بوده که در لایحه به 23 هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
باید ۳۲ هزار میلیارد تومان پول اوراق بپردازیم
به گفته رئیس سازمان برنامه و بودجه، درآمدها ناکافی است و بیشتر از این باید حقوق بدهیم، این غیر از طرح‌های عمرانی و اوراقی است که سال‌های قبل منتشر کردیم، سال آینده نزدیک به 32 هزار میلیارد تومان پول اوراقی که منتشر شده را باید بپردازیم.
پرداخت یارانه فقط به افراد تحت پوشش نهادهای حمایتی و نیازمندان
نوبخت با اشاره به موضوع یارانه نقدی در سال آینده گفت: یارانه را باید به کسانی که نیازمند هستند، بدهیم و یا استحقاق آن را دارند. دو روش برای این موضوع وجود دارد، اول آنکه حساب 80 میلیون نفر سرکشی کنیم و همین دعواهای کنونی پیش می‌آید که نهایتاً 3 تا 4 میلیون حذف شدند. روش دوم اینکه پول را به کسانی که می‌شناسیم و تحت پوشش هستند، بدهیم که برخی سازمان‌های حمایتی و برخی را بیمه‌های تأمین اجتماعی و یا شاید گروهی از مردم باشند که جزو هیچ‌کدام نیستند که پس از اعلام و بررسی آنها یارانه‌شان پرداخت میشود. سال 97 به کسانی که می‌شناسیم و نمی‌شناسیم و بعداً اعلام می‌کنند و آنهایی که تحت پوشش نهادها هستند، یارانه پرداخت میکنیم.
وی تأکید کرد: دیگر نیازی به مأموریت سازمان هدفمندی نیست و به صندوق رفاه اجتماعی تبدیل خواهد شد و وزارت کار می‌تواند مسئولیت آن را برعهده بگیرد.
۴۵۰۰ میلیارد تومان درآمد از محل فروش پروژه های عمرانی
رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به دارایی‌های سرمایه‌ای دولت در لایحه بودجه سال 97 گفت: بخشی از این دارایی، اموال و ساختمان است که برای فروش آن 1500 میلیارد تومان درآمد در نظر گرفته‌ایم و همچنین 4500 میلیارد تومان هم برای فروش پروژه‌های عمرانی پیش‌بینی کرده‌ایم.
وی افزود: برای فروش نفت و فرآورده‌های نفتی 101 هزار میلیارد تومان درنظر گرفته‌ایم که به این ترتیب مجموع درآمد دولت از محل فروش دارایی‌های سرمایه‌ای 106 هزار و 500 میلیارد تومان خواهد بود که این رقم نسبت به عدد 119 هزار میلیارد تومان درآمد دارایی‌های سرمایه‌ای در قانون بودجه سال 96 به میزان 10.4 درصد کاهش نشان می‌دهد.
۶۱۰۰ میلیارد تومان درآمد فروش سهام کارخانجات دولتی
نوبخت با بیان اینکه این درآمدهای مذکور جواب هزینه‌های کشور را نمی‌دهد، گفت: به همین دلیل حدود 6100 میلیارد تومان درآمد برای فروش سهام کارخانجات دولتی و همچنین فروش اوراق و اسناد مالی به مبلغ 38 هزار میلیارد تومان پیش‌بینی کرده‌ایم. برای اینکه اعتبار دولت محفوظ بماند، یک نامه به خزانه‌داری کل ارسال و اعلام کرده‌ایم که به محض رسیدن موعود سررسید اوراق مالی، خزانه‌داری پول آن را بپردازد، به همین دلیل خزانه‌داری برای این موضوع هر دو هفته یک گزارش به سازمان برنامه و بودجه می‌دهد.
وی ادامه داد: بنابراین برای سال آینده 47 هزار و 700 میلیارد تومان از محل و اگذاری دارایی‌های مالی درآمد پیش‌بینی کرده‌ایم که 6 هزار و 100 میلیارد تومان برای فروش سهام شرکت‌های دولتی و بیش از 38 هزار میلیارد تومان برای فروش اوراق مالی درنظر گرفته‌ایم.
کل درآمدهای دولت در سال آینده ۳۴۷ هزار میلیارد تومان
رئیس سازمان برنامه و بودجه اظهار داشت: در این چارچوب جمع درآمدهای دولت برای سال آینده 347 هزار میلیارد تومان میشود، اما در کنار این درآمدها در لایحه بودجه به مجلس پیشهاد کرده‌ایم که برای برخی اولویت‌های برنامه ششم مانند آب، محیط‌زیست، فاضلاب و پسماند، توسعه مکران و توسعه حمل و نقل ریلی اعتبارات خاصی از محل منابع صندوق توسعه ملی اختصاص یابد، البته برای حوزه امنیتی و دفاعی هم این پیشنهاد را داده‌ایم و مجموع منابعی که در این قالب از صندوق توسعه ملی دریافت میشود حدود 20 هزار میلیارد تومان است.
۱۸۰۰ میلیارد تومان از زیرساخت‌های کرمانشاه در زلزله تخریب شد
نوبخت با اشاره به خسارت‌های وارده به استان کرمانشاه در زلزله اخیر گفت: این را هم توجه داشته باشیم که 1800 میلیارد تومان از زیرساخت‌های ایجاد شده توسط دولت در گذشته ایجاد شده بود تخریب شده و نیازمند بازسازی است و همچنین باید توجه داشته باشیم ریزگردها در استان خوزستان باید رسیدگی و مشکلات آن برطرف شود، بنابراین نیازمند استفاده از این منابع برای تحقق اهداف برنامه ششم توسعه هستیم.
به گفته وی، اگر تورم 9 درصدی را درنظر بگیریم، در سقف درآمدی 386 هزار میلیارد تومان، رشد بودجه 97 نسبت به بودجه سال جاری صفر خواهد بود و اگر سهم صندوق توسعه ملی را کم کنیم، با توجه به تورم 9 درصد، بودجه 10 درصد هم کاهش یافته است.
رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه آیا سیاست اشتغالزایی در سطح 950 هزار نفر در هر سال و سیاست کاهش فقر مطلق و عدالت اجتماعی جزو اهداف برنامه ششم توسعه نیست؟ گفت: بر همین اساس معتقدیم اگر از این منابع استفاده شود، می‌توانیم به اهداف فقرزدایی و اشتغال دست یابیم.
وی اضافه کرد: ما در لایحه بودجه سال 97 دو برنامه فقرزدایی و اشتغال فراگیر را درنظر گرفته‌ایم، به همین دلیل باید انتظار داشته باشیم که بودجه 97 ویژگی‌هایی داشته باشد که بودجه سال جاری نداشته است.
بیشترین سهم بودجه متعلق به بخش رفاهی است
رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به سؤالی مبنی براینکه دولت در بودجه سال آینده هزینه‌های مربوط به مردم را کاهش داده اما هزینه برخی نهادهای فرهنگی و نظامی را رشد داده است، گفت: این جمله اصلاً درست نیست چرا که بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان از کل منابع بودجه صرف رفاه اجتماعی، ۵۷ هزار میلیارد تومان صرف آموزش و پژوهش، ۵۱ هزار میلیارد تومان دفاعی و امنیتی و ۲۵ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان صرف امور سلامت میشود، پس بیشترین سهم در بودجه جاری کشور را حوزه رفاه اجتماعی دارد.
ریالی از منابع هدفمندی صرف هزینه‌های جاری و عمرانی نمیشود
نوبخت در خصوص حذف یارانه برخی افراد گفت: ما به جای اینکه به همه افراد ۴۵۵۰۰ تومان بدهیم به افراد نیازمندتر پول بیشتری خواهیم داد پس پول پرداختی به مردم و کل جامعه کم نمیشود بلکه تخصیص آن بهینه میشود. از طرف دیگر هیچ ریالی از منابع هدفمندی یارانه صرف هزینه‌های جاری و عمرانی دولت نمیشود.
جامعه هدف افراد حذف شده از یارانه نقدی هنوز مشخص نیست
وی در پاسخ به این سؤال که آیا تعداد افراد حذف شده از یارانه نقدی ۲۰ میلیون یا ۳۰ میلیون نفر است، گفت: هیچ کدام از این اعداد درست نیست و هنوز جامعه هدف به طور دقیق مشخص نشده است. بنابراین نمی‌توان در حال حاضر اعلام کرد چه تعداد از شمول دریافت یارانه نقدی حذف خواهند شد.
فعلاً برنامه افزایش قیمت حاملهای انرژی در سال جاری قطعی نیست
رئیس سازمان برنامه و بودجه درباره احتمال افزایش قیمت حاملهای انرژی در ماه‌های پایانی سال جاری گفت: این خبر هم در فضای مجازی دیده‌ام اما این موضوع که دولت هم‌اکنون برنامه مشخصی برای افزایش حاملهای انرژی در سال جاری داشته باشد درست نیست هرچند که دولت مجوز قانونی افزایش سقف درآمد حاصل از اصلاح قیمت حاملهای انرژی تا سقف ۴۸ هزار میلیارد تومان را دارد اما بنده اعلام می‌کنم که فعلاً برنامه افزایش قیمت حاملهای انرژی در سال جاری قطعی نیست.
در ادامه جلسه خبرنگار فارس پرسید براساس تبصره ۱۸ لایحه بودجه سال آینده دولت از محل مابه‌التفاوت قیمت حاملهای انرژی در سال ۹۷ با قیمت این حامل‌ها در ابتدای سال ۹۶ درآمد کسب کند. با توجه به اینکه قید ابتدای سال ۹۶ درج شده است این احتمال ایجاد میشود که دولت برنامه‌ای برای افزایش قیمت حاملهای انرژی تا پایان سال جاری دارد آیا این احتمال درست نیست نوبخت پاسخ داد: بنده شفاف و صریح اعلام می‌کنم که دولت و سازمان برنامه و بودجه این مسئولیت را برای خود قائل است که هر حکمی را می‌خواهیم از مجلس دریافت کنیم ظرفیت قانونی فراخ داشته باشد تا ما بتوانیم از ظرفیت آن استفاده کنیم. بنابراین بودجه و قوانین برنامه به گونه‌ای نوشته و به مجلس پیشنهاد داده میشود که ظرفیت استفاده از قانون برای دولت وجود داشته باشد.
می‌خواهیم منابع حاصل از اصلاح قیمت‌های انرژی را به مردم برگردانیم
رئیس سازمان برنامه و بودجه همچنین در پاسخ به این سؤال خبرنگار فارس که برخی معتقدند با توجه به افزایش‌های در نظر گرفته شده برای قیمت حاملهای انرژی، بودجه سال آینده بودجه گرانی است، گفت: این مسئله را باید توجه داشته باشیم که همواره این سؤال مطرح است که چرا یارانه به ثروتمندان پرداخت میشویم، بنابراین ما به دنبال این هستیم که یارانه به نیازمندان پرداخت شود و بنده تأکید می‌کنم هیچ فرد نیازمندی در سال ۹۷ نخواهد بود که یارانه آن قطع شود.
وی ادامه داد: در خصوص گرانی نکته اینجا است که یک زمان در بودجه دنبال ارقامی می‌گردیم که منابع دولت از محل تغییر آن افزایش یابد اما ما در لایحه بودجه ۹۷ می‌خواهیم منابع حاصل از اصلاح قیمتها را به خود جامعه برگردانیم چرا که برای ما خیلی تلخ است که ببینیم برخی خانوارها تعدادی از فرزندانشان بیکار است.
نوبخت تصریح کرد: هدف برنامه ششم توسعه ایجاد ۹۵۰ هزار اشتغال خالص در سال است و دولت تمرکز خود را به این بخش معطوف کرده است و تأکید می‌کنم که هیچ ریالی از منابع حاصل از اصلاح قیمتها صرف هزینه‌های جاری و عمرانی دولت نمیشود.
پول در صندوق توسعه ملی بماند بهتر است یا صرف پروژه‌های عمرانی شود؟
وی همچنین در پاسخ به سؤال دیگری که با توجه به درخواست برداشت ۲۰ هزار میلیارد تومان (۵.۸ میلیارد دلار) از صندوق توسعه ملی سهم این صندوق از کل درآمدهای نفتی سال آینده چقدر خواهد بود، اظهار داشت: منابع نفتی حاصل ضرب ۲ میلیون و ۴۱۰ هزار بشکه در ۵۵ دلار و به تعداد ۳۳۶ روز است که مجموع آن رقمی بالغ بر ۵۰ میلیارد دلار میشود.
رئیس سازمان برنامه و بودجه ادامه داد: ۱۴.۵ درصد از این رقم سهم شرکت ملی نفت است و ۳۲ درصد دیگر را بانک مرکزی به حساب صندوق توسعه ملی واریز میکند که با این اقدام رقم واریزی به صندوق توسعه ملی ۵۰ میلیارد دلار میشود. درخواست دولت از مجلس رقمی بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان است که در اولویت‌های مشخص شده صرف شود.
نوبخت گفت: ۱۲ هزار میلیارد تومان از این رقم صرف اولویت‌های کشور از جمله ریزگردها میشود. من سؤال می‌کنم آیا این پول در صندوق توسعه ملی بماند فایده بیشتری دارد یا اینکه صرف حل مشکل ریزگردها و انجام پروژه‌های زیستی و عمرانی شود.
وی تأکید کرد: حدود ۱۰ میلیارد دلار با همه این ورود به صندوق توسعه ملی واریز خواهد شد و البته از مجلس این خواهش را داریم که هر کجا تشخیص دهد از منابع کم کند و هر کجا تشخیص می‌دهد اضافه میکند.
