فعلاً بیشتر گمانه زنی های رسانه ای حاکی از این است که ترامپ این بار برخلاف دوبار قبلی تمایل دارد که در گزارش خود بر عدم پایبندی ایران به برجام تاکید کند.
به گزارش الف، در جدیدترین تحول محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در مصاحبه‌ای که روز دوشنبه در پولیتیکو منتشر شده گفت در صورتی که رئیس‌جمهور آمریکا این کشور را از توافق هسته‌ای برجام خارج کند برای همگان اعتماد به واشنگتن دشوار خواهد بود. ظریف گفته که توافق هسته‌ای ایران، هنوز از شانس بالای 50 درصد برای پابرجا ماندن علی‌رغم تهدیدهای «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا برخوردار است.
ظریف، گفت اظهارات مطرح‌شده توسط ترامپ در نشست سازمان ملل، «توهین‌آمیزترین بیانیه‌ای بود که یک رئیس‌جمهور آمریکا بعد از انقلاب اسلامی علیه ایران مطرح کرده است.» وزیر خارجه ایران علی‌رغم این اضافه کرد که اظهارات او اثر معکوس به جا گذاشته و باعث منزوی شدن ایالات متحده و تضعیف اعتبار این کشور به عنوان «یک شریک قابل‌اعتماد برای مذاکره» شده است.
ظریف ضمن رد کردن ایده مذاکره مجدد درباره توافق هسته‌ای گفت در صورتی که ترامپ برای لغو این توافق تلاش کند، ایران هر اقدامی را انجام خواهد داد «از خروج از توافق گرفته تا نوعی سازش با اروپا.» وی گفت: «اروپایی‌ها این را برای ما و ایالات متحده آمریکا روشن کرده‌اند که قصد دارند نهایت تلاش خودشان را برای اطمینان از بقای برجام انجام بدهند.»
ظریف در مصاحبه با پولیتیکو، ضمن تأیید اینکه ترامپ احتمالاً در گزارش بعدی به کنگره پایبندی ایران را تأیید نمی‌کند، گفت که او ممکن است موضعش را هم تغییر بدهد. وی گفت اگر ترامپ در اقدامی خلاف انتظار پایبندی ایران به برجام را تأیید نکند «این اولین بار نخواهد بود که رئیس‌جمهور ترامپ یا سایر روسای جمهوری آمریکا از مواضعی که در خلال رقابت‌های انتخاباتی گرفته‌اند، عقب‌نشینی می‌کنند.»
ظریف، در مصاحبه با پولیتیکو خاطرنشان کرد که در صورتی که ترامپ از توافق هسته‌ای خارج نشود، کنگره آمریکا بایستی در این مورد تصمیم بگیرد. رئیس دستگاه دیپلماسی ایران تصریح کرد در صورت امتناع کنگره از انجام هیچ گونه اقدامی، برجام پابرجا خواهد بود زیرا این توافق به لحاظ فنی، توافقنامه‌ای مورد تأیید قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد است.
وی گفت: «بر عهده کنگره است که هر تصمیمی را تأیید کند و یا آن را تأیید نکند و من معتقدم که کنگره همانند مجلس ما معتقد است که اجازه بدهد توافق پابرجا بماند.»
ظریف در بخش دیگری از این مصاحبه، درباره پیام‌های تلویحی خروج آمریکا از برجام گفت: «پیام‌هایی که آمریکا به دنیا می‌رسد را در نظر بیاورید. [با خروج از برجام] برای هر کسی باور کردن آمریکا و اعتماد به این کشور سخت‌تر خواهد بود- برای همگان، و نه فقط برای کره شمالی. شما شاهد بوده‌اید که متحدان آمریکا می‌گویند که این کشور شریکی قابل اعتماد نیست.»
ظریف در پاسخ به این سوال که آیا ایران در صورت خروج آمریکا از برجام از این توافق خارج خواهد شد گفت: «خیر. ما منتظر خواهیم ماند.»
اعلام عدم پایبندی ایران به برجام تقریباً قطعی است/ رایزنی درباره لحن بیانیه ترامپ درباره تهران
منابع آگاه روز دوشنبه به پایگاه پولیتیکو گفته‌اند «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا به احتمال زیاد در گزارش جدید خود به کنگره این کشور پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید نخواهد کرد. به نوشته پولیتیکو «رکس تیلرسون»، وزیر خارجه آمریکا یک تنه در تلاش است با اقدام احتمالی ترامپ به‌منظور عدم صدور تأییدیه برجام برای ایران مقابله کند.
دولت آمریکا به موجب قوانین داخلی این کشور بایستی هر 90 روز یکبار گزارشی درباره پایبندی ایران به تعهداتش در برجام تقدیم کنگره این کشور کند. تیلرسون در دو گزارش در ماه‌های آوریل و جولای تأییدیه مربوط به این توافق هسته‌ای را صادر کرده است. موعد گزارش بعدی دولت آمریکا 15 اکتبر (23 مهرماه) است.
رسانه‌های آمریکا بعد از صدور دومین تأییدیه برای پایبندی ایران گزارش دادند دونالد ترامپ، نزدیک به یک ساعت با «تیلرسون» درباره آن مجادله کرد و برای عدم صدور این تأییدیه تلاش کرد.مجله فارن‌پالیسی چند روز بعد گزارش داد ترامپ با به حاشیه راندن وزارت خارجه تیمی از معتمدانش در کاخ سفید را مأمور زمینه‌چینی برای گردآوری شواهدی درباره عدم پایبندی ایران به توافق هسته‌ای کرده است.
ترامپ، علاوه بر این اعلام کرده نهادهای مختلف دولتش را مأمور انجام بررسی‌هایی برای تعیین سیاست واشنگتن در قبال ایران و برجام کرده است. بخشی از این بررسی‌ها به تعیین این موضوع خواهد پرداخت که آیا تعلیق تحریم‌های آمریکا به موجب تعهدات واشنگتن در برجام، در راستای منافع ملی آمریکا هست یا خیر.
یک مشاور کاخ سفید به پولیتیکو گفت: «تیلرسون هنوز در تلاش است تا ترامپ را متقاعد کند.» یک منبع دیگر که از رایزنی‌ها در پنتاگون و وزارت خارجه درباره برجام آگاه است می‌گوید دیدگاه تیلرسون در این دو وزارتخانه مورد حمایت است، اما در کاخ سفید از حمایت برخوردار نیست.
این منبع می‌گوید: «حتی کسانی که با عدم صدور تأییدیه مخالف نیستند، حالا دارند با این واقعیت کنار می‌آیند که این اتفاق خواهد افتاد. آنها اکنون در حال مذاکره بر سر لحن (بیانیه‌ای) هستند که ترامپ صادر خواهد کرد.»
گفتنی است رئیس جمهور آمریکا در سخنرانی در نشست مجمع عمومی سازمان ملل توافق هسته‌ای را «بدترین توافق»، «مایه شرمندگی آمریکا» و «پوششی برای برنامه هسته‌ای» ایران خواند. البته ترامپ با وجود انتقاد همیشگی از برجام، هیچوقت سیاست صریح و مشخص خود را در قبال توافق ایران اعلام نکرده است.
