جزئیات انفجار عظیم بیروت، موارد مشابه در جهان و واقعیت‌سنجی گازهای سمی

گروه جهان الف،   3990515076 ۱۸ نظر، ۰ در صف انتشار و ۳ تکراری یا غیرقابل انتشار

 انفجار عظیم مخازن نیترات آمونیوم در بندر بیروت باعث تخریب بخش‌های بزرگی از پایتخت لبنان شد تا جایی که شورای عالی دفاع این کشور بیروت را یک شهر ویران شده اعلام کرد.  مقدار آمونیوم انبار شده در این مخازن بالغ بر ۲۷۵۰ تن بود که از حدود بیش از ۶ سال پیش تاکنون به صورت بی مصرف در یکی از انبارها ذخیره شده بود.

جزئیات انفجار عظیم بیروت، موارد مشابه در جهان و واقعیت‌سنجی گازهای سمی

به گزارش الف انفجار شب گذشته بیروت به اندازه‌ای مهیب بود که بیروت و حتی بخش‌هایی از کشورهای همسایه را لرزاند. لحظاتی بعد رسانه‌ها گزارش دادند که این انفجار ناشی از یک آتش‌سوزی در انبار شماره ۱۲ بندر بیروت بوده است.

طبق اطلاعات اداره گمرک لبنان عامل این آتش سوزی 2750 تن ماده نیترات آمونیوم بوده است. قاضی مروان عبود استاندار بیروت اعلام کرد که نیمی از شهر و مراکز اداری این استان ویران شده است. همچنین به گزارش رسانه‌های لبنانی کاخ ریاست‌جمهوری این کشور نیز دچار آسیب شد. رسانه های لبنان گزارش دادند که «نزار نجاریان» دبیر کل حزب کتائب لبنان در این انفجار بر اثر شدت جراحات جان خود را از دست داد.

عمق فاجعه به حدی بود که شورای عالی دفاع لبنان بامداد چهارشنبه و در پی انفجار مهیب بیروت تشکیل جلسه داد و در جلسه‌ای که برگزار شد تصمیم گرفته شد که سه روز تعطیلی و عزای عمومی در این کشور اعلام شود و نیروهای نظامی مسئولیت امنیت بیروت را برعهده خواهند گرفت. طبق آخرین آمار وزارات بهداشت و صلیب سرخ لبنان شمار کشته‌شدگان این حادثه به ۱۰۰ و تعداد زخمی‌ها به بیش از ۴۰۰۰ تن رسید.

بخوانید:‌ چه کسانی از انفجار بیروت سود می برند

شدت انفجار ایجاد شده در بیروت معادل انفجار ۶۰۰ تا ۸۰۰ تن ماده تی ان تی برآورد شده است، تا جایی که کارشناسان اعتقاد دارند انفجار به وجود آمده بیشتر شبیه انفجار یک بمب هسته‌ای کوچک است، درست است که این انفجار تشعشعات مضر نداشت، اما حجم بالای آن خسارات بسیار شدیدی به بیروت وارد کرده است. کارشناسان معتقدند که این انفجار بزرگترین انفجار غیر هسته ای صورت گرفته بر روی زمین بوده است. منازلی که در نتیجه این انفجار دچار خسارت‌های کلی و جزئی شده‌اند، در برخی موارد ده‌ها کیلومتر با مرکز انفجار فاصله دارد.

سوابق انفجارهای مشابه در جهان

انفجار صورت گرفته در بیروت اولین انفجار از این نوع نبود، بلکه انفجارهای مشابهی نیز در شهر اوبباو در آلمان یا بندر تگزاس آمریکا صورت گرفته است. در انفجار صورت گرفته در سال ۱۹۲۱ در شهر اوبباو در آلمان 4500 تن مواد مخلوط آمونیوم سلفیت و آمونیوم نیترات منفجر شد که به کشته شدن ۵۰۰ تا  ۶۰۰ آلمانی منجر شده و خسارت‌های مالی آن بالغ بر ۷ میلیون دلار( بنا به هزینه‌های آن زمان) بود. در این حادثه ۸۰ درصد از منازل شهر ویران شده و ۶۵۰۰ نفر آواره شدند.

حادثه مشابه دیگری نیز در سال ۱۹۴۷ در بندر تگزاس به وقوع پیوست. این انفجار یکی از بزرگترین انفجارهای غیر هسته ای تاریخ به شمار می‌رفت و  بعد از آن روی داد که یک کشتی فرانسوی حاوی بیش از ۲۰۰۰ تن نیترات آمونیوم آتش گرفت. در این انفجار بلافاصله ۵۸۱ نفر جان خود را از دست دادند.

انفجار مشابه دیگری نیز در شهر تولوز فرانسه در سال ۲۰۰۱ در یک کارگاه تولید کودهای شیمیایی کشاورزی روی داد که توسط ماده نیترات آمونیوم ایجاد شده بود. حجم این انفجار به اندازه‌ای بود که معادل انفجار ۴۰ تن ماده منفجره تی ان تی بود. در جریان این حادثه ۲۹ نفر کشته شدند و هزاران نفر نیز زخمی شدند.

ببینید:‌خیابان های بیروت پس از انفجار

آیا گازهای ناشی از انفجار بیروت سمی است؟ 

کارشناسان معتقدند که گازهای ساطع شده از انفجار نیترات آمونیوم که زرد رنگ است، تنها در صورتی خطرناک است که به صورت فشرده و زیاد استنشاق شده باشد، اما در کل این گازها را جزو گازهای مسموم به حساب نمی‌آورند. بر اساس این گزارش اگر گاز استنشاق شده در مدت زمان کوتاه، بسیار زیاد باشد باعث ایجاد سردرد یا تنگی نفس یا سوزش گلو یا سرفه‌های شدید می‌شود، اما این موضوع می‌تواند باعث آسیب‌های جسمانی یا مشکلات مزمن شود. این گاز البته خیلی زود در هوا مخلوط شده و با رطوبت هوا از خود واکنش نشان می دهد و ماده نیتریک را ایجاد می‌کند که می‌تواند همراه با ایجاد پدیده باران اسیدی، آسیب‌هایی به زمینهای کشاورزی یا خودروها وارد کند.

عملکرد دولت لبنان در قبال شانتاژ‌های تبلیغاتی

در حالی که برخی منابع مقدار نیترات آمونیوم انبار شده در این مخازن را بالغ بر 2750 تن ارزیابی کرده اند، سوالی که در محافل دولتی لبنان مطرح شده، این است که چرا این مقدار از نیترات آمونیوم که در ساخت کودهای شیمیایی یا مواد منفجره به کار می‌رود، به صورت غیر استاندارد نگهداری می‌شده است و مسئولیت این اقدام خطرناک با چه کسانی است؟ 

لذا لازم است که دولت لبنان بدون تأثیرپذیری از فرافکنی‌های رسانه‌های منسوب به جریان غرب‌گرا، عوامل اصلی این حادثه را مشخص کند. ناگفته پیداست که رسانه های آمریکایی و سعودی حجم گسترده‌ای از شایعه پراکنی رابرای متهم کردن جریان‌های منتسب به حزب الله لبنان در نتیجه این انفجار در دستور کار خود قرار داده‌اند، شانتاژهایی که از اولین ساعات پس از انفجار آغاز شده و قطعا در روزهای آینده شدت خواهد گرفت، اما انجام تحقیقات شفاف و جدی در این حوزه می‌تواند شانتاژ تبلیغاتی رسانه‌های مذکور را با شکست مواجه کند.