الف - در صورت توافق هسته ای در مذاکرات چه اتفاقی خواهد افتاد؟

در صورت توافق هسته ای در مذاکرات چه اتفاقی خواهد افتاد؟

از ابتدای دولت یازدهم که بنا به شرایط، رویکرد جدیدی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در پیش گرفته شد، مذاکرات هسته ای کشورمان با اعضای ۵+۱ در فضایی متفاوت ادامه پیدا کرد و تا حدود زیادی امیدواری به حصول توافق در فضای افکار عمومی داخلی زنده شد. در همین حال بود که توقعات عمومی نسبت به اوضاع پس از توافق احتمالی به شکلی احساسی و بعضا غیر منطبق با واقعیت بالا رفت، از جمله اینکه در صورت توافق با ۵+۱ در پرونده هسته ای، تمام کاستی های اقتصادی کشور مرتفع خواهد شد! و...

این توقع بی جا از دو زاویه مبتنی بر یک اشتباه محاسباتی است و در صورت عدم تصحیح آن، دولت و مجموعه نظام را در شرایطی نامناسب از نقطه نظر انتظارات مردم قرار خواهد داد:

الف) چنانچه بارها از سوی بزرگان نظام و شخص رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید شده، مشکل اصلی اقتصاد کشور نه تحریم ها که اقتصاد دولتی، غیر مردمی و مبتنی بر خام فروشی نفت از یک سو و سوء مدیریت ها در برخی بخش ها از سوی دیگر است، لذا انتظار معجزه پس از توافق احتمالی و رفع تحریم ها انتظاری غیر واقعی است و تا زمانی که مجموعه داخل نظام اعم از مردم و مسئولین نخواهند اتفاق خاصی در این خصوص رخ نخواهد داد.

ب) لغو تحریم ها پس از توافق هسته ای احتمالی، چنانچه از ابتدا هم روشن بود تنها در مورد تحریم های چهارگانه ای ـ تحریم های شورای امنیت، تحریم های اتحادیه اروپا، تحریم های کاخ سفید و تحریم های کنگره آمریکا ـ است که در جریان پرونده هسته ای علیه کشورمان وضع شده اند، اتفاق خواهد افتاد و تحریم های دیگر از جمله تحریم های حقوق بشری و... هیچ کدام مشمول این الغاء قرار نخواهند گرفت و لذا اگرچه سازمان تحریم ها به شکل قابل توجهی شکاف بر خواهد داشت اما اتفاق بزرگی آنچنان که برخی در ذهن می پرورانند رخ نخواهد داد.

بر این اساس به نظر می رسد که به دلیل عدم تبیین صحیح این مسئله چشم انداز روشنی در مورد لغو تحریم ها و فضای پس از آن، حداقل نزد بخش زیادی از افکار عمومی داخلی وجود ندارد و این در حالی است که با توجه به اصرار تیم ایرانی حاضر در مذاکرات مبنی بر لغو دفعی تحریم ها در صورت هرگونه توافقی، تحریم هایی که لغو یا تعلیق خواهند شد تنها محدود به سه گروه اقتصادی، تسلیحاتی و اشاعه ای ذیل پرونده هسته ای است که آن هم هنوز به جمع بندی نهایی نرسیده است.
*خبرنگار مستقر در لوزان