الف - تبعیضی به نام بومی گزینی

اشاره: مطلبی که می خوانید از سری یادداشت های بینندگان الف است و انتشار آن الزاما به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست. بینندگان الف می توانند با ارسال یادداشت خود، مطلب ذیل را تایید یا نقد کنند.

شورای عالي انقلاب فرهنگي در جلسه ۶۲۸ يعني اول مرداد ۸۷ بنابه پيشنهاد وزارت علوم «ضوابط مربوط به گسترش بومي گزيني در آزمون سراسري دانشگاه ها و موسسات آموزش عالي» را تصويب كرد.

بر اساس این مصوبه مقرر شد: در ۱۳ رشته پر طرفدار سه گروه آزمایشی ریاضی و فیزیک، علوم تجربی و علوم انسانی (شامل رشته هایی مثل: مهندسی برق، مهندسی مکانیک، مهندسی کامپیوتر،پزشکی، داروسازی وحقوق و روانشناسی) پذیرش بومی پس از کسر سهمیه ۴۰ درصدی ایثارگران به صورت ۶۰ درصد گزینش بومی و ۴۰ درصد آزاد صورت می گیرد. گزینش در سایر رشته ها نیز پس از کسر سهمیه ایثارگران به صورت ۸۰ درصد بومی و ۲۰ درصد آزاد صورت می گیرد. این طرح از همان ابتدای اجرا، انتقادات بسیاری را با خود به همراه داشت اما با وجود این مخالفت ها هیچ تغییری در این تصمیم به وجود نیامد.

اما یکی از ایرادات آشکار و واضح این طرح که برای درکش نیاز به تفکر عمیق و کارشناسانه وجود ندارد اینست که این طرح مصداق بارز تبعیض است. زیرا بموجب آن بسیاری از دانش آموزان مستعد و سخت کوش فقط به صرف موقعیت جغرافیایی زندگیشان تا حدود زیادی از تحصیل در دانشگاه های سطح اول کشور باز می مانند. چه بسیار دانش آموزان شهرستانی که با رتبه دو یا سه رقمی در کنکور، صرفا بخاطر محل زندگی و تحصیلشان از حضور در دانشگاه هایی منع شدند که افرادی با رتبه های چهار رقمی و بیشتر، فقط و فقط به خاطر پایتخت نشینی به راحتی به آنها راه یافتند.

در واقع ایراد بزرگ این طرح در این است که بصورت پیشفرض تمام دانشگاه های کشور را یکسان یا حداقل نزدیک به هم (چه از نظر امکانات و چه از نظر سطح علمی) در نظر گرفته است. در حالی که به سختی می توان کسی را یافت که به فاصله بسیار زیادِ دانشگاه های چند شهرستان بزرگ (و مخصوصا پایتخت) با شهرستان های دیگر مناطق کشور معترف نباشد.

به عبارت دیگر مجریان و مصوبان این طرح در نظر داشته اند کمبود مسکن و تراکم جمعیت و آلودگی هوا و مشکلات دیگر از این دست که در شهر های بزرگ وجود دارد را حل کنند ودر این راه تصمیم گرفته اند تبعیض هایی چنین آشکار را در حق دانش آموزان و دانشجویان و آینده سازان این مرز و بوم روا دارند.

علی ایحال این طرح چند سالی است که اجرا می شود و سخت است که بتوان آن را طرحی موفق پنداشت. چرا که با وجود قربانی کردن بی دفاع ترین قشر جامعه (یعنی نوجوانان متقاضی ورود به دانشگاه) مشکلات کلان شهر ها همچنان پابرجا و رو به افزایش است. بی دفاع از این جهت که این قشر آینده ساز با وجود اهمیت انکار ناپذیرش برای آینده کشور، به علت نداشتن حق رای، هرگز وارد بازی های سیاسی نمی شوند و بعبارت دیگر هرگز وزنه سیاسی محسوب نمی شوند تا در این هیاهوی جناح ها و امتیاز گیری های سیاسی، به احقاق حقوق حقه خود بپردازند.

امروز و با تغییر دولت و بیدار شدن جوانه امید در دل همه ملت، این امید در دل دانش آموزان و دانشجویان هم جوانه زده تا با کمک دولت و پیگیری نمایندگان مستقل مجلس و از طریق شورای عالی انقلاب فرهنگی، به فریاد دادخواهانه شان رسیدگی عاجل شود و جلوی این تبعیض آشکار گرفته شود.