وقتی به بررسی موضوعی معروف به «بد حجابی» می رسیم عموما از تاثیر« ماهواره » «غرب زدگی» «مدگرایی» و «مشتقات مفهومی» این واژه ها می گویند.

برخی این معضل را صرفا نتیجه «تهاجم فرهنگی» نمی دانند و «معضلات اقتصادی» را در ترویج پوشش های غیر سنتی دخیل می دانند.

البته دلایل مختلف دیگه ای را هم جدای از مباحث «فرهنگی» و «اقتصادی» می توان وارد بحث کرد اما یک دلیل ساده به شکل عجیبی مغفول مانده است و آن اثرات «عملکرد زنان چادری» است.

متاسفانه مرتب می گویند «محجبه ها فرشته اند» به این معنا که حتما و الزاما «خوب» هستند و طوری رفتار می شود که گویی هر کس مانتو یا به هر حال حجابی غیر از چادر انتخاب کرده است(ما پسریم و مجرد. چندان به انواع اقسام پوشش ها اشنا نیستیم !‌ ) در قعر جهنم از گیس هایش اویزان شده تا پوست سرش کنده شود و . . . خلاصه عاقبت سختی خواهد داشت.

خوشحال می شویم که بپذیریم «محجبه ها فرشته اند» اما نمی شود به همین راحتی این جمله را قبول کرد.

یک بانو که بخواهد فرشته باشد باید علاوه بر «پاکدامنی»، «حداقل تقیدات مذهبی» را داشته باشد و البته که اصل بسیار مهمی به نام «عقلانیت» !

در هر سه مورد ما می توانیم مصادیق خلاف آن چه فکر می کنیم پیدا کنیم. یعنی محجبه هایی که حداقل یکی از این سه معیار را نداشته باشند و یا حتی در حالت بسیار بدی هر سه را !

کاش متولیان اجتماعی ما به «رفتار شناسی محجبه ها و اثرات آن» بپردازند. موضوعی بسیار مهم که هر لحظه می تواند خانومی را با هر سن و سالی از «پوشش های عرف» دور کند یا بلعکس!

رفتار خانوم های چادری به این شکل اثر دارد که اگر خانومی دیده شود که با «حجاب کامل» متاسفانه به هر دلیلی «پاکدامن» نیست «نگرش فرد» را می تواند به کل جامعه خانم های چادری «منفی» می کند و کار را می تواند به جایی برساند که با دیدن یک چادری با خود بگوید که «زیر چادر چه پنهان شده است؟»

اگر خانومی محجبه باشد ولی به دیگر مسایل دینی خود توجه ندارد باعث ایجاد یک تردید می شود و ابهامی ایجاد می کند که «چگونه چادر دارد و (فرضا) نماز نمی خواند؟ این چادری ها همینطورین . . . »

اگر بانویی هم «پاکدامن» باشد و «تقدیات مذهبی» را نیز داشته باشد ولی متاسفانه اصل مهم «عقلانیت» در امور عادی زندگی را رعایت نکند اثر «منفی» دارد.

در بحث عقلانیت خاطره ای را مطرح می کنم تا بهتر متوجه شویم:

خانومی مانتویی با پوششی که زننده نبود و واقعا نمی شد ایرادی بر آن گرفت وارد یکی از وسایل حمل و نقل عمومی شد در حالی که فرزند خردسال ۲-۳ ساله نیز داشت. عرف است که وقتی فردی با فرزند کوچک وارد جایی می شود که باید بایستد، کسی برایش بلند می شود تا بابت فرزندش دچار مشکل نشود .

همین اتفاق افتاد. خانومی چادری بلند شد و جایش را به او داد. ناگهان صدای زنی آمد که گفت:

«چرا بلند شدی؟ مگه نمیبینی مانتوییه؟»

نگاهی به آن خانوم کردم . بهت زده شدم . هم از سن و سالی که جای مادر من را داشت و هم از چادری که «رویش را محکم گرفته بود».

این رفتار به شدت در من اثر منفی داشت. این که اثر این رفتار در « دختران جوان» و سایر مردمی که آن جا بودند را خدا می داند و بس! به قدری گیج شدم که نمی دانم کسی با آن خانوم مباحثه ای داشت یا نه. هیچ صدا و تصویر دیگه ای به یادم نمیاد. نمی دانم آن زن جوان در ذهن خود چه می گفت؟ ولی مطمئنم حداقلش این بود که بر «مانتویی بودنش» هر چند که نامتعارف نبود به «یقین» رسید.

گذشت . . . من هم گذشتم ولی شما نگذرید! این موضوع مغفول مانده است.

شاید خواننده عزیز بگوید این گونه هم نیست و «بیشتر زنان چادری» حداقل شرایط عادی را در هر سه معیار (که البته این سه نظر من هستند) دارند. بله متوجه حرف شما هستم ولی «این نوشتار دید منتقادانه دارد» .

نتیجه ای که شخصا گرفتم باید یک فرد چه مرد و چه زن، چه متعارف و چه نا متعارف را از همه جنبه ها دید و بررسی کرد و بعد به قضاوت نشست. در یک کلام:

«صرف محجبه بودن یک خانوم، نمی تواند ملاک دقیقی برای خوب بودن باشد و نوع رفتار خانم های چادری در جامعه بسیار مهم است.»

پی نوشت:

۱- جمله «محجبه ها فرشته اند» یکی از صدها جمله است که حقیر به عنوان مشهورترین جمله که در بحث چادر استفاده می شود به طور مصداقی استفاده کردم. شما خودتان تعمیم بدهید به سایر این گونه تبلیغات ها.

۲- معتقد نیستم که همه ما سطحی نگر هستیم و با بررسی یک جنبه قضاوت می کنیم ولی اکثریت ما یا منفی نگریم یا با اتفاقات کوچک نگرشمان زمین تا اسمان تغییر می کند.

الف