گروه تعاملی - محسن اختیاری
علیرغم روابط بسیار حسنه ، دوستانه ، صمیمانه و استراتژیک ما با دو ابرقدرت جهانی در شرق ، یعنی چین و روسیه ، اما در موارد بسیار و علی الخصوص در برهه های حساس بین المللی ، و به اصطلاح سر بزنگاه ، مچ ما را می خوابانند ، و همچون بسیاری کشورهای دیگری که از قضا آنها هم دوست ما هستند ، مواضعی اتخاذ می کنند که عمدتا کاملا خلاف میل ، و بعضا حتی علیه ما و منافع ملت ماست ، که معمولا با قضاوتهای سطحی ، غیرکارشناسی و غیرحرفه ای ما ، قاعدتا و اصلا هم برای ما خوشایند نیست !. مصادیق بسیار زیاد است و نیاز به تکرار نیست ، همگان هم مطلعند ، بویژه در عرصه های آرای جهانی و کنفرانس ها و بیانیه های بین المللی .
یکی از این مصادیق که از قضا مکررا هم تکرار می شود ادعای بی اساس مالکیت امارات بر جزایر سه گانه ایرانی در خلیج فارس ، یعنی تنب بزرگ ، تنب کوچک و بوموسی است که با توجه به موقعیت حساس و تعیین کننده این نقطه از دنیا ، یعنی خلیج فارس و بویژه تنگه هرمز به عنوان مهمترین گلوگاه و گذرگاه سوختهای فسیلی جهان ، به روشنی گواه اهمیت بسیار استراتژیک این جزایر سوق الجیشی از جهات گوناگون بخصوص در زمینه های اقتصادی ، نظامی و حمل و نقل بین المللی است .
اصولا در مورد موضوع مالکیت تاریخی ایران بر این جزایر برای ما جای هیچ بحثی وجود ندارد و از قرن ها پیش در بسیاری نقشه ها ، کتب ، اسناد و منابع تاریخی ، در نقاط مختلف دنیا و به زبانهای گوناگون به روشنی بیان شده ، و نه تنها موضوع کاملا اثبات شده است بلکه جای هیچگونه تردیدی هم در آن نیست ؛ و چه بسا بسیاری کشورها از جمله چین یا روسیه هم علیرغم مواضع خلاف ، عملا بر واقعیت مالکیت ایران واقفند ؛ اما اینکه چرا دوستان بسیار نزدیک ، صمیمی و ظاهرا متحد ما ، آنهم عمدتا در برهه های حساس زمانی ، و بزنگاههای مهم تاریخی ، علیه ما موضع می گیرند ؛ یا اینکه همزمان در ظاهر یا پشت پرده روابط بسیار دوستانه تر وصمیمانه تر با دشمنان بالفطره ما همچون اسراییل برقرار می کنند ، و بعضا در کمال شگفتی ما حتی از دشمنان هم بدتر عمل می کنند ، پاسخی بسیار ساده دارد ؛ در حد دوکلمه ؛ منافع ملی ؛ منافع ملی ، اصطلاحی بسیار ساده ، کوتاه اما پر مفهوم ؛ اصطلاحی که مفاهیم عمیق و سرنوشت ساز بسیاری در آن نهفته است ، بطوریکه هر موضوعش می تواند سوژه کتاب ها باشد .
منافع ملی ، مفهومی است که صرفنظر از معنی تحت الفظی واژه ها ، و حساسیت بی مورد بر آن ، تمامی منافع یک کشور و ملت را در تمامی ابعاد و زمینه ها ، اعم از اقتصادی ، سیاسی ، اجتماعی ، فرهنگی ، روابط بین الملل و هر آنچه تحت واژه منافع می گنجد ، در بر می گیرد و مشتمل می شود . اصولا سیاست ها و روابط بین ملل و کشورها جای تعارفات معمول دوستانه نیست و قواعد مشخص و اصول خاص خود را دارد . منافع ملی ، مفهومی است که تقریبا تمامی دنیا تمامی سیاست ها ، روابط و عملکرد خود بویژه در عرصه های جهانی و بین المللی را بر مبنای آن برنامه ریزی و برپایه و اساس آن استوار می کند .
طبیعی است چین ، روسیه ، هند یا بسیاری دوستان دیگر ما نیز ،که بعضا از بازیگران اصلی صفحه شطرنج جهانی هستند، از این قاعده مستحکم ، منطقی و عقلانی مستثنی نیستند و بلا استثناء کلیه مواضع ، سیاست ها و روابط شان تنها بر پایه و اساس منافع ملی کشور و ملتشان رقم می خورد و بر این مبنا استوار می شود ؛ ظواهر روابط و مناسبات را حفظ می کنند ، خود را کاملا دوست و طرفدار ما نشان می دهند ؛ در زمانهای لازم و مناسب پیام دوستانه می دهند ، اما چیزی که در ورای تمام این مناسبات برایشان مهم است ، و در صحنه عمل و واقعیت ، بازی می کنند ، منافع خود و ملتشان است. این قاعده بازی ، زندگی و سیاست است ؛ و قاعدتا هم چیزی که در این میان برایشان کمترین اهمیت را ندارد ، منافع ملی کشور و مردم ماست . هر چند در ظاهرشان بسیار دوست و صمیمی و یار غار باشند ، اما روابط بین الملل قواعد خود را دارد و اصولا ، ابدا هم برایشان اهمیتی ندارد که ما خوشمان بیاید یا نیاید ! ، موضوعی که قطعا و مسلما در آینده نیز اینچنین خواهد بود.
اما مسئله بسیار حائز اهمیتی که همواره باید درس عبرت و آویزه گوشمان باشد این است که در آینده و در مواقع بسیار حساس بخصوص در تصمیم گیریهای سرنوشت ساز و تعیین کننده جهانی و بین المللی ، تمام نگاه و امیدمان به آنها نباشد و انتظار هر گونه موضع و رفتار خلاف میل و خواسته ، و حتی متضاد با منافعمان از آنها داشته باشیم .
نکته بسیار حائز اهمیت دیگری که قابل اعتناء و توجه جدی بوده و حتی سرنوشت سازست این است که ، شاید ما تنها کشوری باشیم که بر خلاف رویه ها ، سنت ها و سیاست های معمول تمام دنیا ، که بر اساس اصل اساسی منافع ملی کشور و مردمشان تصمیم می گیرند و حرکت می کنند ، در مسیرها و به سمت مقاصدی می رویم که بعضا تعریف شفافی هم از آن نداریم و حتی برای خودمان هم مبهم است .
