در مورد اهمیت و چرایی پرداخت این عوارض باید بگوییم که عوارض آزادراهی هزینه‌ای است که مالکان وسایل نقلیه برای عبور و مرور در آزادراه‌های کشور پرداخت می‌کنند. با توجه به اینکه ساخت و نگهداری و همچنین تجهیز آزادراه‌ها پرهزینه است، از این رو دولت وشرکت‌های سازنده آزادراه‌ها، برای برگشت هزینه ساخت و همچنین هزینه‌های پیش‌رو، اعم از بازسازی آسفالت، تعویض و نوسازی سیستم روشنایی آزاد راه و ... نسبت به اخذ عوارض آزاد راهی از مالکان خودروهای عبوری از آزادراه‌های کشور اقدام می‌کنند. با توجه اینکه آزادراه‌ها مسیرهایی با استانداردهای بالا و ایمن‌تر نسبت به جاده‌های قدیمی هستند، رانندگی و جابه‌جایی در این مسیرها سبب اصطحلاک کمتر خودرو، صرفه جویی در سوخت و پایین آمدن احتمال تصادفات در اثر ایمن نبودن و خستگی ناشی از رانندگی در جاده‌های قدیمی می‌شود. به همین دلیل پرداخت عوارض آزادراهی خودرو، جهت نوسازی و نگهداری این مسیرها از وظایف مالکان خودرو است. با توجه به اهمیت پرداخت عوارض آزادراهی، راهکارهایی برای تسهیل پرداخت این بدهی خودرو در نظر گرفته شده است که پرداخت الکترونیکی عوارض آزاد راهی یکی از این راهکارهاست. راهکاری که برای کمتر کردن هزینه‌های اخذ عوارض، کاهش مصرف کاغذ و همچنین تسهیل در عبور و مرور در نظر گرفته شده است.
این راهکار همچنین با تسهیل روند پرداخت این بدهی، امکان 2 برابر شدن میزان جریمه را در حد قابل توجهی کاهش می‌دهد؛ زیرا با تسهیل روند پرداخت‌های خودرویی، مالکان خودرو می‌توانند در لحظه و با چند کلیک از بدهی‌های خودرو استعلام گرفته و نسبت به پرداخت آن اقدام کنند.
در مورد موعد پرداخت عوارض آزادراهی باید بگوییم که تا یکی 2 سال قبل، مهلت پرداخت عوارض آزادراهی ۲۴ ساعت در نظر گرفته شده بود که طی پیامک به منظور یادآوری پرداخت به مالک خودرو اطلاع رسانی می‌شد و در صورت عدم پرداخت عوارض، مالک خودرو مشمول جریمه ۳۰ هزار تومانی می‌شد. اما این قانون دستخوش تغییراتی شد و در مرحله اول، مهلت ۷ روزه و سپس مهلت ۱۵ روزه برای پرداخت این عوارض در نظر گرفته شد. بر این اساس اگر در زمان تعیین شده، نسبت به پرداخت عوارض از سوی مالک خودرو اقدامی صورت نگیرد، مالک خودرو مشمول جریمه خواهد شد که این جریمه برای خودروهای سواری، وانت، مینی‌بوس و کامیونت ۴۰ هزار تومان، برای کامیون‌های دو محور و اتوبوس ۵۰ هزار تومان و برای کامیون‌های سه محور، تریلی و نفتکش ۹۰ هزار ریال مقرر شده است.
قابل ذکر است که جریمه عدم پرداخت عوارض آزادراهی به صورت پلکانی است و هرچه از زمان ثبت تردد خودرو در آزادراه بیشتر بگذرد این جریمه نیز افزایش می‌یابد.
پیشنهاد ما به شما این است که قبل از فرا رسیدن موعد پرداخت بدهی‌های خودرو، نسبت به پرداخت آنها اقدام کنید. شما می‌توانید به سامانه یکپارچه خدمات خودرویی مراجعه و ضمن پرداخت تمام بدهی‌های خودرویی، نسبت به خرید بیمه‌نامه خودرو اقدام کنید، اقلام مورد نیاز خودروی خود مانند باتری و روغن موتور و... را خریداری کنید. به صورت کلی از طریق یک سامانه به تمام دغدغه‌های خودرویی خود پاسخ دهید.