هامون سبطی دبیر کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت آموزش و پرورش فارس، اظهار کرد: در دومین امتحان نهایی دانش‌آموزان باز هم با پخش سؤالات و پاسخ آنها حین برگزاری آزمون مواجه بودیم.
وی ادامه داد: امروز در کانال‌های چند ده هزار نفری شاهد بارگذاری سؤالات امتحان نهایی، 20 دقیقه بعد از شروع امتحان بودیم؛ پاسخ سؤالات تاریخ، هندسه و ریاضی در ساعت 8:20 منتشر شده است.
* یکی از کانال‌ها ساعت 6:30 صبح، پی‌دی‌اف سؤالات را در معرض دید عموم قرار داد
سبطی افزود: یکی از کانال‌ها ساعت 6:30 صبح، پی‌دی‌اف سؤالات را در معرض دید عموم قرار داد که البته رمزی برای پی‌دی‌اف داشت و ادعا می‌کرد تا کسی پول ندهد، رمز را در اختیار قرار نمی‌دهد و بعد از اینکه آزمون شروع شد، رمز را در اختیار عموم قرار داد که سؤالات همان سؤالات آزمون بود؛ البته برای این موضوع باید راستی‌آزمایی صورت گیرد.
وی ادامه داد: آموزش و پرورش اعلام کرده بود که عوامل انتشار سؤالات حین برگزاری امتحان نهایی را شناسایی کردند و اکنون مشخص می‌شود که افراد دیگری هم هستند و از حوزه‌های مختلفی، سؤالات درز پیدا می‌کند.
* فرصت کنکور کم است امکان بده و بستان و تقلب در جلسه کنکور کمتر است
دبیر کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت با طرح پرسشی مبنی بر اینکه «چه تفاوتی بین تقلب در امتحان نهایی و کنکور هست؟»، گفت: سؤالاتی که در امتحان نهایی مطرح می‌شود، حافظه‌محور است؛ در بررسی که روی سؤالات دین و زندگی که اولین امتحان نهایی بود توسط تعدادی از دبیران داشتیم، تمام سؤالات دین و زندگی حافظه‌محور بود و خط به خط آن از داخل کتاب درسی بود، هیچ جایی برای ترکیب و تحلیل نبود و نکته دیگر اینکه بیش از 50 درصد سؤالات عیناً تکرار سؤالاتی بود که در چند سال اخیر در امتحانات نهایی سال‌های گذشته آمده بود.
وی افزود: این پارامترها برعکسش در کنکور است یعنی سؤالات کنکور بسیار ترکیبی و تحلیلی است و به همین خاطر تیم‌های تقلب و سؤال‌فروش خیلی وقت‌ها از عهده پاسخگویی به این سؤالات بر نمی‌آیند و افتخارشان این است که در فلان درس به 70 درصد سؤالات درست جواب دهند و آن همان زمان زیادی می‌برد؛ از سوی دیگر چون فرصت کنکور کم است امکان بده و بستان و تقلب در جلسه کنکور کمتر است.
* با امتحان نهایی، دانش آموزان کشور را به سمت حفظ طوطی‌وار صفحات کتاب درسی سوق می‌دهیم
سبطی ادامه داد: قرار بود که در سال 1401، سؤالات امتحان نهایی به گونه‌ای طراحی شود که مسؤولان شورای عالی انقلاب فرهنگی را به این نقطه اعتماد برساند که سؤالات امتحانات نهایی از سطوح مختلف آموزشی است و حالت حافظه محور را کنار گذاشته است و قرار است عمق فهم و درک از مطالب کتاب را بسنجد و کاربرد مطالب آموخته شده را در موقعیت های جدید بسنجد که عکس آن دیده شد.
وی اضافه کرد: ما به عنوان نمایندگان دیده‌بان شفافیت و عدالت به یکی از مسؤولان صاحب تصمیم در شورای عالی انقلاب فرهنگی گفتیم که همیشه حافظه محور بودن و نازل بودن سؤالات امتحان نهایی یکی از موارد جدی نقد به آموزش و پرورش بود که تاکنون تصحیح نشده است.
دبیر کمیسیون آموزش دیده‌بان شفافیت و عدالت با بیان اینکه نظام آموزشی ما دچار کم هوشی و کم کوشی شده است و نمی‌توان انتظار داشت که تغییرات رو به جلو داشته باشد، گفت: دانش‌آموز برای اینکه در امتحانات آموزش و پرورش موفق باشد، حتی نیاز ندارد در کلاس درس مدرسه شرکت کند و فقط می تواند سؤالات سال‌های قبل را بخواند تا به گفته دبیران باسابقه، به نمره 17، 18 برسد. حال تصور کنید اگر درس های عمومی از رقابت کنکور حذف شوند چه بلایی سر کلاس های ادبیات و دینی و زبان در مدارس کشور خواهد آمد که البته همین حالا هم بی مهری به این دروس آغاز شده است؛ یعنی با امتحان نهایی، دانش آموزان کشور را به سمت حفظ طوطی‌وار صفحات کتاب درسی سوق می دهیم و اصلا درک عمیق مطلب و به کارگیری تحلیل در این سوالات وجود ندارد.
وی افزود: اینکه آموزش و پرورش می تواند آزمون‌هایی برگزار کند که دانش آموزان را به سمت درک عمیق مطلب ببرد، فعلا امکان ندارد.