محور آمریکایی-ترکی و ماهی‌گیری از آب گل‌آلودِ اوکراین

گروه جهان الف،   4010301057 ۳ نظر، ۰ در صف انتشار و ۴ تکراری یا غیرقابل انتشار

در شرایطی که به نظر می‌رسد حضور آمریکایی‌ها در سوریه کمرنگ‌تر خواهد شد اما بحران اوکراین فرصتی برای تقابل واشنگتن با مسکو در خاک سوریه و نیز تداوم جاه‌طلبی‌های ترکیه فراهم کرد.

محور آمریکایی-ترکی و ماهی‌گیری از آب گل‌آلودِ اوکراین

به گزارش الف، بعد از خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان و خروج تدریجی آن‌ها از عراق، گمانه‌زنی‌ها و تحلیل‌های فراوانی مطرح شد مبنی بر اینکه آمریکایی‌ها به زودی شرق سوریه را نیز ترک می‌کنند. به ویژه اینکه فعالیت‌های نظامی و سیاسی آمریکا در دمشق از زمان روی کار آمدن دولت جدید این کشور کاهش یافته بود.  بر همین اساس در ابتدای شروع  کار دولت جو بایدن در آمریکا  ناظران و تحلیلگران پیش‌بینی می‌کردند که به زودی نظامیان آمریکایی سوریه را ترک خواهند کرد.

اما در سایه جنگ اوکراین و روسیه و تحولاتی که بر سراسر جهان به ویژه خاورمیانه نیز تاثیر گذاشته است  به نظر می‌رسد که آمریکا تصمیم گرفته عرصه درگیری با دشمنان خود به رهبری روسیه و نیروهای محور مقاومت را مجدداً به سوریه برگرداند. در همین چارچوب طی چند هفته گذشته نیروهای آمریکایی موضع خود را در شرق سوریه تغییر داده و درصدد اشغال دوباره این منطقه هستند.  نیروهای آمریکایی در این زمینه طی روزهای گذشته به سمت خطوط تماس با گروه‌های وابسته به متحدان ترکیه در نوار مرزی شرق سوریه حرکت کرده‌اند و یک کاروان نظامی آمریکایی متشکل از تانک و خودروهای حامل تجهیزات نظامی و لجستیکی وارد مناطقی در  حومه حلب (تحت کنترل شبه نظامیان وابسته به ترکیه) شد.

همچنین در شرایطی که پرواز سنگین هواپیماها و هلیکوپترهای شناسایی آمریکا بر فراز منطقه «اعزاز» در  شمال سوریه ادامه دارد چند روز قبل یک نیروی نظامی آمریکایی با همراهی یک یگان اطلاعاتی ترکیه وارد این منطقه در حومه حلب شد که به معنای پیام تهدیدآمیز آشکار ایالات متحده علیه سوریه تلقی می‌شود.  نیروهای آمریکایی با هدف تقویت حضور نظامی خود در شمال و شرق سوریه  همچنین اخیرا تجهیزات نظامی و لجستیکی از عراق وارد این منطقه کرده‌اند.

هم‌زمان با این تحرکات ترکیه و آمریکا فعالیت‌های تروریستی در  شمال سوریه نیز افزایش یافته و چند روز قبل گروه‌های تروریستی مسلح در حومه شمالی حلب اتوبوس نظامی حامل سربازان سوری متعلق به یگان‌های دفاع ملی سوریه را در شهرک‌های نبل و الزهرا  هدف قرار دادند که منجر به شهادت ۱۲ نفر از این نیروها و زخمی شدن ۱۴ تن از آنها گشت.

از طرف دیگر رژیم اشغالگر صهیونیستی نیز تجاوزات خود علیه سوریه را تشدید کرده و عملیات‌های تهاجمی خود را به روش جدیدتری انجام می‌دهد؛ به طوری که جنگنده‌های اسرائیلی در تجاوزات اخیر خود علیه سوریه از یک کریدور هوایی جدید و غیر عادی استفاده کردند.  این تجاوزات رژیم صهیونیستی از یک نقطه دریایی واقع در مقابل شهر بانیاس سوریه شروع شد که در چند کیلومتری پایگاه «حمیمیم» روسیه قرار دارد.  جنگنده‌های صهیونیستی همچنین چهار موضع نظامی و غیرنظامی و تحقیقاتی سوریه در منطقه حماه را  هدف قرار دادند.

در واقع سطح تنش‌های رژیم صهیونیستی و روسیه از بحران اوکراین، به فضای سوریه نیز گسترش یافته است. به ویژه بعد از اینکه ارتش سوریه اخیراً برای سرنگونی جنگنده‌های رژیم صهیونیستی از سامانه پدافند هوایی اس ۳۰۰ روسیه استفاده کرد.  استفاده از این پدافند روسی برای ساقط کردن هواپیماهای رژیم صهیونیستی برای نخستین بار از زمان ورود این سامانه به سوریه نشان می‌دهد که معادلات تقابل با تجاوزات اسرائیل علیه دمشق وارد فاز تازه‌ای شده است و این بار مسکو قصد سکوت در برابر تجاوزات اسرائیل علیه دمشق را ندارد.

 ترکیه نیز که به دلیل درگیری در چالش‌های مختلف  داخلی و بحران اقتصادی این کشور تحرکات خود را در عرصه میدانی سوریه تا حدی کاهش داده بود، به نظر می‌رسد که تصمیم گرفته از تحولات بین المللی به ویژه بحران اوکراین برای کسب دستاوردهای جدید در سوریه استفاده کند. این فرضیه زمانی تقویت می‌شود که می‌بینیم ترکیه با اتخاذ مواضع همسو با آمریکا در جریان بحران اوکراین به تدریج درحال فاصله گرفتن از روسیه است.

درواقع «رجب طیب اردوغان» رئیس‌جمهور ترکیه تصور می‌کند که می‌تواند در این هرج و مرج امنیتی جهانی آرزوی خود را در اشغال شمال غرب سوریه و پیشروی هر چه بیشتر به سمت شرق این کشور تحقق بخشد. به ویژه اینکه اردوغان احساس می‌کند اکنون روسیه مشغول جنگ اوکراین بوده و از جاه طلبی‌های آنکارا در سوریه غافل خواهد شد.

در همین چارچوب حومه حلب، رقه و حسکه در هفته‌های گذشته شاهد هماهنگی نظامی و میدانی ترکیه و آمریکایی‌هاست.  برنامه جدید اردوغان برای سوریه این است که پروژه خود را در حومه شمال و غرب حلب با پروژه آمریکایی تطبیق داده و  احساس می‌کند که  برای اجرای برنامه‌هایش در سوریه دیگر نیازی به چراغ سبز روسیه ندارد.

آمریکا نیز به نظر می‌رسد در تکاپوی شدید برای تغییر قواعد درگیری و حوزه‌های نفوذ خود در سوریه می‌باشد و به طور کلی مسکو، هدف پروژه جدید آمریکا در سوریه است.  شاخص‌ها نشان می‌دهد که آنکارا و واشنگتن در تلاش برای تبدیل شرق و غرب سوریه به  مناطق در حال توسعه اقتصادی در ازای تشدید محاصره علیه مناطق تحت سیطره دولت سوریه هستند که ضمن پروژه قدیمی آمریکا و تحریم‌های موسوم به  «قانون سزار» قرار می‌گیرد.

در این شرایط هشدارهایی درباره امکان فعالسازی مجدد داعش در سوریه  توسط آمریکا  نیز مطرح می‌شود.  به همین دلیل انتظار می‌رود که سوریه نیز همانند گذشته با تقویت اتحاد خود با نیروهای محور مقاومت به ویژه جمهوری اسلامی ایران تقابل با اشغالگری آمریکا در شمال و شرق سوریه را ادامه دهد.