به گزارش الف در این ویدئو بدون شنیده شدن پرسش مجری، از جوانانی کم سن و سال پرسیده شده اگر قرار باشد بین قربانی شدن چند صد نفر و چند هزار نفر یکی را انتخاب کنند کدام را انتخاب می کنند و پاسخگویان نیز گزینه اول را انتخاب و درباره اش توضیح می دهند!
هر چند در همان دقایق نخست ویدئو معلوم است که موضوع این پرسش و پاسخ بحث شلیک اشتباه به هواپیمای اوکراینی است اما این انتظار بیننده که سازندگان این ویدئو به همین حد اکتفا کرده و این کج فهمی و کارنابلدی خود را آشکارتر نسازند برآورده نمی شود و دقایقی بعد موضوع یاد شده صراحت می یابد و این پاسخ ها مستقیما توجیه کننده خطای اپراتور شلیک کننده به هواپیما می شود!
معلوم نیست کدام ضرورت ایجاب می کرده است که سازندگان این ویدئوی رسانه ای ناشیانه، در حالی که پرونده قطور این حادثه پس از دو سال هنوز در حال رسیدگی است و متاسفانه به دلیل عدم شفافیت لازم زاوایای مختلف آن هنوز آشکار نشده چنین قاطعانه حکم دهند که ماجرا صرفا خطای یک «فرد» بوده است؟! خطایی که حالا لازم است با نوعی همذات پنداری و همدلی موقعیت دشوار او را در لحظه تصمیم گیری توجیه کننده شلیک اشتباهش بدانیم ؟!
حتی با مروری ساده بر گفته ها و شنیده های دو سال گذشته درباره هواپیمای اوکراینی کاملا مسجل است که این رخداد غم انگیز ناشی از مجموعه ای از خطاهای فردی و سازمانی بوده است که قدم اول در دادرسی عادلانه آن توجه به همین جهات مختلف است.
فارغ از جرم انگاری موضوع تلاش ها برای سرپوش گذاشتن بر این اتفاق که خود امر لازم و درس آموزی است آنچه درباره خود رویداد شایسته توجه است این است که چنین رخدادی در پی سلسله ای از تصمیمات نادرست یا بی توجهی های فنی بوجود آمده است که به عنوان علت های زمینه ای این خطا نقش بسیار مهمی در بروز آن داشته اند.
برخلاف پندار سازندگان این ویدئوی ناشیانه که با طرح پرسش های جهت دار و نامربوط زخم دوساله و عمیق داغ دیدگان این حادثه را تازه تر کرده است آن حادثه تاسف بار را نمی توان با خلاصه کردنش در یک تصمیم بین و بد وبدتر تحلیل کرد و دیدن ماجرا از این زاویه نه تنها کمکی به روشن شدن ابعاد مختلف ماجرا نمی کند بلکه داوری و سنجش خطاهای مسلم دیگر در این ماجرا را به بیراهه می برد.
به عنوان مثال یکی از مهمترین این خطاها پرواز ممنوع اعلام نکردن سازمان هواپیمایی کشوری در آن شب حساس است. نکته ای که به کرات از زبان برخی خانواده ای قربانیان این حادثه نیز به آن اشاره شده است. بر اساس قانون در چنین موقعیت های خطرسازی به درخواست این سازمان در جلسه هیات دولت درباره ممنوعیت پروازی موقت تصمیم گیری خواهد شد. اما ظاهرا هنوز معلوم نیست که چرا درخواست «clear» کردن آسمان از سوی سازمان هواپیمایی ارایه نشده است .
در همان ایام (۲۲ دی ماه ۹۸) یک حقوقدان طی یادداشتی در یک روزنامه اصلاح طلب به همین موضوع اشاره کرده است:
«آنچه مسلم است، آن است که در زمان پرواز هواپیمای اوکراینی در آسمان ایران، به واسطه تهدیدات نظامی رئیس‌جمهوری آمریکا و حمله موشکی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران به برخی پایگاه‌های نظامی دولت آمریکا در عراق، شرایط حاکم بر کشور، عادی نبوده است و با توجه به آماده‌باش نیروهای مسلح کشور، وضعیت حاکم فوق‌العاده بوده و نیروهای نظامی در حالت تدافعی قرار داشته‌اند و همین شرایط ایجاب می‌کرده مراجع ذی‌ربط، برای جلوگیری از خطاهای احتمالی انسانی، اقدامات احتیاطی را در انجام پروازهای داخلی و خارجی عملیاتی کنند. در همین راستا، ماده ١٠ قانون هواپیمایی کشوری برای جلوگیری از هرگونه اقدام نظامی سهوی علیه هواپیماهایی که در آسمان ایران پرواز می‌کنند، مقرر کرده است که اداره کل هواپیمایی کشوری می‌تواند در مواردی که امنیت عمومی یا علل نظامی ایجاب می‌‌کند، با تصویب هیئت وزیران، پرواز هواپیمای ایرانی یا خارجی را بر فراز قسمتی از خاک کشور ممنوع یا محدود یا مقید به شرایط خاصی کند. به‌این‌ترتیب آنچه از ظاهر امر پیداست، آن است که در موضوع اخیر که علل نظامی دخالت داشته و حفظ امنیت کشور در اولویت بوده است، بالطبع رئیس‌جمهور می‌بایست با توجه به اشراف اطلاعاتی لازم، جلسه هیئت وزیران را به صورت فوق‌العاده تشکیل می‌داد و با تصویب موضوع، مراتب را برای ممنوعیت یا محدودیت‌های پروازی به سازمان هواپیمایی کشوری ابلاغ می‌کرد که با توجه به حادثه اخیر، چنین اقدامی از ناحیه دولت انجام نشده و در این راستا، قصور دولت محرز است.»
مسلما این بعد از ماجرا و ابعاد دیگر آن در دادگاه رسیدگی به این حادثه مطرح خواهد شد اما باید گفت اطلاع رسانی ناکافی و قطره چکانی و دیرهنگام و اساسا غیر شفاف در این باره نه تنها کمکی به روشن شدن زوایای یاد شده نزد افکار عمومی نخواهد کرد بلکه بر ابهامات این ماجرا نیز خواهد افزود و از آن مهمتر مجال بیشتری فراهم خواهد کرد که کسانی نظیرسازندگان ویدئوی یاد شده در این آب گل آلود ماهی خود را بگیرند و بر زخم داغ دیده گان این ماجرا نمک بپاشند.