نقش آمریکا در ناآرامی‌های قزاقستان

گروه جهان الف،   4001019057 ۲۵ نظر، ۰ در صف انتشار و ۱۷ تکراری یا غیرقابل انتشار

سیر تحولات روزهای اخیر در قزاقستان و نحوه شکل‌گیری آشوب‌ها وهمچنین ردپای آمریکا در آن صراحتا نقش واشنگتن را در ناآرامی های این کشور آشکار می کند.

نقش آمریکا در ناآرامی‌های قزاقستان

به گزارش الف،  طی چند روز گذشته قزاقستان روزهای پر تب و تابی را پشت سر گذاشته است  در چند روز اخیر دولت قزاقستان در راستای کمک به جبران کسری بودجه تصمیم گرفت که سقف قیمت گاز حاصل از فرآورش نفت خام در پالایشگاه مشهور به گاز مایع پترولیوم (LPG) -که برای سوخت اتومبیل‌ها در قزاقستان استفاده می‌شود- را لغو کند و اجازه دهد که قیمت برای مصرف‌کننده افزایش یابد. با افزایش قیمت LPG این نگرانی پدید آمد که هزینه خانواده ها که در حال حاضر به دلیل تورم و افزایش قیمت‌ها با مشکلات متعددی دست و پنجه نرم می کنند بالاتر برود بنابراین مردم بطور بی‌سابقه‌ای در کشور قزاقستان دست به اعتراضات علیه افزایش بهای سوخت زدند .

پس از اعلام کمک دولت این کشور، کشورهای عضو پیمان امنیت  از جمله روسیه اقدام به ارسال گسترده نیرو و تجهیزات به قزاقستان کرده که تا کنون ۷۴ پرواز ترابری نظامی بین دو کشور ثبت و همچنین بر اساس اطلاعات موجود تا کنون ۳۶۰۰ نیروی نظامی روس به قزاقستان اعزام شده ‌است.

بسیاری از تحلیلگران معتقدند که حوادث رخ داده در قزاقستان، چیزی فراتر از اعتراض مردمی به گران شدن سوخت بوده و شواهد زیادی از دخالت مستقیم  آمریکا در ایجاد اعتراضات و آشوب های مردمی در این کشور وجود دارد.

پیش از این اندیشکده سیاستگذاری جهانی غیرانتفاعی آمریکایی (بازوی خصوصی شده سیاستگذاری پنتاگون) گزارشی را در سال 2019 منتشر کرده بود که در آن از ایالات متحده خواسته بود تا جنگ نیابتی را علیه روسیه در اوکراین، سوریه، بلاروس، قفقاز و آسیای مرکزی ( قزاقستان) راه بیندازد.

در مجموع اشتباهات مکرر، سیاست‌های اقتصادی اشتباه، افزایش قیمت‌ها، تشدید فقر، رشد فساد، دستگیری و بازداشت روزنامه‌نگاران منتقد، نقض حقوق بشر و استبدادگری دولت از جمله عواملی محسوب می‌شوند که خشم ملت  این کشور را برانگیخته‌اند. اما این موضوعات همه ابعاد مشکلات اخیر قزاقستان نیست. واقعیت این است که موقعیت جغرافیایی و استراتژیک قزاقستان حاکی از افتادن این کشور در میان یک بازی بزرگ بین قدرت‌های جهانی  از جمله آمریکا و چین است؛ زیرا  این دو کشور هر یک منافعی در قرقیزستان دارند. 

در این میان می توان گفت آمریکا و روسیه در قزاقستان پایگاه نظامی دارند و از لحاظ استراتژیک نیز به قزاقستان اهمیت زیادی می‌دهند.همچنین قزاقستان بزرگترین جمهوری جدا شده از خاک روسیه با مساحتی بیش از ۲ میلیون کیلومتر مربع است که برای فدراسیون روسیه اهمیتی به سزایی داشته و روسیه نگران به خطر افتادن امنیت آن است .

روسیه در قزاقستان اصلی ترین مرکز فضایی دارد و این کشور محل اصلی پرتاب فضاپیماهای  روسیه به شمار می روند.

روس‌ها ناآرامی‌های قزاقستان را یکی از طرح‌های آمریکا در کنار تحولاتی همچون خروج آمریکا و ناتو از افغانستان و باز گذاشتن دست طالبان برای حکومت در افغانستان، گسترش نفوذ در قفقاز و آسیای میانه  دانسته و با اشاره به موقعیت استراتژیک این کشور در میان چین و روسیه ذخائر غنی نفت و اورانیوم  انگیزه کشورهای غربی خصوص آمریکا و انگلیس را برای فتنه آفرینی در این کشور می‌دانند.

قزاقستان از سی سال گذشته به عنوان یک کشور صادرکننده نفت و گاز و اورانیوم خام و غنی‌سازی شده قابل اعتماد به روسیه  و اروپا شناخته شد. بدین ترتیب این کشور منبع  ذخائر غنی نفت، گاز، زغال سنگ و اورانیوم به عنوان تامین‌کننده امنیت انرژی مورد نیاز کشورهای مختلف در شرق و غرب شناخته شد. اکنون کشورهایی همچون روسیه، آمریکا و اروپا که سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در قزاقستان انجام داده‌اند بشدت نگران اوضاع قزاقستان هستند.  آمریکا از ایجاد بحران  در میدان عظیم نفتی «تنگیز » که در انحصار یک شرکت آمریکایی است، بشدت احساس نگرانی می‌کند.کارشناسان معتقدند که چنانچه تولید نفت خام ، گاز طبیعی و اورانیوم در قزاقستان دچار اختلال شود پیامدهای اقتصادی آن  برای آمریکا و روسیه  از مسائل سیاسی  بیشتر خواهد بود.

برخی کشورهای غربی از جمله ایالات متحده آمریکا تلاش کردند تا روسیه را در این قضیه مقصر بدانند  و اعتراضات در قزاقستان را به نوعی تلاش مسکو برای مداخله در قزاقستان جلوه دهند.

در همین راستا المیادین در گزارشی نوشت که آغاز نا آرامی‌ها در قزاقستان، مقدمه ای برای توطئه آمریکا و کشورهای غرب در خصوص انتقال گروه‌های تکفیری و تروریستی به کشورهای آسیای میانه و حیاط خلوت روسیه است. در گذشته بسیاری از گروه‌های تروریستی که در نبردهای عراق و سوریه حضور داشتند با ملیت ترکمن یا تاجیک بودند .ایجاد بی ثباتی در کشورهای این منطقه همراه با ارسال نیرو های نظامی از کشور  سوریه و عراق به این منطقه می‌تواند سرآغازی برای تغییر حکومت این کشورها باشد.

روزنامه فرامنطقه‌ای  رای الیوم نیز  در  همین زمینه در  گزارشی نوشت که آمریکا برای منحرف کردن توجه روسیه از اوکراین به قزاقستان به عنوان مهمترین متحد خود خواهان  انقلاب رنگی است و اگر روسیه در خصوص درخواست کمک « قاسم جومرت توقایف» رئیس جمهور قزاقستان درنگ می‌کرد ممکن بود آمریکا در طرح‌های خود در قزاقستان موفق شود درحالی که « ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه  با ایجاد انقلاب رنگی دیگری که یک نظام طرفدار غرب در جنوب روسیه تشکیل شود  موافقت نمی‌کند و با طرح های آمریکا علیه متحدان خود در آسیای مرکزی مقابله خواهد کرد.