همه چیز از اتفاقی عجیب در خط ویژه «دروازه دولت» شروع شد، چهارم بهمن ماه سال گذشته ویدئویی خیلی سریع در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌شد که حکایت از این سیلی زدن یک نماینده مجلس مجلس شورای اسلامی به گوش یک سرباز راهور داشت. گویا این حادثه تلخ هنگام عبور غیرقانونی علی اصغر عنابستانی، نماینده سبزوار در مجلس شورای اسلامی با خودرویش از خط ویژه خیابان انقلاب محدوده دروازه دولت با سرباز عابد اکبری رخ داده بود.
سرباز اکبری که در آن تاریخ در پلیس راهور دوران خدمت سربازی خود را سپری می‌کرد بعد از این درگیری مقابل دوربین یکی از شهروندان ایستاد و با حالتی هیجان‌زده از این گفت که درصحنه درگیری چه اتفاقی افتاد. او به‌قدری هیجان‌زده بود که نمی‌دانست از نظر حقوقی دارد به ضرر خودش اعتراف می‌کند و شهادت می‌دهد که از الفاظ نامناسب استفاده کرده است.
احساس همدلی عمومی با سرباز اکبری
اما در شبکه‌های اجتماعی حرف‌های ناپسند او چندان مورد توجه قرار نگرفت، همه خشمگین بودند که یک نماینده مجلس به گوش یک سرباز سیلی زده است. کاربران این احساس را داشتند که یک مقام مسئول به گوش خودشان سیلی زده است. هشتگ‌های مرتبط در این رابطه به سرعت ترند شد و نام علی‌اصغر عنابستانی به سرعت سر زبان‌ها افتاد.
چند ساعت بعد عنابستانی سعی کرد از ظرفیت شبکه‌های اجتماعی به نفع خود استفاده کند و با انکار ماجرا و انداختن تقصیر به گردن سرباز و اینکه مورد توهین قرار گرفته ورق را به نفع خود برگرداند. اما بخت با او یار نشد.
پلیس پشت سر سرباز اکبری درآمد
پلیس راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی و فرماندهی این نیرو هم که چندان از تردد غیرقانونی خودروهای مسئولان کشور در خطوط ویژه دل خوشی نداشتند و همچنین نمی‌خواستند کتک زدن ماموران‌شان به یک فرهنگ رایج و عادی تبدیل شود چند روز بعد فیلمی از دوربین‌های مداربسته همان محل و اتفاقات آن درگیری منتشر کردند. فیلمی که چندان واضح نبود اما می‌توانست به عنوان یک مستند قابل اتکا برای درگیری میان عنابستانی و اکبری برای مراجع قضایی باشد.
این درحالی بود که در همان ویدئوی اول که از سرباز اکبری منتشر شد افراد غیر ذینفع و شاهدانی بودند که سیلی زدن عنابستانی را گواهی می‌دادند. بعد از این عنابستانی از طریق ویدئوی دیگری در شبکه‌های اجتماعی عذرخواهی کرد. اما افکار عمومی چندان روی خوش به این عذرخواهی نشان نداد و به مطالبه محاکمه وی مبدل شد.
یک زمزمه عصبانی کننده مجلسی‌ها!
در همان زمان تاکید شد که این پرونده از طریق نهادی قانونی در مجلس شورای اسلامی به نام «کمیسیون نظارت بر رفتار نمایندگان» پیگیری می‌شود. اما به یکباره در مجلس زمزمه‌ای بلند شد مبنی بر اینکه رسیدگی به این موضوع در اولویت مجلس نیست و باز خشم و خروش در شبکه‌های اجتماعی بلند شد. در این میان کاربران هم توئیت‌های خود عنابستانی را که درسال‌های گذشته از رفتارهای صاحبان قدرت شکایت داشت در شبکه‌های اجتماعی دست به دست می‌کردند.
توجه به این ماجرا ادامه داشت تا اینکه در ۲۴ فروردین ماه ۱۴۰۰، غلامحسین اسماعیلی سخنگوی سابق دستگاه قضا در نشست خبری با خبرنگاران درباره آخرین وضعیت پرونده شکایت سرباز راهور از نماینده مجلس گفت: این پرونده منتهی به صدور کیفرخواست و به دادگاه ارسال شده است و به زودی جلسات دادگاه آن برگزار خواهد شد.
چند ماه بعد در ۱۹ مهرماه ۱۴۰۰ نیز حجت الاسلام موسی غضنفرآبادی سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان در مجلس شورای اسلامی نیز اظهار کرد: پرونده آقای عنابستانی نیز در حال طی کردن روند بررسی خود در هیات نظارت بر رفتار نمایندگان می باشد.
ماجرا حدود چند ماه به همین روال طی شد تا اینکه در روزهای اخیر خبر آمد دو طرف این پرونده رضایت داده‌اند، ۲۶ آبان ماه سال جاری سردار مهدی حاجیان سخنگوی ناجا در نشست خبری خود از پایان پرونده برخورد نماینده مجلس با مامور پلیس خبر داد. وی درباره سرانجام این پرونده گفت: در این پرونده صلح و سازش بین شاکی و متشاکی انجام شد و اقای عنابستانی از سرباز وظیفه که شاکی بودند دلجویی کردند.
صدای بلند پر طنین عنابستانی
در این بین عنابستانی به سبب جایگاهش در مجلس از تریبون‌های قوی‌تری برای اعلام مواضع خود برخوردار بود. سرباز اکبری بیشتر در شبکه‌های اجتماعی صدایش به‌گوش می‌رسید. با این‌حال به‌طور کلی یک پذیرش همگانی ایجاد شد که ماجرا چه عادلانه و چه غیرعادلانه به اتمام رسیده است تا اینکه در روز 15 آذر محمد باقر قالیباف در جمع دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی درباره این پرونده مورد سوال قرار گرفت.
موضع‌گیری قالیباف و شروع ماجرایی تازه
قالیباف در این جلسه بر پیگیری این پرونده و دنبال کردن آن به طور شخصی تاکید داشت. اما جمله‌ای گفت که بیشتر دیده شد و به تیتر خبری بسیاری از رسانه‌های داخلی و خارجی فارسی زبان تبدیل شد. او گفت: «عنابستانی سیلی نزد بلکه هل داد»، همین یک جمله کافی بود تا باقی صحبت‌های او شنیده نشود و به جای آن آتش زیر خاکستر خشم‌های این ماجرا دوباره شعله‌ور شود.
عنابستانی خیلی سریع از این اظهارات استقبال کرد و به آن واکنش نشان داد. وی در پستی در صفحه شخصی خود در شبکه‌های اجتماعی با مضمون روشن شدن حقیقت نوشت: «البته واضح بود که ماه پشت ابر نمی ماند اما از شجاعت ریاست محترم مجلس آقای دکتر قالیباف تشکر می کنم که بعد از چندین ماه دروغ پراکنی، ایشان بالاخره به اندازه کمی حقیقت را روشن کردند بارها گفته ام که اشتباه عنابستانی سیلی زدن به سرباز در حال انجام وظیفه نبود! بلکه اشتباه عنابستانی هل دادن سرباز توهین کننده بود! تفاوتی که در هیاهوی رسانه ای گم شد.»
بخت با عنابستانی یار نشد...
اما در این ماجرا بازهم تاس به نفع عنابستانی خوش ننشست. در عوض سرباز اکبری در یک برنامه زنده (Live) اینستاگرامی به صحبت‌های رئیس مجلس واکنش نشان داد و باز بر سیلی زدن نماینده سبزوار تاکید کرد. بعد از آن قالیباف در صفحه اینستاگرامی خود واکنش نشان داد. و اینبار به نفع سرباز اکبری و به ضرر عنابستانی موضع گرفت. در بخش اصلی متن قالیباف آمده است: بعد از صحبت های دیشب جناب آقای عابد اکبری سرباز وظیفه راهور که تاکید می‌کرد حکم دادگاه سیلی را تایید کرده، بر خود لازم دانستم موضوع را پیگیری کنم تا ظلمی به این شهروند عزیز نشده باشد؛ لذا حکم دادگاه را گرفتم و متوجه شدم متاسفانه دادگاه بدوی تشخیص بر ضرب بلااثر (سیلی) داده است که البته بعدا با اعلام رضایت طرفین پرونده مختومه شده است.
شروع جنگ بین عنابستانی و قالیباف
عنابستانی که روز 16 آذر خیلی خوشحال از صحبت‌های قالیباف به نفع خودش بود، یکبار دیگر مجبور شد به این ماجرا واکنش نشان دهد. وی در مصاحبه‌ای تقریبا بلند با یک سایت خبری علیه قالیباف صحبت کرد و گفت که او در تلاش است تا رئیس جمهور شود و در اظهاراتی به ابراز مخالفت علنی با او پرداخت.
وی در بخشی از این مصاحبه می‌گوید: باید از آقای قالیباف بپرسید که موضوع چه بوده است. آقای قالیباف و رئیس محترم مجلس آنقدر مساله برایش مهم نبوده که برود ببیند چه کسی درست گفته چه کسی غلط و بعد در تریبون اعلام عمومی کند؟ خیلی خنده دار است. این حرف قالیباف خنده‌دار است قالیباف چندین بار به خود من گفته من فیلم را نگاه کردم و از این فیلم اصلا سیلی در نمی‌آید. مشخص است که شما هل دادید حالا تحت تاثیر فضای رسانه‌ای می‌گوید عنابستانی به من غلط گفته؟ اصلا فرض کنید من گفتم؛ ایشان نمی‌توانست رای را نگاه کند؟
سرباز اکبری می‌رود؛ عصبانیت می‌ماند
به احتمال زیاد به زودی دیگر اثری از سرباز اکبری در شبکه‌های اجتماعی نخواهد بود، چرا که بعد از صلح و سازش در مراجع قضایی بین او و عنابستانی حرف تازه‌ای نخواهد داشت. تاکید وی بر اینکه سیلی خورده است نیز به گوش همه رسیده و اکنون رئیس مجلس هم بر آن مهر تایید زد، اما حساسیت مردم به این ماجرا هنوز فروکش نکرده است.
با توجه به اعلام رضایت طرفین در این پرونده از نظر قضایی سرباز اکبری نمی‌تواند ادعای جدیدی مطرح کند. این در حالی است که به نظر نمی‌رسد موضع‌گیری عنابستانی، نماینده سبزوار علیه قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی سکانس پایانی این ماجرا باشد. به هر حال این دو تا 2 سال آینده در مجلس یازدهم بازهم یکدیگر را ملاقات می‌کنند و حساسیت افکار عمومی بر تعامل آنها بیشتر شده است.
با توجه به این موضوعات اما آنچه در همه این ماجراها اهمیت بیشتری دارد این است که سرمایه اجتماعی در ماجرای سیلی زدن نماینده مجلس به یک شهروند عادی در لباس سربازی آسیب دیده است و ترمیم نیاز دارد.
سرمایه اجتماعی بدون شک از مهم‌ترین پایه‌های قدرت هر نظام سیاسی است و هر نظام سیاسی باید به دنبال این باشد که برای حفظ آن طرحی نو در بیندازد.