به گزارش الف، نهضت ملی ساخت مسکن چند وقتی به راه افتاده است و تا کنون بیش از یک میلیون نفر در این طرح ثبت‌نام کرده‌اند که باید دولت چند وقت بعد از بین متقاضیان دست به انتخاب بزند تا واجدان شرایط را شناسایی کند، البته متقاضیان در شرایط ثبت‌نام پذیرفته‌اند که نتیجه بررسی دولت هرچه باشد حق اعتراض نخواهند داشت.
با مهیا شدن شرایط ثبت‌نام برای آقایان مجرد کمتر از 45 سال با این شرط که در زمان تحویل مسکن متاهل بشوند تنور ثبت‌نام‌ها داغ‌تر شده اما هنوز مشخص نیست آیا بانک‌ها به تعهدات خود به‌طور کامل پایبند خواهند ماند یا به‌بهانه‌هایی شانه‌خالی می‌کنند. در مورد تامین زمین هم تاحدی ابهام وجود دارد حتی در رسانه‌ها اعلام شد زمین به میزان کافی وجود ندارد.
خانه‌های نسبتا ارزان ساخته می‌شود
در این خصوص میثم مهرپور، کارشناس مسکن به خبرنگار الف گفت: زمین‌های رایگانی که برای نهضت ملی مسکن درنظر گرفته شده و تسهیلات دولتی که قرار است برای این طرح پرداخت شود به ساخت خانه‌هایی منجر می‌شود که تاحدودی ارزان است. البته از این جهت که خانه‌ها به افرادی تعلق می‌گیرند که تاکنون از تسهیلات مسکن استفاده نکرده‌اند یک اتفاق خوب است.
وی افزود: اینکه گفته شود طرح مذکور باعث کاهش قیمت مسکن در شهرهایی مانند تهران می‌شود، چندان درست به‌نظر نمی‌رسد. طرح‌هایی مانند مسکن مهر، مسکن ملی و طرح اخیر عناوین و اهدافی دارد که نمی‌تواند باعث کاهش تقاضا در سایر بخش‌ها مانند تقاضای مسکن در مناطقی از تهران شود. در این مناطق جنس تقاضا متفاوت است، همان‌طور که در مورد مسکن مهر هم شاهد بودیم اجرای آن باعث کاهش قیمت مسکن در تهران نشد.
دو اتفاق مثبت که نهضت به‌راه می‌اندازد
این کارشناس مسکن همچنین گفت: نهضت ملی مسکن از 2 جهت اتفاق مثبتی محسوب می‌شود. اول اینکه ساخت انبوه مسکن یک رونق در بازار ایجاد می‌کند و نیز یک کمک به صنایع مختلف مرتبط با مسکن خواهد بود. اتفاق مثبت بعد اینکه اگر خانه‌های ساخته شده در قالب نهضت ملی مسکن در اختیار جامعه هدفش برسد افراد مستحق از این یارانه که نوعی فرصت هم هست بهره‌مند می‌شوند.
مهرپور تاکید کرد: البته خیلی از افرادی که این خانه‌ها را تحویل می‌گیرند بنا به دلایلی در آن ساکن نمی‌شوند و حتی ممکن است خانه‌های‌شان را بفروشند با این حال از مزایای خرید این خانه‌ها منتفع می‌شوند.
طرح تقاضا محور نیست
این کارشناس مسکن در بخش دیگر از سخنان خود گفت: اینکه گفته می‌شود ساخت این خانه‌ها در قالب طرح‌های ملی تقاضا محور هستند موضوع درستی نیست. چرا که عرضه‌ها محدود است و افراد مجبور می‌شوند در همان نقاطی که دولت از ابتدا تعیین کرده دست به انتخاب و خرید بزنند.
وی در پاسخ به سوالی درباره آماده بودن بانک‌ها برای پرداخت حجم زیادی تسهیلات در قالب این طرح این‌گونه گفت: عده‌ای می‌گویند پرداخت تسهیلات بانکی برای این طرح به افزایش پایه پولی منجر نمی‌شود. توضیح‌شان این است که بانک‌ها براساس قانون می‌بایست 20 درصد منابع خود را صرف پرداخت تسهیلات بخش مسکن کنند و با اجرای این طرح هم فقط قرار است قانون اجرا شود.
هنوز نظام بانکی آمادگی تعهدات را ندارد
مهرپور تاکید کرد: درگذشته اگر سهم منابع بانکی از پرداخت تسهیلات مسکن کم بود، بخشی از تسهیلات در بخش‌های دیگر مانند صنعت یا تسهیلات غیر هدفمند هدایت می‌شد. اما الان جای سوال است که آیا اصلاحی در نظام بانکی صورت گرفته که بتوان 20 درصد منابع بانک‌ها را به بخش مسکن داد. باتوجه به شرایط موجود به‌نظر می‌رسد افزایش تسهیلات تاثیری قطعی بر روی اعتبارات و نقدینگی خواهد داشت و هنوز در نظام بانکی هم اصلاحی صورت نگرفته است.
کارخانجات مرتبط فعال می‌شوند
در بخش دیگری این کارشناس مسکن با بیان اینکه نهاده اصلی مسکن، زمین است که ماهیت وارداتی ندارد ادامه داد: زمین برای ساخت در ایران داریم، اما نکته اینجاست که زمین‌های موجود با تقاضا همخوانی داشته باشد. در مورد ظرفیت کارخانجات و صنایع مرتبط با مسکن اعم ازگچ، سیمان، شیرآلات و… شرکت‌های تولیدی ظرفیت خالی دارند و در حال حاضر با کل ظرفیت کار نمی‌کنند بنابراین افزایش تقاضا با شروع طرح نهضت ملی مسکن می‌تواند به افزایش ظرفیت تولیدی آنها منجر شود و مشکلی وجود ندارد.
وی در پایان با اشاره به گران شدن ساخت هر متر مربع خانه تاکید کرد: طرح نهضت ملی مسکن هدفش تولید ارزان مسکن است اما با افزایش قیمت‌های تولید مسکن باید تولید ارزان قیمت مسکن را فراموش کنیم!
ما هستیم؛ چرا سراغ چین رفتید!
مجتبی بیگدلی، رئیس مجمع ملی صنعت مسکن و ساختمان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار الف نیز با بیان اینکه 1200 گروه شغلی فعالیت‌شان به بخش مسکن مربوط است گفت: کشور برای ساخت انبوه مسکن نیازی به بخش خارجیثل چینی ها ندارد. لازم نیست دولت برای این موضوع سراغ پیمانکار چینی برود و نفت خود را عرضه کند تا آنها برای‌مان مسکن بسازند.
وی افزود: متاسفانه طی این سه ماه که دولت سرکار آمده است در بخش ساخت انبوه مسکن اخبار خوبی نشنیده‌ایم. حتی همان‌هایی که 8 سال وضع مسکن را به شکل کنونی درآورده‌اند هنوز سرکار هستند؛ دولت برای بخش مسکن چهره‌های اجرایی مفیدی را به‌کار نگرفته است.
این فعال بازار مسکن در پاسخ به سوالی درباره فراهم بودن زیرساخت‌ها برای تولید انبوه مسکن در قالب نهضت ملی مسکن و منابع آن تصریح کرد: اگر در کشور بخواهیم به شکل گسترده و انبوه مسکن بسازیم دچار مشکل نمی‌شویم.
وی ادامه داد: در اقلامی مانند سیمان که جزء صنایع آلاینده هستند و با کمال تاسف با تکنولوژی‌های قدیمی کار می‌کنند ظرفیت‌های معدنی بالایی داریم. در بخش آهن و فولاد نیز مجموعه‌هایی مانند فولاد مبارکه به افراد رانت‌هایی می‌دهند که اگر جلوی آنها گرفته شوند ظرفیت لازم برای به‌کارگیری تولیدات‌شان در بخش ساخت انبوه مسکن وجود دارد. لازم است از روش‌های مربوط به کشف ظرفیت و سهمیه‌بندی استفاده شود، وگرنه در بخش ظرفیت تولیدی کارخانجات مشکلی وجود ندارد.
کارخانجات دوست دارند صادرات کنند
بیگدلی همچنین گفت: کارخانجاتی که مواد اولیه مسکن را تولید می‌کنند از منابع انرژی ارزان و آب رایگان استفاده می‌کنند و صادرات برای آنها مقرون به صرفه است. آنها با منابع یارانه‌ای تولید می‌کنند و تمایل ندارند تولیدات‌شان دراختیار پیمانکاران قرار بگیرد. دولت هم در این موارد شعاری برخورد می‌کند.
برخورد شعاری دولت در بخش مسکن
این کارشناس حوزه مسکن با بیان اینکه طرح «مسکن ملی» که در دولت قبل معرفی شد یک طرح ضعیفی بود، تصریح کرد: قرار بود براساس این طرح در سال 400 الی 500 هزار مسکن ساخته شود اما کار به بن بست خورد. دولت هم هرجا به مشکل برخورد سراغ بنیاد مسکن و بخش‌های دولتی رفت.
بیگدلی با انتقاد از برخورد شعاری دولت سیزدهم در موضوع مسکن مجدد بر اهمیت بخش مسکن به عنوان پیشران اقتصاد تاکید کرد و گفت: به دنبال ساخت و عرضه یک میلیون مسکن، شاهد فروش یک میلیون دستگاه یخچال، تلویزیون و مبلمان خواهیم بود و همچنین میلیون‌ها متر مربع فرش فروخته می‌شود.
وی با بیان اینکه ساخت 4 تا 5 میلیون مسکن مهر در کشور توسط بخش خصوصی یک افتخار است، تاکید کرد: لازم است دولت به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی کند که این تعهد ساخت روزانه 3 هزار مسکن از سوی دولت به ناامیدی مردم منجر نشود.
می‌توانیم یک میلیون مسکن بسازیم
بیگدلی گفت: مسکن کالای وارداتی نیست و ساخت آن بین 1.5 تا 3 سال طول می‌کشد. اگر حمایت از ساخت انبوه مسکن صورت بگیرد چون فرایند ساخت آن زمان‌بر است و با راه افتادن کارخانجات و صنایع مختلف همراه می‌شود به تورم منجر نمی‌شود. به عبارتی پولی که به این بخش تعلق می‌گیرد یک پول پر فشار با اثرات تورمی در اقتصاد نخواهد بود.
بیگدلی تاکید کرد: الان هم می‌توانیم تعهد بدهیم که سالانه یک میلیون مسکن بسازیم بدون چشم‌داشت حتی یک ریال به بودجه دولت؛ تنها کافی است تعهدات بخش بانکی برای ساخت مسکن انجام شود تا کار را شروع کنیم.
هشدار؛7- 8 میلیون نیاز تلنبار شده مسکن
رئیس مجمع ملی صنعت مسکن و ساختمان با اشاره به نیاز تلنبار شده 7 تا 8 میلیونی مسکن در کشور گفت: اگر دولت حمایتش را از بخش خصوصی شروع کند ما حاضر هستیم هرگونه تضمین و تعهدی بدهیم که از پس ساخت یک میلیون مسکن در سال بر می‌آییم. ما می‌توانیم طی 40 روز کارگاه‌مان را تجهیز کنیم و بعد از یکسال مسکن‌ها را تحویل بدهیم.