به گزارش الف، "مارکو کارنِلوس" دیپلمات سابق وزارت امور خارجه ایتالیا در گزارشی برای پایگاه خبری "میدل ایست آی"، ضمن پرداختن به تحولات جاری در چهارچوب معادله هسته ای ایران، از بی اثر شدن اهرم های فشار آمریکا و اسرائیل علیه ایران و توان اتمی این کشور خبر داده و به طور خاص به این مساله اشاره کرده که شواهد و قرائن حاکی از این هستند که جهان کنونی باید خود را آماده پذیرش ایرانی کند که یک قدرت تمام عیارِ هسته‌ای است. امری که حاکی از تغییری قابل توجه در توزان راهبردیِ حاکم بر معادله هسته ای ایران است. 

مارکو کارنِلوس در این رابطه می نویسد: «تحلیلگران و کارشناسان اطلاعاتی و دیپلمات ها، به نحوی عجیب در مورد مساله هسته ای ایران، دچار افراط و تفریط شده اند. ... "رابرت مالی" نماینده ویژه دولت آمریکا در مساله ایران نیز اخیرا گفته است که "آمریکا و متحدانش باید خود را آماده جهانی کنند که در آن محدودیت‌هایی بر برنامه و توانمندی های هسته ای ایران وجود ندارد". 

"نفتالی بنت" نخست وزیر اسرائیل قویا بر این باور است که تل آویو باید به راهبرد "مرگ با هزاران جراحت" علیه توانمندی های هسته ای ایران متعهد بماند. بنت و دیگر مقام های اسرائیلی اخیرا از واشنگتن بازدید کرده اند با این حال، اینطور به نظر می رسد که آن ها نتوانسته اند نتیجه قابل قبولی را از رایزنی های خود با طرف آمریکایی در مورد طرح جایگزینِ مذاکره با ایران(طرح B) کسب کنند. طرحی که بر انجام یک اقدام نظامی علیه ایران در صورت شکست خوردن مذاکرات هسته ای با این کشور تاکید دارد. 

خبر بد برای اسرائیل این است که این رژیم تا حد زیادی توانایی دیکته کردن سیاست های خود به آمریکا را از دست داده است. سال 2015، "بنیامین نتانیاهو" نخست وزیر وقت اسرائیل با اعتماد به نفس کامل، مجلس نمایندگان آمریکا و همچنین کنگره این کشور را خطاب قرار داد و در مورد مساله توافق هسته ای با ایران، در این نهادها سخنرانی کرد. نتانیاهو بعدها نیز در دوره حضور ترامپ در قدرت، لابی گری موفقی را انجام داد و زمینه را برای خروج دولت آمریکا از توافق برجام فراهم ساخت. 

باید توجه داشت که تهدیدهای مکرر اسرائیل مبنی بر اینکه تاسیسات اتمی ایران را هدفِ حمله قرار می دهد، حتی اگر سلاح هایِ انجام این حمله را نیز از آمریکا دریافت کند، با موفقیت صد در صد و تضمینی همراه نخواهد بود. از سویی، دولت بایدن نیز نشان داده که به این گزینه تمایلی ندارد. آمریکا اخیرا از افغانستان خارج شده و به هیچ وجه مایل نیست که جنگی جدیدی را آن هم در مقیاسی به مراتب گسترده تر و ویرانگر با ایران که یک قدرت منطقه ای است انجام دهد. تحریم ها علیه ایران نیز تا اکنون قادر نبوده اند این کشور را به میز مذاکره بکشانند و بعید است تهران در ادامه راه نیز بواسطه فشار تحریمی پا به میز مذاکره بگذارد. ایران به هیچ عنوان نمی خواهد با خروج مجدد دولت آمریکا از توافق برجام و خسارت های ناشی از آن رو به رو شود.  

با این همه در شرایط کنونی، رهبران اسرائیل نیز به شدت خود را از آمریکا دور تصور می کنند و اندک اقدامات آن ها(مقام های آمریکایی) در قبال ایران را به معنای فاصله گرفتن از اسرائیل ارزیابی می کنند. در طی دهه گذشته، آمریکا و اسرائیل از تاکید بر این مساله که ایران نمی تواند غنی سازی اورانیوم انجام دهد به مشاهده این مساله رسیده اند که ایران پیشرفت های قابل ملاحظه ای انجام داده و عملا به نقطه ای رسیده که تل آویو و واشنگتن انتظار آن را نداشته اند. با این همه، نکته عجیب در این میان این است که این خودِ اسرائیل و آمریکا بودند که عملا ایران را به تلاش جهت کسب پیشرفت های بیشتر هسته ای سوق دادند. آمریکا با خروج یکجانبه از توافق برجام در سال 2018 و اسرائیل با لابی گری گسترده جهت خروج دولت ترامپ از توافق مذکور، عملا زمینه را برای پیشروی های هسته ای قابل ملاحظه ایران فراهم کردند. 

*تغییر توازن در معادله هسته ای ایران 

در شرایط کنونی، اینطور به نظر می رسد که آمریکا و شرکای اروپایی آن باور دارند که شرایطی که در زمان انعقاد توافق برجام در سال 2015 حاکم بود، همچنان پابرجا است و در نتیجه می توان با ایران مذاکرات مرتبط با احیای توافق مذکور را انجام داد. سال 2015، این پیش فرض در میان آمریکا و  شرکایش وجود داشت که فشار تحریم‌ها ایران را مجبور به مذاکره کرده است. این در حالی است که اکنون این ایران است که قبل از هرگونه مذاکره ای، از طرف های غربی (مخصوصا آمریکا )می خواهد تا جدیت خود را در امر مذاکره نشان دهند و مثلا 10 میلیارد دلار از دارایی های مسدود شده ایران را آزاد کنند(قبل از آغاز فرایند رسمی مذاکرات). یک دهه قبل، حتی کشورهایی نظیر چین و روسیه نیز تا حدی به ایران در امر تحریم ها علیه این کشور فشار می آوردند با این حال اکنون آمریکا در کارزار تحریمی خود علیه تهران، تنها است. 

در شرایط فعلی حتی پیوندهای ایران با چین و روسیه نیز تقویت شده است. دراین راستا، اخیرا شاهد بودیم که ایران به عضویت "سازمان همکاری های شانگهای" درآمد و یک توافق اقتصادی قابل توجه را نیز با چین به امضا رساند. تهران باور دارد که تحریم های آمریکا علیه خود را می تواند دور بزند و آن ها را تحمل کند. تاکنون، سیاست آمریکا مبنی بر فشار حداکثری علیه ایران، کوچکترین دستاوردی هم برای این کشور نداشته است. عجیب اینکه در شرایط فعلی اینطور به نظر می رسد که این ایران است که با پیشرفت های سریع هسته ای خود، عملا آمریکا و طرف های اروپایی را در منگنه و فشار قرار داده است. بایستی اذعان کرد که در دو سال اخیر، در مورد معادله هسته ای ایران در بسیاری از پایتخت های جهان، خوانشی اشتباه اتفاق افتاده است. باید پذیرفت که اکنون توازن راهبردی در معادله هسته ای ایران تغییر کرده است(به نفعِ ایران). اکنون دولت بایدن تا حد زیادی مناسبات و روابط خود با منطقه غرب آسیا را محدود کرده و بیشتر بر شرق آسیا و چین متمرکز شده است. بنیامین نتانیاهو دیگر در قدرت نیست و "توافق ابراهیم" نیز که دولت ترامپ با همراه اسرائیل و برخی حکام عرب به راه انداخت، بدون حضور عربستان سعودی راه چندانی تا شکست و ناکامیِ کامل ندارد. نباید فراموش کرد که اکنون عربستان و امارات، گفتگوهایِ توام با تنش زدایی را با ایران در پیش گرفته اند. تمامی این رویدادها، تغییرات قابل توجهی هستند. در این راستا شاید بتوان گفت که دنیای کنونی نیز باید خود را آماده حضورِ ایرانی کند که یک قدرت تمام‌عیار هسته‌ای است». 

*نویسنده:

مارکو کارنِلوس، دیپلمات سابق ایتالیایی است که در دولت های سه نخست وزیر ایتالیا در فاصله سال های 1995 تا 2011، سابقه کار دیپلماتیک و حضور در وزارت خارجه ایتالیا را داشته است. 

*لینک: 

https://www.middleeasteye.net/opinion/iran-us-isreal-nuclear-threshold-running-out-leverage