مراسم تنفیذ ریاست جمهوری دوره سیزدهم روز سهشنبه دوازدهم مردادماه در حسینیه امام خمینی (ره) برگزار شد و رهبر معظم انقلاب اسلامی با تنفیذ رأی مردم، حجتالاسلام سید ابراهیم رئیسی را به ریاست جمهوری منصوب کردند.
رهبري در سخنانشان در مراسم تنفيذ به مسائل مختلفي ازجمله درباره انتخابات، مردمي بودن دولت، توجه به ظرفیتها و قابلیتهای كشور، حل مشكلات اقتصادي با برنامه و اهميت دادن به جنگ رسانهای اشاره داشتند که نیازمند توضیح و تفسیر بیشتری است.
فلسفه تنفيذ حكم
مطابق اصل 110 قانون اساسي، امضاي حكم رئیسجمهور در رديف وظايف و اختيارات رهبري قرار دادهشده است. در عصر غيبت، ولیفقیه با امضاي حكم رئیسجمهور، مشروعيت لازم را براي انجام امور به وي اعطا مینماید. رهبري در مراسم روز سهشنبه مراسم تنفيذ را مبتني بر قانون اساسي و رسم ایجادشده توسط امام خميني (ره) برشمردند و بر «جابجایی عقلانی، آرام و متین» در قوه مجریه و مدیریت کشور تأکید داشتند.
رهبري پيروزي جناحهای متفاوت سياسي (که مبتني بر تنوع سياسي جامعه است) در دورههای مختلف را نشاندهنده سلامت و آزادي انتخابات در جمهوري اسلامي معرفي كردند.
مشاركت مردم در انتخابات
انتخابات رياست جمهوري بيست و هشتم خردادماه در حالي برگزار شد كه تحریمهای گسترده، جنگ اقتصادي و عدم مديريت صحيح وضعيت معيشت مردم توسط دولت دوازدهم موجب ايجاد چالشهای اساسي براي مردم شده بود. رسانههای ضدانقلاب نيز تلاش فراواني در راستاي عدم حضور مردم در انتخابات كردند و متأسفانه برخي جريانات و گروههای سياسي داخلی نيز آنچنانکه بایدوشاید از مشاركت حداكثري مردم در انتخابات حمايت نكردند. با تمام این مسائل، مردم با «توجه به اوضاعواحوال، مشارکت خوبی در انتخابات» داشتند.
البته در چنين شرايطي مسئوليت دولت سيزدهم براي جلب رضايت مردم و ترغيب آنها به حضور در انتخابات آينده بسيار مهم و حياتي است.
تأکید بر ارتباط همزمان با مردم و نخبگان
يكي از ضعفهای جدي دولت دوازدهم، عدم تعامل و ارتباط مناسب با مردم بود. ابراهيم رئيسي در تبليغات انتخاباتي تأکید فراواني بر مردم داشت كه اين نكته در سخنراني رهبري در مراسم تنفيذ نيز موردتوجه قرار گرفت. ايشان با اشاره به شعار انتخاباتی آقای رئیسی مبنی بر «مردمی بودن و از مردم شنیدن و در میان مردم بودن» خواهان اين شدند كه در عرصه عمل نيز چنین اتفاق رخ دهد.
البته ضرورت دارد در ميان مردم بودن به معناي واقعي و «بدون در نظر گرفتن امتیازهای طبقاتی و گروهی» باشد. همچنین براي اینکه تلاش دولت براي ارتباط نزديك با مردم موفقیتآمیز باشد ضرورت دارد گفتوگویی صادقانه و بدون پيرايه با آنها انجام شود، تمام تلاشها براي بهبود شرايط صورت گيرد و درعینحال مشكلات را با آنها در ميان گذاشته شود.
نكته مهم آن است «حضور در میان مردم نباید موجب غافل شدن از ارتباط با نخبگان شود و ارتباط و تبادلنظر با نخبگان، لازم و مفید است».
اگر این دو اتفاق همزمان رخ دهد تحولی در دو سطح حکمرانی ساختار سیاسی رخ میدهد که هم تعامل و ارتباط با مردم قوی شده است و هم از کمکهای مشاورهای نخبگان برای بهبود تصمیمگیریها استفاده میشود.
توجه به ظرفیتهای كشور
كشور ايران سرشار از منابع، امكانات و موقعيت سوقالجیشی و حساسي است كه بدون شك اگر به روش صحيحي از تمامي اين قابلیتها استفاده شود میتوان بر بسياري از مشكلات فائق آمد. البته عاملي كه میتواند در اين مسير کمککننده باشد تلاش شبانهروزی و خستگیناپذیر مسئولان و مديران براي تحرك و بهرهگیری از منابع و امكانات است.
مبارزه با فساد
تجربه ابراهيم رئيسي در قوه قضائيه در برخورد با مفاسد، تجربه بسيار موفقي بوده است. البته قوه قضائيه در مسير مبارزه با فساد بهعنوان مرحله آخر مطرح است و مهم آن است كه از شکلگیری بستر و زمینههای فسادزا كه در قوه مجريه قرار دارند جلوگيري شود. با توجه به سابقه ابراهیم رئيسي اميد زيادي در اين عرصه وجود دارد كه در راه كاهش فساد موفق شود.
رهبر انقلاب همچنين به مواردي از تجلي فساد و فعالیتهای ناسالم در اقتصاد كشور اشاره كردند كه ضرورت دارد در اسرع وقت با چنين پدیدههایی برخورد شود كه از آن جمله میتوان به «فرارهای مالیاتی، انحصارهای بیدلیل، فعالیتهای ناسالم سوداگرانه و سوءاستفاده از ارز ترجیحی» اشاره كرد.
برنامه مدون برای حل مشکلات
اگرچه مشكلات اقتصادي دغدغه اصلي و مهم مردم هستند اما ضرورت دارد دولت سيزدهم بر پايه يك برنامه كلي طراحیشده مبادرت به اقدام در عرصه اقتصادي کند. نداشتن چنين برنامهای میتواند دولت را دچار روزمرگي و سردرگمي نمايد. البته آفت دروزمرگي میتواند مقامات و مسئولان را در دام ديگري بيندازد كه حل تمام مشكلات را نيز به آیندهای بلندمدت و نامعلوم حواله سازند كه میباید از اين امر هم اجتناب كرد. به همين دليل است كه رهبري دراینباره میفرمایند «با کارهای روزمره و اقدامات پیشبینینشده نمیتوان مشکلات را حل کرد ضمن آنکه همه بدانند حل مشکلات اقتصادی زمانبر است و مسئولان باید همه تلاش خود را بهکارگیرند تا این زمان هر چه ممکن است کوتاهتر شود».
معرفي سريع كابينه
در چند هفته گذشته اعتراضات و ناآرامیهایی در جنوب غربی كشور و برخي شهرهاي ديگر در ارتباط با مشكل آب صورت گرفت. در حال حاضر نيز وضعيت اقتصادي مناسب و مساعد نيست و مردم با مشكلات عدیدهای در حوزههای مختلف از جمله تورم، اجاره مسكن، بيكاري و ... روبهرو میباشند. لذا ضرورت دارد سريعاً دولت تشكيل شود تا روحيه و توان مضاعف و جديدي در ساختار و سيستم اجرايي كشور جاري گردد.
رهبر انقلاب در مراسم روز تنفيذ سرعت عمل در تشکیل دولت را ضروری خواندند و فرمودند: «شرایط کشور اقتضا نمیکند که تشکیل دولت به تأخیر بیفتد بنابراین رئیسجمهور محترم در معرفی وزرای پیشنهادی و مجلس نیز در بررسی صلاحیت وزیران شتاب به خرج دهند».
جنگ رسانهای و روایتها
دنيا و سیاستهای امروز بيشتر مبتني بر تصویرسازیهای انجامگرفته از سوي رسانهها شکل میگیرد. كشورهاي غربي در راستای اهداف استکباری خود تلاش بسياري دارند تا در فضاي مجازي و رسانهای كشور، جمهوري اسلامي را ناتوان از حل مشكلات مردم به تصوير بكشند تا زمينه براي اعتراضات و ناآرامیهای فراهم شود و اینگونه سيستم را به چالش بكشند.
به همين دليل است كه حضرت آیتالله خامنهای با اشاره به تلاش دشمنان برای تأثیرگذاری و مسلط شدن بر افکار عمومی از طریق جنگ نرم و جنگ تبلیغاتی و رسانهای گفتند: «اگر افکار عمومی یک ملت در اختیار بیگانه قرار گیرد آن ملت طبق میل بیگانه پیش خواهد رفت».
رهبر انقلاب در ادامه به ضعف و کمکاری در کارهای رسانهای و تبلیغاتی در داخل کشور اشاره داشتند كه ضرورت دارد در این مسائل قویتر و هوشمندانهتر عمل کرد.
بدون شك دولت سيزدهم نيز میباید يك تيم قوي رسانهای داشته باشد تا بتوانند بهصورت كامل به بازنمايي واقعيت جامعه براي كابينه اقدام نمايند تا تصميمات درستي بر مبناي شرايط واقعی اجتماعي اتخاذ شود. اگر اين اتفاق رخ دهد و تیم رسانهای قوی وجود داشته باشد تعامل و ارتباط مطلوبي بين دولت و مردم شكل میگیرد كه در توفيق دولت و رضايت جامعه حتماً تأثیرگذار خواهد بود.